|
|
................... |
|
|
ON İKİ HİZMET |
Pir Ali Baba
Türkülerin Sesi |
|
|
................... |
|
................... |
ON İKİ HİZMET
On iki hizmet, Cıvat ibadeti sırasında görevli, on iki kişinin
yerine getirdiği hizmetin adıdır. Cıvat’ta on iki hizmetten görev
alan canlar, yaptıkları işe göre, ad alırlar. Bu on iki hizmetin
sahipleri sırası ile şunlardır:
1. Pir makamı, talib toplumunun
en yüksek temsilcisi olan Pir, ibadethane’de Pir postuna oturur ve
Cıvat ibadetini yürütür.
2. Rayber makamı, talib Yol’unun ruhani önderi olan Rayver,
ibadethane’de oniki hizmetten görev alan canlardan sorumlu olduğu
gibi, hem inanç bazında günün mana ve anlamı üzerine konuşmalar
yapar, hem de Cıvat yürütme yetkisine sahiptir.
3. Mürşit makamı, talib Yol’unun yargı makamının başı olan
Morşıt, Cıvat’ta özünü dara çeken davacı veyahut davalıya müsevi
muamele, tarafların söz haklarını muhafaza etme, taliblerin
kendilerine serbestçe arzettikleri hadiseleri hazır bulunan
canların büyük bir ekseriyetinin müşterek rızaları unsuru ile
hüküm verme yetkisine sahiptir. Morşıt’in kararında katiyet
asıldır ve talib Morşıt kararına ihtiraz edemez.
4. Haberci hizmeti, hem Cıvat’ın yapılacağı günü ve
ibadethaneyi köylüye haber verir, hem de Cıvat'ta gözcünün
yardımcısıdır.
5. Gözcü hizmeti, Cıvat'ın iç düzeninden sorumlu olduğu
gibi, edeb ve erkana aykırı hareketlere müdahale etme yetkisine
sahiptir.
6. Çıracı hizmeti, hem çıra yağını tedarik etmek, hem de
ibadethanenin aydınlatma işinden sorumludur. Şu cihete de dikkati
çekmek gerekir ki, çıra güneş’in nuru temsilen yakılır. Cıvat
süresince pirler dahil, hiç kimse sırtını ışığa çeviremez. Çünkü
güneş’in nuru olmasaydı yaşamda olmazdı.
7. Kurban ve Niazcı hizmeti, talibler maddi imkanları
dahilinde kurban ve miazlarla Cıvat'ın olduğu ibadethaneye gelip,
Cıvat'a katılırlar. Cıvat'a gelen canlar, beraberin de
getirdikleri kurban ve miazlardan sorumludur.
8. Süpürgeci hizmeti, Cıvat süresince, her hizmetin
sonunda, Divan’ın önüne süpürge çalmakla görevlidir.
9. Kapıcı hizmeti, hem ibadethane’nin giriş çıkış
güvenliğini sağlamak, hem de Cıvat'a gelen canların emanette
bıraktıkları eşyalardan sorumludur.
10. Sucu hizmeti, hem ibadethane’nin su ihtiyacını tehmin
etmek, hem de Cıvat'a gelen canların su ihtiyacını tehmin etmekle
görevlidir.
11. Zakir hizmeti, Cıvat süresince Hak, Hızır ve Pir
kelamını içeren nefes, sazla okuyarak ibadetin akışını sağlamakla
birlikte, Semah da yörütür.
12. Bekçi hizmeti, köylüler ibadethane’de toplandıkları
için, köyün can ve mal güvenliğinden sorumlu olmakla birlikte,
olası saldırı ve tehlikelere karşı, köyü müdafaa etmek ve
ibadethane’yi olaydan haberdar etmektir.
Kaynak:
Varto’ya tabi Taşçı Köyünden kain, Pir Bozi Ucağ’ında bulunan
risaleden alınmıştır. |
|
1
2
3
4
5 |
|
|
|
|
|
|
|