Адыгэхэр зэрыгушхорэ цIыф

ЧIышъхьэм ищы­Iэныгъэ щызэпычыгъэ мэхъуми, ар цIыфхэм гукъэкIыжь дахэу, псэ зыпытым фэдэу къахэнэжьы. ЛIыгъэшхо хэлъэу, акъылышIоу, ащ фэдэ цIыфхэр илъэс къэс къэхъухэрэп зы­фаIорэмэ ащыщэу, адыгэхэр зэрыгушхорэ цIыфышхоу Къалмыкъ Юрэ Хьамзатэ ыкъор псаоу щыIагъэмэ ыныбжь илъэс 75-рэ хъу­щтыгъэ.

Ащ фэгъэхьыгъэ пчыхьэзэхэхьэ гъэшIэгъон жъоны­гъуакIэм и 22-м къалэу Черкесскэ щыкIуагъ. Адыгеим икIыгъэ лIыкIо купэу зэха­хьэм хэлэжьагъэхэм ахэтыгъэх
АР-м и Къэралыгъо Совет - Хасэм итхьаматэ игуадзэу Сапый Вячеслав, зэлъашIэрэ народнэ тхакIоу МэщбэшIэ Исхьакъ, Къэралыгъо Советым - Хасэм идепутатэу Пэнэшъу Руслъан, Адыгэ Республикэм лъэпкъ IофхэмкIэ, IэкIыб къэралхэм ащыпсэурэ тилъэпкъэ­гъухэм адыряIэ зэпхыны­гъэхэмкIэ ыкIи къэбар жъу­гъэм иамалхэмкIэ и Комитет итхьаматэу ЖакIэмыкъо Вячеслав ыкIи мы сатырхэр къэзытхырэр. АР-м иобщественнэ движениеу Адыгэ Хасэм хэтхэри пчыхьэзэхахьэм хэлэжьагъэх.

Къалмыкъ Юрэ Къэрэщэе-Щэрджэс Республикэм и Хьабэз район стажерэу, нэужым народнэ судьяу IофшIэныр щыригъэжьэгъагъ, Саратов дэт юридическэ институтым икIэ­лэегъэджэ шъхьаIэу щытыгъ, доцентыгъ, профессорыгъ ыкIи гражданскэ правэм икафедрэ ипэщагъ. 1989-рэ илъэсым СССР-м инароднэ депутатэу ха­дзыгъ, СССР-м и Апшъэрэ Совет хэбзэгъэуцугъэмкIэ и Комитет итхьаматэу, Урысые Федерацием юстициемкIэ иминистрэу, Урысыем щынэгъончъагъэм-
кIэ и Совет хэтэу Iоф ышIагъ. 1993-рэ илъэсым къыщегъэжьа­гъэу УФ-м и Къэралыгъо Думэ иапэрэ зэIугъэкIэгъу идепутатыгъ. УФ-м и Гражданскэ кодекс, референдумым ыкIи нэ­мыкI законхэм ятхын ар хэлэ­жьагъ.

КъызхэкIыгъэ лъэпкъыр щымыгъупшэу, хэбзэ IофшIэным дакIоу адыгэ Iофыгъохэми Къалмыкъ Юрэ лъэшэу апылъыгъ, Дунэе Адыгэ Хасэм итхьамэтагъ. 1992-рэ илъэсым Къэбэртэе-Бэлъкъар Республикэм зэпэуцужьыныгъэ инэу къихъухьагъэм фэшI Урысыем идзэхэр ращэнхэу унашъо зашIым, Юрэ ялъэIуи, пчыхьэм сыхьатыр 7-м нэс уахътэ къаIихыгъагъ цIыф­хэр ыгъэдэIонхэу, зэбгыригъэ­кIыжьынхэу. А уахътэм ехъулIэу ащ ыIуагъэр ыгъэцэкIэжьыгъ. Лъытэныгъэ ин Юрэ къызэ­рэфашIырэм ишыхьатэу игу­щыIэхэм мэхьанэ цIыфхэм къыратыгъ, зэпэуцужьыгъэхэр мамырэу зэхэкIыжьыгъэх, дзэхэри къэбэртэе чIыгум ихьагъэхэп. Арэущтэу мыхъугъэмэ, хэт ышIэра тинепэрэ мафэ зыфэдэ­щтыгъэр?

Чэчэн Республикэм зао ра­шIылIэнэу Урысыем щынэ­гъончъагъэмкIэ и Совет уна-
шъо зешIым Къалмыкъ Юрэ закъу ащ хэтхэм адезымыгъэ­штагъэр, рахъухьэгъэ заом зэрэпэшIуекIорэр къыгъэшъыпкъэжьэу Советым къыхэкIы­жьыгъ, министрэ IэнатIэри ыгъэтIылъыгъ. Абхъазым грузиныдзэхэр къызытебанэхэм, зэ­къош лъэпкъхэр пыим къы­фэзыIэтыгъэхэм Къалмыкъ Юрэ ащыщыгъ, абхъазхэм текIоныгъэ къыдахыным иIахьышхо хи­шIыхьагъ.

Юрэ илIыгъэрэ игулъытэ чанрэ бэдэдэм зэралъыIэсыщты­-
гъэр, адыгэмэ ямызакъоу ар зэрэхэгъэгоуи яцIыфэу зэрэщытыр пчъагъэрэ игущыIэхэм къащыхигъэщыгъ Къэрэщэе-Щэрджэс Республикэм и Президентэу пчыхьэзэхахьэм чанэу хэлэжьэ­гъэ Борис Эбзеевым. Юрэ ишъхьэгъусэу Къалмыкъ Октябринэ, Урысыем ичIыпIэ зэфэшъхьафхэм къарыкIыгъэ лIыкIо купхэм япащэхэр зэхахьэм къыщыгущыIагъэх, адыгэлIым, лIы шъыпкъэм игугъу дахэкIэ ашIыгъ.

Дунаир пхъожьыгъэми, цIыфхэм агу укъинагъэмэ, лъэпкъэу узфэлэжьагъэм, къин зыфэплъэгъугъэм узэхишIыкIы­жьыгъэмэ, уишIэжь егъэлъа­пIэмэ, ащ нахь насып мэхъужьа?! Къалмыкъ Юрэ фэдэ адыгэлIхэр нахьыбэрэ Тхьэм тилъэпкъ къыхерэгъэкIых!