Ивгъуэтэнухэр





 

.

.

СКУЛЬПТОРЫМ И ПЩIЫХЬЭПIЭ
ГущIапщэ  IЭрсэн
01.06.2009

CC-Culture and Art Department

.

мыр IЭрсэн и пщыхьэпIэу жыпIэ хъунущ. Хы фIыцIэм мыдрыщIкIэ «Иужьрей убых» темэм къриубыдэу зы лэжьыгъэ, хым адрыщIкIэ «Япэ лъэбакъуэ Кэфкэн, зи Хэку ирахуахэм папщIэ лэжьыгъэр.

.

Хы фIыцIэм мыдрыщIкIэ «Иужьрей убых» скульптурэ, адрыщIкIэ,«Япэ лъэбакъуэ Кэфкэн»

Скульптор ГущIапщэ IЭрсэн 1962 гъэм Кенжэ къуажэм къыщалъхуащ. Налшык и гъуазджэ школым 9-нэ классым нэс щеджэри Мэзкуу дэт ику ит гъуазджэ школым щIэсащ, иужькIэ МГУ-м художественнэ институтым и скульптурэ факультетым илъэсихкIэ щеджащ. Къыщиухыным щыгъуэ диплом лэжьыгъэу «ПсыхуэлIэ цIыху» скульптурэр ищIащ. СССР-м и гъуазджэ академием дыщэ медал къритащ. А медалым IЭрсэн Италием практикэ щищIыну Iэмал къритащ.

 


ГущIапщэ IЭрсэн и лэжьыгъэхэр Къэбэрдей-Балъкъэрым щрегъэкIуэкI. Ди республикэми УФ-м и адрей регионхэми, Мэзкууи щекIуэкIа зэгъусэ выстэвкэхэм хэтащ IЭрсэн. Тыркум и Кайсари къалэм щрагъэкIуэкIа адыгэ фестивалым хэту къызэIуаха выставкэм, Яловэ къалэм къыщызэIуаха гъуазджэ фестивалым, Македонием щекIуэкIа симпозиумым хэтащ IЭрсэн.
 


 

IЭрсэн и лэжьыгъэхэу Налшык дэтщ: « Псэ жыг», Урыс- Кавказ зауэм хэкIуэда ди хэкуэгъухэм и фэеплъу ягъэува скульптурэр, Михаил Лермонтов и фэеплыр, Фияпщэ Борис и фэеплъыр.

ГущIапщэ IЭрсэн перестройкэ зэманым лажьэу щIидзащ, абы щыгъуэм къэралым и системэр яхъуэжти гъуазджэр зыми тэмэму къыфIэIуэхутэкъым. IЭрсэн щеджэм щыгъуэ гъуазджэм реализмэр нэхъ япэ ирагъэщу щытащ, ауэ реализмэм и жыпхъэм иту лажьэ цIыхум и лэжьыгъэхэм езым и гухэлъхэр хилъхьэфыркъым. «Гъуазджэм елэжьым абстрактнэ гупсысэкIэ иIэн хуейщ»,- жеIэ IЭрсэн. IЭрсэн ипэкIэ скульптурэм елэжьа цIыхухэм ядоплъей, абыхэм щапхъэ къатырех.

2008 гъэм IЭрсэн езым и выстэвкэ къызэIуихащ. Рецептуализм жыпхъэм иту абы темищ къигъэлъэгъуащ, ахэр: «Псэ жыг», «Дыгъэ», «Бзу». Темэ къэс зы серие ищIащ. Зы темэ материал зэмылIэужьыгъуэхэмкIэ елэжьащ, абы ипкъ иткIи къигъэлъэгъуахэр нэхъ гъэщIэгъуэну, нэхъ удихьэхуу щытщ. Лэжьыгъэм къыщыгъэлъэгъуа материалхэм ( гъущI, абдж, тхылъымпIэ, арджэн) зы бзэ, зы макъ яIэщ. « Уи лэжьыгъэр щыпщIкэ мис а макъым уедэIуэн хуейщ, абы нэмыщI цIыхум къыбгъэдэкI энергиемрэ уэ уи гупсысэмрэ зы пщIыфу щытын хуейщ»,- жеIэ IЭрсэн.

ГущIапщэ IЭрсэн хуабжьу елэжьыну хуейуэ проектитI иIэщ:
япэр- I779 гъэм къэхъуа Къетыкъуэ тIуащIэ зауэшхуэм хэкIуэда ди хэкуэгъухэм я фэеплъу сын ищIыну. Мы зауэм пщы – уэркъхэм я ягъэкIэ цIыху куэд хэкIуэдауэ щытащ, икIи Къэбэрдейм и къарур щIихат.

ЕтIуанэр- мыр IЭрсэн и пщыхьэпIэу жыпIэ хъунущ. Хы фIыцIэм мыдрыщIкIэ «Иужьрей убых» темэм къриубыдэу зы лэжьыгъэ, хым адрыщIкIэ «Япэ лъэбакъуэ Кэфкэн, зи Хэкум ирахуахэм папщIэ лэжьыгъэр.

Мы лэжьыгъитIми я макетхэр игъэхьэзрауэ щылъщ. Тыркум щыпсэу художник Ахъмэт Озел мы темэм йолэжь.
Дэри IЭрсэн и пщIыхьэпIэр нэхуапIэ хъуну, и мурадхэр псори къехъулIэну дохъуэхъу.

Iэрсен теухуа информацэр къыщывгъуэтынущ: www.arsengu.com
e-mail:gu.ars@mail.ru

  

  

  

  

  

.

.

          

.