Lyalya Nasukhanova, ilk Çeçen bayan pilot,
paraşüt atlayıcısı ve halk kahramanı.
1950'lerde Alma-ata'da paraşüt atlayışları
gerçekleştirdi. Okuldan yeni mezunken ilk
86 atlayışını gerçekleştirdi. Bu, onun
rüyası olan pilotluğun ortaya çıkmasını
sağladır.
O zamanlar, bayan pilot ender rastlanan
bir şeydi. Fakat Nasukhanova, Saransk'taki
Havacılık
Merkez Okulu'na girdi.Mezuniyetinden sonra
yıllarca Mahaçkale'de bir uçuş kulübünde
eğitmen olarak yer
alarak uçuş ve akrobasi deneyimi edindi.
Daha sonra Rostov'da Dağıstan
Ulusal Takımı'yla beraber uçuş müsabakalarına
katıldı. Yarışı kazanarak "ters akrobasi" dalında Güney Bölgesi
Şampiyonu, birinci sınıf diplomasını elde etti.
Kuibysehv'de düzenlene n ulusal akrobasi şampiyonasında, eşit
esaslarda
yarıştığı 54 erkek pilot arasında 18.liği elde etti. Bir sonraki
başarısı ise, Moskova'daki ilk bayanlar ulusal akrobasi
yarışmasındaki üçüncülüğü oldu. Nasukhanova bronz madalyayı, 20
manevradaki 27 oyunuyla elde etti. Moskova'da hem ödüller elde
etti hem de yeteneklerinin keşfedilmesini sağladı. Bu sayede
Sovyet Ulusal Takımına kabul edilerek İspanya'da düzenlenen Dünya
Şampiyonasına katılmaya hak kazandı. Fakat Lyalya'nın uluslar
arası arenada podyuma çıkışı mümkün olmadı, çünkü o anne olmaya
hazırlanıyordu.
Nasukhanova Grozny Havacılık Üssü için, öncelikle eğitmen daha
sonra "MIG-17" avcı uçağı grubu komutanı olarak büyük enerji ve
efor sarf etti. 2000 saatten fazla
uçuş tecrübesiyle bir çok Sovyet ülkesine 200'den fazla pilot
yetiştirdi. Üs komutanı onun hakkında "Uçmayı seviyor, korkusuzca
ve beceriyle uçuyor" diyordu. Bu sırada Lyalya, Çeçen-İnguş
Öğretmen Eğitim Enstitüsü, Tarih Fakültesi, Mütekabiliyet bölümü
öğrencisiydi.
Yaş haddinden dolayı emekliliğinin ardından Grozny bölgesi parti
komitesi
sekreterliğine, daha sonra Grozny şehir konseyi vekilliğine
seçildi. Fakat halk kahramanı kariyeri bundan çok önceleri
başlamıştı. Bu ünlü sporcu bayan okullarda, enstitülerde,
fabrikalarda öğrenci ve işçilerle buluştuğunda salonlar
kapasitelerini dolduruyordu. Genç insanlardan meslek seçimine dair
önerilerini soran yüzlerce mektup aldı ve hiçbirini cevapsız
bırakmadı.
Nasuhkanova 80'lerde, iki defa Sovyetler Birliği Kahramanlığı elde
etmiş olan kozmonot eğitim merkezi başkanı G.T.Beregovoi
tarafından ziyaret edildi. Bu
ziyarette kendisine eğitimciliği dolayısıyla havacılık
federasyonu, Ordu Destekleme Gönüllü Topluluğu, Hava ve Deniz
Kuvvetleri adına diploma verildi. Diğerleri gibi Beregovoi de
Nasukhanova zamanında kozmonot takımına katılmak ve yedeklerde
bile yer almak için her şansı olduğunu biliyordu.
Nasukhanova 61 yalında hayata veda etti ve sıra dışı yaşamıyla
hatırlandı. Çeçenistan'ın ilk bayan pilotu sadece kendi
çocuklarını değil bir çok farklı milliyetten düzinelerce genç
insanı kanatlandırdı. Onun "MIG-17" avcıları, barış dolu göklerde
süzüldü.
|