Kalmık Yura,
Karaçay-Çerkesya Cumhuriyetindeki Adigelerden çıkmış
değerli bir insandı. Küçük bir köy olan Abazekt’de
doğan genç Yura, Saratov’daki hukuk enstitüsünü
bitirdikten sonra insan hakları kürsüsünde başkanlık
yapmış ve 1989 yılında da politikaya atılmıştır.
Habez bölgesi mahkemesinde
işe başlayan Kalmık, SSCB’nin yüksek Sovyeti'nde
milletvekillik, Rusya Federasyonu Adalet Bakanlığı ve
Güvenlik Konseyi üyeliği gibi önemli görevlerde
bulunmuştur. ‘Düşünce ve konuşmaları ile dikkati çekmiş
ve kanun yapıcı komisyonun başkan yardımcısı olmuştur’
diyerek başladı anma toplantısındaki konuşmasına
Yura’nın eşi Oktrabyina.
Bizde, başkalarının yanında övünmek hoş karşılanmaz
ancak şunu söylemeliyim, yeni kanunların yapımında ve
var olan kanunların yeniden düzenlenmesi konularında
büyük yeteneği vardı ve bu konularda çok uğraş
vermiştir. Kendisinin süregelen bir hastalığı olmasına
ve kan değerlerinin sürekli artmasına karşın
bilimselliğe ve çalışmaya çok önem verirdi, kendiside
çok çalışırdı, fikirlerine çok değer verilirdi ve her
zaman aranırdı.
Yura, Adalet Bakanı olduktan sonra, devlet anayasasının
demokratik bir temele oturması için çok çalışmıştır.
Hal, tavır ve fikirleri ile Rusya Federasyonu'nun devlet
adamları arasında sivrilmeyi başarmıştır. Bütün bu
çalışmalarından zaman ayırarak, mensubu olduğu Adige
ulusunun sorunlarına da ilgi göstermiştir. 1991
senesinde Dünya Çerkes Birliği başkanlığı ve sonrasında
da Kabardey Konseyi başkanlıklarında bulundu. Bilim
adamı Yura, politikacı Yura, devlet adamı Yura gibi bir
çok özelliği vardı.
Kakmık Yura yaşasaydı bu gün 75 yaşında olacaktı.
Değerli Adige insanı Kalmık Yura’nın anısına düzenlenen
anma toplantısına, Kabardey-Balkar Cumhuriyetinin
temsilcileri de katıldı. Anayasa Mahkemesi Başkanı
Gelyahov Abdullah, Cumhurbaşkanı Danışmanı Kumuk Boris,
Parlamento Komisyonu Başkanı Apşe Zavur, Dünya Çerkes
Birliği Başkanı Dzemıh Kaspolet, Adige Psale gazetesi
genel yayın yönetmeni Hafıtze Muhammed törene katılanlar
arasındaydı.
Konuklar Yura'nın mezarına çiçek bıraktıktan sonra,
öğleden sonra Çerkessk şehri drama tiyatrosunda
toplandılar. Toplantıya Kalmık’ın mesai arkadaşları,
dostları, yakınları ve Rusya'nın çeşitli bölgelerinden
gelenler katıldı.
Topluluğa hitaben Dzemıh Kaspolet şöyle bir konuşma
yaptı,
‘Kalmık Yura’yı hatırlayarak bu toplantıyı düzenleyen
Cumhurbaşkanı Ebzeyev Boris’e teşekkür ediyorum. Yura,
milletin yetiştirdiği devlet adamları arasında en önde
gelenlerindendir. Kendisi halkı için çok değerli
çalışmalarda bulunmuştur ve onun yaptığı çalışmaları bu
gün herkes çok iyi bilmektedir. O, 1991 yılında
Kabardey-Balkar Cumhuriyeti'nde olan politik
karışıklıklar sırasında devlet ve halkı barıştıran ve
uyuşturan kişiydi. Abhaz savaşı sırasında Dünya Çerkes
Birliği başkanıydı ve dünyadaki bütün Adigeleri onların
yardımına çağırdı. Ayrıca başkanlığı sırasında yaptığı
özverili çalışmalar, Adige ulusunun uyanışının
başlangıcı olmuştur. Düşünce ve fikirleri bu günde bizim
için yol gösterici olmaktadır ve Dünya Çerkes birliği
onun fikirlerinden faydalanmaktadır.
Konuşmalar bittikten sonra, anısına düzenlenen konser
başladı, onun sevdiği şarkılar söylendi oyunlar
sergilendi.
Kalmık Yura: Adigelerin kıvanç duyduğu örnek bir insan
DERBE Timur
Adige Mak, 26 Mayıs 2009
Çeviri:Hapi Cevdet Yıldız
Yiğitler ölmezler. Yiğidin yeryüzündeki yaşamı sona erse
de anısı belleklerde, örnek olarak da her güzel şeyde
yaşamayı sürdürür. Yiğitler ve akıllı/dahi kişiler, her
zaman öyle çok sayıda dünyaya gelmezler dendiği gibi,
varlığı ile onur duyduğumuz örnek kişi Hamzat
oğlu Kalmık Yura, eğer yaşamış olsaydı, bugün 75
yaşında olacaktı.
Kalmık’ı anma amaçlı bir akşam toplantısı, 22 Mayıs günü
Şerceskale/Çerkessk kentinde yapıldı. Adigey’den
toplantıya giden heyetin içinde AC Devlet
Konseyi-Xase Başkan yardımcısı Sapıy Vyaçeslav,
ünlü şair ve yazar İshak Meşbaş, milletvekili ve
yazar
Ruslan Peneşu, AC Ulusal İşler, Dış Ülkelerde
Yaşayan Soydaşlarla İlişkiler ve Haber Alma Komitesi
Başkanı Haçemıko Vyaçeslav ve bu dizelerin yazarı
bulunuyordu.
Kalmık Yura,
Karaçay-Çerkesya Cumhuriyeti’nin Habez rayonunda hukuk
stajı yaptı, halk yargıcı, ardından Saratov kentindeki
Hukuk Enstitüsü’nün başöğretmeni oldu, sırasıyla doçent
ve profesör, ardından aynı enstitünün Yurttaş Hakları
Kürsüsü Başkanı oldu. 1989’da Sovyetler Birliği
milletvekili seçildi, SSCB Yüksek Sovyeti Yasama İşleri
Komitesi Başkanı, Rusya Federasyonu Adalet Bakanı, Rusya
Güvenlik Konseyi üyesi oldu. 1993 yılından beri RF
Devlet Duması (Ulusal Meclis) milletvekili idi. RF
Yurttaşlar Yasası, referandum ve diğer birçok yasayı
kaleme alanlar arasında bulundu.
İçinden çıktığı ulusunu yadsımayan, resmi görevleri
yanında Adigelerin sorunlarıyla da ilgilenen, Dünya
Çerkes Birliği Başkanı da olan biriydi Kalmık Yura.
1992’deki büyük iç kargaşalık nedeniyle,
Kabardey-Balkar Cumhuriyeti topraklarına Rusya
askerlerinin gönderilmesi kararı alındığında, Kalmık
Yura, özel bir ricada bulunarak, çözüm için bir gün,
akşam saat 19.00’a değin kendisine süre tanınmasını
istedi. Vakit dolmadan barışçı bir çözüm yolunu buldu,
kan dökülmesini önledi. Konuşmasıyla kitleleri
yatıştırdı ve karşıt taraflar dağıldılar. Eğer barış
sağlanmamış olsaydı, ne olurdu, bunu düşünmek bile
korkunç olurdu .
Rusya Güvenlik Konseyi Çeçenya’ya müdahale kararı
aldığında, aykırı oy kullanan tek üye Kalmık Yura idi ve
kınama amacıyla Konsey üyeliğinden istifa etti, Adalet
Bakanlığı’ndan da ayrıldı. Abhazya Gürcü birliklerinin
istilasına uğradığında, kardeş halkları düşmana karşı
koymaya hazırlayanların arasında Kalmık Yura da vardı,
Abhazya’nın savaşı kazanmasında, onun da önemli bir payı
vardır.
Kalmık Yura’nın yiğitliği ve bilge kişiliği, uzak
görüşü, sırf Adigeler arasında değil, onun bütün bir RF
düzeyinde bir kişi olduğu, akşam toplantısındaki
konuşmasında Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti Devlet
Başkanı
Boris Ebzeyev tarafından da defalarca vurgulandı.
Yura’nın eşi Kalmık Oktyabrina ve Rusya’nın
değişik yörelerinden gelen temsil heyetleri başkanları
da toplantıda birer konuşma yaptılar, bu Adige
yiğidinin, adam gibi adam olan bu evladımızın adını
saygıyla andılar.
Dünyadan ayrılmış olsan da, insanların kalplerinde yer
etmişsen, uğrunda emek harcadığın, zorluklara
katlandığın halkın da seni unutmuyorsa ve bıraktığın
anıya/mirasa saygı duyuyorsa, bunun değeri hiçbir
teraziyle ölçülebilir mi? Tanrı, Kalmık Yura gibi çok
sayıda Adige yiğidine kavuşmayı halkımıza nasip etsin! |