Емзэщы иорэд
 

Шъэджашъэуи Емзэщэр

Илъэсиблым мышэсыгъэу,

Шапсыгъэжъэу мэзхэсмэ

Тикъоджэшхуэр къаугъогъуи,

Тикъоджэбгъум пчэIу щыIэти,

Емзэщэр къыщышэси,

Сатырыкъэм1 нэсыжыгъэххэу акIахьи,

Абгъодахьи зэтеситIор къахищи,

ЛIитIор къищи лъэхъу-пшъэхъоу щигъэси.

Урысымджэ хьэджрэтти,

Нарт фэдэу Емзэщэр лIы дэгъуи,

Иорэди зы чэтапэм дэмыф,

Кхъухьы фыжьхэр Томаныпэм2 тыридзи,

Дзэшхор къыщи,

Къырымыпэджи къыкIищи,

Къабгъодищи фиблагъор къапишIи,

Бэмэ уашIи мы Къэтаим3 нэIуси,

Черкасэу къалэ пытэр уипщыпI,

УидэнапIор Мысырыжъым щагъэщ,

Дзэ зепщэнджэ НэкIугъуанэм упащI,

УкъишIэнджи Бабыщ пакъэр4 къыпфалI,

УзэрэлIэр Гусэрыкъом къыбдешI,

ШIагъо пшIэнджи Ерыстэмым5 уфэд,

Ощ фэдэлIи тэ тихэку имыс. 

Хьахьаеуи, Емзэщэр лIы дэгъу:

Уичылэгъухэр кои жъугъэу бгъэIысти,

ЯтIысыпIэр Хьабыракъым зегощым,

Емзэщыр началичэу6 ягъуси,

Мы Пэдысэр бырстафэу7 къафишIи,

КъулыкъущIэджэ къафидагъэм утес.

Зы илъэсы мафэ пэпчъы озау,

УизэуакIэр шыблэ хъупкIэшъ мэджэгу,

Уихэгъэгу дышъэ плъыжьхэр щырапщи,

УишэкIыщэхэр лъэзэтету мэзекIуи,

МычыракIомэ сэлыянэр къыхихи,

Зэхэзыхырэм ыгъэшIагъоу

Гъуржъ унэхэр щикъутэешъ,

Щамилэшкор8 ышъэми фитэу хигъэкIи,

Никлаеу типэчъахьым нэIуси,

Тырэнтасэр шIэхыдэдэу зэкIишIи,

ТхьэмафакIор щэджэгъуапэм ащ къыкIуи,

Черномори зэIэкIоти къахахьа,

Емзэщым тебылахьхэр къыфишIи,

«ЗыфапIорэр фэсшIэт», - ыIуи къыриIуи,

«ЗыфасIорэр къысфэпшIэтмэ:

Мы пщэу тибырыстафэри

Шъхьафимытджэ къызэпщэу,

Бабыщ пакъэу типыери

Къэндаурым9 шIобгъэсэуи,

Мы урысэр зэкIапфэуи,

Хьапсэ фыжьхэр щыпкъутэу,

ТенэмкIыбы зыпфыжьыджэ

Къэралыгъоджэ сыошIут!» –

ЫIуи къыриIуи ерэ ерэ… 

Хьахьаеуи, Емзэщэр лIы дэгъуи:

Хьабэхъумыкъом Хьэзэрталэу ухэкIи,

Мы бгъджыкIэм къалэ жъугъэр щябгъэтIи,

Рашъо рашъо рашъо псыгъор къыуати,

Зэрамытэу джан кубанэр зыщыплъи,

Чэтыукъом10 лъыкIэ-лъыпсэр щыбгъачъи,

Пшышко дачъэм тихэгъэгуи фэбгъаси,

Гусэрыкъом уенэкъокъушъ теокIэ,

Шъузы-кIалэу зэхэзыхырэр бгъэгушIуи.

Емзэщым илIышIуагъэ бэ дэди:

Сетымджи ашIоеси,

Саусэрыкъоджи ашIокIали,

Былым птынджэ Болэтыкъу,

ЛIэкъолIэшхэр зыбгъэрищи,

Щымсалэкъо Къасполэтым фагъади,

«Бгъэжънэукъоу Бэчмызэм фэдэп», - аIуи зызэхехым,

Емзэщэр емынаеу фыкъози,

Азыохэр копырэшхоу ябгъэшIи,

Уичэтащи зулэф къарэджэ ябгъапи,

Ибылымэр уцым папчъэу мыхыти,

Хым ыкIыбы топ шъитфи къябгъэщи,

Ищэгыни къушъхьэм фэдэу зэтелъи,

Гоу кIоцIылъэр Сыбыр Iуашъхьэм фэдизи,

Тенэ гырзым зэпырыплъи,

Типэчъахьи къыдэпсалъи,

Туснакъыми гу къалъити,

Мухьаджэрхэр къэрэдагъэм ябгъащи,

Нэгъой къощмэ ПшызэрыкIэр къаубли,

Болэтыкъор хьэпсэ фыжьым дябгъадзи,

Дзэшхо къипщи пэнэтыку ябгъэшIи,

Ифарэри ныбэджэжъым дэфарзэ,

Рагъэзырэм шъхьащэуцо,

Зыдэуцурэм хъазынэкор11 щэухы,

Иорэди хьадырыхэм нэIуси,

Зыусыгъэм джэнэтыпчъэр фыIуах. 

[Юсыф и гущэкъуэ уэрэд]
 

 ХьакIэгъогъур кIалэцIыкIоу кушъэм хэлъызэ янэ орэд къыфиIопэтзэ, Юсыфым зэхихыгъэ. Орэдэу къыIотыгъэхэр:

 Охъу, нынэ, охъу,

Тихъу цIыкIу закъу…

 Арыти, «арарэп къызэрыпIон фаер, мырары нэхъ!» – ыIуи Юсыфым мырэущтэу къыфиIуагъ:

 Шъузы къуий цIыкIум ыкокIы утес,

Зулифы псыгъом кушъэр къегъэсыс. 

Медэрыми хэсэр зишыпхъу нахьыжъ,

О Мырзэбалыжъэри зипсэлъыхъо кIас.

Тапшъэрэ Пэдысым шыу лIыкIор къыфешI,

Сэшко телъэр зищIыджэ мылыжъым фэд.

Хьамцацэм фэдэри хэгъэгум имыс,

Мысырым ичIыгуми коцэр щязыгъэшI.

Къуахьышхор зыщащIырэр сикIалэм ипсып,