TLESERIKO Kim tanınmış bir Adige
müzisyeniydi. Pşıne ve bayan adlı
enstrümanı adeta konuşturuyordu.
Öğretmendi. Ulusal tını ve müziklerin
derleyicisiydi. Adige toprakları üzerinde
Kim'in müziğinin tınılarını işitmeyen,
yüreği onun müziğiyle kıpraşmayan kimse
yoktur herhalde. Pek çok kişinin mutlu
günlerinde yanlarındaydı, düğünlerde
müziği ile insanları coşturdu, profesyonel
olarakta sahnede müziğiyle ses
sanatçılarına eşlik ederek şarkılar
söyletti. Müziğe canı-başı ile bağlıydı,
yetenekli ve konusunda yetişmiş birisiydi.
TLESERIKO
Kim, 16 Ocak 1943 tarihinde Pseytıku
köyünde doğdu. Babası öğretmendi. Adige
halk edebiyatını iyi bilir, şiirleri
derler ve şiirde yazardı. Tlserıko ailesi
sıcak yürekli insanlardan oluşuyordu halk
şarkılarını severlerdi. Kim'in
çocukluğundan başlayarak müzikle ilgili
bir ortamda yetiştiğini görüyoruz. Çocuğun
örnek aldığı şey gördükleri ve
duyduklarıdır.
TLESERIKO
Hamid'in ailesinde Adige söylenceleri
öyküleri, masalları anlatılagelirdi.
Kim'in ağabeyi Harun'da yetenekli bir
pşınavoydu, aynı zamanda şıkepşıne
çalmasını da bilirdi.
Tleserıkolerin evi insanların uğrak
yeriydi. Adige tarihi, öyküleri, özlü
sözleri, ulusal şarkıların tarihi ve konue
dindikleri şeylere meraklı olanların uğrak
yeriydi. Böylesi güzellik ve akılane bir
ortamda çocukluğu geçen Kim'de müziğe çok
bağlıydı. Farklı nesnelere dokunarak
vurarak ritm içeren sesler çıkartmaya
başladığında henüz 5-6 yaşlarındaydı.
Fakat Kim'in kendisinin söylediğine göre;
müzik sevgisinin uyanmasını sağlayan,
büyük müzik dünyasında yer edinme arzusunu
içinde doğuran şey ünlü yetenekli pşınavo
CAMIRZE İbrahim'in çaldığı melodiler oldu.
Ünlü pşınavonun katıldığı düğünlerde yer
aldı ve onun çaldığı melodiler yüreğinde
derin yer tuttu. İşte o zaman genç
delikanlı ulusal müziğimize yürekten bağlı
olduğunu ve çok sevdiğini, canıyla-başıyla
sanata yöneldiğini hissetti.
TLESERIKO
Kim, 1960 yılında Adige Müzik Okuluna
kaydolur. Burada bayan çalmasını öğrenir.
Okulda bilimsel öğretinin yanısıra,
sanatsal kavramını geliştirerek
melodilerin seslendirilmesindeki püf
noktalarını öğrenir. Delikanlı ile en çok
ilgilenen ve özenle üzerine duran ise bu
okulun ilk müdürü olan AHECAGO Şaban'dı.
Okul yılları kolay değildiyse de dolu
doluydu. Kim her zaman sanatını geliştirme
konusunda hassastı. Hiç durmadan bıkmadan
bir müzik aleti elinde tutuyor, daha iyi,
daha güzel çalmak için uğraşıyordu. Üçüncü
sınıfta okurken okula ara vermek zorunda
kalır, askere alınır. Genç müzisyenin
askerliğinde de hep yanında müzik ve dans
vardır. Askerliği süresinde amatör olarak
sanatını icra eder.
Askerliğinin ardından yeniden okula devam
eder. Müziğe karşı olan sevgi ve yetneği
bu tarihlerde dikkat çekmeye başlar. Daha
aktif olarak sahnelerde yer almaya başlar.
TLESERIKO Kim okulun ardından Adige Devlet
Filarmonisi Şarkı-Konser Bürosu'nda
ardından 'Vorida' isimli şarkı grubunda
çalışır. Pek çok Adige kompozitörünün
eseri onun çalması ile can bulmuştur. Ses
sanatçıları ile çok iyi çaldığı adeta
konuşturduğu bayanı ile eserleri
seslendiriyordu. Fakat TLESERIKO Kim'in
yaşamını büyük sanat alanına en iyi
taşıdığı, yeteneğinin en iyi görüldüğü yer
16 yıl kadar müzik yönetmenliğini yaptığı
Devlet Dans Ansamblesi 'Nalmes' olmuştu.
Kim'in sanatsal kavrama yetisi bu dönemde
pek çok alanda iyice gelişir. Kim
ansamblenin orkestrasının hem organizatörü
hem de yöneticisiydi. İşin doğrusu müzik
sanatına bu kadar bağlanmış TLESERIKO
Kim'in kendisi de yalnız başına bir
orkestra gibidir. Parmaklarının uçları
pşıne veya bayanın tuşlarına dokunmaya
başladığında makamları birden kavrayıp her
insanın yüreğinde sonsuz bir mutluluk
uyandırarak, melodilerindeki tınılar
gökyüzündeki bulutlara kadar ulaşıyordu -
işte yetenek budur!
Ünlü şarkıcı-kompozitörler THABISIM V.,
ŞEVOJ R., SEMEGU G., NEHAY T.'nin
eserlerini adeta kanatlandıran oydu. Onun
dans müziklerini seslendirmesi ülkemiz
dışında; Çekoslavakya, Japonya, Türkiye ve
başka ülkelerde de seyirciyi
heyacanlandırmış, ayakta uzun zaman
alkışlanmış, çiçeklerle, ödüllerle,
takdirnamelerle müzisyen TLESERIKO Kim'i
onurlandırmıştır.
TLESERIKO Kim adeta müzik, şarkı için
doğmuş gibiydi. Güzelliği aydınlığı yer
yüzünde yaymak, ağırbaşlılığı, edep ve iyi
huyluluğu yüceltmek üzerineymişcesineydi.
Gecesi gündüzü sanata dairdi. Radyo
konserleri veriyor plaklar yayınlıyor,
sanatsal etkinliklerin, konserlerin
merkezinde bulunuyordu.
Kim büyük yeteneğini farklı müzik aletleri
ile sergiliyordu; Kamıl ve şıkepşıneyide
seviyordu, pek çok şarkıyıda bu aletlerle
seslendirmişti. Tleserıko bunların
yanısıra el aletleri ile çalışmayı da
seviyordu. Ulusal aletleri kendi eliyle
yapmaktan haz alıyordu. Ahşaptan yapılmış
el aletleri, Adige sofraları,
tabak-çanaklar, ulusal desenler yapıyordu.
Kim'in evinde (girmişliğim olduğundan
biliyorum) bu aletleri görebilirsiniz. Bu
eserlerini arkadaşlarına, sanatçılara
hediye ederdi. Bir kısmıda Adige
Cumhuriyeti Milli Müzesi fondunda yer
alıyor.
TLESERIKO Kim'in yaptığı en önemli
çalışmalardan birisi de çaldığı, derlediği
tüm milli melodileri, makamları nota
altına almasıdır. 1987 yılında 'Adige Dans
Melodileri' isimli derleme eserini Adige
kitapbasımevinde yayınladı. Farklı pek çok
dansın melodilerini bu eserde topladı.
Bunun yanısıra kendi kendine pşıne
çalmasını öğrenmeni sağlayacak bir başka
eserde yayınladı.
Kim bunların yanısıra iyi bir öğretmen
olduğunu da kanıtladı. Müzik dalında
yükseköğrenimini tamamladıktan sonra Adige
Cumhureyeti THABISIM Vumar Sanat Okulu'nda
müzik öğretmenliği yaptı. Ayrıca bilimsel
araştırma alanında da çalışmaları oldu.
Kendi eğitiminde önemli yeri olan babası
TLESERIKO Hamid'in eski Arap harfli
Çerkesce ile yazdığı, derlediği notları
günümüz Çerkesce'sine aktardı. Aynı
zamanda ünlü Adige folkloristi KUBE
Şaban'ın sanatı üzerine de çalışmalarda
bulundu.
TLESERIKO Kim sanat dalında açtığı yeni
yol ve çalışmalarından dolayı 'Rusya
Federasyonu Onursal Sanatçısı', 'Adige
Cumhuriyeti Halk Sanatçısı' sıfatlarına
layık görüldü. Ulusuna ve müziğe büyük
değer veren sanatçımız bugün aramızda
olsaydı 70 yaşına girecekti. Kendisi uzun
yaşamlı olmadıysa da ardından bıraktığı
eserleri ile ulusu Adigeler arasında baki
kalacak.