KARİKATÜR ÖĞRETİMİ

CC Kültür-Sanat Departmanı

Kaynak: Komiksanat.com
                         

                             

                             
KARİKATÜR MALZEMELERİ

Karikatür çizmeyi istemek yetmiyor, planlı-programlı ve sürekli çalışmak zorundayız. Unutmayın; betonu delen damlanın gücü değil sürekliliğidir. Karikatür çizebilmek için önce gerekli malzemeleri edinmemiz gerekecek.

Öncelikle edinmemiz gereken malzemeler: 		....
1) TEKSİR KAĞIDI: Bildiğimiz üçüncü hamur kağıt. Eskiz çalışmalarımızda, orijinal çizim öncesi taslak yapma ve esprileri çizme-karalama yapma çalışmalarımızda kullanacağız. En fazla kullanacağımız malzeme.

2) KURŞUN KALEM: Eskiz çalışması için yumuşak uçlu kurşun kalemler kullanmak uygun olacaktır. Nedir bunlar? Kırtasiyelerden; HB-B-2B-4B olarak isteyebileceğimiz kurşun kalemlerdir. Orijinaller çizilirken H veya HB tercih edilir.

3) KURŞUN KALEM AÇACAĞI: Klasik kurşun kalem kullanacaksak, kalemin ucunu açmak için bir açacağa ihtiyacımız var. Eğer, Uçlu Kalem kullanacaksak, kalem ucunun sık sık kırılmaması için 0,7-0,9 uçlar tercih edilmelidir.

4) SİLGİ: Orta yumuşaklıkta silgi kullanacağız. Silginin en azından bir ucu sivri olursa dar alanlarda kullanmak daha rahat olur.

5) RESİM KAĞIDI: Orijinal çizimlerimizi resim kağıdı-kartonuna yapıyoruz. Resim kağıdının çinilerken kullanacağımız çini mürekkebini dağıtmayacak kalitede olması gerekir. Amatör çalışmalarımızda A-4 beyaz fotokopi kağıtlarını da kullanabiliriz.

Başlangıç için bu malzemeler yeterli. Bu malzemelerin yanına yüreğimizi ve bileğimizi koyduğumuzda karikatür çizmek için kollarımızı sıvayabiliriz.

İlerideki derslerimizde tekrar başa dönmemek için ben diğer malzemelerden de bahsetmek istiyorum ama bunlara şu anda ihtiyacımız yok. Ancak karikatür çinileme aşamasına geldiğimizde ve sonrasında lazım olacak

6) TARAMA UCU: Belki de her kırtasiye de bulmakta zorlanacağımız bir malzemedir. Ama karikatür için vazgeçilemez bir araçtır. Çünkü karikatür çizimi için en ideal araçtır. Divit gibi bir baş kısmı bir de sap kısmı vardır. Divitten farkı ucunun sivri olmasıdır. Tarama ucuyla yapılan çizimler, diğer malzemelerle yapılan çizimlere göre daha yumuşak ve çekicidir.

7) ÇİNİ MÜREKKEBİ: Karikatür çiziminde kullanacağımız mürekkeptir. Siyah çini mürekkebi piyasada çeşitli markalar adı altında satılmaktadır.

8) BEYAZ ÇİNİ MÜREKKEP-BEYAZ GUAJ BOYA YA DA SIVI DAKTİLO SİLGİSİ: Çinileme esnasında istenmeyen yanlış-hatalı çinileme yapılabilir. Hatalı kısımları kapatmakta bunları kullanabiliriz.

9) BOYALAR: Renkli karikatür çalışmalarında gereklidir. Tercihe göre kuru, sulu, guaj, pastel, yağlı vb. boyalar ayrı ayrı yada birkaçı bir arada kullanılabilir.

10) FIRÇALAR: Karikatürde siyah alanların boyanmasında, tonlama yapılacak bölgelerde ve renkli karikatürlerin boyanmasında kullanacağımız malzemelerdir. 3 ve 6 numaralı fırçalar yeterli olacaktır.

11) GRETUAR YADA MAKET BIÇAĞI: Resim kartonunu kullanıp ebadına uygun kesmede, hatalı çizimde kazıma yapmada, tram yapıştırmada vb. amaçlarda kullanılır.

12) CETVEL-GÖNYE: Karikatür çerçevesi çizmede-ölçümlendirmede, karikatür çerçevesini büyütmek ve küçültmekte kullanılır.

13) ALTLIK: Atölye dışı, dış mekandaki çalışmalarda, masasız ortamlarda çizim yapmak için kullanılan pratik bir araçtır. Kontrplak, ince suntadan vb. elde edilen yaklaşık; 35-45 cm. ebatlarında bir malzemedir. Kartonu bu altlığa tutturmak için 3-4 adet de kıskaca ihtiyacımız olacak.

.
Karikatür hakkında genel bilgilerden sonra, bizlere en çok sorulan soruya; çizim için gerekli malzemeleri öğrenmeye sıra geldi…

Eskiz Kağıdı: Çizimlerinizi tasarlarken ya da denemeleriniz için kullanacağınız malzemedir. Üçüncü hamur kağıt veya daha ayrıntılı çalışmalar için A4 fotokopi kağıdı (silip tekrar çimeye dayanıklı olması için) kullanabilirsiniz.
 

Kurşun Kalem: Yumuşak uçlu kurşun kalem kullanmanız eskiz ve deneme çizimleriniz için uygundur. Koyu siyahın güçlü, karanlık ya da çok ince çizgilerinden, grilere kadar bir dizi ton zenginliğine olanak tanırlar. Çeşit olarak karikatürde ; HB, H, 2B sıklıkla tercih edilir. HB, H, 2B, 3B, vb; çizimdeki tonu ve kalemin yumuşaklığını belirten tanımlardır. Farklılığını tablodan ve denemelerle anlayabilirsiniz.

Not: Tercihen ayrıntılı çizim eskizlerinde, uçlu kalemler de kullanabilirsiniz.

Kalem Açacağı: Sıradan kalem açacakları işimizi görebilir.

Silgi: Silginiz yumuşak olmalı, iz bırakmamalı, silerken kağıda zarar vermemelidirler. Normal ya da vinil (vinyl) silgi kullanabilirsiniz. Vinil e yabancı olsak da aslında kırtasitelerde rahatlıkla bulunan ve hatta farkında olmadan aldığımız beyaz, elastikliği fazla, pürüzlüğü az olan silgilerdir. Kağıtlarınıza zarar vermeme ve iz bırakmama açısından tercihinizi bu yönde kullanmanızı öneririm. Ayrıntılı çizimlerde kalem silgi de kullanılması kolaylık sağlar.
 

Resim Kağıdı (Resim Kartonu): Asıl çizimlerimiz için resim kağıdı (kartonu) kullanacağız. Çini ve boya kullanılırken; gramajı yüksek, dokulu kağıtlar kullanılmalı. Çünkü bunlar normal kağıtlara nazaran daha az pamuk içerdiğinden ve üzerleri sıvıyı emmeyecek şekilde olduğundan mürekkebi (su bazlı boyaları da) emmez, dağıtmaz ve zeminin üstünde tutar. Ayrıca sıvı ağarlıklı boyamada; ince kağıtlar, kabarır ve dalgalanır.
 

Çini Mürekkebi: Kimi zaman Hint mürekkebi (Indian Ink) olarak da adlandırılan, desen için kullanılan siyah renkli mürekkeptir. Geniş bir fiyat aralığı vardır. Talens ve Winsor Newton öncü tercihlerdendir. Zira şellak içerir ve kuruduktan sonra su ile çözülmez. Kalem ya da fırça ile kullanılabilir. Başlangıç için isteyenler daha uygun fiyatlara sahip Monopol ya da Pelikan’ı tercih edebilirler.
 

Tarama Ucu: Karikatür çiziminde, özellikle tercih edilen; divit benzeri ucu sivri; yine divit gibi plastik ya da ahşap sapıyla beraber kullanılan, genellikle çelikten imal edilmiş olan araçtır. Elin duruşunu, kullanım yönünü, basıncı ve her türlü vurguyu kağıda yansıtabilmesi ile çizimlere hoş bir görüntü sağlar. Başlangıçta zorlanılsa da zamanla alışarak hızlanabilirsiniz. Diğer malzemelere nazaran bulunması daha zor olabilir. Büyük kırtasiyeler ya da sanat malzemeleri satan yerlerde bulabilirsiniz. Marka olarak en ünlüsü Horoz dur. Satın alırken birkaç tane alınmasını önerebilirim (hem uzun soluklu çalışmalarda mürekkep üstünde kuruyabilir hem de kırılma ihtimaline karşı). Kullanım süresini arttırmak için, her çalışma sonrası mutlaka temizlenmelidir.

Mürekkepli Kalem: Tarama ucu kullanmanın başlangıçta zor olması ve sürekli çizimlerde zaman kazanılması nedeniyle kimi çizerler mürekkepli kalemleri de tercih edebilmektedir (tarama ucunda vurgular, incelik kalınlık farkları varken; kalemde sabit çizgiler oluşacağı göz ardı edilmemelidir). Bunların arasında en sık kullanılanı mürekkep doldurmalı Rapido kalemlerdir. Diğer kalemlere nazaran pahalıdır ama kaliteli çizimler elde edebilirsiniz. Farklı uçlara sahiptir 0.3, 0.4 uçluları şimdilik uygun olabilir. Bunlar dışında ; tek kullanımlık Rapido , Noki, Artline, Stabilo Point88 ve hatta CD-marker (cd ler için kullanılan kalemler) gibi kalemleri de kimi çizerler kullanmaktadır. Bu kullanımlar çizerin tercihine bağlıdır. Ama dikkat edilmelidir ki, kağıt seçiminde olduğu gibi kalem seçiminde de kalite düştükçe mürekkep dağılması, parlaklığın azlığı, kağıdın zarar görmesi gibi sonuçlarla karşılaşabilirsiniz. Zamanla size en uygun araçları tanıyacaksınız.


Maket Bıçağı: Kağıtlarımızın boyutlarını ayarlamak ve küçük çinileme hatalarında kazıma yapmak için kullanılacaktır. İstenirse gretuar da kullanılabilir.

Cetvel ve Gönye: Çizimlere çerçeve yapmak ve boyutlarla oynamak için gereklidir.

Daksil: Çinileme hatalarını kapatmak için kullanılabilir. En ucuz yöntemlerden biridir. İstenirse aynı işi beyaz çini mürekkebi ya da beyaz guaj boyoyla da yapabilirsiniz.

Fırça: Kıl, naylon ve samur çeşitleri vardır. Sertlik ve kalınlıkları değişir. Kıl fırçalar sert ve ucuz, samur fırçalar ise çok yumuşak ama pahalıdır. Günümüzde sentetik olarak üretilen fırçalar istenilen sertlikte ve büyüklükte daha ucuza mal edilebilmektedir. Karikatürde hem geniş alanlı çinilemede hem de boyamasında kullanılır.Numaralarına göre yapıları farklıdır. Başlangıç için küçük hatlar için 2, büyük alanlar için 8 numaralı fırçalar yeterli olabilir. Yine tercih sizin. Numaralarına göre fırça boyutları aşağıdadır.

Altlık: Masa bulunmayan ortamlarda çalışırken , üstünde çizimlerinizi yapabileceğiniz sert plakalardır. Hazırları satın alınabileceği gibi kontrplak veya ince suntadan da hazırlayabilirsiniz. Kağıdınızı sabitlemek için büyük ataş, lastik ya da kağıt bandı kullanabilirsiniz.


Boya: Renkli karikatür çalışmalarını birçok boya çeşidiyle ayrı ayrı , ya da bir arada kullanarak oluşturabilirsiniz. Kuru boya, pastel boya, sulu boya, guaj… Bunlar tanıdınığınız boyalar ve kullanılması tercihe bağlıdır. Ama en sık kullandığımız boya olan ekolini de tanımamızda fayda var.

Ekolin Boya: Kullanıma hazır sıvı boyadır. Pigment bazlı olmadığı için (3 rengi hariç) renkler son derece transparandır. Bu sayede çalışmalar sonrasında yapılan renklendirme uygulamalarında kontör çizgileri kapanmaz (Halbuki guaj boyada kapanmaktadır). Canlı ve parlak renkleri bulunur. Kuruduktan sonra yüzeyde parlak bir tabaka oluşturmaz. Suyla inceltilebilir, birbirleriyle karıştırarak farklı tonlar elde edebilirsiniz. Biraz pahalı olsa da, çok uzun süre kullanılabildiği için, bütçenize yine de uygundur.

Not: Aşağıda gördüğünüz ekolin boyanın markası Talens’tir. Tüm dünyada en çok satılan markadır ama boyayı ararken yine de ekolin boya olarak arayın, zira boyanın cinsi bu markayla bir anılır olmuş, Talens ismi göz ardı edilmiştir.

Teknolojik Malzemeler: Günümüz teknolojisi, karikatürü de etkilemiş. Birçok bilgisayar parçasını çizerlerimize sunmuştur. Kısaca tanıyacak olursak;
Tarayıcı (Scanner): Çizimlerinizi bilgisayar ortamına aktarıp kaydeder, istenirse bu sayede üzerinde değişikliğe de gidebilirsiniz.
Tablet: Bilgisayara bağlanan bir yüzey ve kalem şeklinde bir fare ile doğrudan bilgisayar ortamında çizim yapabildiğimiz alettir. Bilhassa zaman kazanmak için kullanışlıdır.
Programlar: Bilgisayar ortamına aktardığınız çizimler üzerinde, boyut değişikliği, renklendirme, düzeltme yapacağınız programlar mevcuttur. Photoshop, Paintshop, Paint vs.

Yeni başlayan arkadaşlarımızın, bir dahi dersimize kadar; eskiz kağıdı, silgi, resim kağıdı, kalem, kalemtraş, tarama ucu ve çini mürekkebini hazır etmelerini tavsiye ederim. Birkaç basit deneme, bilhassa tarama ucuyla pratik yapabilirsiniz. Diğer dersimizde temel karikatür aşamalarına geçeceğiz. Yani çizmeye başlıyoruz.

.

Sonraki Ders  >>>