|
|
................... |
|
................... |
MİLLİ GÜVENLİK
KONSEYİ TUTANAKLARINDA ZORUNLU DİN DERSİ |
Betül Uncular
İşte MGK Tutanakları, Cumhuriyet, 27 Haziran 1987 |
|
|
................... |
|
................... |
Milli Güvenlik Konseyi, 1982 yılı
Ekim ayının ikinci yarısında, Danışma Meclisi’nin kabul ettiği
1982 Anayasası’nı görüştü. (...) Devlet Başkanı Kenan Evren’in
başkanlığında, Orgeneral Nurettin Ersin, Orgeneral Tahsin
Şahinkaya, Oramiral Nejat Tümer ve Orgeneral Sedat Celesun’dan
oluşan Milli Güvenlik Konseyi’ndeki anayasa tartışmaları
tutanaklara şöyle geçti:
Orgeneral Tahsin Şahinkaya:
Okullarda din dersini, diğer zorunlu dersler meyanında okutacak
isek de belki de gelecekte, ‘Anayasa'da hüküm vardır, mekteplerde
din dersleri mutlaka okutulması gerekir’ diye, bunun daha da geniş
çapta okutulması tehlikesi beliriyor. O yönü ile, acaba -her ne
kadar dinin bu okullarda mutlaka okutulmasına inanmıyorsak da-
‘İlköğretim ve ortaöğretim kurumlarında okunan dersler arasında
yer alır’ deyince, aynen tarih, coğrafya gibi, matematik gibi bu
dersleri de koyacaklarından, onlar gibi yer aldığı için, daha
yumuşatıcı ve daha makul şekilde bir ifadenin vücuda geleceğine
inanıyorum Sayın Başkanım.
Başkan Kenan Evren: ‘Devletin gözetimi altında...’
Okullarda değil, diğer yerlerde, mesela Kuran kursları açılıyor;
Kuran kurslarında hem eğitim var hem de öğretim var; yani hem
Kuran’ın nasıl okutulacağının öğretimi yaptırılıyor, hem de
namazın nasıl kılınacağının, aptesin nasıl alınacağının, cenaze
namazının nasıl kılınacağının eğitimi yapılıyor. Bunlar da
devletin gözetimi altındadır.
Yalnız ‘öğretimi’ der isek, buradan ‘eğitimi’ çıkarır isek, o
takdirde, ‘Ben eğitim yaptıracağım’ diye bir yer açarlar. Devletin
gözetimi altında olmayabilir.
Başkan Kenan Evren: Din Kültürü veriyoruz. Din dersi değil;
yani dinin tarihi, dinimizin kuralları içerisinde öğretilmesi
lazım gelen hususları bu çocuklara öğreteceğiz. ‘Din dersi’
deyince, Kuranı Kerim’i baştan alıp sonuna kadar... O değil...
Çocuk, ilkokulu ve ortaöğretimi bitirdiği zaman bir din kültürüne
sahiptir. İslamiyet nedir? Nasıl doğmuştur? Nasıl gelişmiştir?
Orada ‘eğitimi’ koymadık, ‘din kültürü ve ahlak öğretimi ilk ve
ortaöğretim kurumlarında zorunlu dersler arasında yer alır.’
‘Dersler arasında yer alır’ desek ne olacak, ‘zorunlu dersler
arasında’ desek ne olacak?..
Orgeneral Tahsin Şahinkaya: ‘Okutulan dersler arasında yer
alır’. Yani bir tarihten, coğrafyadan, matematikten
vazgeçilemeyeceği gibi, bu okullarda, bu din dersinden de
vazgeçilemez. Bunu da onun gibi, okunan dersler mahiyetinde
değerlendirip okutalım Sayın Başkanım.
Hakim Tümgeneral Muzaffer Başkaynak (Anayasa Komisyonu
Başkanı): Sayın Başkanım, ilk ve ortaöğretimde özellikle
tarih, coğrafya, matematik, fizik, kimya dersleri genel kültür
dersleri meyanındadır. Maddenin yazılış biçimine göre din kültürü
de o dersler meyanında verilecektir. Ne var ki, bundan önceki
tatbikatlarda bunun verilmesi zorunlu olmasına rağmen, anayasada
yer almadığı için veya emredici hüküm bulunmaması nedeni ile bu
konularda öğrencilerimiz veya Türk vatandaşları, yeterince bilgi
sahibi olamamışlardır. Özellikle herhangi bir yabancı ülkenin
bütün özelliklerini bilmiş olmalarına, belki belki onun ötesinde,
yabancı ülkelerin dini kültürüne ait bazı bilgi sahibi bulunmuş
olmalarına rağmen, İslamiyet veya kendi dinleri hakkında herhangi
bir kültür sahibi bulunmamaktadırlar.
Hakim Tümgeneral Muzaffer Başkaynak: İhmal edilmiş bir
müesseseyi, bu şekilde anayasada ihya etmek zorunluluğu
duyulmuştur.
Oramiral Nejat Tümer: Yabancı okullarda, bilhassa Rum
okullarında, kendi içlerinde uyguladıkları bir din eğitimi var.
Ayrıca bizim kendi Fransız, Alman ve İtalyan okullarımız var;
burada hem Türkler okuyor hem yabancılar okuyor. Bu mecburiyet
anayasamızda olduğuna göre, bu okullarda da din derslerinin
okutulmasını mecburi kılmakta mıdır veya onları bu işin dışında
tutabilecekler mi?
Hakim Tümgeneral Muzaffer Başkaynak: Din kültürü, İslam
dininden olanlara uygulanır. Zaten yabancılar kendi din
kültürlerini almaktadırlar. Bu itibarla anayasada amir hüküm
olarak bu konu uygulanacaktır.
Başkan Kenan Evren: Bir milleti dinsiz yapmak mümkün değil.
Bu çocuklar din kültürünü okulda almayacak, ailesi vermeyecek.
Nereden verilecek? O zaman, isteyen kişi, mahalle mektebine
gönderecek, orada öğretecek. Bunu oralalarda öğreteceğine, işte
burada hiç olmazsa din kültürünü alır, ondan sonra onu
ilerletecekse ilerletir; kursa gider, hoca tutar, ne yaparsa
yapar; ona da kimse mani değil.
Orgeneral Nurettin Ersin: ‘Zorunlu dersler arasında yer
alır’ konusunun tabii bir ihtiyaçtan doğduğu için konulmuş olduğu
aşikardır. Yoksa, ille laikliğe aykırı bir ders eğitimi manasını
taşımıyor, ileride gelecek iktidarlar zamanında istismar
edilmemesi için zabıtlara bu şekilde geçmesinde büyük yarar
vardır. Çünkü 1961 Anayasası’nda böyle bir kayıt yoktu, serbest
bırakılmıştı; bu serbestlik, din kültürünün verilmesinde hiçbir
zaman başarılı olmamış ve birçok kişi din bilgisinden mahrum
kalmıştı.
Bizim maksadımız, bu din kültür ve öğrenimini bu tarzda vermektir.
Yoksa asla kimseyi dinin bütün gereklerine doğru zorlamak değil;
din kültürü almasını sağlamaktır. Çünkü ülkelerde toplumun
birleştirici unsuru olarak din mevcut olduğuna göre, bunu herkesin
bilmesi kadar çok tabii bir şey yoktur. Özellikle Türk toplumu
büyük bir ekseriyetle İslam dinine girdiğine göre, o halde bu
imkanı kendilerine sağlamak ve bilgilerini başka yerlerden
alacakları yerde, devletin kontrolü altında almalarını sağlamak,
çok daha uygun olacaktır. ‘Zorunlu’ kelimesinin bu tarzda
açıklaması, hiçbir zaman laikliğe aykırı değildir ve istismara
müsait bir şekilde kullanılmamalıdır.
Başkan Kenan Evren: Efendim Türkiye’de imam hatip okulları
neden çoğalmıştır? Bir zamanlar, hatırlarsınız, gidilen her yerde
imam hatip okulu isteniyordu; bunların sayısı 357’dir; bugün
meslek liseleri dahi o kadar fazla değil. Sebebi: Ana baba,
çocuğunun din din dersi almasını da istiyor, ‘Nasıl olsa lise
seviyesinde; diğer okullarda bu hiç yoktu; o halde imam hatip
okuluna göndereyim’ diyor; hem lise diploması alır hem de din
bilgisi alır, diye düşünüyordu.
İmam hatip okulları ve liseleri yanında Kuran kurslarının
mütemadiyen memleket sathında yayılması, bunun arkasından gizli
Kuran kurslarının çıkmasının sebepleri bunlardır. Aile yapımız
belli, geleneklerimiz, göreneklerimiz belli. Aile, çocuğunu böyle
bir yere vermeyi tercih ediyordu; namaz kılmasını öğrenecek ve
‘Arkamdan bir Fatiha okuyabilecek’ diye düşünecek; belki o zaman
öbür okulu tercih etmeyecek ve bu okullara göndermeyi daha çok
tercih edecek.
‘Okutulan zorunlu dersler arasında yer alır’ dediniz siz.
Orgeneral Nurettin Ersin: Evet
Başkan Kenan Evren: Bunun içinde hem ahlak eğitimi de var.
Zaten ahlak dersi vardı, mecburi idi, bugün liselerimizde ahlak
dersi mecburidir. O halde hem ‘din kültürü’ hem ‘ahlak eğitimi’,
bu ikisi beraberdir. Bu, sırf ‘din kültürü’ değil; ‘din kültürü’
ve ‘ahlak öğretimi’, ikisi beraberdir. İkisi karışık olarak
verilecektir. |
|
|
|
|
|
|
|