Dönemin SSCB coğrafyasında genelde "Büyük Vatanseverlik
Savaşı" olarak anılan 2. Dünya Savaşı sırasında Oset
halkı, dönemin Sovyetler Birliği'ni oluşturan halkların
birçoğu gibi çok büyük acılar çekti.
Nazi
Almanya’sının Sovyet Sosyalist Cumhuriyetlere
saldırısının hemen ardından Osetya hem kuzeyden hem
güneyden 110 binden fazla yurttaşının vatan savunmasına
katılımıyla savaşın bir parçası haline geldi. Cephede
Alman istilacılara karı savaşmak için yurdunu terk eden
her iki Oset'ten sadece biri geri dönebildi. SSCB
Savunma Bakanlığı'nın verdiği bilgiye göre SSCB
bünyesindeki 100'den fazla ulus içinde en fazla Osetler
"Sovyetler Birliği Kahramanı" unvanı almaya hak
kazanmıştı -ki Sovyetler Birliği'nde kazanılabilecek en
büyük askeri nişan "Sovyetler Birliği Kahramanı" nişanı
olan "Altın Yıldız"dır. Kuzey Osetya'nın 60 bin
yurttaşı, Güney Osetya'nın da 5500 subay ve askeri
çeşitli nişan ve madalyalarla ödüllendirilmişti. Nazi
Almanlara karı savaşta öne çıkan bu kişiler arasında
sadece subaylar, erbaş ve erler yoktu, Güney Osetyalı
cesur savaş pilotu Vasiliy Çoçiev, tankçı Vladimir
Zasaev, keskin nişancı Nina Slanova, "Sovyetler Birliği
Kahramanı" Enver Ahsarov ve birçokları gibi kıdemli
subaylar ve generaller de vardı. Örneğin ordu komutanı
meşhur İssa Pliev iki kez Sovyetler Birliği kahramanlık
nişanı "Altın Yıldız" kazanmıştı. Kuzey Osetya'nın 50
yurttaşı General ya da Amiral rütbesine yükselmişti.
Sadece büyük cesaret değil aynı zamanda usta
savaşçılığın önemli örneği de Sovyetler Birliği
Kahramanı Muhafız Çavuş Kaurbek Toguzov'dur. Çavuş
Toguzov, komutasındaki sadece 6 erden ibaret topçu
birliğiyle Almanlara 23 tank, 42 kamyon, 53 sahra silahı
ve havan topu, 67 ağır ve otomatik makinalı tüfek, 14
kutu cephane ve 500 asker kayıp verdirdi.
Savaş Osetya'ya ulaştığında Osetler cesaret ve
kahramanlıklarını kanıtladı. Vladikafkas şehri için Oset
yerleşimi Gizel yakınlarında Kasım 1942'de yapılan
savaşta iki taraftan da 75 bin asker savaştı. Vladimir
Zangiev, Ibrahim Dzusov, Valentin Tsomaev, Sovyetler
Birliği Kahramanı Alexander Kozaev ve birçok Oset
anavatanlarının savunmasında kendini feda etti.
Oset
halkı müşterek zafer için çok ağır bir bedel ödedi.
Savaş her dört Oset'ten birinin hayatına mal oldu.
Birçok Oset ailesi tüm oğullarını savaşta yitirdi.
Onların arasından en çok acıyı Kuzey Osetyalı iki aile
çekti: Gazdanovlar ve Kobegkaevlerin her biri cephede
yedi oğlunu birden kaybetmişti. |