|
|
................... |
|
................... |
ÇERKES
PARLAMENTOSU |
Adige
Psalhe
21 Mayıs 2009
Çeviri: TEGULAN Yakup Temel |
|
|
................... |
|
|
Savaş şartları daha da
ağırlaşınca, toplumun ileri gelenleri, bütün Çerkesler
birleşmediği taktirde yurtlarını koruyamayacaklarını
anladılar. Wubıh komutan Berzek Granduko’nın teklifi ile 1861
yılı Haziran ayının 13’ünde, Soçi’de, Shapsugh, Abzegh,
Natukuay ve Wubıhlar bir toplantı yaptılar. Bir Çerkes devleti kurulması
gerektiği kararına vardılar ve bu amaçla da bir parlamento
oluşturdular. 15 kişilik bir icra kurulu seçildi, parlamento
başkanlığına da Berzek Granduka getirildi.
Meclis kararı ile, oluşturulan cumhuriyet 12 bölgeye ayrıldı,
her bölgenin kendi temsilcileri tayin edildi. Her 100 aileye 5
atlı savaşçı oluşturma yükümlülüğü getirildi. Bu o günün
şartlarında önemli bir güçtü. Oluşturulan bu yapı işgalcilere
önemli kayıplar verdirdi. Kıyılar da kurulmuş olan kalelere
saldırılarda bulunuldu. Parlamento, Avrupa devletlerine
temsilciler göndererek devletlerini kurduklarını ,
özgürlükleri için sürdürdükleri mücadeleyi ve bu mücadeleyi
bırakmayacaklarını bildirdiler. Bu durum Rus komutanları daha
da kızdırdı. Çeçenistan ve Dağıstan bölgelerinde savaş bittiği
için Kafkas ordularını (270 bin kişi) bu bölgeye
yönlendirdiler. 1864 yılı Haziran ayında general Kolubakin
ordusunu Soçi ye sürdü ve Çerkes parlamentosunu yaktı.
Çar 2. Aleksandır, Kafkasya’ya gelerek Çerkes temsilciler ile
görüştü. Gelinen bu son noktada, Çerkesler silah bırakarak
yurtlarında kalmaya razı olmuşlardı. ”Bir aylık bir süre
veriyorum” dedi Çar, ”Ya psıj bölgesinin kurak ve bataklık
bölgesine gitmeye razı olacaksınız ya da Osmanlı topraklarına
sürüleceksiniz.” Çerkesler, Türkiye’ye gitmeyi yeğlediler.
Parlamento temsilcileri, Türkiye’ye ve Avrupa devletlerine
yardım sağlama amacı gittiler. Ancak İstanbul’da, Londra’da,
Paris’te oluşturulan komiteler, verilen sözler dışında bir
sonuç alınamadı. Daha açık olarak söylemek gerekirse,
Çerkesler kaderlerine terk edildiler. |
|
|
|
|
|
|
|