Ülke |
Tanım |
Çalışanların
Temsilcilerine Bildirim |
İdareye Bildirim |
ALMANYA |
30 gün
içinde;
· 21-59 işçi çalışan işyerinde 5’den fazla işçinin,
· 60-499 işçi çalışan işyerinde %10’dan veya 25’den fazla
işçinin,
· 500’den fazla işçi çalışan işyerinde 30’dan fazla
işçinin,
işten çıkartılması. |
İş Konseyi
ile görüşme yapılmaktadır. |
Yerel iş
bulma bürosuna bildirim zorunluluğu vardır. |
AVUSTURYA |
30 gün
içinde; 20-29 işçi çalışan işyerinde 5’den fazla işçi
100-599 işçi çalışan işyerinde % 5’den fazla işçi 600’den
fazla işçi çalışan işyerinde 30’dan fazla işçi |
İşyerinin,
işini etkileyen değişikliklerin işyeri konseyine
bildirilmesi yükümlülüğü vardır. |
Yerel iş
bulma bürosuna bildirim zorunluluğu vardır. |
BELÇİKA |
60 gün
içinde; · 20-99 işçi çalışan işyerinde 10’dan fazla
işçinin, · 100-300 işçi çalışan işyerinde %10’dan fazla
işçinin, · 300’den fazla işçi çalışan işyerinde 30’dan
fazla işçinin, |
İşyeri
konseyine ya da sendika temsilcilerine bilgi verme ve
görüş alma zorunluluğu vardır. |
Alt bölge iş
bulma bürosuna bildirim zorunluluğu vardır. |
DANİMARKA |
30 gün
içinde; · 21-99 işçi çalışan işyerinde 9’dan fazla
işçinin, · 100-299 işçi çalışan işyerinde % 9’dan fazla
işçinin, · 300’den fazla işçi çalışan işyerinde 30’dan
fazla işçinin, işten çıkartılması. |
İşyeri
konseyine ya da sendika temsilcilerine bilgi verme ve
görüş alma zorunluluğu vardır. |
Kamu iş bulma
bürosuna bildirim zorunluluğu vardır. |
FİNLANDİYA |
20’den fazla
işçi çalışan işyerinde 9’dan fazla işçinin mali ya da
üretime ilişkin nedenlerle işten çıkartılması. |
Sendika veya
işçi temsilcisinin görüşünün alınması zorunluluğu vardır. |
Yerel iş
bulma bürosuna bildirim zorunluluğu vardır. |
FRANSA |
30 gün
içinde; · 10 ya da daha fazla işçinin işten çıkartılması. |
Çalışanların
temsilcileri veya işyeri konseylerine eksiksiz bilgi verme
ve görüş alma zorunluluğu vardır. |
İşgücü
piyasası makamlarına bildirim zorunluluğu vardır. |
HOLLANDA |
Aynı iş bulma
bürosunun görev alanına giren bölgede tek bir işveren
tarafından 3 ay içinde 20’den fazla işçinin işten
çıkartılması. |
İşyeri
konseyi ve sendika temsilcilerine bilgi verme görüş alma
zorunluluğu vardır. |
Bölge iş
bulma bürosuna bildirim zorunluluğu vardır. |
İNGİLTERE |
90 gün
içinde; · 20’den fazla işçinin işten çıkartılması |
Taraf olarak
kabul edilen sendikaya ya da seçilmiş işçi temsilcilerine
bilgi verilmesi ve görüşlerinin alınması zorunluluğu
vardır. |
Ticaret ve
Sanayi Bakanlığına bildirim zorunluluğu vardır. |
İRLANDA |
30 gün
içinde; · 20-49 işçi çalışan işyerinde 5-9 işçinin, ·
50-99 işçi çalışan işyerinde 10’dan fazla işçinin, ·
100-299 işçi çalışan işyerinde %10 işçinin, · 300’den
fazla işçi çalışan işyerinde 30’dan fazla işçinin, işten
çıkartılması. |
Yetkili
sendikaya bilgi verme ve görüş alma zorunluluğu vardır. |
İşçi ve
istihdam konularıyla ilgili bakanlığa bildirim zorunluluğu
vardır. |
İSPANYA |
90 gün
içinde; · 100’den az işçi çalışan işyerinde 10’dan fazla
işçinin, · 100-299 işçi çalışan işyerinde %10’dan fazla
işçinin, · 300’den fazla işçi çalışan işyerinde 30’dan
fazla işçinin, işten çıkartılması. |
İşyeri
konseyine ya da sendika temsilcilerine bilgi verme ve
görüş alma yükümlülüğü vardır. |
Yerel işgücü
piyasası yetkililerine bildirim vardır. |
İSVEÇ |
İşçi
fazlalığı nedeniyle işten çıkarmaları düzenleyen mevzuat,
toplu işten çıkarmada da geçerlidir. |
Yetkili
sendikaya bilgi verme ve görüş alma yükümlülüğü vardır. |
Yerel çalışma
kuruluna bildirim zorunluluğu vardır. |
İSVİÇRE |
30 gün
içinde; · 20-99 işçi çalışan işyerinde 10’dan fazla
işçinin, · 100-299 işçi çalışan işyerinde % 10’dan fazla
işçinin · 300’den fazla işçi çalışan işyerinde 30’dan
fazla işçinin, işten çıkartılması. |
İşyeri
konseyine ya da sendika temsilcilerine bilgi verme ve
görüş alma zorunluluğu vardır. |
Kamudan iş
bulma bürosuna bildirim zorunluluğu. |
İTALYA |
120 gün
içinde tek bir üretim biriminden; · 15’den fazla işçi
çalışan işyerinde 5’den fazla işçinin, · Aynı ilde birkaç
ayrı biriminden 5’den fazla işçinin, işten çıkartılması. |
İşçi
temsilcilerinin ve yetkili sendikaya bilgi verme ve ortak
bir inceleme komitesi kurma zorunluluğu vardır. |
Çalışma
yaşamıyla ilgili yetkili makamlara (işten çıkartılacak
işçi sayısına göre, yerel, bölgesel ya da ulusal düzeyde)
bildirim zorunluluğu. |
NORVEÇ |
30 gün
içinde; · 10’dan fazla işçinin işten çıkartılması. |
Sendika/işçi
temsilcisine bilgi verme ve görüş alma yükümlülüğü vardır. |
Bölge iş
bulma bürosuna bildirim zorunluluğu vardır. |
PORTEKİZ |
90 gün
içinde; · 51’den az işçi çalışan işyerinde 2’den fazla
işçinin, · 51’den fazla işçi çalışan işyerinde 5’den fazla
işçinin, işten çıkartılması. |
İşyeri
konseyine ya da sendika temsilcilerine bilgi verme ve
görüş alma yükümlülüğü vardır. |
İş
Müfettişliğine bildirim zorunluluğu vardır. |
YUNANİSTAN |
30 gün
içinde; · 25-50 işçi çalışan işyerinde 5’den fazla, ·
50’den fazla işçi çalışan işyerinde %2 ya da 30’dan fazla. |
İşe son verme
gerekçelerinin bildirilmesi ve işçi temsilcileriyle
anlaşma sağlama yükümlülüğü. |
İş
müfettişliğine bildirimde bulunulması ve onay verilmesi
zorunluluğu vardır. |
ÇEK CUMHURİYETİ |
Yapısal
değişim ya da reorganizasyon nedeniyle birkaç işçinin
işine son verilmesinin planlanması. |
Yetkili
sendikaya bilgi verilmesi gereklidir. |
Bölge çalışma
bürosuna bildirim zorunluluğu vardır. |
MACARİSTAN |
· 20-99
işçinin çalıştığı işyerlerinde 10’dan fazla işçinin; ·
100-299 işçinin çalıştığı işyerlerinde işçilerin %10’dan
fazla işçi, · 300’den fazla işçinin çalıştığı işyerlerinde
30’dan fazla işçinin, işten çıkartılması. |
İzlenecek
prosedür ve sağlanacak yardımlar konusunda, işyeri konseyi
ya da sendika temsilcilerinin de katıldığı bir komite
kurulmalıdır. |
Yerel iş
bulma bürosuna bildirim zorunluluğu vardır. |
POLONYA |
· 1000’den az
işçi çalışan işyerinde % 10’dan fazla işçi, · 1000’den
fazla işçi çalışan işyerinde 100’dan fazla işçi, |
Yetkili
sendikaya bildirim zorunluluğu vardır. |
Yerel iş
bulma bürosuna bildirim zorunluluğu vardır. |
TÜRKİYE
1475 Sayılı Kanun
(15 Mart 2003’e kadar) |
Bildirimli
fesih hakkını kullanarak veya zorlayıcı nedenlerle 10 veya
daha fazla işçinin işten çıkartılması. |
- |
Çıkarılan
işçilerin isimleri ve nitelikleri T. İş Kurumuna
bildirilir. |
4773
sayılı kanun (30 Haziran 2003’ ten sonra) |
Ekonomik,
teknolojik, yapısal ve benzeri işletme, işyeri ve işin
gereklerinden dolayı topluca veya bir ay içinde toplam en
az on işçinin işten çıkartılması |
İşyeri
sendika temsilcisi veya işçi temsilcisine, çıkarma
sebepleri, çıkarılacak işçi sayısı ve grupları ve işe son
verme işlemlerinin ne kadarlık bir zaman diliminde
gerçekleştirileceği bir yazı ile bildirilir. |
T. İş
Kurumu’na çıkarma sebepleri, çıkarılacak işçi sayısı ve
grupları ve işe son verme işlemlerinin ne kadarlık bir
zaman diliminde gerçekleştirileceği bir yazı ile
bildirilir. |
İş Kanunu
Tasarısı |
Ekonomik,
teknolojik, yapısal ve benzeri işletme, işyeri ve işin
gereklerinden dolayı; İşyerinde çalışan işçi sayısı; .
20-100 işçinin çalıştığı işyerlerinde, en az 10, . 101-300
işçinin çalıştığı işyerlerinde, en az %10, . 301 ve daha
fazla işçinin çalıştığı işyerlerinde ise en az 30 işçinin
işten çıkartılması. |
İşyeri
sendika temsilcisine çıkarma sebepleri, çıkarılacak işçi
sayısı ve grupları ve işe son verme işlemlerinin ne
kadarlık bir zaman diliminde gerçekleştirileceği bir yazı
ile bildirilir. |
T. İş
Kurumu’na çıkarma sebepleri, çıkarılacak işçi sayısı ve
grupları ve işe son verme işlemlerinin ne kadarlık bir
zaman diliminde gerçekleştirileceği bir yazı ile
bildirilir. |
Ülke |
Bekleme Süresi |
Görüşme Yöntemi |
İşten Ayrılma Tazminatı |
ALMANYA |
Kamu iş bulma
bürosuna bildirimden sonra 1-2 aylık bekleme süresi. |
İşten
çıkartmaya alternatifler bulunması ve sonuçların
hafifletilmesi konularında görüşme. İşine son verilecek
işçilerin seçim standartlarını transferleri, toplu
ödemeleri, erken emekliliği vb. kapsayan bir sosyal planın
işyeri konseyi ile ortaklaşa olarak hazırlanması. |
Yasal
zorunluluk olmamakla birlikte, sosyal tazminat planlarında
yer almaktadır. |
AVUSTURYA |
İlk
bildirimin yürürlüğe girmesi için 30 gün bekleme süresi. |
İşçi
fazlalığı nedeniyle işe son vermenin alternatifleri ve
işten çıkartmanın sonuçlarının ne şekilde
hafifletilebileceği konularında görüşme, 20’den fazla işçi
çalıştıran işyerlerinde sosyal plan. |
Yasal
zorunluluk yoktur. Ancak, genellikle sosyal tazminat
planlarında yer almaktadır. |
BELÇİKA |
30 günlük
bekleme süresi. Bu süre iş bulma bürosu kararıyla 60 güne
çıkartılabilir. |
İşçi
fazlalığı nedeniyle işe son vermesinin alternatifleri ve
işten çıkartmanın sonuçlarının ne şekilde
hafifletilebileceği hakkında görüşme. |
4 ay içinde
işten ayrılma tazminatı. |
DANİMARKA |
Kamu iş bulma
bürosuna bildirimden sonra 30 gün. 100’den fazla işçi
çalıştırılan ve işçilerin yarıdan fazlasını işten
çıkartmak isteyen işyerleri için bekleme süresi daha
uzundur. |
Ulusal
düzeyde yürürlükte olan toplu sözleşme, mümkün olduğu
durumlarda, işverenleri, işçilerin başka işyerine
transferini ve/veya yeniden eğitimini sağlamakta yükümlü
kılmaktadır. |
Özel bir
düzenleme yoktur. |
FİNLANDİYA |
En az 42 gün
görüşme ve ayrıca 5 gün önceden görüşme bildirimi. |
İşten
çıkartmanın alternatiflerinin ve sonuçlarının
hafifletilmesi konusunun görüşülmesi. |
Yasal bir
düzenleme yoktur. |
FRANSA |
50 ya da daha
fazla işçinin çalıştığı işyerlerinde 30-60 gün; 50’den az
işçinin çalıştığı işyerinde 21-35 gün (bekleme süresinin
uzunluğu, işten çıkartılması önerilen işçi sayısına göre,
yukarıda belirtilen alt ve üst sınırlar arasında
değişmektedir.) |
İşten
çıkartmaya alternatifler bulunması amacıyla birkaç aşamalı
görüşme; 50 ve daha fazla sayıda işçinin çalıştığı
işyerlerinde sosyal tazminat planına ilişkin görüşme. İşçi
temsilcilerinin veto hakkı bulunmamakla birlikte sosyal
planın işgücü piyasası yetkililerince reddedilmesi
olanaklıdır. |
Özel bir
düzenleme yoktur. |
HOLLANDA |
Sosyal plan
görüşmeleri için 30 günlük bekleme süresi (ilgili taraflar
bekleme süresine gerek duymadıklarını yazılı olarak
bildirmedikleri sürece) |
İşten
çıkartmaya alternatiflerin ve işten çıkartmanın
sonuçlarını ne şekilde hafifletilebileceğinin görüşülmesi.
Sosyal plan ve, normal olarak, işçilerin başka yere
nakillerini, yeniden eğitimlerini, erken emeklilik
önlemlerini ve tazminatı düzenler. |
Yasadan
kaynaklanan bir hak olmamakla birlikte, sosyal planlarda
kıdem tazminatı ya da işsizlik yardımlarına ek bir ödeme
öngörülebilir. |
İNGİLTERE |
20-99 işçiyi
etkileyen olaylarda 30 gün önce sendikaya ve bakanlığa
bildirim. |
İşten
çıkartılacak işçileri seçme kriterleri ve işten çıkartma
prosedürleri konularında görüş alma. |
Özel bir
düzenleme yoktur. |
İRLANDA |
İşten
çıkartma kararı uygulamaya konmadan 30 gün, 100’den fazla
işçiyi etkileyen olaylarda 90 gün bekleme süresi. |
İşten
çıkartmaya alternatifleri ve sonuçları hafifletme
yollarının görüşülmesi. |
Özel bir
düzenleme yoktur; ancak yasal kıdem tazminatı, toplu işçi
çıkarmalarda genellikle arttırılmaktadır. |
İSPANYA |
İşveren 30
gün önceden (50’den az işçinin çalıştığı işyerlerinde 15
gün önceden) görüş almalıdır. Gerekli olduğu durumlarda,
işgücü piyasası yetkililerinin onayı için de ayrıca 15
günlük bekleme süresi vardır. |
İşten
çıkartmaya alternatifler, işine son verilecek işçileri
belirleme standartları ve işten çıkartılmasının
sonuçlarının hafifletilmesi konusunda görüş alınır; yazılı
anlaşma ya da bu olamıyorsa, işgücü piyasası
yetkililerinin onayı gerekir |
Özel bir
düzenleme yoktur. |
İSVEÇ |
İş bulma
bürosuna bildirim yapıldıktan sonra, 2 ay (5-24 işçinin
çalıştığı işyerlerinde) ile 6 ay (100’den fazla işçinin
çalıştığı işyerlerinde) arasında değişen bekleme süresi. |
İşten
çıkartmaya alternatifler, işine son verilecek işçileri
belirleme standartları ve işten çıkartılmanın sonuçlarının
hafifletilmesi konularında görüş alınır; sendika ile
görüşme yapılmadan çıkartma bildirimi geçerli olmaz. |
Özel bir
düzenleme yoktur. |
İSVİÇRE |
30 günlük
bekleme süresi. |
İşten
çıkartmaya alternatifler, ve işten çıkartılmanın
sonuçlarının hafifletilmesi konularında görüş alınır;
toplu iş sözleşmelerinde genellikle yer alan sosyal plan
üzerinde görüşme yapılır. |
Yasal
zorunluluk olmamakla birlikte genellikle sosyal planda yer
alır. |
İTALYA |
Uygulamaya
geçilmeden önce, inceleme komitesinde 45 gün görüşme
süresi. Komitelerde anlaşma sağlanamazsa, uzlaştırma
prosedürü işletilir. |
İşten
çıkartmaya alternatiflerin, işe döndürmenin kapsamı ve
işten çıkartmanın sonuçları konularında görüş alma
yükümlülüğü; genellikle işçi sendikasıyla ve önemli
olaylarda çalışma yaşamıyla ilgili resmi makamlarla
görüşülerek bir anlaşma sağlanır; işten çıkartılacak
işçilerin hangi kriterlere göre seçileceği ve mali destek
konuları belirlenir. |
Normal kıdem
tazminatı. |
NORVEÇ |
İş bulma
bürosuna bildirimden itibaren 30 gün bekleme süresi. |
İşten
çıkartmaya alternatifler ve işten çıkartılacak işçilerin
seçimi konularının görüşülmesi. |
Yasal bir
zorunluluk yoktur. |
PORTEKİZ |
İşten
çıkartma prosedürleri konusunda taraflar arası anlaşma
sağlanabilirse 75 gün; anlaşma sağlanamazsa 90 gün bekleme
süresi. |
- |
Özel
düzenleme yoktur. |
YUNANİSTAN |
Sosyal
tarafların anlaşması ve bakanlığın onay vermesi durumunda,
10 günlük bekleme süresinin ardından bildirimde
bulunulabilir. Bakanlık, görüşme süresini 20 gün
uzatabilir. |
İşten
çıkartmaya alternatifler, işine son verilecek işçileri
belirleme standartları ve işten çıkartılmanın sonuçlarının
hafifletilmesi konularında görüş alınır; gerekirse İş
Müfettişliği’nin de dahil olduğu uzlaştırma süreciyle,
yazılı anlaşma sağlanır. |
Özel
düzenleme yoktur. |
ÇEK CUMHURİYETİ |
İşten
çıkartma kararı uygulamaya konmadan 3 ay önce sendikaya ve
iş bulma bürosuna bilgi verilmelidir. |
İşçi
fazlalığı nedeniyle işten çıkartmanın alternatifleri ve
işine son verilen işçilere yeni iş bulma önlemleri
konusunda bir görüşme. |
Özel
düzenleme yoktur. |
MACARİSTAN |
İşten
çıkartılacak işçi sayısı en az 10 ise, iş bulma bürosuna
bildirimden sonra 30 gün beklenir; işçilerin %25’inin ya
da 50’den fazla işçinin işten çıkartılacağı durumlarda
bekleme süresi 90 gündür. |
İşçi sayısını
azaltma ilkeleri ve sonuçları hafifletme yolları konusunda
görüşme yapılır. |
Özel
düzenleme yoktur. |
POLONYA |
Karar
uygulamaya konmadan 45 gün önce, sendikaya ve kamu iş
bulma bürosuna bilgi verme zorunluluğu vardır. |
İşçi
çıkartılmadan önce alternatifler ve işten çıkartılmanın
sonuçlarının hafifletilmesi konularında sendika ile
anlaşma sağlanması gerekir. |
10 yıldan az
kıdemli işçilere 1 aylık; 20 yıldan 10 yıl arası kıdemli
işçilere 2 aylık. |
TÜRKİYE
1475 Sayılı Kanun
(15 Mart 2003’e kadar) |
T. İş
Kurumuna bildirilmesinde itibaren 1 aylık bekleme süresi. |
-
|
İşçinin hak
ettiği ihbar ve kıdem tazminatı ödenir. |
4773
sayılı kanun (30 Haziran 2003’ ten sonra) |
İşverenini
işçi çıkartacağını işyeri sendika temsilcilerine veya işçi
temsilcilerine ve T. İş Kurumu’na bildirilmesinden
itibaren 30 günlük bekleme süresi. |
İşçi
temsilcileri ve işverenler arasında, toplu işçi çıkarmanın
önlenmesi ya da çıkartılacak işçi sayısının azaltılması
yahut çıkarılmanın işçiler açısından zararlarının en aza
indirilmesi konuları hakkında görüşme yapılır. |
İşçinin hak
ettiği ihbar ve kıdem tazminatı ödenir |
İş Kanunu
Tasarısı |
İşverenini
işçi çıkartacağını işyeri sendika temsilcilerine veya işçi
temsilcilerine ve T. İş Kurumu’na bildirilmesinden
itibaren 30 günlük bekleme süresi. |
İşçi
temsilcileri ve işverenler arasında, toplu işçi çıkarmanın
önlenmesi ya da çıkartılacak işçi sayısının azaltılması
yahut çıkarılmanın işçiler açısından zararlarının en aza
indirilmesi konuları hakkında görüşme yapılır. |
İşçinin hak
ettiği ihbar ve kıdem tazminatı ödenir. |