...................
...................
FİKRÎ MÜLKİYET HAKLARINA UZMANLAŞMIŞ PATENT VE MARKA OFİSLERİ AÇISINDAN BAKIŞ
Ankara Sanayi Odası
                         
...................
 
...................
Giriş

Bu bölüm Avrupa & Benelüks Ticari Marka ve Tasarım hukuku uzmanı Bay Christoph Bourgeois ve Belçikalı Patent Uzmanı (Anvers, Belçika) bay Patrick Van Varenberg tarafından hazırlanmıştır.

Bu çalışmanın amacı; ticari marka ve patent hukuk danışmanlarının verebileceği hizmet yelpazesini tanıtmak ve FMH korumak isteyen Türk şirketlere yapısal bir şekilde önerilerde bulunmaktır.

Fikrî Mülkiyet Danışmanlarının Tanıtılması

Kopyalamanın esasen serbest olduğu, bir serbest ticaret dünyasında yaşıyoruz. Fikrî mülkiyet hakları bu kurala bir istisna getirmekte ve bir anlamda, kopyalamanın kabul edilebilir olduğu geniş bir okyanustaki tekel adacıklarını oluşturmaktalar. Bununla birlikte, bu tarz adacıklar zaman zaman savunulmaya ihtiyaç duyabilmekte ve dolayısıyla çeşitli kişi ve kuruluşların müdahalesi gerekebilmektedir.

2.1. Fikrî Mülkiyet Dünyasında Kim Kimdir?

Fikrî Mülkiyetin (FM) korunması alanında, aralarında aşağıdakilerin de bulunduğu pek çok aktör rol oynamaktadır:

Korunma talebinde bulunan kişi: Bu kişi, gerçek (mucit, tacir) veya tüzel (şirket) bir kişi olabilir. Bundan sonra bu kişiyi başvuran olarak adlandıracağız. Resmî otoriteler (ulusal veya uluslararası): Kayıt başvuruları bu resmî otoriteler nezrinde dosyalanmalıdır. Bu idareler genellikle patent ofisleri veya fikrî mülkiyet ofisleri olarak
adlandırılmaktadır. Başlıca rolleri, başvuruyu inceleyerek, başvuranın buluş ya da marka vs. üzerindeki fikrî hakkını kaydettirebilmesine olanak sağlamaktır. Bu idareler elbette, aynı zamanda kaydın tutulması işlemini de idare etmektedirler. FM danışmanları, yani patent ve marka danışmanları: Bunlar son derece kalifiye danışmanlar olup, başvurana, fikrî mülkiyet hakkını nasıl koruyabileceği hususunda tavsiyede bulunma ve onu resmî otoriteler önünde temsil etme görevlerini yürütmektedirler.

Şu karakteristik özelliklere sahiptirler:
   Hukuki bir altyapı (avukat) ve/veya;
   Özellikle patent alanında bilimsel bir altyapı (örneğin mühendisler);
   Fikrî mülkiyet hukuku alanında uzmanlaşma; birçoğu, üniversite düzeyinde yüksek lisans FM derslerine katılmış ve/veya yoğun ve zorlu bir eğitim ve incelemenin ardından patent danışmanı veya marka danışmanı resmî unvanlarını başarılı bir biçimde elde etmiş olup (Avrupa ülkelerinin tamamında değil), son derece kalifiyedir.

Gizlilik: Patent ve marka danışmanları, başvuran için güvenilir bir danışman mahiyetinde olabilmeleri için kesinlikle gerekli olan, gizlilik ile bağlıdırlar. Patent veya marka danışmanınız dışında hiç kimseye buluşunuzla ilgili herhangi bir şey anlatmayın!

Hukuk danışmanları: Bunlar, gerek başvuranın, gerekse bir fikrî mülkiyet hakkını ihlal eden kişinin haklarını yargı önünde korumaya yetkili tek merci olan avukatlardır.

Gümrük otoriteleri: Son yıllarda gümrük otoritelerinin rolü önemli ölçüde artmış bulunmaktadır. Birçok ülkede, gümrük otoritelerinin, ihlale konu olan malların ithalatını veya ihracatını geçici olarak durdurabilmelerine olanak tanıyan düzenlemeler öngörülmüştür. Sahte malların, ülkelerin sınırlarından ülke pazarlarına girmesine engel olmaları açısından, bu otoriteler, son derece önemli bir konuma gelmiş bulunmaktadırlar.
Bir ülkeye girmesi, gümrükler tarafından engellenen sahte ilaç, sigara ve moda eşyalarına ( giysi, saat, parfüm vs.) dair haberler, medyada gittikçe daha sık rastlanılan haberler arasında yer almaktadır.

Muhasebeciler ve finans uzmanları: Fikrî mülkiyet hakları son derece değerli olup, bir girişimin sahip olduğu değerlerin çok önemli bir kısmını teşkil edebilmektedirler. Örnek: Coca Cola Şirketi, sahibi olduğu COCA COLA markası için hiçbir marka koruması olmasa ne yapardı? 2007 yılı itibariyle COCA COLA markasına biçilen değer, 65.327.000.000 Amerikan Dolarıdır. (Kaynak: Business Week/Interbrand, 2007, dünya çapındaki en iyi markalar yıllık sıralaması).

Bu bağlamda, fikrî mülkiyetini korumak isteyen her girişim, bu varlıklara kıymet takdiri yapmayı ve değerlerini tam olarak saptamayı düşünmelidir.
Bir patent veya marka danışmanı, fikrî mülkiyet hakları alanındaki tüm adımlarda başvurana tavsiye vermek üzere yetişmiş nitelikli bir kişi olduğundan, fikrî mülkiyet haklarınızın korunmasında merkez danışman görevi üstlenmeye kesinlikle en uygun kişidir.

2.2. FM Danışmanının Görev ve Sorumlulukları

   Fikrî mülkiyetin her alanında danışmanlık: yenilik süreçleri; neler korunabilir; geçerlilik ve yenilikçiliğe dair araştırmalar; nasıl koruma sağlanabilir; izleme; savunma; lisans alma; vergi konuları, hukuki konular; hakkın ihlali; işlem yapma özgürlüğü; FM hakkının mevcut durumu, itiraz; iptal davası;
   Kayıt prosedürleri: kaydı elde etmek için atılacak idarî adımlar; itiraz veya red halinde savunma başvuruları; prosedürün tamamlanmasından sonra kayıtların yönetimi (yenileme, idame, düzenlemeler (sahip değişiklikleri, isim, adres vb.)).
   Olabilecek en geniş korumanın elde edilmesi;
   FM portföylerinin idare edilmesi;
   FM hesap denetimleri;
   Yabancı ülkelerdeki uzmanlaşmış yerel FM danışmanları ağıyla işbirliği yapılarak dünya çapında hizmet verilmesi;
   Sır saklama (ABD için dikkatli olunuz).

2.3. FM Danışmanının Değer Katkısı

2.3.1. Giriş: Yeniliğinizi Açıklamadan Önce Profesyonel Danışmanlık
Hizmeti Alınız!

Girişiminizin başarılı bir şekilde gelişebilmesinde, yenilik anahtar bir etmen
konumundadır. Bu, yeni bir ürün, yeni bir endüstriyel yöntem, yeni bir marka, yeni bir ambalaj vs. olabilir.

Şirketinizdeki bir yenilik sürecinin daha en erken aşamasında, bir FM danışmanının yardımını isteyiniz! Bir danışman, sürece ne kadar erken dâhil olursa, yatırımınızın şirketiniz açısından yararlı olacağından ve başkalarının hukuk dışı davranışlarından etkilenmeyeceğinden o oranda emin olabilirsiniz.

2.3.2. Yenilik Sürecinde Rehberlik

Her şeyden önce, FM danışmanları, yeniliğinizi, yenilik sürecinin en başından itibaren doğru yöne sevk edebileceklerdir:
Yeni bir ürün veya yeni bir endüstriyel yöntem bulunması hallerinde, yapılacak araştırmalar, hâlihazırda nelerin mevcut bulunduğunu ve sizin yeniliğinizin önünü kesebilecek hâlihazırda mevcut patentlerin olup olmadığını ortaya çıkarabilecektir. Bu durum, sürecin erken bir aşamasında farklı çözümleri değerlendirmenize ve yeniliğinizi
değiştirmenize olanak sağlayacaktır.

Örnek: Patent danışmanınız, yeni ürününüzün bazı yönlerinin, daha önce başkası tarafından patent altına alındığını, ortaya çıkarabilir. Bu, alternatif çözümleri araştırma konusunda size olanak sağlayabilir. Böylelikle mevcut bir patenti ihlal etmenizin önüne geçileceğinden, ortaya çıkacak önemli masraflardan kurtulmanız sağlanacaktır. Bununla birlikte, sadece teknik olarak denk alternatif bir özellik, sizi ihlalden alıkoymayacaktır. Buna ek olarak, alternatif teknik çözüm, özellikle de alternatif, bir teknik iyileştirmeyse, belki sizin adınıza patent altına alınabilir olacaktır.

Hatta aynı husus markalar için de geçerlidir: Yeni veya hâlihazırda mevcut bir ürün için yeni bir marka yaratmayı düşündüğünüzde, marka danışmanı sizinle pazarlayıcılar arasında vazgeçilmez bir bağlantı noktası oluşturmaktadır.

ÇOK ÖNEMLİ: Yeniliğinizi, girişiminizin dışında açıklamadan ve tabi ki yeni ürününüzün pazarlamasını yapmadan önce, patent veya marka danışmanınızdan profesyonel tavsiye almanız son derece önemlidir:
  Bazı FM hakları (örneğin patent ve tasarımlar) yeniliğin, kayıt başvurusundan önce açıklanması halinde, geçerli şekilde talep edilememektedir!
   Yeniliğinizi açıklamak, eğer üçüncü kişilerin mevcut haklarını ihlal ettiği
görülürse, size karşı yöneltilebilecek taleplere neden olabilecektir.
Markaların korunması konusundaki hukuki koşullara dair bilgisi, gerek hukuki açıdan, gerekse pazarlama açısından güçlü bir marka yaratmakta size yardımcı olabilir. Örnek: Markam korunma için gereken koşulları yerine getirmekte midir? Sadece tanımlayıcı mıdır? Bu aynı zamanda, önemli yatırımların kaybedilmesinin önüne geçebilecektir. Özellikle
de, geç bir evrede, büyük miktarlarda pazarlama harcamaları yaptıktan sonra markanızda önemli değişiklikler yapmanız veya hatta ürününüzü söz konusu marka altında pazarlamaya başlamış olmanız halinde.

2.3.3. FM Hakları = Çakışan Haklar: Buluşuma - Yeniliğime Hangi FM Hakkı veya Hakları Uygulanır?

Yeni bir ürün, buluş, marka, konsept, tasarım vs. hallerinde, çeşitli FM hakları söz konusu olabilir. Bu FM haklarının her biri, teknik yenilik, ürünün tasarım veya ismi, ambalajın görünümü vb. gibi, yeniliğinizin farklı yönlerini koruma altına almaktadır.

Marka veya patent danışmanınız şu konularda tavsiyelerde bulunabilir:

 Hangi yönler koruma altına alınabilir?
Bu, yeniliğin anahtar özelliklerinin korunup korunamayacağının tespitinden önce, yeniliğin hangi anahtar özelliklere sahip olduğunun analizini yapmayı
gerektirmektedir.
 Hangi FM hakları, olası, uygun, hatta gerekli?
Bu, yalnızca hukuki açıdan değil, pazarlama açısından da değerlendirilmelidir.

FM danışmanınız, araştırmalara ve kendi uzmanlığına dayanarak:
 yeniliğinizin mevcut hakları ihlal edip etmediğini;
 yenilik sürecinizi yeniden yönlendirmenizin veya değiştirmenizin gerekip
gerekmediğini, gerekiyorsa bunu nasıl yapacağınızı;
 yeniliğinizin korunabilip korunamayacağını, korunabilecekse bunun ne ölçüde gerçekleşebileceğini belirleyebilir.

 FM hakları hangi kronolojik sırayla kaydettirilmelidir?
Patent başvurusu öncelikli olarak dosyalanmalıdır zira aksi halde, diğer FM kayıtları (örneğin model kayıtları) “önceden mevcut teknik” olarak sayılabilir ve geçerli bir patent verilmesini tehlikeye sokabilir.
 Bu FM hakları için nereye başvurulmalıdır?
Elbette, hangi ülkelerde koruma istenmesi gerektiği konusunda da önceden karar verilmelidir.
Bu, örneğin şu hususlara bağlı olacaktır:
 (bu durum geçerli korumaya engel olmadığı sürece) yeniliğinizi hâlihazırda pazarladığınız ülkeler;
 İlerde yeniliğinizi pazarlamayı düşündüğünüz ülkeler;
 Sahte ürün yapımının mümkün olabildiği ülkeler;
 Başlıca rakiplerin yerleşik bulunduğu ülkeler;
 Ticaret alanınızda anahtar konumunda olan pazarlar;
 Rakipleriniz tarafından sahte ürünlerin imalatı için kullanılabilecek üretim
tesislerinin bulunduğu ülkeler.

Çokuluslu veya uluslararası kayıt sistemleri (örneğin Avrupa Patenti, topluluk markası, Uluslararası tasarım), FM haklarının öncelikle ulusal mesele olması nedeniyle, hâlâ birer istisna oluşturmaktadırlar. Dünya çapında, birçok ülkede koruma istemek, önemli yatırımlara neden olabilmektedir.

 Hangi tercihler yapılmalıdır?
Uzman FM danışmanınız, hukuki ve stratejik faktörlere dayalı olan yukarıdaki kararları almanızda size yardım edebilir. Buna karşın, malî faktörler de dengeye oturtulmalıdır, zira söz konusu olan masraflar ve karşılanan masrafların zamanlaması, FM hakkının türüne ve yeniliğinize hangi ülkelerde koruma sağlanmasını istediğinize bağlı olarak önemli
ölçüde farklılaşabilir.

 Kayıt altına aldırmak mı, yoksa sır olarak saklamak mı?
Yukarıdaki değerlendirmeler, bazı durumlarda, size, yeniliğinizi tüm boyutlarıyla açıklamayıp “ know-how” olarak gizli tutmanız yönünde tavsiyede bulunulmasına bile yol açabilecektir.

2.3.4. Yenilikçilik, Önceden Var Olan Teknik

FM hakları, genellikle yalnızca, hakkın konusu yeniyse, dolayısıyla da, o zamana kadar var olmamışsa verilmektedir. Bu, FM haklarını elde etmek için dosyalanan başvurunun dosyalanma tarihinin öncesinde, gerek yazılı veya sözlü tanıtım, gerek kullanım, gerekse herhangi başka bir yolla halkın bilgisine sunulan her şeyi kapsadığı varsayılan “tekniğin son halinin” bir parçası olamaz.
 Patent verilmesi mutlak yenilikçilik gerektirmektedir ki bu, başvuranın kendi yayınları ve pazarlama faaliyetleri dâhil, halkın bilgisine sunulmuş olan her şeyin “önceden mevcut teknik” olarak sayılması anlamına gelmektedir. (istisna ABD ve Türkiye bir yıllık süre).
 Bir tasarım, başvurunun dosyalanmasının öncesinde yeni olmalıdır. Tasarım kayıtlarında, hak sahibi malike tanınan bir yıllık süre bulunmaktadır.

Not: Bu süre sadece AB için geçerli olup, yalnızca hak sahibi malik lehinedir. Tasarımınızı AB dışında korumak istemeniz veya aynı tasarımın bir üçüncü kişi tarafından açığa çıkarılması hallerinde, genellikle uygulanmaz.
 Markalar, aynı ürünler ve/veya hizmetler için üçüncü kişilerin daha önceden edinmiş oldukları markalardan yeterli derecede farklı olmalıdır.

Yeniliğinizi, nasıl, nerede ve hangi açılardan korumanız gerektiğinin tespiti, özel olarak üzerine eğilmenizi gerektirmektedir. FM danışmanınız, uzmanlığına ve deneyimine dayanarak, size bu konularda yardımcı olabilir.
Dolayısıyla, bir FM hakkının verilmesi için yapılacak başvurunun dosyalanmasından önce, başvurunun dosyalanması sırasında bilinen önceden mevcut teknik ile ilgili tüm bilgilerin bir araya getirilmesi anlamlı olabilmektedir.

Böylece, örneğin bir patent başvurusu söz konusu olduğunda, patent danışmanı, buluşun, önceden mevcut teknikten daha iyi ayırt edilebilmesi için, bu bilinen, önceden mevcut tekniği dikkate alabilecektir. Markalar söz konusu olduğunda, resmî marka kayıtlarında araştırma yapılması, üçüncü
kişilerin önceki haklarını ihlal etmenizin önüne geçtiğinizden emin olmak için bir zorunluluktur. Üstelik başka FM hakları da (örneğin şirket isimleri, amblemlere ait telif hakları) bir markanın engellenmesine yol açabilir.

Önceden mevcut teknik/yenilikçilik ayrımını ortaya koyan kaynaklar:

a. Başvurulması gereken ilk kaynak resmî FM kayıtlarıdır. Bu, gerek yeniliğinizin yeni olma özelliğini saptamak, gerekse üçüncü kişilerin mevcut haklarını ihlal etmemenizi güvence altına almak için kesinlikle tavsiye edilmektedir. FM kayıtlarıyla ilgili uzmanlaşmış veri bankaları çok faydalıdır. Patent, marka ve tasarım biçimlerinde yayınlanmış FM kayıtlarının araştırılması için, internet üzerinde yer alan pek çok uzmanlaşmış veri bankaları bulunmaktadır. FM haklarının verilmesi ve kaydedilmesinden sorumlu çoğu FM otoritesi, içinde arama motorlarının bulunduğu kendi internet sitelerine sahiptir. Bu resmî internet sitelerinin birçoğu ücretsiz olarak ziyaret edilebiliyor olmakla beraber, sınırlı araştırma olanakları sunmaktadır. Bu resmî internet sitelerinin
bazıları, talep edilen hizmetin niteliğine göre belirlenen ücretler  karşılığında, yalnızca sınırlı hizmet ve bilgi vermektedir. Özel internet sitelerine de başvurulabilir. Bunlar ücretli olmakla birlikte, daha karmaşık araştırmaların yapılabilmesine olanak sağlamaktadırlar.

Ücretsiz ve FM araştırmaları açısından ilgi çekici olan internet siteleri:
 http://ep.espacenet.com dünya çapında yayınlanmış patent ve patent
başvurularına ait veri bankası içerir (Düzenleyen: Avrupa Patent Ofisi);
 http://www.wipo.int uluslararası patent başvuruları, uluslararası markalar
ve uluslararası tasarım kayıtlarına ait veri bankası içerir (Düzenleyen:
WIPO: Dünya Fikri Mülkiyet Organizasyonu);
 http://oami.europa.eu Avrupa Topluluğu marka ve tasarımlarına ait veri
bankası içerir.

Bu internet sitelerinin hiçbiri eksiksiz değildir ve dolayısıyla, dünya çapındaki tüm FM yayınlarını içermemektedir. Bu veri bankaları resmî kayıtlarla sınırlıdır ve broşür, dergi, kitap gibi diğer yayınları içermez. Bu veri bankaları tam olarak güncelleştirilmiş değildir; zira bir FM isteminin dosyalanmasıyla yayınlanması arasında bir zaman aralığı bulunmaktadır.

Patentler söz konusu olduğunda, patent başvurusunun, dosyalanmasından
itibaren 18 ay boyunca gizli tutuluyor olmasından dolayı (İtalyan resmî internet sitesi çok sayıda birikmiş işle karşı karşıya bulunmaktadır) en az 18 aylık bir zaman aralığı söz konusu olmaktadır.

Örneğin çoğu sözleşme tarafı Avrupa ülkesinin ulusal tasarım kayıtları gibi, bazı FM kayıtlarına çevrimiçi başvuru mümkün bulunmamaktadır.

Patent başvuruları, dosyalanma veya başvurudan veya eğer öncelik talep
edildiyse, en erken öncelik tarihinden sonraki ilk 18 ayda yayınlanmamaktadırlar.

Veri bankasının araştırılmasında çoğunlukla farklı arama ölçütleri bulunmaktadır:
 Başlık veya özetteki anahtar sözcükler;
 İki haneli ülke kodunu içeren yayın numarası;
 İki haneli ülke kodunu içeren başvuru numarası;
 Öncelik numarası;
 Yayın tarihi veya dönemi;
 Başvuranın adı;
 Mucidin adı;
 Sınıflandırma.

b. Başvuran, kendi teknik faaliyet alanındaki gelişmelerden çoğunlukla haberdar olduğu için, çoğunlukla, önceden mevcut tekniği bilme konusunda önemli bir kaynaktır. Dikkat edilmesi gereken husus, iç “know-how”’ın, gizli tutulması koşuluyla, “önceden mevcut teknik” kapsamında kabul edilmemesi gerektiğidir.

Önemli not: Avrupa Birliği bünyesindeki marka ve tasarımlar için ulusal
kayıtlarla birlikte AB kayıtlarını da incelemeyi unutmayınız. AB kayıtlarına ait çevrimiçi veri bankalarının yalnızca Avrupa kayıtlarını içerdiğini ve ulusal kayıtları içermediğini aklınızda bulundurunuz.

c. Önceden mevcut tekniğin araştırılmasında diğer bir kaynak, Google® gibi araçların kullanılmasıyla genel olarak internettir. İnternet şu amaçlara ulaşılmasını sağlayabilir:
 Önerilen markanın, ürünün kendisinin veya temel özelliklerinin
betimlenmesinde yaygın olarak kullanılıp kullanılmadığının araştırılması;
Örnek: B2B sözcüğü mevcut bir sözcük olmamakla birlikte,
“business-to-business” ifadesinin kısaltması olarak yaygın şekilde
kullanılmaktadır. Dolayısıyla, diğer şirketlere sağlanan hizmetler söz
konusu olduğunda çoğunlukla yeterince ayırıcı olmayacaktır.
 ihtilafa yol açabilecek önceki bir markanın, korumanın talep edildiği
coğrafyada rakip mal ve hizmetler için kullanılıp kullanılmadığının
araştırılması.

2.3.5. FM Başvurusunun Hazırlanması

FM korumasının türü bir kez tespit edildikten sonra, FM danışmanı, müşterisiyle birlikte, koruma altına alınacak anahtar özellikleri ve FM koruması istemi için gerekli olmaları halinde betimleme ve çizimlerin hazırlanma sürecini belirleyebilir. Anahtar özelliklerin saptanması, FM danışmanının fazla detaya girmeden, anahtar özelliklere odaklanması
açısından çok önemlidir.

FM danışmanı, sağlanacak korumanın etrafından dolaşmak amacıyla kolayca yok sayılabilecek ayrıntılara çok fazla odaklanmayıp, olabilecek en geniş kapsamlı ve potansiyel ihlalcilerin etrafından dolaşmasını zorlaştıracak şekilde, azami koruma sağlamaya yönelmelidir. Bu, önemli ölçüde deneyim ve uzmanlık isteyen bir husustur.

Bir patent başvurusunun söz konusu olduğu hallerde, koruma, taleplerle; özellikle de, icadı, olabilecek en geniş şekilde tanımlayan bir ana talep ile; bu ana talebe bağlı olup, bağlı oldukları ana taleple birlikte okunduklarında icadın ek özelliklerini tanımlayan ve yenilikçilikte veya orijinallik aşamasında bir eksiklik olması nedeniyle ana talebin patent altına alınabilir olmaması halinde, daha sınırlı bir koruma için bir geri çekilme mevzisi
Buluşunuzun yenilikçi olup olmadığının tespiti zor bir işlemdir. Özellikle resmî kayıtların incelenmesinde kalifiye danışmanlardan yardım almak, önceki haklardan yararlanıp yararlanamayacağınız, buluşunuzun yenilikçilik koşulunu sağlayıp sağlamadığı konularında emin olmanıza yardımcı olacaktır.

Talepler çok önemlidir, zira bir ihlalin olup olmadığının değerlendirilmesinde mahkeme, taleplerden yararlanır. Her bir buluş için ancak bir patent verilebilir. Patent danışmanı, bir icadı farklı patent başvurularına bölmeyi veya tam tersine farklı buluşları tek bir patent başvurusunun içine
dâhil etmeyi önerebilir.

FM danışmanı patent başvurusunun dosyalanma zamanlamasını AR-GE sürecinde belirleyebilir. İlk patent başvurusu AR-GE’nin erken aşamalarında dosyalanabilir ve daha sonra, buluş geliştikçe, yeni dosyalamalarla, bu ilk başvuruya eklemeler yapılabilir. Yabancı ülkelere yapılacak uzantı, konuyla ilgili dosyalanmış tüm patent başvurularına
öncelik talebinde bulunulması suretiyle, bütün gelişmeleri kapsar hale getirebilir. Bu prosedürün takip edilmesi halinde, icadın kimi özelliklerinin yenilikçilik ve orijinalliğini tehlikeye atmamak için, son başvuru dosyalanıncaya dek, gizliliğin korunmasına dikkat edilmelidir. Bazı ülkelerde geçici başvuru mümkün olabilmektedir. Genellikle FM danışmanı, buluşun kamuya açıklanma zamanlaması konusunda da
öneride bulunabilir.

Markalar açısından şunların belirlenmesi önemlidir:
 Ne tür bir marka kaydettirilmelidir; Örneğin: sözcük işareti mi yoksa resim işareti mi (bir amblemle kombine edilmiş marka), renkli mi yoksa siyah beyaz mı?
 Başvuruda hangi mal ve hizmetler ileri sürülecektir; zira bu, markanın
korunma kapsamını belirleyecektir.

Bu, durum bazında incelenmelidir. Bu kararlar, markanızın yararlandığı
korumanın kapsamı üzerinde önemli etkilere sahip olabilmektedir.

Not: Söz konusu mal ve hizmetler açısından tanımlayıcı olmayan bir isim
seçiniz. Herhangi bir nedenle, eğer, markanıza bir amblem eklemeye karar
verirseniz, bu, markanızın diğer markalardan ayırt edilir hale gelmesini
sağlayabilir.

Bir tasarımın kaydettirilmesi söz konusu olduğunda, teknik özelliklerin, modelin korunması kapsamının dışında kaldığını dikkate alarak, modelin kendine has karakterini belirlemede önemli olan ayrıntıları göstermek de önem taşımaktadır.
Örnek: Bir tasarımın kaydettirilmesinde, aygıtın eve yerleştirilmesindeki
havalandırma deliklerinin gösterilmesi, eğer sadece teknik işlevleri varsa önemli olmayabilir; meğerki aynı zamanda estetik bir amaca da hizmet ediyor veya tüm tasarımın kendine has karakterine katkıda bulunuyor olsunlar.

2.3.6. Dosyalama ve Kayıt Prosedürleri

Genellikle, bir FM koruma istemini kaydettirmek için izlenebilecek farklı prosedürler mevcut olmaktadır. Prosedürün coğrafi hatları, ülke bazında veya bir sözleşmeyle bir araya gelmiş bir ülkeler konsorsiyumu çerçevesinde veya ülkeler arası FM işbirliği anlaşmaları kapsamında çizilmektedir. Hangi dosyalama sisteminin seçileceği, FM danışmanıyla
müzakere yapmak suretiyle, malî, stratejik ve hukuki boyutlar dikkate alınarak belirlenmektedir.

a. Patent başvuruları ulusal, bölgesel ve uluslararası şekilde dosyalanabilir. Ulusal dosyalamalar, bazı ülkelerde, inceleme yapılmadan patent sahibi olunabilmeyi sağlamaktadır. Diğer ülkelerde, patent, ancak yenilikçilik ve orijinallik açılarından esaslı bir incelemenin sonunda verilmektedir. Bazı ülkelerde, incelemeye konu olan alelade patent ile incelemesiz verilen ve “faydalı patent” olarak adlandırılan patent arasında seçim yapma olanağı bulunmaktadır.“Faydalı patent” (genellikle 6 veya 10 yıllık), alelade patente (genellikle 20 yıllık) göre daha kısa vadeli olarak verilmektedir. Bir patent vakası, genellikle, başvuranın menşe ülkesindeki ulusal dosyalama ile başlar. Bu ulusal patent başvurusu, bir yıllık sure içerisinde diğer ülkelerde benzer patent başvuruları yapmak için bir dayanak olarak kullanılabilir. Başlangıçtaki ulusal dosyalama
sırasında öncelik talep edilmesi, başka ülkelerde daha sonra yapılacak olan dosyalamaların yenilikçilik ve orijinalliğin değerlendirilmesi aşamasında da bu ilk dosyalama tarihi esas alınacağından, diğer ülkelerde yapılacak sonraki dosyalamaların, bu başlangıç tarihinden sonra üçüncü kişiler tarafından yapılacak dosyalamalara nazaran öncelik sahibi olunmasını sağlamaktadır.

Avrupa Patent sistemi bir bölgesel dosyalama örneği teşkil etmektedir.
Avrupa sisteminin öngördüğü usuller, Avrupa Patent Sözleşmesi (EPC)
tarafından belirlenmiş olup, ana ofisi Münih’te bulunan Avrupa Patent Ofisince idare edilmektedir. Bir Avrupa patenti ancak inceleme birimi tarafından yenilikçilik Bir FM başvurusu hazırlamak, yalnızca bir formu doldurmak değildir. FM’nizin yararlanacağı korumanın kapsamını belirlediği için pek çok hususa özel dikkat gösterilerek yapılmalıdır. Kalifiye bir danışman doğru tercihleri yapmanızda ve uygun betimleme yazıları kaleme almanızda size yardımcı olabilir ve orijinallik hususlarında yapılacak bir incelemenin ardından verilen onay sonucunda verilmektedir.

Avrupa patent sistemi, içlerinde Türkiye’nin de bulunduğu sözleşmeye taraf 36 ülke ile üç uzantı ülkeyi içermektedir. Avrupa patent sistemi tek bir patent verme prosedürüyle Avrupa patenti alınmasını sağlayabilmektedir ancak bir kez Avrupa patenti verilince, Avrupa patenti diye genel bir patent mevcut olmaz ve korumaya ihtiyaç duyulan her bir ülkede ayrı ayrı geçerli hale getirilmesi gerekir. Sözleşme tarafı bir ülkede geçerli hale getirilen Avrupa patenti bu andan sonra ulusal patent olarak kabul edilir. Malî perspektiften bakıldığında, Avrupa sistemi, ilgili ülkelere bağlı olarak, üç veya dörtten daha fazla Avrupa ülkesinde korumaya ihtiyaç duyulması halinde dikkate değerdir. Patent danışmanı en ucuz sistemin
bulunmasında size yardımcı olabilir.

Uluslararası dosyalama sistemi, içlerinde Türkiye’nin de bulunduğu 141 üyesi olan Patent İşbirliği Sözleşmesi (PCT) tarafından belirlenip, ana ofisi Cenevre’de bulunan Dünya Fikri Mülkiyet Organizasyonu (WIPO) tarafından yönetilmektedir. Bununla birlikte, uluslararası patent diye bir patent bulunmamaktadır. Uluslararası prosedürün tamamlanmasından sonra, prosedür, korumaya ihtiyaç duyulan her bir ülke veya bölge için ulusal veya bölgesel faza geçilerek devam ettirilmelidir.

Bu, bir nevi ulusal ve bölgesel patent başvurusuna benzemekte ve ulusal ve bölgesel patent otoriteleri tarafından da bu şekilde değerlendirilmektedir. Ulusal veya bölgesel faza başlanması için tanınan süre, dosyalama tarihinden itibaren 30 ila 31 aydır. Her bir sistemin kendi avantajları ve dezavantajları bulunmaktadır. Başvuranın stratejik ve hukuki amaçları ve malî durum dikkate alındığında hangi prosedürün daha uygun olacağı konusunda tavsiyede bulunmak patent danışmanının bir görevidir.

Farklı prosedürler birbirlerinden bağımsız olarak sürdürülmektedir. Patent
verilmesi veya başvurunun reddedilmesi diğer ülkeleri etkilemeyecektir. Bir patent ile elde edilen korumanın kapsamının diğer ülkelerdekiyle aynı olması zorunlu değildir. Sıklıkla, bir patent vakası, başvuranın menşe ülkesinde yapılacak ve ulusal otorite tarafından yürütülecek bir uluslararası yenilikçilik araştırmasıyla kombine edilecek ulusal bir dosyalamayla başlar. Yenilikçilik araştırmasının vereceği sonuçlara bağlı olarak, sonuçlar buluşun yenilikçi veya orijinal olmadığını gösteriyorsa, diğer ülkelerde sürdürülecek tüm sonraki prosedürlerden vazgeçme; eğer yenilikçilik
araştırmasının sonuçları tam tersine umut vericiyse öncelik yılı süresince başka ülkelerde ulusal veya bölgesel dosyalamalara devam etme veya örneğin bir yıllık öncelik süresi ulusal veya bölgesel fazlara geçilebilmesi için gerekli olan fonları bir araya getirmek için çok kısaysa, uluslararası ara prosedürlerle devam etme kararları alınabilir. Gerçekten, uluslararası prosedür, ulusal veya bölgesel fazlara geçişin başlangıçtaki ulusal dosyalamadan itibaren 30 ila 31 aya kadar ertelenmesine olanak tanımakta ve böylelikle bir yıllık süreye nazaran 18 ila 19 haftalık bir süre
kazandırmaktadır.

Olası bir başka alternatif de, ulusal dosyalama sürecinden geçmeden, doğrudan Avrupa başvurusu veya uluslararası başvuruyla başlamaktır; ancak, böyle bir başvurunun dosyalama giderleri daha yüksektir ve yenilikçilik araştırmasının sonucunda patent başvurusunun patent altına alınabilir bir konusunun olmadığı ortaya çıkarsa, malî kayıplar daha fazla olacaktır. Bilinmelidir ki, bazı ülkelerde, ulusal güvenlik veya nükleer konular gibi hususları ilgilendiren bir ilk patent başvurusunun, başvuranın menşe ülkesinde dosyalanması gerekmektedir. Faydalı patent elde etmek için yapılacak bir ulusal dosyalama potansiyel ihlallere karşı daha çabuk harekete geçilmesi açısından yararlı olabilir; zira faydalı patentler, birkaç yıl alabilecek esaslı bir inceleme gerektiren patentlere göre genellikle, göreceli olarak daha kısa zamanda (birkaç haftada) elde edilebilmektedir.

Faydalı patentler, inceleme yapılmadan verildikleri ve patent sahibine,
ürünlerinde, broşürlerde, internet sitelerinde…, “patent beklemektedir” veya
“patentlidir” ibarelerini yazma olanağı sağladıkları için, ki bu rakiplerin icadı
kopyalamasının önüne geçmek için yeterlidir, dikkate değer olabilmektedirler. Acil durum halinde, FM danışmanı, daha sonraki patent başvurularıyla geliştirilebilecek bir nevi geçici bir başvuru yapmayı tavsiye edebilir. Böylelikle buluş, önceki tüm başvuruların önceliğinin ileri sürülmesi suretiyle yabancı ülkelere genişletilebilir. FM danışmanı bu sistemlerin herhangi birine başvurarak dosyalama yapma olanağına sahiptir. Avrupa dışındaki ülkelerde, FM danışmanı, patent başvurusunun dosyalanmasında, ulusal bir danışmandan yardım talep etmekte
ve böylece dünya çapında bir FM ajansları ağıyla işbirliği yapmaktadır.
FM danışmanı gerekli vekâletnameleri ve sahiplik beyannamelerini
düzenleyecektir.

b. Markalar ulusal veya uluslararası veya Avrupa Birliği için dosyalanabilir.
Ulusal başvurular, dosyalanan markanın, üçüncü kişilerin benzer ürün ve/veya hizmetler için daha önce edindikleri markalardan yeterince ayırt edilebilir olup olmadığının tespiti için ulusal otoriteler tarafından yapılan bir incelemeye konu olmaktadır. Bu inceleme tüm ülkelerde tam olarak aynı olmayan ulusal hukuka tabidir.

Uluslararası dosyalama aralarında Avrupa Birliği ülkeleri ile Türkiye’nin de
bulunduğu çok sayıda ülkeyi içine alan (+-80) Madrid Anlaşmasına tabidir.
Uluslararası başvurular WIPO tarafından ele alınmakta ve başvuranın
“anavatanında” yapılacak bir ilk ulusal başvuruya dayanıyor olmaları
gerekmektedir. Başvuran, koruma istediği ülkeleri belirlemelidir. Sadece bir ülke, on ülke ve hatta bu sisteme dahil olan tüm ülkeleri seçebilir ve maliyet ülke sayısına bağlı olarak değişecektir. Ülkeler, ülkesel genişletme prosedürüyle her zaman eklenebilir. Belirtilmelidir ki, uluslararası sistem yalnızca birçok ülkedeki kaydı kolaylaştırmak için öngörülmüştür. “Uluslararası” başvuru bir kez dosyalandığında, seçilen ülkelerin her birinin otoritelerine gönderilir ve bunlar tarafından incelenir. Bir ülke için ret cevabı gelmesi diğer ülkeleri etkilemez.

Avrupa Birliğinde, Topluluk Markası, Avrupa Birliği Konseyinin 40/94 sayılı
“temel tüzüğüyle” düzenlenmiştir ve Alicante, İspanya’da bulunan İç Pazarın Uyumlulaştırılması Ofisince (OHIM) idare edilmektedir. Topluluk Markası, AB’nin 27 üye ülkesinde geçerli olup, bölünemez (üye ülkeleri
dışarıda tutmaya olanak bulunmamaktadır; ya hepsi, ya hiçbiri). Yukarıdaki uluslararası sistemden farklı olarak, inceleme tek bir idare tarafından yürütülür ve üye ülkelerin ulusal marka otoriteleri sisteme dâhil olmaz. Öte yandan, topluluk markası, ulusal marka kayıt sistemleriyle birlikte varlığını sürdürmektedir ve topluluk markası, ulusal kayda dönüştürülebilir.

Not: topluluk markasının elde edilmesi zor olabilmektedir; zira AB üyesi bir ülkedeki tek bir ulusal kayıt, AB kaydını engelleyebilir. Bununla birlikte, tüm üye ülkelerde ulusal kayda dönüştürme olasılığı her zaman bulunmaktadır. Ayrıca, daha önce sadece bir veya birkaç üye ülkede kaydedilmiş bir markayla yapılacak müzakerelerde topluluk markası (CTM) güçlü bir silah olarak görülmektedir. Bir kere elde edildi mi, topluluk markası, marka sadece birkaç üye ülkede kullanılıyor dahi olsa, geçerli kalır.

Son olarak, Benelüks (Belçika, Hollanda ve Lüksemburg), 1971’de kurulan ilk tamamen birleştirilmiş uluslararası marka sistemidir. Benelüks sisteminden ilham alınarak düzenlenilen topluluk markasıyla benzerlik göstermekle birlikte ikisinin arasında önemli bir fark vardır: Avrupa sisteminden farklı olarak Belçika, Hollanda ve Lüksemburg’da ulusal başvuru mümkün olmamaktadır. Dolayısıyla, markalar (ve tasarımlar) konusunda Benelüks bölünmez tek bir oluşumdur. Pek çok durumda; prosedür başvuranın anavatanındaki bir başvuruyla başlamaktadır. Marka, başvuranın ülkesinde daha önce kaydedilmiş bir marka tarafından engellenirse, yurtdışında kayıt yoluna başvurmak genellikle fazla bir
anlam ifade etmemektedir. Başvuranın anavatanındaki başvurudan sonra,
başvuran diğer ülkelerde de gerek topluluk markası, gerek uluslararası kayıt (AB’de talep edilebilir) ve/veya ulusal kayıt yoluyla benzer başvurular yapabilmek için 6 aylık bir öncelik süresine sahiptir.

c. Tasarımlar ulusal veya uluslararası olarak veya Avrupa Birliği (kayıtlı topluluk tasarımı veya RCD) için dosyalanabilir. Tasarımlar için olan uluslararası sistem, diğer üye ülkeleri de içermekte olup, markalar için olan uluslararası sistemden farklıdır. Markalarda olduğu gibi, tasarımlarda da, Benelüks’ün birleştirilmiş bir mevzuatı mevcut bulunmaktadır.
Bazı ülkelerde kayıt, tasarımın yenilikçiliği yönünden esaslı bir incelemeye konu olmaktadır. Bununla birlikte, çoğu AB ülkesinde, yalnızca kaydın şeklî koşullarına dair bir inceleme bulunmaktadır.

Not: Eğer başvuranın anavatanının veya Avrupa Birliği’nin dışında da koruma isteniyorsa, bu husus ilk başvurudan itibaren 6 aylık öncelik süresi içerisinde dikkate alınmalıdır. Tasarım kayıt sistemlerinin ülkeden ülkeye önemli ölçüde farklılık gösteriyor olmasından dolayı, başvuran, daha en baştan stratejik bir yaklaşım benimsemeli ve tasarımı, tasarımın resimlerini kullanarak kaydettirmelidir ki bu, pek çok ülkede çoğunlukla mümkün kabul edilmektedir. Bu, kalifiye bir FM danışmanının yardımını gerektiren çok zor bir çalışmadır.

Bazı ülkelerde, FM koruması ancak, yenilikçilik (ve orijinallik) maddî koşullarına yönelik olarak, ilgili ulusal otoriteler tarafından yürütülen bir araştırmaya dayanılarak yapılan bir inceleme neticesinde verilebilir. Bir araştırmacı, talep edilen korumayı değerlendirecek ve talebi kabul veya reddetmeden önce, adı geçen araştırmanın sonucunda ortaya çıkan yayınları karşılaştıracaktır. Başvuranın genellikle kendi talebini savunma ve araştırmacının itiraz sebeplerini çürütme olanağı bulunmaktadır.
Başka ülkeler, benzer bir korumayı maddî inceleme yapmaksızın, eğer tüm şeklî koşullar bir araya gelmişse sağlamaktadırlar(Örnek: Kayıtlı Topluluk Tasarımı).

2.3.7. Kaydın Takip Edilmesi ve Elde Etme Prosedürü

Kayıt bir kez dosyalandığında, bir FM hakkının elde edilmesi genellikle belirli bir zaman dilimi içerisinde, kimi harçların ödenmesi, ülkelerin belirlenmesi gibi kimi işlemlerin yerine getirilmesine bağlıdır. Bazı edimlerin yerine getirilmemesinden dolayı FM haklarının kaybedilmemesini
sağlamak için, bu işlemleri ve bu işlemleri yerine getirmek için öngörülen zaman sınırlamalarını izlemek FM danışmanının görevidir. FM danışmanı,  gerekirse başvurana tavsiyelerde bulunarak, söz konusu işlemler ve zaman sınırlamalarıyla ilgili olarak başvuranı bilgilendirmek ve bu hususlarla ilgili olarak talimat istemek  yükümlülüğündedir. FM danışmanı aynı zamanda, incelemede bulunan otoritenin itirazlarına yanıt bulma konusunda önemli bir danışmanlık rolü üstlenmeli ve başvuranı, incelemede bulunan bu otoritenin önünde cereyan edecek gerek yazılı, gerek sözlü muhakemelerde temsil etmelidir.

FM’inizi korumak için hangi kayıt sistemini veya sistemlerini seçmelisiniz sorusu, içinde, her bir sistem için, bir yanda ilgili masraflar, diğer yanda hukuki ve pratik avantaj ve dezavantajlar gibi, pek çok faktörün yer aldığı bir dengenin sonucunda belirlenecektir. Dünya çapındaki kayıt prosedürlerini iyi tanımak en etkin yaklaşımı belirlemek için gereklidir. Doğru seçimi, FM danışmanından başka kim yapabilir?

2.3.8. Bir FM Hakkının Kaydından veya Elde Edilmesinden Sonra
Geçerliliğini Savunmak

Bir FM hakkı kaydedildikten veya elde edildikten sonra, üçüncü kişiler genellikle, hakkın geçerliliğine yönelik bir saldırıda bulunma olanağına sahiptir. Bu, FM hakkının ihtilaflı olduğu yerlerde, yetkili otoriteler veya ulusal mahkemeler önünde, itiraz/geçersiz kılınma veya yok sayılma muhakemelerini takip ederek yapılabilmektedir.

Özellikle patent ve tasarımlar söz konusu olduğunda, bu tür muhakemelerde genellikle, üçüncü kişiler tarafından FM otoritelerince yürütülen yenilikçilik  araştırmasında ortaya çıkmamış olan, örneğin, broşür, kitap, mektup konuşma zabıtları, tanık ifadesi, daha önce kullanılmış olmaya ilişkin kanıt, şahadetname biçimlerinde yeni “önceden mevcut teknik” belgeleri sunulmaktadır. Bu muhakemelerin sonucunda bir FM  kaydı bütünüyle veya kısmen geri alınabilir. Patent danışmanı, söz konusu FM otoriteleri önünde hak sahibini temsil edebilmektedir ancak, hakkın bir mahkeme önünde anlaşmazlık konusu olduğu hallerde bir avukata gereksinim vardır. Bu tür durumlarda, avukatlar genellikle davanın  hazırlanmasında ve savunulmasında FM danışmanının teknik desteğine güvenmektedirler.

2.3.9. FM Kaydınızın Takibi

Kayıt prosedürü bir kez tamamlandığında, FM kaydınızın takip edilmesi gerekmektedir.

2.3.9.1. Sürelerin takip edilmesi

Öncelikle, kaydınız sonsuza dek geçerli olmayacaktır. Zaman sınırlamalarına dikkat edilmesi gerekir ki bunlar:
 yenileme süreleri: kaydın zaman içinde yenilenmemesi halinde haklar düşecektir;
 kaydı muteber tutmak için ödenecek resmî harçların yıllık ödeme zamanları (özellikle patentler için); Başvurana, FM başvurusu veya kaydını savunma konusunda tavsiyede ve destekte bulunmak da FM danışmanlarının temel işlerinden biri olup, bu, gerek düzenleme ve uygulamalara, gerekse resmî zaman sınırlamalarının kesin bir şekilde idare edilmesine dair kusursuz bir bilgi gerektirmektedir.
 kaydı muteber tutmak için yerine getirilecek diğer formalitelere yönelik zaman sınırlamaları, örneğin: kayıtlı bir markanın kullanım beyannamesidir.

Farklı ülkelerde her tür FM kaydına sahip olan şirketler için bu, hiç kuşkusuz külfetli bir vazifedir. Resmî otoriteler genellikle otomatik hatırlatmalar göndermemekte dolayısıyla da FM sahipleri, bu zaman sınırlamalarının idaresinden ve gerekli  formalitelerin yerine
getirilmesinden kendileri sorumlu olmaktadır. Otoritelerin hatırlatma gönderdikleri hallerde de hatırlatma, hak sahibinin kayıtta belirtilen
adresine gönderilmektedir. Ne yazık ki, FM sahiplerinin, otoriteleri bu konuda uyarmadan başka bir adrese taşındıkları sıklıkla görülmektedir. Sonuç olarak, bu FM sahipleri, hiçbir hatırlatma almamakta ve dolayısıyla da, kayıtlarını yenilemeyi unutarak haklarını kaybedebilmektedirler.

2.3.9.2. Kayıtları Güncel ve Muteber Tutmak İçin Gereken Formaliteler

Kayıtların zamanında ve düzgün şekilde muteber tutulmaması halinde, bu ilgili hakların kaybedilmesine yol açacaktır. Dolayısıyla, gerekli formaliteleri kesin olarak doğru şekilde yerine getirmek son derece önemlidir. Üstelik FM kayıtlarının güncel tutulması gereklidir. Sahiplik değişiklikleri, hak sahibinin isim ve/veya adres değişiklikleri kayıt altına alınmalıdır. Aksi halde, FM haklarınızın kullanımı engellenebilir. FM sahipleri, fikri mülkiyetinin kullanım haklarını, mülkiyeti devretmeden başka bir
şirkete devredebilir. Bu tür bir hakka lisans adı verilir. FM kaydınızla ilgili olan lisansların da kayıt altına alınması gerekmektedir. Bu değişiklikleri kayıt altına almak için öngörülmüş formaliteler ülkeden ülkeye farklılık
gösterebilir.

Bazı ülkelerde formaliteler oldukça kolay olup, basit bir beyan yetmektedir. Başka ülkeler, hak sahibi tarafından imzalanan belge asıllarını talep etmektedirler. Diğer birçok ülkede ise, formaliteler külfetlidir ve kayıt altına alınma başvurularının, örneğin, çevrilmiş, noter onaylı veya tasdikli belgelerle desteklenmesi zorunludur. Patent veya marka danışmanı bu süreleri takip etmeye alışkındır ve uzman personel kadrosu ile uzmanlaşmış uygun yazılımlardan destek almaktadır. Bu zaman sınırlamalarını takip etme ve zaman sınırlaması yaklaştığında sizi haberdar
etme görevlerini üstlenmektedir. Taşındığınız zaman bile, bir patent veya marka danışmanının, zamanında haberdar olmanızı sağlamak için nereye taşındığınızı araştırması muhtemeldir.

2.3.10. FM Haklarınızın ve Başkalarının Çatışan FM Haklarının
İzlenmesi

Kayda sahip olmanız, ihlaller ve sahteciliğe karşı otomatik olarak korunduğunuz anlamına gelmemektedir. Resmî otoriteler genellikle, haklarınıza yönelik ihlalleri engellemek veya durdurmak için inisiyatif almamaktadırlar. Dolayısıyla, haklarının uygulanmasını sağlamak FM sahibine düşmektedir! Haklarına yönelik ihlallere itiraz etmediği sürece, ihlal eden kişi, hak sahibinin  haklarını ihlal etmekten genellikle alıkoyulamayacaktır.

Örnek: Herhangi bir kişi COCA COLA markasını topluluk markası olarak
kaydettirmeye çalışabilir. Ofis (OHIM) kendi insiyatifiyle böyle bir başvuruyu reddetmeyecektir. COCA COLA şirketi bir itiraz sunmalıdır. Ancak ondan sonra, Ofis, itirazın yerinde olup olmadığını ve başvurunun reddedilmesinin gerekip gerekmediğini inceleyecektir. Bu nedenlerle, FM haklarınızı ve başkalarına ait çatışan olası FM haklarını izlemek önemlidir. Bu, iki farklı boyut içermektedir:

a. Pazarınızın İzlenmesi
Mevcut veya potansiyel rakiplerinizin, size ait olan fikri mülkiyeti haksız olarak kullanıp kullanmadığının ve ticarileştirip ticarileştirmediğinin anlaşılabilmesi için ticaret yaptığınız alanın devamlı surette taranması gerekir. Olası bir ihlalin tespit edilmesi halinde çabuk bir şekilde üstesinden gelinmesi şu nedenlerle önemlidir:
 bir ihlal genellikle ticari faaliyetinize zarar vermektedir: dolayısıyla, olası en erken zamanda itiraz etmek, potansiyel zararı azaltacaktır.
 ihlal eden kişi iyi niyetli olmayabilir ve haklarınızı ihlal ettiğinin farkında olabilir.

Uzun bir sure boyunca durdurulmaz ve bu zaman zarfında önemli yatırımlar
yaparsa, geri adım atmamaya daha yatkın olacak ve kendini güçlü bir şekilde savunmaya çalışacaktır. Öte yandan, henüz çok fazla yatırım yapmamış olduğu Bir marka veya patent danışmanı, sahiplik değişikliklerini, hak sahibinin isim veya adres değişikliklerini, gerekirse yerel danışmanlarla işbirliği yaparak dünya sathında kayıt altına almaya yönelik prosedür ve formalitelere aşinadır. Bu değişiklikleri kayıt altına aldırmak için yapılacak başvuruları desteklemek için gereken belgelerin hazırlanmasında da kuşkusuz yardımcı olabilecektir. Bir zamanda itirazla karşılaşırsa, ihlalin durdurulması yönündeki isteminizi kabul etmeye daha yatkın olabilecektir.

b. Kayıtların İzlenmesi
Geçerli olabilmesi için fikri mülkiyetin, özellikle de patent ve tasarımların, genellikle halka açıklanmalarından ve ticarileştirilmelerinden önce kaydedilmesi  gerekmektedir. Markalar için durum başka olsa da, markalarda, genellikle ilgili ürün ve hizmetlerin ticarileştirilmelerinden önce veya ilk ticarileştirmenin hemen sonrasında kaydettirilmektedir.
Bu, gerekli önlemleri olası en erken zamanda alabilmeniz ve çoğunlukla, ihlal sahibinin kaydı elde etmesine engel olabilmeniz için size olanak tanıyacaktır. FM kayıt prosedürleri genellikle, daha önceki hakların hak sahiplerinin, kayıt süreci içerisinde, dolayısıyla da kayıt elde edilmeden önce idarî bir itiraz sunma hakkını öngörmektedir. Bununla birlikte, itiraz için öngörülen süre genellikle birkaç ay ile sınırlıdır. Öngörülen süre zarfında itiraz etmezseniz, bu, hakkınızı kaybetmiş olduğunuz
anlamına gelmese de, kaydın elde edilmesine engel olamazsınız. İtiraz olanağı hâlâ mevcut olmakla birlikte, çoğunlukla pahalı dava muamelelerine girişilmesi gerekecektir.

Bu nedenle, kayıtların izlenmesi ve ihlal eden bir başvurunun tespit edilmesi halinde derhal harekete geçilmesi şiddetle tavsiye edilmektedir:
 İlk olarak, ihlalde bulunan kişiyi, ihlale, kendi isteğiyle son vermesi ve
başvurusunu geri çekmesi veya değiştirmesi yönünde ikna etmeye çalışabilirsiniz;
 Kabul etmezse, kayda izin verilmesine engel olmak için idarî bir itiraz
sunabilirsiniz. Bu tür idarî itirazlar çoğunlukla mahkemeler önündeki dava
Ticaret alanını taramada hak sahibinin daha iyi bir konumda olduğu beklenecek olsa dahi, bir FM danışmanı size yardımcı olabilir. Örneğin:
 ihlal eden ürünlerin ithalat ve ihracatının izlenebilmesi için prosedürlerin
bulunduğu yerlerde, gümrük otoriteleriyle bağlantıya geçerek;
 sahteciliği tespit etme konusunda uzmanlaşmış firmalarla işbirliği içine
girerek.

FM danışmanları, başka birisinin, ihlal eden bir FM hakkını kaydettirmek için başvurması halinde en kısa zamanda haberdar olabilmeniz için, dünya çapında kayıtları inceleme hizmeti sunmaktadırlar. muamelelerine göre daha az formalite gerektirmekte ve kesinlikle daha ucuz olmaktadırlar.
 Yukarıdaki a başlığında ele alınan avantajlar burada da geçerlidir: Ne kadar erken harekete geçerseniz, ihlalde bulunan kişi istemlerinize o derece rıza gösterir ve ticari faaliyetinize o ölçüde az zarar gelir.

2.3.11. Üçüncü Kişilerce İhlal Halinde FM Haklarınızın Uygulanmasını Sağlamak

Yukarıda belirtildiği gibi, olası ihlaller için pazarı izlemek, haklarınızın uygulanmasını sağlayabilmek için önemlidir. Bir FM hakkı, hak sahibinin koruyucu unvanının üçüncü kişilerce kullanımını yasaklamasına veya böyle kişilere telif hakkı karşılığında kullandırmasına olanak sağlamaktadır.
Bir ihlal halinde, FM danışmanı, anlaşmazlığın sulh yoluyla giderilebilmesi için, aracı olarak, önemli bir rol üstlenebilir.

Hakkı ihlal eden kişi, sizin FM hakkınızın varlığından haberdar olmayıp, iyi niyetli olabilir. Bu bağlamda, birçok durumda, FM danışmanı, itham edilen ihlalci kişiye, kendisini FM haklarınızdan haberdar etmek ve varsayılan ihlalcide bir tepki yaratabilmek için büyük olasılıkla aşağıdaki belgelerin eşliğinde, bir haksız uygulamayı durdurma mektubu yazacaktır:
 İhlale yönelik tüm davranışları durdurmaya yönelik bir istem ve varsayılan ihlalci tarafından imzalanacak ve kendisinin gerçekten tüm ihlale yönelik faaliyetlerine son vereceğini beyan eden bir bildirim;
 Geçmişe yönelik olarak tazminat ödenmesi biçiminde bir sulh yoluyla anlaşma teklifi ve geleceğe yönelik olarak telif hakkı ödenmesi hususunda hüküm içeren bir lisans sözleşmesi.

Eğer tepki olumlu olursa, bu, ihlal durumunu sona erdirecek ve FM danışmanının katılacağı veya katılmayacağı müzakereleri başlatacaktır. FM danışmanı, uyuşmazlığı İzleme hizmetinin yanısıra, patent veya marka danışmanları tabi ki, olası ihlaller hakkında size tavsiyelerde bulunmak ve sizi idarî itiraz işlemlerinde temsil etmek için son derece kalifiyedirler.
sonuca erdirmek için bir lisans sözleşmesi veya sair hukuki belgenin hazırlanmasında yardımcı olabilir.

Şayet, varsayılan ihlalcinin yanıtı doyurucu olmazsa, haklarınızın uygulanması için hukuki dava yoluna başvurmak gerekecektir. Bunun için bir avukatın hizmetlerine gerek duyulacaktır. Bir hukuk davasını başlatmak üzerinde derinlemesine düşünülmesi gereken bir husustur ve önceden iyi hazırlanılması lazımdır; zira hukuk davası önemli ölçüde emek, zaman ve
para gerektirmektedir. FM danışmanı avukatla birlikte, atılacak adımlar hakkında tavsiyede bulunabilir ve davanın hazırlanmasında ve kazanılma şansının değerlendirilmesinde yardımcı olabilir. Bazı ülkelerde “tanımlayıcı tedbir” (descriptive seizure) olarak adlandırılan bir mekanizma yürürlüktedir. Bu, bir FM hakkı sahibinin, ihlale yönelik davranışlar ve ihlalin boyutu hakkında delil toplamasına olanak sağlamaktadır. FM hakkı sahibi, ihlalcinin taşınmazını ziyaret etmeye ve FM hakkı sahibinin talebi yönünde bu tür delilleri toplamaya mahkeme emriyle yetkili kılınan bir bilirkişinin mahkeme  tarafından tayin edilmesini talep edebilir. Bu tarz bir tanımlayıcı tedbir davanın hazırlanmasında ve ihlalin gerçekleşip gerçekleşmediğinin, gerçekleşiyorsa boyutunun  saptanmasında yardımcı
olabilir.

Bilinmesi gerekir ki, çoğunlukla, kazanan tarafın yaptığı dava masrafları kısmen de olsa kaybeden taraftan tazmin edilebilir.

2.3.12 . Bir FM hakkı Sahibi Tarafından İhlalle Suçlanmanız Halinde
Destek

Genellikle, diğer tarafın önceki FM haklarına yönelik olası bir ihlalle suçlandığınızda, bu ağır sonuçlara yol açabilecek olmakla birlikte, bunun böyle olması bir kural değildir. Bir FM danışmanı, hak sahibine ihlallere karşı harekete geçmekte  yardımcı olmak konusunda deneyimlidir. Konumunuzu ve çıkarlarınızı dikkate alarak,  danışman genellikle, uyuşmazlığı çoğunlukla başarılı biçimde sona erdiren  müzakereler aracılığıyla sulh yoluyla bir anlaşmaya varmayı hedefleyecektir. Şayet hukuk davası tercih edilir veya kaçınılmaz olursa, tüm FM haklarınıza ilişkin genel bir bakış açısı olan FM danışmanı en uygun prosedürün belirlenmesi ve lehte bir karar elde edilebilmesi için bir avukatla işbirliği yapabilecektir.

FM hak sahibi ihlalinizden dolayı sizi derhal mahkemeye vermedikçe, çoğunlukla müzakere yapmayı denemek mümkün olacaktır. Diğer tarafın iddiası açıkça doğrulandığında, müzakere için az bir alan kalmış olabilir. Buna karşın, genellikle, iddianın gerçekten doğrulanıp doğrulanmadığı, doğrulanmışsa ne ölçüde doğrulandığı tartışmaya açıktır. İlk olarak, uyuşmazlıktaki hukuki ve stratejik konumunuzu belirlemeniz gerekmektedir.
Örneğin:
 Karşı tarafın iddiasının hukuki ve coğrafi boyutunun incelenmesi;
 Karşı tarafın önceki haklarının geçerliliğinin incelenmesi;
 Karşı tarafa ileri sürülebilecek size ait hakların değerlendirilmesi;
 Karşı tarafın iddiasının doğrulanabilir olup olmadığının ve mahkemece kabul edilme olasılığının değerlendirilmesi;
 Karşı tarafın ekonomik gücü ve ekonomik niyetleri gibi ilgili tüm koşulların tahmini;
 Olabilecek en kötü durum senaryosunun belirlenmesi;
 En az ne elde etmek istediğinizin dikkate alınması.

Bu temel üzerinde, dostane bir anlaşmayla sonuçlanabilecek müzakerelere başlayabilirsiniz.

Özellikle markalar için, çoğunlukla, tarafların aşağıdaki hususlarda mutabık kaldığı bir dostane anlaşmaya varılır:
 Coğrafi sınırlandırma;
 Ürün veya hizmetlerin her biriyle ilgili bir sınırlandırma;
 Dağıtım kanallarıyla ilgili bir sınırlandırma;
 Her bir ambalajın görünümü;
 Kimi malî denkleştirme ve benzeri

Özellikle patent ve tasarımlar için, ihlalle suçlandığınız durumlarda, FM danışmanı suçlamanın esas aldığı FM hakkının geçerliliğini araştırmada ve geçerli olması halinde suçlamaların yerinde olup olmadığının değerlendirilmesinde size yardımcı olabilir.

Eğer gerçekten bir ihlal riski varsa, FM danışmanı, önceden mevcut tekniğe ilişkin delil araştırması yapmada veya ileri sürülen FM hakkının geçerliliğine yönelik atağa geçmenize olanak sağlayacak önceki hakları araştırmada da yardımcı olabilecektir. Eğer bu tür bir önceden mevcut teknik bulunursa, bu bilgiyi, FM hakkı sahibinin üzerinde, FM hakkını geçersiz kılacak bir adım atmanıza engel olmak için size ücretsiz
bir lisans vermesi yönünde baskı kurmakta kullanabilirsiniz. Bu yolla, FM hakkı sahibi hakkını kaybetmeyecek ve böylece hakkını, daha az şanslı taraflara karşı kullanmaya devam edebilecektir.

Sizin kazancınız ürününüzü korunmuş bir pazarda satabilecek olmanızdır. FM hak sahibinin bu tür bir lisansı tanımakta istekli olmaması halinde, itiraz hala mümkünken, uygun otoriteler önünde, itiraz prosedürüyle FM hakkının geçerliliğine yönelik hamlede bulunmanız veya itiraz süresinin dolmasından sonra bir hukuk davasında FM hakkının yok sayılmasını talep etmeniz gerekli olabilecektir.

Ödün vererek anlaşma sağlayabilecek bir önceden mevcut teknik veya önceki haklar bulunamazsa, FM danışmanı dostane bir anlaşmaya varılabilmesi için tavsiye ve müzakerelerde destek verebilecektir. Bir patent, marka veya tasarıma ilişkin kaydı yenilikçilik ve orijinallik eksikliğinden dolayı geçersiz kılabilmek için kendi iş sahanızdaki mevcut tekniğe ilişkin sürekli bilgi toplama yoluyla, üçüncü kişilerin olası ihlal iddialarına karşı donanımlı olmak anlamlı olabilecektir.

Bu, sizin tarafınızdan, rakiplerinizi ve yaptıkları işleri sürekli izleme ve broşürlerindeki, internet sitelerindeki ve sergilerindeki vs. bilgileri toplayıp saklama yoluyla yapılabilir. Tüm bu bilgiler, içerik, tarih ve köken açılarından iyi bir şekilde belgelenmiş olmalıdır. FM danışmanı, örneğin her birkaç ayda bir, dönemsel araştırmalar yaparak aşağıdaki hususları araştırabilir:
 İşletmenizin teknik ilgi alanındaki önceden mevcut teknik;
 Belirli bir uzmanlık alanındaki gelişimlerini takip edebilmeniz için
rakiplerinizin FM portföylerindeki yeni değişiklikler.

Bir FM danışmanı, şirketinizin belirli bir projedeki “hareket özgürlüğünü” değerlendirmek, potansiyel ihlal risklerini öngörmek, erken dönemde FM haklarının  etrafından dolaşma olanaklarını değerlendirmek ve şirketinizdeki AR-GE faaliyetlerini  yönlendirmek için önleyici araştırmalar da yürütebilir.


devamı için tıklayınız  >>>