A.C. Ulusal Müzesi önünde yükselen Adige ezgileri kulaklarda yankılanıyordu. Akşam üzeri havanın biraz serinlemesiyle yorgunluğunu atıp dinlenmek amacıyla, Maykop şehir meydanındaki 1 Ağustos Dönüşçüler Günü etkinliklerine katılan Adige, Rus, Nogay, Ermeni, Rum ve pek çok farklı ulusun insanları güler yüzle anma günü kutlamasında bir araya geldiler.

Adige ulusal giysileri içindeki gençlerin yaptıkları çağrıyla kutlama etkinlikleri başladı. A.C. şehir ve rayonlarını temsilen etkinliğe katılan şarkı ve dans grupları sahneye davet edildiler. A.C.’de yaşayan pek çok farklı ulusun dans grupları pırıl pırıl ulusal giysileri içersinde müzenin önünde yerlerini alıp, dönüş günü etkinliklerine hazır oldukları mesajını veriyorlardı. Akşam üzeri başlayan etkinliği organize eden Bidanekho Zamir ve Hakuiy Aslan Adige ulusuna, toprağına, ulusal bilince ve anavatana dönüşe ait derin düşünceler içeren duygu yüklü şiirleri okudular.

Diaspora Adigeleri ile iletişimden sorumlu komite Başkanı P’at’ıkho Aslan, A.C. Devlet Başkanı ve Hükümet adına anavatana dönenleri kutladıktan sonra yaptığı konuşmada, “anavatana dönenler; çalışıp üretiyorlar, okuyorlar ve müteşebbis olanlar iş yerleri açıp katkı sağlıyorlar. Yugoslavya’daki soydaşlarımızın anavatana dönüşü için Rusya’nın üst düzey yöneticileri politik bir devlet uygulaması ortaya koydular. A.C.’nin ilk Devlet Başkanı Carım Aslan çözümlenmesi gereken problemleri aşarak devlet yönetimini razı ettirmişti.

Anavatana dönenlere konut tahsisi,toprak verilmesi ve sosyal problemlerinin çözümlenmesi gibi diğer konularla A.C. yönetimi yakından ilgilenecektir” dedi.

A.C. Parlamento Başkanı Hacebıyekho Ruslan ve parlamenterler adına Şşınexho Bayzet, anma günü toplantısına katılanları tebrik ettiler. A.C. yönetim liderleri de anavatana dönenlerin geleceklerinin daha iyi olması için nasıl bir yöntem izlenmesi gerektiğinin araştırmalarını yaptıklarını belirttiler.

Maykop Belediye Başkan yardımcısı L’ıxese Yunus, anavatan dönenlerin adaptasyonu ile ilgili merkezin başkanı Ghuç’el’ Ashad, D.Ç.B. ve Adigey Adige Xase Başkan yardımcısı Ghuç’el’ Nalbiy, anavatana dönenlere yardım amacıyla kurulan Repatriant Vakfı Eş Başkanı Meşfeş’üı Necdet, Nogay S.T.K. kuruluşu Dostluk lideri Alyam İlyasov ve daha bir çok kişi toplantıda düşüncelerini ifade eden konuşmalar yaptılar.

Türkiye’den gelip Anavatanı ziyaret eden Adige gençleri de misafir edildikleri Leşepsıne gençleri ile beraber sahneye çıkıp ufak bir gösteri yaptılar ve Adigey’de gördüklerini anlattılar.

Diasporadan Adigey’e dönüş yapan soydaşlarımız Adige topraklarını Cennet diye tanımlıyorlar. Yüksek dağlardan esen hoş kokulu temiz havayı teneffüs edip, temiz ve berrak sulardan içerek atalarının yaşadığı bu vatanda huzur buluyorlar. Kendilerine bağrını açmış anavatanlarına dönmüş yaşıyor ve gerçek birer Nart genci olacak yeni nesiller yetiştiriyorlar.

Andar Ruslan, Şore Muhammed, Şore Sami, İslam Humer, Sadek Hüseyin ve küçük çocukları; Azamat, Nart, Amin, Sabah, Bibars ve daha bir çok kişi sahneye davet edilerek kendilerine hediyeler verildi.

Yahdenec Başir, Arslanok Salam, Asani Muhammed, Gogen Orhan, Çetawo İnal, Gogen Ardusen, Yaşar Yarmal, Wozdil Güven, Şore Vedat ve küçük kızları; Zarine, Nalmes, Selme, Gunes, Nefset, Setenay ve Gubse’ye de anma günü hediyeleri takdim edildi.

19.yy.da cereyan eden Rus-Kafkas savaşlarının ulusumuza getirdiği bedbahtlığın, Adigelerin zorla vatanlarını terk ettirilmelerinin, savaşın zorluklarının asla unutulmaması gerektiğinin ve farklı ulusların A.C.’de beraber yaşamalarının derin anlamının üzerine toplantıda konuşmalar yapıldı.

Rus-Kafkas savaşlarında hayatını kaybedenlere yönelik Filarmoni binasının yanına yapılan anıta çiçekler bırakıldı. A.C. şehir ve rayon yöneticileri ile kültür merkezleri başkanları kutlama toplantısında konuşmalar yaparak Anavatana dönenlere çeşitli hediyeler verdiler.

A.C.’de yaşayan Nogay, Kürt, Rum, Rus ve diğer halklara ait dans ekipleri danslarıyla anma gününü güzelleştirdiler. A.C. Kültür Bakanlığı emektar çalışanlarından Wustekho Nuh, “Anne ve Babalarımızın Türküsü “ adlı eseri güzel sesiyle icra ederek büyük alkış topladı. Şarkının sözlerini yazan L’ıxese Muhiddin’in şarkıya kattığı düşünceler insanı hayatın derinliklerine götürüyor.

Tewçöj, Şewcen, Khoşhable, Tahyemukhuay ve diğer rayonlardan gelen müzik grupları da söyledikleri ulusal şarkılar ile anma gününe katkıda bulundular.

Çetewo İbrahim, Tıghujj Rüştü, Gogen Orhan, Meşfeş’üı Necdet, Nepsew Nihat, Berzec Nihat, Çurmıt Mustafa, Gut’e Ramazan gibi anavatana dönüş yapan soydaşlarımızla söyleşiler yaptık. Anma toplantısını takdirle karşıladıklarını söyleyip, pek çok insanı burada gördüler. Toplantıya katılan yüzlerce gençte etkinliklere ayrı bir renk katmış oldu.

Büyük spor adamı, antrenör Hapeye Aranbiy, “ Bu gibi toplantılar, ulusal tarihimizi ve beraber yaşadığımız ulusların bize karşı olan duruş ve bakışlarını daha iyi görmemizi sağlıyor” dedi.

Üst düzey yöneticilerin, maddi imkanı geniş iş adamlarının bu organizasyonlara dahil edilip onların katılımıyla gerçekleştirilecek kutlamaların daha iyi olacağını ifade edenlerle de karşılaştık.

Thabısım Wumar, Khule Amerbiy, Ghonejjıkho Asker ve L’ıxese Muhiddin gibi ünlü isimlerin besteledikleri şarkıları seslendiren, Anzerıkho Çeslav, Dzıbe Fatime, ’Etejıkho Fatime, Ç’ıç’ Sofiye ve pşinawolar, Lhetserıkho Kim, Khalekhutekho İnver, Jude Ruslan ve daha bir çokları anma toplantısı daima güzel bir anı olarak kalplerinde yaşatacaklarını söylediler.

Gelenek olduğu üzere toplantıda dansçılar bir birleri ile rekabet ettiler. İslamey’de Yenemıkho Fatim ve Xhot Zawur, Zıghelhat’de Sixhu Asker ve Muran Serin, Zefak’ ta Wucıxhu Marine, Asekhale Cenet, Khudaynet Nefset, Worden Asker, Yedıc Barine ve daha bir çok kişi, Çeçen’de de bir çok genç hünerlerini gösterdiler. Şşınexho Rusiyet ve L’ıf Azemet Wuc’ı en güzel oynayan çift seçildiler.

Maykop Devlet Teknoloji Üniversitesinde okuyan Şşınexho Rusiyet yarışmada en güzel dansçı seçildi. Rusiyet, ”Kutlama gününe katıldığım için çok mutluyum. Adige danslarını seviyorum, ezgilerimiz yüreklerimize hitap ediyor. Organizasyona katkıda bulunan herkes teşekkür ediyorum” dedi. En iyi pşinawo Khalekhutekho İnver, en iyi pxheç’ıç çalan Temrıkho Adam seçildiler. Orta da yanan ateşin etrafında gençler uzun süre dans ettiler.

Barış ve huzur dolu Adigey ortamının bütün ulusları birbirine yaklaştırdığı, ulusal sorun ve düşüncelerin sanat yoluyla anlatılabileceği ve hayatın mevcut güzelliklerinin beraberce bizi kuşatmasının sağlanabileceği anma günü etkinliklerinde apaçık ortaya çıktı. Kültür bakanlığı, Ulusal Sorunlar Komitesi, A.C. Ulusal Kültür Merkezi ve etkinliklere katkıda bulunan herkese müteşekkiriz. Böyle bir dayanışma ve işbirliğinin olduğu ortamlar, vatanın birlik,beraberlik ve huzurunun asla bozulmayacağı ve ulusal varlık ateşinin sönmeyeceğini daha iyi anlamamızı sağlıyor.