|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ADIGEY'İN ULUSAL ORKESTRAYA İHTİYACI VAR |
|
|
Haber Merkezi
Adige Mak,
25.08.2007
Çeviri: Jade
Wumar
|
|
|
|
|
|
Adıgey Cumhuriyeti'nin
devlet statüsünü sağlamlaştırdığı üzerine konuşurken,
kültür, eğitim ve spor alanlarında sağlanan
gelişimleri değerlendiriyoruz. Yeni kitaplar, yeni
dergiler yayınlandığı, senfoni orkestrası, müzikal
tiyatro, sahne grubu "Woşüten" gibi oluşumlardan
memnuniyetle söz ediyoruz. Bununla beraber, ulusal
müzik kültürünün ilerletilmesi için gerekli olanlar
üzerine açıkça konuşmak daha yararlı olur.
Adıgeler'in ulusal müzik aletlerinden oluşan bir
orkestra kurulursa, cumhuriyetin müzik kültürü fark
edilir şekilde zenginleşeceğine dair yazılar "Adıge
Makh" gazetesinde bir çok kez yayınlandı. Bu konuya
devlet yaklaşımı sağlanması için müzik severler, ünlü
sanatçılar, hükümet yetkilileri gezete sayfalarında
görüşlerini anlattılar. Ulusal müzik aletlerinden
oluşan bir orkestranın gerekli olduğunu herkes bize
söylüyorduysada, şimdiye kadar bu konuda somut bir
ilerleme kaydedilmedi.
Farklı tarzlarda şarkı
söyleyenlere eşlik etmek için, müzisyenler bir araya
geliyorlardı. Bir arada müziği çalarken, müziğe dair
yeni düşünceler oluşuyordu. Bunun için müzikal
aletlerde de zamana uygun değişiklikler yapılıyordu.
Sözünü ettiğimiz zaman 17. yüzyıl. Avrupa müzik
kültürünü genişleterek, 19-20. yüzyıllarda atılımlar
yaptı. Dünyaca ünlü orkestraları inceleyerek, ulusal
kültürü ileriye taşıma arzusunda olanları da
arıyorlardı.
Ulusal müzik aletleri ile
Adıgey'de orkestra kurulmasında öncülük edenlerden
biride sanat yönetmeni Şıw Şaban'dı. L'ıxhuç'e
Andzawur da bu konuda bir çok çalışma yaptı. Orkestra
düşüncesi yere daha sağlam basması gereken zamanda
dağaldı.
Eski ulusal şarkıları söyleyen
İslamey'imiz var. Dünya çapında tanınan. sanat şefi
Nexeye Aslan'ın söylediği üzre, İslamey'in görevleri
belli-sahne şarkıları söyleyemez. Sahne grubu Woşüten
tüm Kuzey Kafkasya'da tanınıyor, ancak oda
kompozitörlerimizin bestelediği şarkıları yeteri kadar
söylüyor diyemeyiz.
Thabısım Wumar, Natxho
Canxhot, Sixhu Ramazan, Ç'ırgh Yure, L'ıxese Muhiddin,
Ghonejjıkho Asker ve başkalarının şarkılarını nerede
duyabileceğiz? Şansın varsa, kutlama yada başka
toplantılarda kompozitörlerimizin şarkıları duyulur.
Thabısım Wumar ve Natxho Canxhot binden fazla
şarkı besteledi. Ancak bunlardan duyduklarımız çok az.
Diğer kompozitörler içinde aynı şeyi söylemek mümkün.
Çoğu kişi şarkılarımızı unutacağımızı düşünüyor, bu
durum bizi çok endişelendiriyor. 10-15 yıl sonra Adıge
müzik kültürünün durumu ne olacak?
Adıgey'de
ulusal müzik aletleri orkestrası kurulması gerekiyor.
Lhetserıkho Kime'nin yakın zamanda filarmoni binasında
düzenlenen konserinde, 'Russkaya Wudal' isimli orkstra
eşlikliğinde Andzerıkho Çeslav şarkılarını söyledi. Bu
orkestranın Adıge kültürünü insanlara ulaştırması iyi
bir şey, müziğin evrensel olduğunu doğruluyor.
Üzücü olan ulusal müziğimiz, sanatın ünlü şahsiyetleri
üzerine konuşurken, kompozitörlerimizin şarkılarını
seslendirecek bir orkestramızın olmayışı. Orkestraya
büyük para gerekmiyor. İslamey'in kardorusu
genişletilerek, sahne şarkıları söyleyen orkestraya
adım atılabilir ve daha sonra kuruluş aşamasına
geçilebilir.
Bugün yayınladığımız yazıya kısa
zaman sonra tekrar değineceğiz. Orkestra kurulması,
Adıge şarkılarının şehirlerimiz ve köylerimizde
duyulmaları, sanatçılarımızın dış ülkelere ulaşması
için mevcut imkanları birlikte düşünme arzusundayız. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|