ADİGE VARLIĞININ GÖSTERGESİ ADİGE DİLİDİR     Aseeve Marin Adige Mak, 25.05.2007 Çeviri: Jade Wumar         “Adige dili cıvıldayan kuş misali İlk yaklaşımında sana konuşan Bence en kıymetli dil Adige dili Sevgi yumağı kalbini kuşatan” NEXEYE Ruslan Adige isen, diline değer ver, Adigeliğin Adige dili tarafından kuşatıldığını asla unutma. Dil her milletin kültürünün temelidir. ”Güzel hitap etkin bir aklın göstergesidir” diyor bir Adige atasözü. Adigelerin üstün meziyetleri, tutum ve davranışlarındaki mevcut güzellikler hiçbir eksik olmadan Adige dil mantığında açıkça kendini göstermektedir. Çok üzücü olsa da kendini Adige sayan fakat Adige dilinde bir kitap dahi okumamış, dilini bilmeyen ve Adige tarihinden bihaber olan üstelik bunu öğrenmeyi de istemeyen Adigeler mevcuttur. Adige isen, Adigeliğini belli eden işaret Adigece bilmendir. Burada öncelikli görev annenindir. Çocuğa dili öğreten annesidir. Ana dilini küçümsemek, onu kullanmamak; uygunsuz, çirkin olduğunu düşünmek Adigelik açısından asla kabul edilmeyecek bir durumdur. Ana dili çocuğuna öğretmeyen anne, ulusun bir ferdini yok ediyor demektir. Anne ana dilin kaynağıdır. Dilini sevmeden vatanını seviyor olamazsın. İnsanın ulusuna ve diline olan sevgisi yaşamına kaynaktır. Her ulusun gücü, anadilinin de gücüdür. Anadil öğrenim ve öğretim imkanları ulusun aynı zamanda silahıdır. Her ulus kendi diline töresine değer verir, onu korur ve kollar. Bir ulus yok olduğunda onun dili de kültürü de onunla beraber yok olur. Ulusun fertleri hayatiyetlerini sürdürürken dillerini kaybederlerse başka ulusların içinde asimile olurlar. Büyük yazar, ozan Resul Gamzatov'un kastettiği de bu olsa gerek. O bir dizesinde; “Eğer yarın dilim olmayacaksa, Ben bugünden yok olayım” diyor. Önce dilimize biz kıymet vermeliyiz. Ben Adige ve Rus dillerini eşit derecede öğreniyor, her ikisini de ana dilim sayıyorum. Zira “yasak dil ve yasak kitap yoktur” diyor eski bir Adige atasözü. Dilimi terk ederek yaşayamayacağım. Adige dili varlığımın bir parçası. Onu işitmediğimde sıkıntıya düşüyor, büyük bir eksiklik hissediyorum. O hayatımın bir parçası olarak, hayatım boyunca benimle beraber olacak. Anadil! Seni yeteri kadar anlamlı kılacak bir sözcük bulamıyorum. Kökün de ”anne” sözü var. Anne teni bal, sözü yumuşacık, bakışı sevgi dolu, merhametli, konuşması tatlı, endişesi büyük ebedi sevgi kaynağı…Anne hayatın başlangıcı, bitmeyen sevgi kaynağı. Anne göz, anne güçlü ışık, varlığın işareti. Anne sütüne katılarak sana verilen seni yetiştiren dil, can. Senin bir parçan olan yürek gibi can gibi sıcaklığı olan dile dudak büküp onu nasıl öteleye bilirsin? Anadilini önemsemeyen, ona değer vermeyen, ulusun hazin sonuna katkıda bulunuyor demektir. “Ey diline önem vermeyen insan, Sana olacaktır bir tek davam Ödeyebilir misin annenin hakkını? Ödeyebilir misin ulusuna olan borcunu?” BERETERE Hamid Düzgün hitabeti, üstün dil gücü olan insan; büyük kitleleri kendine cezp eder. Dil insanı eğitir ve yetiştirir. Dil daima en güçlü kültürel silahlardan olmuştur. Adige dilini seviyor ona kıymet veriyor ve onunla gurur duyuyorum. Onunla düşüncelerimi ifade edecek bilgiye sahibim. Adige halkbilimiyle ilgilenmeyi Adige woredlerini dinlemeyi seviyorum. Dilim benim dünyamdır. Onu kullanmak benim boynumun borcudur diye sana sesleniyorum ey! Adige dilinde minik şiirler yazıyorum. Adige dili kutlaması için yazdığım şiirle yazımı noktalıyorum. Adige'nin mührü Adige dili Onu kullan, ver ona kıymetini, Çalışmaktan asla bıkma. Yeter diye duraksama, Yoruldum diye duyurma. Sen geleceğe bak ilerle, Çalış,üret,kat anadiline. İçine serp derin düşüncelerini, Yarınlarına eklemle ürettiklerini. Suça,adaletsizliğe bulaşma, Bunları da öğret çocuklarına. Ulusuna asla zarar verme, Sahip çık insanlık değerlerine. ASEEVE Marin  (Adige Khale Orta Okulu 11. sınıf öğrencisi)