|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
DANS ULUSUN GERİLMİŞ YAYI GİBİDİR
|
|
|
YEMT’ITL Nurbıy
Adige Mak, 05
Mart 2009 Çeviri: HAPİ Cevdet Yıldız |
|
|
|
|
|
“Adigey’in Minik Yıldızları” adlı XII. Festival, AC
Kültür Bakanlığı Ulusal Kültür Merkezi tarafından
düzenlendi. Çocuklar ve genç yetenekler festivaldeki
yarışmalaa katıldılar. Dans yarışması 1 Mart günü
Adıgekale kentine yapıldı. Şarkıcıların yarışmaları
ise 15 Mart günü Şevgen rayonu Kültür Merkezi’nde
yapılacak. Sirk göstericileri ve ulusal müzik aletleri
ile melodileri (орэдышo) sergileyecek ve ustalıklarını
gösterecek olanlar ise 29 Mart günü Krasnogvardeyski
beldesinde yarışacaklar.
Adigece, Rusça, İngilizce ve başka dillerde
şarkılar söyleyecek olan çocuk ve gençler Adıgekale
kentinde bir araya geldiler. Yaşları, düşünce
biçimleri ve etnik kimlikleri farklı da olsa,
oyuncular, dans için piste çıktıklarında, her birinin
ayrı bir değeri yansıttığı festivaldeki danslarıyla
ortaya kondu. Festival, Adigekale’de okuyan iki
öğrenci olan Yehul’e Bel ile Hakome Timur’un
birlikte oynadığı “Gençlik Dansı” (НыбжьыкIэ
къашъо) ile açıldı. Çalıştırıcıları da Haç’eğegu
Sanyet. Çocuklar Adige giysileri içinde dans
ettiler. Bel Yehul’e ile Timur Hakome
ikinci seçildiler, başarı belgeleri verildi. Her ikisi
de üzgündü, ama belli etmemeye çalışıyorlardı.
“Amazon” dansını Tahtamukay köyünden
Bartso Aminet bir başına oynadı. Öğretmeni Jaji
Svetlana (Жъажъый Светланэ) idi. Brağune Darina
ile Brağune Sult’an kardeşler festivali
coşturdular. İkisi de Krasnogvardeyski rayonundan
geldiler ve ulusal “Zefak’o” dansını çok
güzel bir biçimde birlikte oynadılar, birincilik
ödülünü de aldılar.
Derece alan üç dans
yarışmacısına başarı belgeleri verilirken, ilgimizi
çeken şey, festivalin coşkulu ve düzenli bir biçimde
sürdürülüyor olmasıydı.
“Adigeyli Gençler”
adlı Tahtamukay rayonu Ulusal Dans Topluluğu övgüyü
gerçekten hak etmişti. “İslamıy” dansını
Hağur Maryet ile Bğene Şamil oynadılar,
madalya ile ödüllendirildiler. Cace rayonundan gelen
Aleksandra Kutuzova’nın dansı da jürinin
beğenisini kazandı, onursal madalyayı o aldı.
Adige “İslamıy” dansına bütün dansçılar
birlikte eşlik etmek istediler, dansı çok beğenmiş,
ilginç bulmuş olmalıydılar, ama buna olanak yoktu.
Ancak gençlerin kendilerini deneme, dansa bu denli
katılma istekleri de hepimizi sevindirdi.
Tevçoj rayonu dans topluluğu “Dış’eps”in (Altın
Suyu) Başkanı Tsundışk Zuryet. Topluluğun
“Tırğetave” (*) dansı kişiyi tarihin ve ulusal
sanatın derinliklerine götürüyor. Dünyaca ünlü
“Nalmes” topluluğu, “Tırğetave”yi durmadan oynasa
bile, insanı bıktırmıyor, izlemeye doyulmuyor.
“Dış’eps”in müziği de, tarihin, dansın diliyle sanatın
olanaklarını bir arada ve en güzel bir biçimde dile
getiriyor diyebiliriz.
“Dış’eps”, “Edelveys”...
“Dış’eps” ile Maykop “Edelveys”
topluluğu birinciliği paylaştılar. Maykop rayonunu
temsilen gelenler eski denizci danslarını ve
kendilerine özgü dansları oynadılar, çalıştırıcıları
Gürcistan ve Adigey Cumhuiyeti kıdemli sanaçısı
Yisup Aslan idi.
“Gençler danslara ilgi gösteriyorlar”
diyor Yisup Aslan. “Adige, Rus, asker ve
diğerlerine ait dansları izledikçe, değişik kökenli
Adigeylilerin barışık bir yaşam sürdürdüklerini
görüyor, buna seviniyoruz”.
Krasnogvardeyski rayonunun “Besleney”,
Adıgekale’nin “Sidah’e”, Maykop rayonunun
“Er azanka” toplulukları ile Tevçoj ve Şevgen
rayonları toplulukları “Nefıtl” ve
“Abdzaheher” (Abzeghler), Cace rayonundan
“Fortuna”, Krasnogvardeyski rayonundan
“Psıhojıy” (Küçük Irmak;Dere) ve “Kabluçok”,
derece alan topluluklar arasında. Krasnogvardeyski
rayonundan gelen “Yunost” topluluğu da ödül
aldı.
Büyük ödül
Büyük ödül sanat yönetmeni Beguğo Azemat
olan Adıgekale kenti topluluğu “Samğur”a
verildi. Yönetmen, “Çocukları öyle fazla
çalıştırmış da değilim. Topluluğun danslarını
sahnelerken, ulusun özlem ve gelenklerini sunmaya özen
gösteriyoruz” dedi.
AC Kültür Bakanlığı
şube müdürü ve Festival Jürisi Başkanı Şhalaho
Svetlana derece alanları kutladı, her birine
takdirnamelerini (щытхъу тхылъхэр) verdi. Şhalaho
Svetlana, “Adıgekale, Tevçoj ve Krasnogvardeysi
rayonları oyuncuları danslara iyi hazırlandılar,
2008 yılına göre, sanatsal incelikleri daha fazla
yakalamış oldular”, dedi.
400 oyuncu ve
40’tan çok topluluğun katıldığı festivale ilişkin
bilgileri “Adige Mak” sayfalarında sunmaya
devam edeceğiz. Adıgekaleli oyuncular Tletser
Zayıre ile Beşeko Şamil’in bize
söylediklerine göre, ne olursa olsun, hangi mesleği
seçmiş olurlarsa olsunlar, kalplerinde daima “Samğur”
sevgisi yaşayacak.
(*) Tırğetave-Sindika
Kraliçesi, bir Adige Mıvıt’ (Meot) şefinin kızıydı.
Yaşam öyküsü için bkz. “Sindika”-Vikipedi. |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|