ADİGEY’DE EKONOMİK TESİSLER GELİŞİYOR

Haber Merkezi
Adige Mak,  15 Şubat 2009
Çeviri: HAPİ Cevdet Yıldız

   
 

Adigey rayonları (ilçeleri) içinde en fazla sanayi tesisi Tahtamukay rayonunda bulunuyor. Altı yıl geriye gittiğimizde  ilk yatırım projesi olarak Tahtamukay rayonunun Yablanovski beldesinde (посёлок)  OOO “Formika-Yug” (Güney-Formika) kurulmuş bulunuyordu. O yıldan beri tesis, her yıl kendi bütçe gelirinden  ayırdığı paralarla  büyümeye çalışıyor.

Yablonovski beldesinde kurulu bulunan OOO “Formika-Yug”   tesisleri plastik eşyalar ve kaplamalar üretiyor. İlk kuruluşundan sonra  ürünlerin  çeşitlendirilmesine gidildi, şimdi 0, 5 ve 1, 5 litre pet şişeler (пластикэ бэшэрэб) ve 5 metre uzunluğunda plastik su depoları üretiliyor.

Tesislerin genel müdrü Aleksandr Levinson’a “Adige Mak” (Çerkes Sesi) gazetesinden geldiğimizi söylediğimizde bizi güleryüzle karşıladı. Levinson aile olarak yakındaki Krasnodar kentinde  oturuyor ama Adigey’i de iyi tanıyor, mastır sahibi bir dağcı ve bir turizm uzmanı. Adigey’de tırmanmadığı yüksek dağ, görmediği güzel ve turistik bir köşe bırakmamış gibi. Adigey’in değişik yörelerine ilişkin çekmiş olduğu sayısız fotoğrafı da var.

Genel Müdür önce bizi kendi çalışma ofisine alıyor. Gördüğümüz düzenli bahçelerin  her birinde birer büyük bina var, bu binalarda  çalışmalar yapılıyor. Genel müdürün odasının duvarlarını, kendisinin dünyanın güzel köşelerinden çekmiş olduğu resimler süslüyor, her biri büyütülmüş olan bu resimler insanı adeta büyülüyor.

Amacımızı açıkladığımızda, Aleksandr Levinson, öne bize tesislere ilişkin bilgiler veriyor, ardından yapılan çalışmaları ve ileriye yönelik hedeflerini anlatıyor.

“Tesislerimiz altı yıllık” diyor,  “Bir Kanada firmasından 1 milyon 500 bir Euro ödeyerek aldığımız donanımları atölyelerimizde kullanıyoruz. Değişik boyutta preform (pet şişeler) üreten beş komplekse sahibiz. Ayda 70 milyon kadar plastik eşya üretiyoruz. Pet şişe ve diğer formik eşyaların değişik boyuttaki  kapaklarını da üretiyoruz”.

Aleksandr Levinson tesislerde çalışan 130 işçinin yarısının Tahtamukay rayonlu olduğunu ve bunun yöre açısından önem taşıdığını söyledi. Yablonovski beldesi ve yakın köylerden gelen işçilerin iş eğitiminden geçirilerek kalifiye işçi yapıldıklarını da anlattı. İşçilerin iş bitiminde kullandıkları yeteri kadar duş kabini var. Bütün uzman ve işçilere iş elbiseleri  veriliyor. Çalışanlara sosyal yardım paketleri ve ücretsiz sağlık hizmeti ve ücretsiz yemek veriliyor.

“Önemle gözettiğimiz bir nokta da her bir çalışanımıza ikna edici bir ücret vermek olmuştur” diyor genel müdür.  “Çalışanlara ayda ortalama 16 bin Ruble ücret sağladık. Mühendis ya da üst eğitm almış teknik elemanlara daha yüksek ücret ödüyoruz. Yük taşıma gibi uzmanlık gerektirmeyen işlerde çalışanlara ayda 10 bin Ruble veriyoruz. Bu arada üretim komplekslerimizin yatay anlamda genişletilmekte olduklarını da   belirtmeliyim. Şu sıralar tesislerimiz 3  hektar (30 dönüm) bir alan üzerinde, rayon yönetimi bize 6 hektar tutarında yeni bir arazi tahsis etti. Bu yeri  temizlettik ve  tel çitlerle çevirdik, burada 38 bin metre kare (38 dönüm)  tutarındaki bir alanda ürettiğimiz ürünleri depolamak için kapalı alanlar kuracağız. Böylece Kuzey Kafkasya’nın en büyük kompleksi haline geleceğiz. Bu yeni yılın ilk ayından başlamak üzere,  büyük çaplı üretime geçmiş bulunuyoruz.

Tesislerimizi tam kapasite  çalıştıramıyoruz. Kış mevsimi boyunca  beş kompleksimizdeki toplam iki üç makineyi çalıştırabiliyoruz. Yaz gelip şişe suyu gereksinimi arttığında üretimimiz büyüyecektir. Yukarıda belirttiğim gibi, üretimin stoklanabileceği bir yere kavuştuğumuzda üretimi sürekli hale getireceğiz”.

“Üretimi nerelere gönderiyorsunuz?” diye sorduk genel müdüre.  

“Üretimimizi en çok Maykop’taki bira fabrikasına, Psıfabe’deki (*)  mineral ve içme suyu şişeleme işini yapan fabrikalara gönderiyoruz” diyor müdür.  “Piyatigorsk, Kislovodsk ve Essentuki gibi Kuzey Kafkasya kentlerine de üretimimizden gönderiyoruz. Gerekli hammaddeyi ise Çin ve Güney Kore’den ithal ediyoruz. Hammadde o  iki ülkeden Krasnodar gümrüğüne geliyor. Şu an stokumuzda 8 bin ton tutarında üretim için hammaddemiz var”.

Genel müdürün açıklamasına göre, kullanılmış plastik maddelerden yeniden üretim yapılabiliyor. Bu tür bir üretim daha ucuza geliyor. Temiz bir plastik hammadde  tonu için bin 500 yüz dolar ödüyoruz, kullanılmış plastik maddeden yeni üretim yapıldığında hammadde bedeli  800-900 Dolara geliyor.

Genel müdür,  açıklamalardan sonra bizi üretim atölyelerine götürdü. Temiz bir bahçenin bir köşesinde istiflenmiş pet malzemeler bulunduğunu gördük.

“Bu gördükleriniz atölyelerimizden  yeni çıkmış   üretim, üretimin hepsini depolayamıyoruz, çünkü yeterli kapalı yerimiz yok, yukarıda sözünü ettiğimiz yedeki yeni tesislerimiz tamamlandığında tüm üretimimizi kapalı depolarda stoklayabileceğiz, böylece açıkta depolama durumu da sona erecek” dedi Aleksandr Levinson.  

İlk girdiğimiz atölye geniş alanlı ve yüksek tabanlı idi, yerler değişik renkli  malzemeyle kaplanmıştı. İki kompleksin başında iş elbiseleri giyinmiş ikişer kalifiye işçi çalışıyordu. İki üç dakikada bir tezgahlardan  üretim maddeleri çıkıyordu. Bu arada küçük arabalar geliyor, küçük kutular ve diğer malzemeler arabayla götürülüyor, bunlar karton kutulara yerleştirilip bantlanıyor ve sipariş yerlerine gönderilmeye hazır hale getiriliyor.

Tesisleri dolaşıyor, duş kabinlerini görüyoruz, bu arada yemekhaneye de uğruyoruz, genel müdür burada yemek hazırlandığını, aşçı ve yardımcılarından herkesin memnun olduğunu söylüyor.

Genel müdürün gösterdiği her şeyi ilgi ve beğeni ile izledik, işçiler de aldıkları ücretleri yeterli bulduklarını söylediler.

Sonuç olarak  OOO “Formika-Yug” tesislerinin vergi borcu olmadığını da öğrendik. Tesis, 2008 yılında Rusya Federasyonu bütçesine 12 milyon Ruble, Adige Cumhuriyeti bütçesine 11 milyon ve Tahtamukay rayonu bütçesine de 1 milyonun üzerinde vergi ödedi (*).

Bundan altı yıl önce Tahtamukay rayonu Yablonovski beldesinde  kurulmuş olan bu ilk yatırım projesi bugün bu biçimde yaşama geçmiş bulunuyor. Ekonomiye katkıda bulunuyor, tesislerini büyütüyor. Çalışanlar memnun. Değişik devlet bütçelerine  parasal girdiler sağlıyor.

(*) Psıfabe (Горячий ключ) – Adigey’in Tahtamukay ve Tevçoj rayonları güneyinde bulunan, maden suları ve içme suları ile ünlü Goryaçiy kluç kentsel alanı ile bu alanın merkezi olan kentin Adigece adı-HCY

(**) Bu rakamlar vergi gelirinin yarısının Adigey’in payına düştüğü görülüyor-HCY