1. Edebiyat ve folklorun sorunları
Sosyal Bilimler Araştırma Enstitüsü yayını, Maykop 2005
Bu kitap, 1977 yılından bugüne Adige sözlü ve yazılı edebiyatı
üzerine yapılan analiz ve araştırmaların yer aldığı serinin
onuncusu. Sözlü edebiyat üzerine S.Hut, A.Kuyok, N.Cuyako, S.Nehay,
N.Beguse, S.Bjemuhu, M.Habehu, B.Tlihase,
A.Hadagetle’nin, yazılı edebiyat üzerine A.Shalaho, T.Nehay, S.Sase,
F.Savo, R.Deleko, D.Shalaho, M.Hakuase, R.Mamiy’in yazıları yer
alıyor. Adige yazar ve öykü anlatıcılarından Tsey İbrahim, Masbas
Ishak, Beretar Hamit, Ceras Tembot, Hadagatle Asker, Perenuk
Murat, Kesten Dimitri, Sase Biy, Beretar Ishak üzerine bilimsel
toplantılarda yapılan konuşmalara yer veriliyor.
2. Adige kahramanlık şarkıları
Yazan: Hut Samsudin, Maykop 2006
Hut Samsudin’in Adige sözlü edebiyatı üzerine 2003 yılında
yayımladığı büyük kitaptan dergimizin önceki sayısında söz
etmiştik. Bu kitap da onu devamı niteliğinde denebilir. Adigelerin
tarihi, kahramanlık şarkılarını toplamak, düzenlemek, söyleniş
ustalıklarını göstermek kitabın konusunu oluşturuyor. Kitabın
birinci bölümünde masal ve bir olayı anlatma formunda olanlar
inceleniyor. İkinci bölüm halk şarkıları üzerine. Son bölümde ise
sözlü edebiyat ürünlerinin topluca yer aldığı kitaplar ile onlar
üzerine yapılan çalışmalar anlatılıyor
3. Bilim ve yiğitliğin birlikteliği, Hut Samsudin’in yaşamı ve
eserleri
Yazan: Mamiy Ruslan, Maykop 2006
Kitap sadece Adigey’de değil tüm Kuzey Kafkasya ve Rusya’da
tanınan bilimadamı, Filoloji Bilimleri Doktoru Hut Samsudin
üzerine. Kendisi bu kitabın yayımından iki hafta önce yaşamını
yitirmiştir. Kitapta yasamı, yaptığı çalışmalar, çıkardığı
kitaplar, dergi ve gazetelerde çıkan yazıları, okullar ve
öğrenciler için yaptıkları topluca yer alıyor. Onun hakkında bilim
adamlarının, yazarlarin, sanatcilarin ve arkadaşlarının
söylediklerine de kitapta yer veriliyor.
4. Adigelerin inançları, iyi ve kötü sayılanlar, rüya
tabirleri.
Yazan:Nafset Cuyako,Maykop 2005
Adigelerin eski bir tarihleri var. Bunca zaman içerisinde zor ve
mutlu günleri olmuş, açlık, hastalık, doğal felaketler, ölüm,
düğün gibi olaylara bir yaklaşım ve çözüm bulmuşlardır. Kitabın
yazarının deyimiyle: “Halk, kendisini çevreleyen doğayı, bir karış
yer ve bir tek olay dahi atlamadan gözlemlemiş, her bir olayı
görgü, bilgi ve deneyimlerinin ışığında değerlendirmeye tabi
tutmuştur.”
Tüm bunlar bugüne kadar topluca bir kitap halinde yayımlanmamıştı.
Ayrıca kitapta yer alan tüm derlemelerin iki dilde yapılmış
olmasının da büyük yararı olacaktır.
5. Yirminci yüzyıl ve insanı
Yazan: Sase Kazbek, Maykop 2006
Bilimadamı ve edebiyatçı Sase Kazbek bu kitabında edebiyatın son
yarım asırdaki tüm sorunlarına, kimi yazarlar ve onların
kitaplarına dair düşüncelerine, yazarlarla yapmış olduğu
söyleşilere topluca yer veriyor. Yazarın son zamanların
edebiyatına dair yazdıklarını da buna eklenince Kazbek Sase’nin
düşünceleri, edebiyatı değerlendirişi, dünü ile bu günü
ararsındaki farklılıklar açık bir şekilde gözler önüne konuyor.
Daha önce yayınlamış olduğu, piyasada mevcudu kalmamış kitaplarına
da burada yer vermiş olup kitap bilimadamı, öğretmen ve öğrenciler
için oldukça yararlı.
6. Bir dönemin sanatsal anlaşmazlıkları ve manevi-felsefi
kişilik arayışları
Yazan: Sase Kazbek, Maykop 2005
Kitapta günümüz edebiyatında olup bitenler üzerine düşünceler,
Adige şiirinin analizi, şair Nalbiy Kuyok ve Nurbiy Bag’ın, dış
ülke Adige yazarlarından Kube Şaban ve Natho Kadir’in sanatlarına
yer veriliyor. Geçtiğimiz yüzyılın 80-90'lı yılları arasında
eserleri yayımlanan Adige yazarlarının sanatları derin bir düşünce
çerçevesinde inceleniyor, onların edebiyatta açtıkları yeni yollar
gösteriliyor. Bu bağlamda Hunago Saida, Gute Sanyat, Halis
Seferbiy, Mehos Ruslan, Sase Samset, Hunagu Nuriyet, Tleptserise
Ismail, Kumuk Raziyet, Derbe Timur, Tletser Vceslav ve
başkalarının kitaplarına değiniliyor.
7. Adige edebiyati tarihi
Sosyal Bilimler Araştırma Enstitüsü yayını, Maykop 2006
Adige edebiyatının tarihi 1999 yılından beri enstitü tarafından
çıkarılıyor. İlk cilt 1999, ikinci cilt 2002, üçüncü cilt ise 2006
sonlarında çıktı. İlk iki cilde bilimadamları büyük önem verdiler
ve kitabın düzenleniş şekli ve çıkarılış amaçları üzerine sorular
sordular. Üçüncü cildin sorunları daha fazlaydı çünkü henüz
değerlendirmeleri tamamlanmamış olan günümüz edebiyatı üzerineydi.
Bu kitapta N.Kuyoko, Y.Cuyako, R.Nehay, N.Bag, C.Cuyako, K.Cesebej,
H.Tevucoj, M.Yemij, H.Hurum, M.Tlihase, S.Kuyok’a ait bölümler,
diş ülke Adige yazarlarının eserleri üzerine yazılar bulunuyor.
Kitap Sosyal Bilimler Araştırma Enstitüsü’nden bir gurup yazar
tarafından yazıldı.
8. Dünya ve yerel kültür bazında K. Kafkasya halklarının
edebiyatı
11-14 ekim 2006 tarihleri arasında Maykop’ta yapılan Rusya
Edebiyatçılar Bilimsel Konferansı materyalleri.
Geçtiğimiz yılın sonlarında edebiyatın sorunları ile uğraşan
bilimadamlarının toplantısı Maykop’ta yapılmış, Kuzey Kafkasya’nın
ve Rusya’nın çeşitli yerlerinden bilimadamları katılmışlardı.
Toplantıda edebiyatın bugünkü durumu, her halkın edebiyatının
belirgin özellikleri, onların tarihlerinin yazımı ile ilgili
sorunlar ele alındı. Toplantıda söylenenler topluca kitapta yer
alıyor. |