|
Tarih:
10 - 11 Kasım 2001
Yer:
Kafkas Derneği Ankara Şubesi Toplantı
Salonu
Katılımcı Sayısı: 264
Katılımcı Dernek Sayısı:
27 Ana Tema Birliktelik
Sunulan Bildiri Sayısı:
15
Oturum
Başlıkları
-
21.Yüzyılda Derneklerimizin vizyonu, misyonu ne
olmalıdır?
-
Anavatan’a dönüş olanakları. Dönüş için altyapı
çalışmaları nedir, ne olmalıdır?
Değerlendirme
Yaklaşık 150 yıllık bir diasporik süreci yaşayan
Çerkes halkının gerek diasporada gerekse Anavatanda
çözüm bekleyen sorunları gün geçtikçe artmakta, biçim
ve kimlik değiştirmekte, dünyadaki gelişimlerin de
katkısıyla iyiden iyiye zorlaşmaktadır. Pek çok sorun
ve öncelik, yeterli çözüme kavuşturulamadan bir yenisi
ile beslenmekte ve bir yandan kültürel ve toplumsal
yok oluş, diğer yandan toplumsal
çözümsüzlük/örgütsüzlük bu sürece katkıda
bulunmaktadır. Gerek diasporada ve gerekse
Anavatandaki örgütlerimiz bütün iyi niyetli
çalışmalarına karşın bu tablonun görüntüsünü
değiştirmekte maalesef yetersiz kalmaktadırlar.
Dünyanın pek çok ülkesine dağıtılan Çerkes halkı bu
genellemenin tam da merkezinde kendine bir yön tayin
etmeye çabalamaktadır.
Tüm bu
olumsuzluklara karşın sorunlara çözüm önerilerinin
üretilmesi ve uygulanması kuşkusuz toplumsal
örgütlerimizin sağlam dinamiklerinden geçmektedir.
Ancak bu denli ağır sorumluluklarla nitelendirdiğimiz
örgütlerimizin (derneklerimizin), bu duruma ne kadar
hazırlıklı olduğu konusu pek çok kişinin olduğu gibi
biz gençlerin de kuşkusu ile karşı karşıyadır. Türkiye
genelinde sayısal olarak yeterli olan derneklerimizin
bu konjonktürde kendilerine yükledikleri misyon
ve bu misyonu gerçekleştirmekte önlerini aydınlatacak
vizyonu nedir sorusunun tartışılması
gereklidir. Hiç kuşku yok ki gerek Türkiye
diasporasında gerekse Türkiye dışındaki diasporada iki
önemli misyonu toplumsal örgütlenme anlayışından ötürü
dernekler üstlenmek durumundadır. Bunlardan ilki
‘diasporada kültürel ve toplumsal kimliğimizi
korumak ve geliştirmektir.’ Diğer önemli ve
vazgeçilmez misyonu ise ‘anavatanla ilişkileri
geliştirmek, göç olgusunun sağlam, bilimsel ve
rasyonel altyapısını oluşturmaktır.’
Örgütlerimizin bu iki konunun hem diasporada hem de
anavatanda var olma/yok olma noktasında temel
belirleyici olduğunun bilincine ulaşılması,
toplumumuzu da ulaştırması gereklidir.
Dünyadaki pek çok toplumsal ve bireysel çabaların
evrimleşmesi ile ortaya çıkan ve ulaşılması gün
geçtikçe kolaylaşan bilgi ve rasyonel akıl,
bilinçlenme sürecinin en önemli kolaylaştırıcılarıdır.
Henüz kendi dinamiklerimiz açısından
değerlendirmelerimizi ortaya koyarken kullandığımız
terminoloji dahi tam olarak yoğunlaşmamış, üzerinde
yeterince tartışılmamış ve dolayısıyla kavramsal
olarak ortaya çıkmamıştır. İşte bu noktada
derneklerimizin yüklenmesi gerektiğine inandığımız
en önemli misyonlardan birisi bu kavramsal yetersizlik
ve karmaşaya son vermeleridir. Biz inanıyoruz ki kendi
kamuoyumuz tarafından genel uzlaşı ile hazırlanan
sağlam kavramlar hem toplumumuza hem de
Kafkasya'ya çok önemli hizmetlerin kapısını
aralayacaktır. Bu aşamada bilgi ve rasyonel aklı
izlemek önemli bir vizyon meselesidir.
Kentleşme sürecinin acımasızlığı ile kültürel değer ya
da üretim araçlarını yitiren Çerkes toplumu kırsaldan
getirdiği toplumsal ve bireysel normlarından hızla
uzaklaşmaktadır. Dernek ve dernekçiliğin dar
çerçevesine sıkıştırılmış olan kitleler doğal yaşam
süreci ve ilişkilerinden (sosyal, ekonomik, kültürel,
sanatsal vb) ve kültürel dönüşümlerden yoksun
toplumsal bir problem olarak ortaya çıkmaktadırlar.
Aile ve iş yaşamında kimlik bunalımı ile yalnızlaşan
2. Kuşak Çerkesler aidiyetlerini tercih noktasında
Çerkesliğe göreceli olarak mesafeli durmaktadır.
Kırsaldan getirdiğimiz ancak kentin dinamikleri ile
başa çıkamayan feodal yapımızın toplumsal
örgütlenmemize yansıması nedeniyle örgütlerimiz,
kendilerinden bekleneni ne yazık ki verememektedirler.
Toplumsal yaşamın lokomotifi olan 'Thamade' kavramı ve
'Xabze' doğal yok oluş sürecine terkedilmiş, güncel ve
toplumsal ihtiyaçlardan uzakta nostaljik kavramlar
olmaya bırakılmıştır.
Derneklerimiz, Çerkes olmanın genetik özelliklerinden
daha önemli olan kültürel sahiplenme ve aidiyet
duygusu ile bu iki temel kurumu toplumun
gereksinimlerine cevap verebilecek şekilde yeniden
ayağa kaldırmalıdır. Bu başlangıç, büyük oranda
kentlileşen Çerkes toplumu için hayat suyu kadar
kıymetlidir. Çerkes halkının tarihinde bir toplumsal
erdem olarak kabul edilen danışma mekanizması
kurulmalı ve/ya da işletilmelidir. 'Xase' kavramının
anlamına atfen bu iradeyi örgütlerimizin bir uzlaşı
kültürü ile üstlenmeleri kaçınılmaz gereksinimdir.
Derneklerimiz toplumsal yaşam ve kültürel varoluşa
dayanak olacak bilgiye ulaşmak için bilimsel
çalışmaları desteklemeli, bu tür çalışmaların
sonuçlarını toplumumuz ile ivedilikle paylaşmalıdır.
Öte yandan Türkiye'deki nitelik ve niceliklerimize
ilişkin spekülatif yorum ve iddialardan kurtulmamıza
zemin hazırlayacak, toplumumuzun profilini çıkaracak
bilimsel çalışma ve projelere destek olmalı, ekonomik
kaynaklarını temin etmelidir.
Derneklerimiz her yönü ile profesyonelleşmeyi hızla
gerçekleştirmek zorundadır. İdari ve
toplumsal gereksinmeden kaynaklanan geniş zaman ve
ekonomik kaynak yaratılması ve yönetimi,
profesyonelleşmeyi zorunlu kılmaktadır. Kuşkusuz
profesyonelleşmeden anladığımız derneklerimizde bir ya
da birkaç kişi çalıştırmak değil, her türlü çalışma ve
projeyi yürütecek ve bunun maddi karşılığını alacak
birikimli kadroların istihdam edilmesidir. Bu durum
örgütlerimizin verimliliğinin temelidir.
Yapılan çalışma ve değerlendirmeler gençlik
potansiyellerini harekete geçirme noktasında
rasyonel projelerin üretilmesini gerekli kılmaktadır.
Günümüzün iletişim ve bilgi kaynaklarına ulaşma
konusunda gerekli bütün enstrümanları kullanabilen
Çerkes gençliği gerek kendi üreteceği gerekse
dernekler tarafında refere edilecek projeler konusunda
bilgi ve potansiyellerini kullanma konusunda bir irade
ortaya koymuştur. Bu noktada toplumsal çıkarlarımıza
hizmet edecek, rasyonel ve pratik her türlü çalışmaya
destek olma kararı alınmıştır. Etrafında örgütlenme
kararı alınan projeler önümüzdeki yılda çalışılacak ve
ortaya çıkan sonuçlar bir yıl sonraki toplantıda
değerlendirilecektir. Bu konuda ortaya çıkan somut
projeler şu şekildedir.
Diasporik
Toplumlarda Anavatana Dönüş Deneyimleri
Sonuçları
Dünyada Çerkes diasporası dışında bizimle aynı kaderi
paylaşan grup ve toplulukların varlığı bilinmektedir.
Bizden (Türkiye Diasporası) daha güçlü bir irade
beyanı ve rasyonel çalışmalar ile hayata geçen
projelerin incelenerek Anavatana Dönüş'ün sosyal,
psikolojik, ekonomik ve kanuni yönlerinin detaylı
irdelenmesi Kafkas Diasporası için daha sağlıklı bir
'Dönüş' kavramının oluşmasına katkıda bulunabilir.
Kosova'dan Anavatana dönüş örneği de dahil olmak üzere
‘İsrail’ ve ‘Kırım Tatarları’ modelleri incelenerek
bunlara ilişkin sonuçlar bizim koşullarımızla
mukayese edilecektir. Her ne kadar bütün yönleri ile
bizim koşullarımızla örtüşmeyen modeller var ise de bu
deneyimler Anavatana dönüş konusunda yapılacak
çalışmalara zemin hazırlayabilecektir. Öte yandan
bilginin derlenmesi ve paylaşılması kurumsal çalışma
geleneğine sevk etmesi açısından önemlidir. Bu
deneyimler, etraflı ve bilimsel metotlarla incelenerek
bir sonraki toplantıda bildiri ya da kitapçık halinde
sunulacaktır
Demografik Araştırmalar
Türkiye genelinde yaşayan hemşehrilerimizin gerek
sayısal gerekse nitelikler açısından sağlıklı
bir değerlendirmesi şimdiye kadar yapılamamıştır. Bu
konuda Kaf-Der tarafından projelendirilecek bir
çalışmaya destek verilecek ve çalışmanın detayları ve
sonuçları kamuoyu ile paylaşılacaktır.
Nart Card Projesi
KAFDAV
ve Şekerbank işbirliği ile hazırlanan bir kredi
kartı olan Nart Card, kredi kartı kullanma alışkanlığı
olan hemşehrilerimize ulaştırılarak, elde edilecek
maddi imkanların yine toplumumuzun yararına
sunulmasına çalışılacaktır. Diğer kredi kartlarının
sağladığı her türlü imkanı sağlayan bu kredi kartının
kullanımı yaygınlaştıkça toplumumuzun ve özellikle
gençlerimizin ihtiyaçlarına (burs, eğitim imkan ve
araçları, yurt vs) çok ciddi bir katkı
sağlanabileceği gibi bu kart profesyonel kadrolaşmanın
ve derneklerimizin fiziki imkanlara kavuşturmanın
anahtarı olabilecektir. Keza, Kafkasya için ayda 1
dolar projesinde pratik çözüm ancak Nart Card ile elde
edilebilecektir. Bu amaçla yaygın bir örgütlenme ile
olası olan en kısa zamanda, en yüksek rakama
ulaşılmaya çalışılacak ve sonuçlar çeşitli vasıtalarla
duyurulacaktır.
Sözlü Tarih
Çalışması
Son
zamanlarda kültürel değerlerimizin özellikle yazılı
olarak aktarılmayan değerlerin kişilerle birlikte yok
olduğu gerçeği pek çoğumuzu kaygılandırmaktadır.
Yıllardır bu değerlerle donanmış büyüklerimizin
bizleri terk etmeden evvel bu bilgileri bir kayıt
altına alma hayali vardı ancak bir türlü
projelendirilememekte idi. İstanbul’da yaşayan bir
grup genç arkadaşımızın projelendirip eğitimini
aldıkları Sözlü Tarih Çalışmalarına gerek kaynak temin
etme yönüyle gerekse bu projede yer almak isteyenlerin
bizzat kendi bölgelerimizde bu çalışmaları
yapmak suretiyle projeye katılmaları
kararlaştırılmıştır. Proje ile ilgilenenler İstanbul
Gençliği ile temas halinde olacak ve yine çalışmaların
sonuçları bir sonraki toplantıda ilan edilecektir.
Nart Dergisi
Gerek
Türkiye ve gerek anavatanla ilgili haber, yorumlarla
uzun süredir ve düzenli olarak yayın hayatını sürdüren
Nart Dergisi abone ve okuyucu sayısı bakımından daha
geniş kitlelere ulaşmayı, tartışmalara açık katılımcı
bir yayın organı olmayı hedeflemektedir. Bu amaçla
abone ve okuyucu kitlesini artırmaya dönük bir proje
başlatılmış olup toplantıya katılan bir grup bu
projede çalışma kararı almıştır.
Gençlik Toplantısı Yürütme Kurulu
Bir
yıl sonra düzenlenecek olan Gençlik toplantısının
organizasyonu ve mevcut projelerin takibi için bir
İcra Kurulunun teşkil edilmesi kararlaştırılmıştır. Bu
kurul 2002 yılının toplantısının organizasyonu için
çalışacak ve katılmak isteyen derneklerin Gençlik
Komisyonları tarafından tespit edilecektir. Her üye
görev ve yetkileri konusunda kendi Gençlik Komisyonu
ve Gençlik Toplantısı katılımcılarına karşı sorumlu
olacaktır. Bu İcra Kurulu aynı zamanda kendi
dernekleri ve illerinin ihtiyaç ve projelerini tespit
ederek toplantıdan önce yapılacak olan çalışmalarda
gündeme getirecektir.
Bu
projelere ilaveten bir yıl sonraki toplantının coğrafi
konumu, mekan özellikleri ve deneyimleri dikkate
alınarak Ankara'da yapılmasına, toplantının
düzenlenmesi ve katılımın artarak devamını temin
amacıyla daha yaygın ve programlı çalışma yapılmasına
karar verilmiştir. Öte yandan yeterli iletişim ve
özellikle karşılıklı iletişim noksanlığı ve bilgilenme
eksikliği nedeniyle meydana gelen yanlış
anlamalar olduğu anlaşılmış olup bunların giderilmesi
için daha sık ve farklı platformlarda bir araya gelmek
gerekliliği açıktır. Toplantılara önceden ilan edilen
gündeme uygun çalışmanın yapılarak gelinmesi
verimliliği arttıracaktır.
Toplantı boyunca yapılan konuşma ve sunulan bildiriler
ileri bir tarihte bir kitapçık halinde sunulacaktır.
|
