|
|
................... |
|
................... |
ALİ SAİT AKBAYTUGAN
KİMDİR? |
|
|
Büyük Çerkes sürgününde Anadolu'ya
göç ederek Manyas yöresine yerleşen bir Vubıh ailesindendir.
1872 yılında Hacıosman (Hunce Hable) Köyü'nde doğdu. 1877-1778
Osmanlı-Rus Savaşı'na Çerkes Gönüllü Kuvvetleri ile katılmış
olan Hunc Kasbolet Bey'in oğludur.
Harb okulu'nu 1896'da ve Harp Akademisi'ni 1898'de bitirdi.
Osmanlı-İtalyan Savaşı'na 1911 ve Balkan Savaşları'na 1912-13
yıllarında katıldı. Birinci Dünya Savaşı'nda yemen cephesinde
İngilizlere karşı gösterdiği üstün başarılar nedeniyle
tümgeneralliğe yükseltildi. 1918'de Mondros Silah
Bırakışması'nın imzalanması üzerine Osmanlı Hükümeti'nin
emriyle, Aden'de kuşatmış olduğu İngiliz birliklerine teslim
olmak zorunda kaldı.
Esaretten döndüğünde 25. Kolordu Komutanlığı'na getirildi ve
1919'da İstanbul Muhafızı oldu. Bu görevi sırasında Kuvay-ı
Milliye'yi destekledi. 14. Kolordu Komutanı Met Yusuf İzzet
Paşa ( kayınbiraderidir), Maraşal Tuğa Fuat Paşa, Mareşel
Berzeg Zeki Paşa, Big Ahmet Fevzi Paşa, Karzeg Salih Paşa gibi
ileri gelen hemşehrileriyle işbirliği içinde, Anadolu'daki
Kafkas göçmenlerinin karşı ihtilal hareketlerine katılmalarını
engellemeye çalıştı.
İstanbul'daki birçok kişinin Ançok Ahmet Anzavur Bey'in
güçlerine katılmak üzere Anadolu'ya göçmelerini önledi.
Anadolu ihtilalini destekleyen tutumu nedeniyle 16 Mart
1920'de İstanbul'u işgal eden İngilizler tarafından
tutuklanarak Malta Adası'na sürgün edildi. TBMM adına Kunduh
Bekir Samih Bey tarafından imzalanan Londra Anlaşması uyarınca
serbest bırakıldığında Aşharuva Rauf (Orbay), Hatko İsmail
Canbulat, Mürsel Baku (Paşa) gibi arkadaşları ile birlikte
Ankara'ya giderek TBMM Ordusu'na katıldı. Komutanlık görevi
yanında Elviye-i Selase Soruşturma Kurulu Başkanlığı yaptı.
Abhazca, Almanca, İngilizce, Fransızca ve Arapça'yı biliyordu.
Çester Projesi Hakkında Bazı Tenkidat ve Mütealaat (1923)"
adlı bir kitabı da vardır. Çerkeslerin ilk kitap yazarlarından
Hayriye Melek Hunc'un ağabeyidir. 1950 İstanbul'da öldü. |
|
Kaynak:
Kimkimdir.gen.tr |
|
|
|
|
|
|
|
|
|