|
|
................... |
|
................... |
NART AŞEMEZ'İN
KAMIL (Kaval) İLE PHEÇ'IÇI (пхъэк1ыч) BULUŞU
|
SEAUH Seferbıy
Нартхэр
адыгэ эпос,cilt VI,s.99-100
Çeviri: HAPİ Cevdet Yıldız |
|
|
................... |
|
................... |
Nart Aşemez çok ünlü
biriydi. Şık ve güzel giyimli, sefere çıktığında
yiğitlik gösteren biriydi.
Bir gün çok yorulmuştu. Bir ormana girip atına bukağı
vurdu. Biraz dinleneyim, diyerek ağacın birine yaslandı.
Derin bir uykudayken yağmur yağmaya
başladı. Bir uyuduğunda kolay uyanmazdı diyorlar. Yağmur yağar,
Aşemez de uyurken, dibinde uyuduğu ağacın kalınca bir dalı rüzgar
yüzünden kopup yere düştü. Nart Aşemez yere düşen dalın yaprakları
altında kaldı.
Aşemez ilginç sesler duyarak uyandı. Uzun bir süre sesin nereden
geldiğini kestiremedi. Sonunda sesin düşen daldan geldiğini
anladı. Kurtlar dalın içini oymuş, yüzünde de delikler açmışlardı.
Oyuklara ve deliklere girip çıkmakta olan rüzgar yüzünden güzel
sesler veriyordu dal. Aşemez gördüğü ve duyduğu bu ilginç durum
karşısında şaşırıp kalmıştı. Uzanıp daldan bir parça kesti.
Üfledi. Dal güzel bir ses verdi.
Aşemez bu olaydan sonra sefere (zék'o) çıkmayı ve mal yağmalamayı
bıraktı. Oldukça yoksul bir yaşam da sürdürmeye başladı. Durmadan
gezmeye ve yeryüzündeki güzel olan sesleri belirlemeye ve onları
kavalı ile çalmaya başladı.
Kaval çalarak ve insanları eğlendirerek uzunca bir süre dolaşıp
durdu. Ardından bildiklerini akıllı bir gence öğretti. Şarkıya
başka bir güzellik katmak için çınar ağacından ince tahtalar
kesti, bunları üst üste getirdi, bir ucundan da bunları birbirine
bağladı ve bir pheç'ıç (şakşak) yaptı. Bunu eğittiği gence verdi.
Kendi kaval çalıyor, genç de pheç'ıç ile ona eşlik ediyor ve
şarkılar söylüyorlardı.
Nart Aşemez kaval ile pheç'ıçı böyle bulmuş oldu. O zamandan beri
Adigeler şarkılar bestelemeye ve enstrümanlar eşliğinde şarkılar
söylemeye başladılar.
Not: Bu Chemguy teksti 1890 yılında Cambeçıye köyünde doğan
SEAUH Seferbıy'dan (Cыихъу Сэфэрбый), 10 Mayıs 1948 tarihinde,
Krasnodar kentinde HADEĞAL'E Asker derlemiştir. Orijinali
ABAE'ndedir. |
|
|
|
|
|
|
|