|
|
................... |
|
................... |
ALANLAR KİMDİR? |
ossetia.cjb.net
|
|
|
................... |
|
|
Alanlardan (Jases ve Jasin olarak da bilinirler)
bahsedecek olursak; kökeni Kafkasyalı olan Alanların
tamamı askeri hizmetlerde görev yapmıştır. Alanların
en ünlüsü, aile reisi Kanguz (Khankus)'un çok
sayıdaki Jasin devletlerinden birinin liderliğini
yaptığını Ataşi ailesidir.
Moğol istilası esnasında, Kanguz ve halkı Ugedei
Han'a direniş göstermemiş ve bu sayede, hem kendi
topraklarını yönetmeye devam etmiş hem de kendisine
altın onur nişanı (Altın Paitza) ve 'badur' ünvanı
verilmiştir. Moğol idaresi altında 1,000 kişiden
oluşan bir ordu kurmuş ve oğlu Ataşi'yi ordunun
komutanlığına getirmiştir.
Moengke-Han'a bağlı olan Ataşi, Soun saldırısına
katılmış ve Sichuan eyaletinde ve Tiao-uy Dağlarında
Çin ordularına karşı savaşmıştır. Cesaretinden dolayı
kendisine onur nişanı (Kaplan Paitza), bir miktar
gümüş ve "Binbaşı" unvanı verilmiştir.
Kubilay Han komutasında, Yuan hanedanına muhalif
Çingizidlere karşı savaşmıştır. Ataşi, Arigbuka'ya
karşı savaşmış, ardından da Çin'deki isyanı
bastırmıştır; 1267 yılında Moğol komutanlar Bayan ve
Aşa komutasında yine Soun saldırılarına katılmıştır.
Askeri kariyeri süresince, Atachi Çin ve Orta Asya'da
20'den fazla büyük savaşa katılmıştır.
Ataşi'den sonra yerine oğlu Baydar geçmiştir. O
da bin kişilik bir orduyu komuta etmiş ve Doğu
Türkistan, Dzhetysou ve Moğolistan'da Altay Dağları'na
kadar Çingizidlere karşı savaşmıştır. 1285 yılında
Beş-Balik'teki isyanın bastırılması esnasında Kubilay
Han'a karşı çıkmıştır.
Başarılarından dolayı Baydar
'as-badur-darugatchi' unvanıyla onurlandırılmıştır.
Baydar 1300 yılında ölmüş, ve yerine oğulları
Oros ve Fudin geçmiştir. Baydar Jases'lerden oluşan
İmparatorluk Muhafız Alayının kurulmasına ön ayak
olmuştur. İlk muhafız alayları 1272 yılında
kurulmuştur ve 3,000 Jasesten oluşmaktadır. Ayrıca,
700 Jases de seyahatleri esnasında Kubilay Han'a
muhafızlık yapmış ve başkentin ve sarayların
korumasını üstlenmiştir.
'YUAN-SHI'de Jaseslerin biyografileri vardır:
George (Kouertzi), Shari (Cheli). Shilabadur, Badur,
Youvashi, Fude (Peter), ve Arslan Moğol ordusunda
onurlandırılmıştır.
George (Kouertzi) kariyerine, Moengke-Han
döneminde İmparatorluk Muhafız Alayında Fude'nin
babasının himayesinde başlamıştır, ve daha sonra 2,000
kişilik Jasin alayının başına geçmiştir.
Kubilay Han döneminde, George 100 savaşçısıyla
birlikte (Komutan Aşu'nun idaresinde) Soun
saldırılarına katılmıştır. Soun zaferinden sonra
George, komutan Haidu'nun ordusuyla savaşan Jases
ordusunu komuta etmiştir. Kazandığı askeri
başarılardan dolayı yöneticileri (Kubilay Han, Timur
Han, Haisan Han).
Haisan Han döneminde, George 'chzhalkhuachi'
ünvanını almış ve Jasin Muhafızlarının Doğu Kanadını
komuta etmiştir.
Demidir (Dmitri) George'nin oğludur. Demidir aynı
zamanda Jasin Muhafızlarında yüzbaşı olarak görev
yapmış. Yerel bir Moğol yöneticisi olan Nayan'ın
başlattığı ayaklanmayı bastırarak ün kazanmıştır.
George'nin ölümünden sonra Jasin Muhafızlarının
komutanlığı ünvanı oğlu Demidir'e geçmiştir.
Demidir'in oğlu Sianshan da Haisan ve Ayurbarvad
dönemlerinde Jasin muhafızlarında görev yapmıştır.
George ve Demidir (Dmitri), isimlerinden de
anlaşılacağı üzere Hıristiyan'dır.
Shari, Moğollara bağlanıp moğol ordusuna katılan
Jasin ailesinden gelmektedir. Babası Bekkibai
(Betzeba), Moengke-Han komutasında çir'de ve Tiao-uy
dağlarında savaşmış ve askeri başarıları dolayısıyla
ödüllendirilmiştir. Kubilay-Han döneminde Haidu
ordusuna karşı savaşmıştır. Baykal Gölü civarında
yapılan bir savaşta Kubilay Han'ın düşmanı olan
Haidu'yu kafasını keserek öldürdükten ve yüklü
miktarda ganimet elde ettikten sonra ün kazanmıştır.
Jasin Muhafızlanı oluşturulduktan sonra, Shari
Jasin Muhafızlarının Sol Kanadını komuta etmiş,
kendisine Altın ve Kaplan nişanı ve bol miktarda
hediye verilmiştir. Shari'den sonra yerine oğlu
Shilemyn geçmiştir.
Shilabadur'un ailesi de Moğollarla işbirliği
yapmıştır. Babası Yruktama askeri kariyerine
Moengke-Han döneminde onbaşı gibi düşük bir rütbeyle
başlamıştır. kubilay Han döneminde ise Shilabadur
Komutan Bayan'ın ordusunda Soun savaşlarına
katılmıştır. Direkt olarak komutan Ataşi'ye bağlıdır.
Shilabadur Ataşi'nin komutasında hizmet etmiş ve yerel
Moğol liderleri Nayan, Hadaan, toto ve diğerlerinin
başlattığı ayaklanmaların bastırılmasında gözterdiği
üstün cesaretten dolayı İmparator taragından "badur"
nişanı ile onurlandırılmış ve komutasına 1,000 tane
Jasin Muhafızı verilmiştir.
Shilabadur'un oğlu Nogaichin (Nakhaichan)
babasının yerine geçmiş ve daha sonra Jasin
Muhafızlarının Sol Kanadının komutanı olmuştur.
'YUAN-SHI' ona aik görkemli ünvan ve nişanları
ayrıntılı bir şekilde vermektedir. Nogaichin 1325
yılında ölmüştür.
Moğol ordusundaki diğer önemli Jases liderleri
Badur kardeşler, Utzoer-Bukhan (Anzorbuka), ve
Matarsha'dır. Bu liderler henüz Moengke-Han döneminde
Moğol ordusuna katılmışlardır.
Matarsha Soun Savaşında Moengke-Han'ın ordusunda
öncü birliklerde görev yapmış ve bu savaşta hayatını
kaybetmiştir. Badur Çin ordularına karşı 20'den fazla
savaşa bizzat katılmıştır. Askeri başarılarından
dolayı Kubilay Han, emrine 1,000 Jasis askeri tahsis
etmiştir. Badur'un direkt bağlı olduğu komutan
Ataşi'dir. Ataşi'nin komutasında, Badur Çin'de
savaşmış ve daha sonra Jasin muhafızlarında ikinci
komutanlığa kadar yükselmiştir. Badur yerel Moğol
liderlerinin çıkardıkları isyanların bastırılmasında
rol oynamıştır.
Badur'dan sonra yerine oğlu Betzelan geçmiştir.
Yaptığı hizmetlerden dolayı Betzelan, İmparator
Yesun-Timour tarafından iki takım imparatorluk
giysisi, Kaplan Paitza nişanı, üç inci ve silahlarla
(Ok, yay ve zırh) ödüllendirilmiştir. Betzelan'dan
sonra yerine oğlu Eliande geçmiştir.
Yuan sarayındaki bir diğer ünlü Jasin ailesi de
Jas Yuvashi ailesidir. aile reise Yanbadur (Elibadur),
Jasin Komutanı Kanguz'la birlikte Moğolların hizmetine
girmiştir. 1258 yılında, Moengke-Han döneminde
Yanbadur Jasin Muhafızlarına kabul edilmiştir. Aynı
zamanda İmparatorluk için savaşmış ve altın
mücevherlerle ödüllendirilmiştir. Yanbadur Jasin
ordusunu komuta etmiş, Arigbuka ve Çinli asilere karşı
savaşmış, ve Yantza Nehri civarındaki Siantan ve diğer
Çin şehirlerinin ele geçirilmesine katkıda
bulunmuştur.
'MANUER-SHITZI'nin belirttiğine göre, yuan
tahtının düşmanı olan Çingizidlere karşı yapılan
savaşta, Jases'ler Kubilay-Han'ın ordusundaki Kıpçak
Taburlarıyla omuz omuza savaşmıştır. Yanbadur'un
ölümünden sonra yerine oğlu Yesudar geçmiştir. Yesudar
Yanchzhou'nun ele geçirilişinde Jasis Muhafızlarına
komuta etmiştir.
Yesudar'ın ölümünden sonra, 1,000 kişilik Jasin
Alayına küçük kardeşi Yuvashi komuta etmiştir. Komutan
Bayan'ın emrinde Yuvashbi bir çok savaşa katılmış,
Altın Paitza nişanı ve "uzun savaşların büyük
komutanı" ünvanıyla ödüllendirilmiştir. Nayan isyanını
bastırılmasında, Yuvashi isyanını liderini
yakalamıştır. İmparator ona çok miktarda hediye,
Askeri Komutan ve "devletin direği" ünvanı vermiştir.
Yerine oğlu Eikiratai (Eitzilitai) ve torunu Baichou
geçmiştir.
Nigela (Nikola) ve Elia (Ilia), eşrafıyla
birlikte (30 Adam) Moengke-Han'a gelerek Moğol
idaresine giren asil bir Hristiyan aileden
gelmektedir. Elia Soun Savaşı ve Lytan isyanında ün
kazanmıştır. Oğlu Kubilay-Han'ın hizmetinde çalışmış
ve 1312 yılında 1,000 kişilik Jasin bölüğünün komutanı
olmuş ve daha sonra da Jasin Muhafızlarının Batı
Kanadının komutanlığına yükselmiştir.
Arslan, Moğollar şehre yaklaştığında savaşmadan
Moğol yönetimini kabul eden Jasin Komutanlarından
biridir. Arslan'ın savaşçılarının yarısı Moğol
Ordusuna girmiştir.
Büyük oğlu Asanchen, TU TZI'nin Çerkes-Sianlar olarak
adlandırdığı "tuerge"nin Moğol Ordusuna saldırdığı bir
savaşta hayatını kaybetmiştir.
Daha sonra Arslan küçük oğlu Nigela'yı (Nikola)
Moğol Ordusunun hizmetine vermiştir. Nigela savaşlarda
kendini kanıtlamış ve kendisine at ve altın hediye
eden Ulankhatai'nin komutasında Soun Savaşında aldığı
bir ok yarası ile ölmüştür. onun oğlu Khourdudar
(Khurduda) 100 kişilik bir Jasin bölüğünü kumanda
etmiştir. Kubilay-Han'ın emrinde Nayan isyanına karşı
savaşmış ve aldığı yaralardan dolayı hayatını
kaybetmiştir. Oğlu Khudu-Timour, İmparator Haisan'ını
sarayında görev yapmış ve Haidu ordularına karşı
savaşmıştır. Khudu-Timour Jasin Muhafızları Doğu
Kanadı Komutan Yardımcılığına terfi ettirilmiştir.
Çin kaynaklarına göre, çoğu Jasin Muhafızlarında
olmak üzere 10,000 Jases Çin'deki Moğol Ordusunda
görev yapmıştır. Jasin muhafızları resmi olarak 1286
yılında oluşturulmuştur. Jasin muhafızları Soun
Savaşlarında aktif rol almış ve ağır kayıplar
vermiştir. Yuan İmparatorluğunun iki bölgesinde,
Chaokhe ve Sougu'da, Jasin askeri kurumları
oluşturuldu. Bunların görevleri orduya gerekli silah
ve askeri mühimmatı sağlamaktı. Soun savaşı sonrasında
tüm Jasin birlikleri Jasin muhafızlarına katıldı. |
|
|
|
|
|
|
|