Bir
gün iki kendini bilmez kişi Tlepş’in (Лъэпшъ) yanına
geldiler.
-
Tlepş! dediler.
- Ne istiyorsunuz?
- Bize birer kılıç yap, dediler.-
Nasıl bir kılıç istersiniz, diye sordu Tlepş.
- Taş ya da demir, ne olura olsun vurduğumu kesip biçsin
isterim, dedi büyüğü.
- Sapladığım her şeyi, taş ya da demir, delip geçecek
bir kılıç isterim, dedi küçüğü de.
İstedikleri gibi birer kılıç yapıp verdi ellerine.
Mart Irmağı
(**)
yaya köprüsünü geçerken, kılıfı büyük gelmiş olmalı ki,
her şeyi kesebilen kılıç kınından fırlayıp suya düştü.
Arkadaşı,her şeyi delen kılıcıyla düşen kılıcı delip
havaya kaldırdı ve sudan çıkardı. Kılıcının delindiğini
gören büyüğü: “Aldatıldım, istediğim gibi bir kılıç
değil bu bana yaptığı! Sağ komam onu, öldüreceğim!”
diyerek öfkeli öfkeli Tlepş’in yanına vardı, bir hışımla
Tlepş’in odasına dalıp ocak başındaki Tlepş’e öldürücü
bir kılıç darbesi indirdi. Başına isabet ettiremedi, ama
her iki bacağını dizlerinden ayırdı.
Tlepş’in acısı karşısında kendine gelen saldırgan,
yaptığından bin pişman oldu ama iş işten geçmişti.
Herkes koşuştu ama artık ne yapılabilirdi ki! Yaşlılar
oturup acısı dinsin diye kendisine şarkılar söylediler,
ağıtlar okudular, kamilapşeler (kavalcılar) ve
sırınapşeler (flütçüler) eşliğinde dans ettiler
Tlepş'in karşısında, kendisiyle şakalaştılar. Ancak bir
yararı olmadı. Tlepş yaşama veda etti çaresiz.
Ç’apşe (** *) geleneğimizin ve “Tlepş üzerine
söylenen ç’apşe şarkısının” Tlepş döneminden kalma
olduğu anlatılır.
DİPNOTLAR
(*)
Bu
Hatukuay teksti Adigey’in Hatikuaye köyünde doğan
İbrahim Neskur tarafından, 22 Nisan 1952’de Asker
Hadeğal’a yazdırıldı. Özgün biçimi Adige Bilimsel
Araştırma Enstitüsü arşivindedir. -HCY
(**) Mart Irmağı-Adigey’de Pşız (Kuban) ırmağına
dökülen daha küçük bir ırmak,dere. -HCY
(***) Ç’apşe (к1апщэ) yaralıyı oyalamak ve
uyumasını, kendisine zarar vermesini önlemek ve
iyileştirmek için eskiden Adigelerce düzenlenen tedavi
biçimi ve bu tedavi süresince uygulanan eğlence (gegu).
-HCY
|