Bundan 51 yıl önce, 12 Nisan
1961′de Yuri Alekseyeviç Gagarin, Vostok 1 uzay aracına
binmiş, uçuş önceki kontrollerini tamamlamış ve geri sayıma
hazırlanmıştı. Kalkıştan birkaç saat sonra, tarihteki 108
dakikalık ilk yörüngeye oturan insanlı uzay uçuşunu
gerçekleştirecek, bu uçuş sırasında basit ve bir o kadar da
güzel şu cümleler ağzından dökülecekti:
Dünya masmavi görünüyor. Ne kadar da muhteşem. İnanılmaz!
Gagarin’in uzay aracının camından gördüğü Dünya gerçekten de
muhteşemdi. O, bu kelimeleri yaşadığı dünyanın, evinin uzaydan
nefes kesici görünümünden son derece etkilenerek sarfetmişti
ve bu kelimeler Rusya’nın Kluşino köyünde doğan ve uzaya çıkıp
yörüngeden Dünya’yı seyreden ilk insan olan Yuri Gagarin’in
ağzından çıkan kelimeler olarak tarih sayfalarında yerini
alacaktı.
Gagarin bu sözleri söylediğinde, gezegenimizin yüzeyinin 300
km üzerinde uçmaktaydı. İlerleyen yıllarda, sayıları 500′ü
bulan, farklı milletlerden astronotlar Gagarin’in ayak
izlerini takip ederek yörüngeye çıktılar ve onlar da dünyamıza
uzayın derinliklerinden baktılar. Tüm astronotların
hissedecekleri şey bu sözlerde gizliydi. Uzaya ve diğer
yıldızlara ulaşmak adına yapılmış bu girişim, hem Gagarin’e
hem de tüm dünyaya gezegenimizin ne kadar kıymetli ve özel
olduğunu bir kez daha anımsatacaktı.
|
|
|
ABD gazetelerinde Yuri Gagarin ve ilk insanlı yörünge uçuşu
(Kaynak: NASA) |
Yuri Gagarin’in görevinin başarısı inanılmaz yankı yaptı.
Sovyet Rusya ile sürekli bir yarış halinde olan ABD, Yuri
Gagarin’in uzaya çıkma haberi doğrulanır doğrulanmaz, uzaya
astronot gönderme çalışmalarını hızlandırmıştı. Gagarin’in
hemen ardından ABD’li bir astronot olan Alan Shephard,
balistik bir füzeyle uzaya çıkıp, yörüngeye oturmadan hemen
Dünya’ya dönerek ABD’nin uzaya çıkan ilk astronotu unvanını
alsa da, ABD’nin yörüngeye oturacak bir aracın içinde astronot
gönderebilmesi için bir yıl geçmesi gerekecekti. Bir yıllık
çalışmanın ardından, ABD’li Astronot John Glenn, 7 Şubat
1962′de Friendship uzay gemisi ile Dünya yörüngesine çıkacak,
ve 4 saat, 55 dakika ve 23 saniye yörüngede kalacaktı.
Ne yazık ki, uzaydan döndükten sonra ulusal kahraman ilân
edilmesine karşı Yuri Gagarin bir daha hiç uzaya çıkmadı.
Komünist Sovyet rejimi, ABD ile olan uzay yarışında kendisine
çok büyük bir avantaj yaratmış bu halk kahramanını kaybetme
riskini göze almak istemiyordu. Bu nedenle o yıllarda son
derece riskli olan uzay uçuşlarının kapısı artık Gagarin’e
kapanmıştı. Sovyetler Birliği’nin uzay programlarını
geliştirdiği merkez olan Uzay Şehri’ne geri döndü ve burada
yeniden kullanılabilen uzay araçları ile ilgili araştırma
ekibinde çalışmaya başladı.
Sovyet hükümetinin önlemleri işe yaramadı, bu göreve
gelmesinden birkaç yıl sonra, rutin pilotluk eğitimi uçuşu
sırasında geçirdiği bir kaza sonucunda, 27 Mart 1968
tarihinde, 34 yaşında hayata gözlerini kapadı.
Yuri Gagarin, uzayın bilinmezliğine adım atan ilk insan olarak
sadece Rusların değil, tüm dünyanın sevgi ve saygısını
kazanmıştı.
|
|
|
Yuri Gagarin,
Vostok 1 uçuşuna hazırlanırken |
Geçen yıl, Nisan 2011′de Yuri
Gagarin’in uzaya çıkışının 50. yıl dönümünde Avrupa Uzay
Ajansı ve Uluslararası Uzay İstasyonu‘nun 26. ve 27.
seferlerine katılan mürettebat, el ele vererek Yuri Gagarin’in
gerçekleştirdiği yolculuğu yeniden yaşamamıza olanak veren bir
film ortaya koydular. Vostok 1′in izlediği rotayı takip eden
Uluslararası Uzay İstasyonu’nun dünyaya bakan penceresinden,
astronot Paola Nespoli ve belgesel ustası Christopher Riley,
Yuri Gagarin’in bundan 51 yıl önce baktığı dünyamızın yüksek
çözünürlüklü görüntülerini kaydettiler. Bu kayıtlar Yuri
Gagarin’in çıktığı yolculuğa ait özgün görüntü ve ses
kayıtları ile birleştirildi ve besteci Phillip Sheppard’ın
özgün müziği ile bu müthiş yolculuğun anısına yayınlandı.
Gelin, uzaydan dünyamıza Yuri Gagarin’in gözleri ile bakarak,
insanlık için çok önemli bu 108 dakikayı bir kez de bizler
yaşayalım.
KAYNAKÇA:
1)
Wikipedia: Yuri Gagarin
2) Nasa: History of Human Spaceflight
3) Gizmodo: In honor of Yuri Gagarin
4) Firstorbit.org
5) What Yuri Gagarin saw: First Orbit film to reveal
the view from Vostok 1 |
