Gençlerin gezip görmeleri ve dinlenmeleri amacıyla zengin bir program hazırlanmıştı. 5 Temmuz gününden  11 Temmuz gününe değin,  Adigey’den giden bu gruba RF Federasyon Konseyi binası, RF Devlet Başkanlığı katındaki Adigey Cumhuriyeti Temsilciliği, Kızıl Meydan, Kremlin Sarayı, Silah Müzesi (Оружейнэ палатэ), Üçüncü Galeri (Третья­ковскэ галереем), Borobyev Tepeleri, Hz. İsa’nın Koruyucuları Dua Evi (Христос УхъумакIом итхьалъэIупIэ унэ),  “Borodinskaya bitva” adlı panorama müzesi, ”Mosfilm” Sinema Film Stüdyosu, Moskova yakınında II. Ekaterina’nın yaptırdığı “Çariçin” çayırı, Paleontoloji Müzesi, devasa yeraltı sığınağı, tarihsel, kültürel ve turistik yerler gezdirildi.

Krasnodar Havalimanı’ndan kalkıp Moskova üzerine vardığımızda, ilk akşam kenti gezmek için hava koşulları uygun değildi. Temmuz ayına karşın sıcaklık 12 dereceye düşmüştü ve hafif bir yağış da çiseliyordu. Öğrenciler uçaktan izledikleri kent manzaraları ile yetinerek, beş gün boyunca barınacakları “İzmailovo” oteline doğru, kendilerini karşılayan otobüsle “Vnokovo” Havalimanı’ndan ayrıldılar. Gençler iki kişilik odalara yerleştirildiler.

Arbat Sokağı

Bayan gezi rehberimiz, ertesi gün hava düzelirse, Moskova gezisine ünlü Arbat Sokağı’ndan başlayacağımızı söylemişti.

Sokaktaki sayısız bitişik dükkanlara dağılan çocuklar Moskova anısı olmak üzere küçük hatıra eşyaları satın aldılar. Yaya gezilen Arbat Sokağı boyunca, rehberimizden  karşılaştığımız tarihi mekanlara ve anıtlara ilişkin sürekli bilgiler aldık. Sokaktan ayrılmadan şair Bulat Okucava (1924-1997) heykeli yakınındaki küçük ama donanımlı “Mumu” lokantasında öğle yemeğimizi topluca yedik. Adını çok duydukları ama ilk kez görüp gezmiş oldukları bu ünlü sokağın çocuklarda iyi bir izlenim bırakmış olduğunu söyleyebiliriz.

Soğuk Savaş Dönemi Anıtı
 

Sovyetler Birliği ile ABD arasındaki silahlanma yarışı döneminde, olası bir nükleer  savaş sırasında, savunma içerikli telefon-telgraf hatlarının toplandığı karargah merkezinin yer aldığı Moskova’daki büyük yeraltı sığınağı ikinci gün çocuklara gezdirildi. Sığınak 1956 yılında inşa edildi. Gerçeği artık açıklamakta sakınca yok, Moskova halkı, Moskova’nın Taganska Meydanı altında böyle devasa bir sığınak bulunduğundan haberdar bile değildi. Bir Nükleer Savaş (Atom Savaşı)  çıkması durumunda, yeraltında inşa edilmiş olan çalışma odaları/korunaklı evler öğrencilere gösterildi. Çocukların söylediklerine göre, o zamanlar için,  çok gizli tutulmuş olan bu savaş merkezi, çok ilginç bulundu ve cep telefonları ile resimleri çekildi.  

Tunçtan koca top ve çan

Rusya başkentini, eğer Kızıl Meydan ile Kremlin’i görmemiş olsaydık, görmüş sayılmazdık. İlk gitmemiz gereken yerler Kızıl Meydan ile Kremlin Sarayı idiler. Ancak Moskova’daki ilk günümüz ABD Devlet Başkanı Barack Obama’nın Moskova’ya gelişine  rastladı. Yollar kapatılmıştı, bu nedenle ziyareti ertelemek zorunda kaldık.

Topluluğumuz,  Kızıl Meydan, Kremlin’deki Orujeyno Meclisi/Sarayı (Оружейнэ палатэ), tunçtan yapılma koca top ile çanı, Spasska Kulesi ve Uspensk Mabedini (Успенскэ соборыр) ilgiyle karşıladı.

Adigey Temsilcilik Binası

Grubumuz gençleri açısından  kuşkusuz en unutulmayacak anı, Moskova’daki Adigey Cumhuriyeti Temsilcilik Binası’nı ziyaret ve oradaki karşılanış biçimimiz olmalı. Adigey Temsilcilik Binası görevlileri Adigey’den gelen öğrencileri içten bir sevgiyle karşıladılar. Gençler sanki bir Adige toprağına ayak basmış gibi oldular ve anlatılanları ilgiyle dinlediler.

Temsilciliğin çalışma Başkanı yardımcısı Berzeg Vadim, çalışma ofisinin tarihi ile yerine getirdiği görevleri anlattı. Moskova’daki bütün Adigelerin kendi evleri gibi Temsilciliğe sürekli geldikleri, Temsilciliğin her konuda hemşehrilere yardımcı olduğu anlatıldı. Ardından gruba Temsilcilikte öğle yemeği sunuldu. Ardından AC Temsilcilik Merkezi’ni ziyaret ettiklerine ilişkin armağanlar verildi. Çocuklar ellerinde bu armağanlarla anı fotoğrafları çektirdiler.

Federasyon Konseyi Merkezi’ni ziyaret

Gezi programı gereğince gençler son günü Federasyon Konseyi binasına alındılar. Federasyon Konseyi’nin görev ve sorumlulukları, yerine getirdiği görevler anlatıldı. Konsey’in toplantı salonu da gösterildi. Değişik ülkeler yasama meclislerince Federasyon Konseyi’ne verilmiş olan hediyelerin sergilendiği köşeler de gösterildi. Bu hediyelere ilişkin tarihsel bilgiler anlatıldı. Bu arada Rusya Federasyonu üyesi birimlerin/regionların ve en başta da yeşil renkli Adige Bayrağının dalgalanmakta olması hepimizi sevindirdi. Rusya   Yüksek Yasama Meclisi’nin çalışmalarına ilişkin yeterli bilgi alma olanağı yoktu, ama bu kadarı bile kuşkusuz belleklerde kalıcı bir yer bulmuş olmalıdır.

AC’ne döndüğümüzde bizi karşılayan ana ve babalar, kendi parasıyla çocukları ağırlayan Senatör Haşır Aslan’a teşekkürlerini gazetemiz aracılığıyla iletilmesini söylediler. Çocuklarımızın geleceğe daha iyi hazırlanmaları ve bilinçli olmaları için verdiği bu katkının gazeteler tarafından genişçe  duyurulmasını da istediler.