KEJERE
Albert
Suriye'de olan olaylar sebebiyle 200 aile hemen Rusya'ya
dönmek istediklerini söylediler.
Federasyon Sovyeti üyesi, Federasyon Sovyeti tarafından bu
yılın ilkbahar aylarında Suriye'ye giden heyetin içerisinde
yer alan Kejere Albert, Suriye'ye
gidişleri bu ülkede yaşayan Adigelerin içinde bulunduğu durum
ve bununla alakalı yapılan çalışmalar hakkında konuştu.
Toplantı katılımcılarına ilettiğine göre Suriye'de durumun
karışıklaşması yaklaşık bir yıl oldu. Senatör; 'Hükümetin
kararlarından hoşnutsuz olduklarının bir belirteci olarak
ülkede karışıklıklar durulmuyor, suçsuz, barış içerisindeki
halktan insanların kanı dökülüyor' dedi.
Suriye'nin farklı yerlerinde Rusya
Federasyonu soydaşlarının durumlarının birbirine benzemediğini
de belirtti. Kejere; 'Soydaşlarımız içerisinde en ağır durumda
olanlar Homs yakınlarındaki yerlerde yaşayanları' dedi.
O'na göre Suriye'de yaşayan Rusya
Federasyonu vatandaşları (buna aileleri de dahil edildiğinde)
100 bin kişiler. Kejere Albert bu
toplantıdaki konuşmasında; 'Bunlardan Rusya Federasyonu
vatandaşı olanların sayısı 30 bin
kişi. Bu sayıya RF Vatandaşlığı alma
hakkına sahip onların çocukları ve diğer aile bireyleri dahil
değil. Burada şunu da belirtmek gerekir, bu bahis konusu
olanlar Suriyelilere eş olmuş bayanlar. Bu şekilde Rusya
vatandaşı olup Suriyelilerle evlenmiş olanların çocukları da
dahil genel nüfusları 100 bin
kişiden az değil' dedi.
Senatör aynı zamanda Rusya Federasyonu Soydaşı olup Suriye'de
yaşayanların sayısına da değindi. 'Kafkas savaşı neticesinde
Suriye'ye gitmiş olan Kuzey Kafkasya'da
yaşayan milletlere mensup olanlardan türemiş soydaşların
sayısı ise 100 bin kadar oluyor.
Sözkonusu ettiğim Adige boyları ve başka Kafkas
ulusları' onun belirttiğine göre
Suriye'de dağlı halklardan
türeyenlere de Çerkes deniliyor çünkü Çerkesler bu topluluğun
% 90'nını oluşturuyor. Kejer Albert 'Suriye'de
bu şekilde, Çeçen, Asetin, Kabardey-Balkar,
Dağıstan milletlerinden türemiş insanlar yaşıyor. Dağıstan
diasporası en çok Homs kenti ve yakınlarında yaşıyorlar ve şu
an en zor durumda olanlar onlar' dedi.
Kejere Albert'in konuşmasının
sonunda belirttiğine göre Suriye'de
olan karışıklıklar dolayısıyla hemen acilen Rusya'ya
200 aile gelmek istiyor. ' Şu an onların hak talepleri
inceleniyor ve Rusya Federasyonu Region yönetimleri onlara
yardımcı oluyor' dedi.
ŞEVÇENKE Maksim
Adigelerin tarihi topraklarına geri getirilmesine ilişkin bir
komite oluşturulmasının zamanı geldiğini belirtti.
1. kanalda program yapıcısı, RF
Sivil Meclisi Uluslarası İlişkiler ve Diplomasi Çalışma Grubu
Başkanı Maksim Şevçenke Suriyeideki olayların bu derece vahim
olduğunu düşünmüyor. M. Şevçenke 'Çerkeslerin toplu olarak
yaşadıkları diğer Arap ülkeleri ile kıyaslanırsa, Suriye'de
yaşayanlarının zor yaşamları yok. Benim anlatmak istediğim
Suriyeideki Adigelerin yalnız başlarına bir baskıya
uğramadıklarıdır' dedi.
Ona göre Suriyeideki Adigeler her zaman tarihi topraklarına
dönmek istiyorlardı. Son zamanlarda olan olaylar ise onların
bu isteklerini daha da güçlendirdi. Şevçenke, Suriyeide
yaşayan Adigelerin tarihi topraklarına geri getirilmeleri
sorununu çözülmesi için bir komite oluşturulmasının uygun
(gerekli) olduğunu belirtti.
Maksim Şevçenke; 'Devlet organlarının: Hükümet, parlemento,
sivil meclis temsilcileri ve bunun yanısıra diğer Adige
toplumsal organizasyonları ile birlikte bu komitenin çalışması
gerekiyor' dedi.
Rusya Federasyonu Sivil Meclisi Üyesi ve RF Sivil Meclisi
Uluslarası ilişkiler ve Diplomasi Çalışma Komisyonu Başkanı
Aleksandr Sokolov'da onu destekledi. Sokolov'un belirttiğine
göre Suriyeideki Adigelerin durumu ile daha önce Orta Asyaida
yaşamakta olup mülteci olan Misket Türklerinin durumunun
kıyaslanması doğru değil.
Aleksandr Sokolov; 'Soydaşlarımıza yönelik kanuni normların bu
sorunda kullanılması gerektiğinin altının çizilmesi lazım.
Hangi milli kökene sahip olduklarına bakılmaksızın, kanunun
kapsadığı herkesi Rusya davet edecek. Bu durumdaki insanların
sayısının da az olmadığı belirtilmeli.' dedi.
Onun belirttiğine göre ülkemizin demografik olarak durumunun
kötü olması sebebiyle soydaşların geri getirilmesinde
Rusya'nın çıkarı var. Aleksandr Sokolov; 'Bu konuda
Almanyainın tecrübesinden faydalanmalıyız, Almanya bütün
dünyadaki soydaşlarını topluyor, ve bu konudaki bütün
imkanları yerine getiriyor. Soydaşlarımızın geri dönüş
şekilleri, bu konuda yapılması gerekenlerin belirlenmesi
lazım' dedi.
BEĞUŞE Adam
Homs yakınlarındaki 11 Adige köyü tamamen yıkıldı denilse bile
yeri var. Bölge toplumsal organizasyonu 'Adige Xase' başkanı
Beğuşe Adam konuşmacıların Suriyeide yaşayan Adigeler tehlike
altında değillermiş gibi olan konuşmalarına katılmadığını
belirtti.
Beğuşe Adam'ın belirtiğine göre Suriye'de yaşayan Adigeler
ülkede iktidar sahiplerini destekliyorlar. Onların bakış
açıları ile Rusya'nın bakış açısı örtüşüyor. Onların da
arzuları barışsal yöntemlerle çatışmaların durdurulması.
Onun belirttiğine göre Aleviler Suriyeide yaşayanların ancak %
10'unu oluşturuyor. 'Suriye'nin elit kesmi başta Başkan Esat
olmak üzere Aleviler. Onlar ülke yönetiminin tamamını
ellerinde tutuyorlar. Diğer % 80 ise onlara karşı duruyor.
Suriye'deki karşıt görüş temsilcileri Adigelerle görüştüler ve
onlarında kendi saflarında yer almalarının gerektiğini
bildirdiler. Onların istekleri doğrultusunda hareket
etmediklerinde Suriye'de Adigelerin yaşamayacaklarını ve
ellerinden evlerini alacaklarını kesin dille belirttiler.
Böylesi bir durumda onlar tehlike altında değiller nasıl
denilebilir.' dedi.
O'nun belirttiğine göre Homs yakınlarında 11 Adige köyü vardı.
'Onları tamamen ele geçirdiler, insanlar tüm varlıklarını
kaybettiler.'
Adigey Cumhuriyeti Devlet Sovyeti - Xase Milletvekili Ç'ERMIT
Muğdin:
Toplantıyı organize edenler bu toplantıya gereken önemi
vermediler. Bu sonuca ulaşmamıza sebep olan şey ise toplantı
bitimine kadar dahi toplantı salonunda oturamamış olmaları. Bu
toplantıda Rusya Federasyonu Dışişleri Bakanlığı, Güvenlik
Organları, Yabancılar Şubesi temsilcileri ve diğer ilgili
kurum görevlileri de bulunmalıydı.
Suriye'de yaşayan Adigeler tarihi topraklarına dönmek
istediklerini bu konuda yardım edilmesini talep ettiklerini
belirten müracaatlarını ilk defa 25 Aralık 2011 tarihinde
bizlere ulaştırmışlardı. Bunun üzerinden üç gün geçtiğinde ise
Adigey Cumhuriyeti Parlementosu Rusya Federasyonu Başkanı'na,
Devlet Duması'na ve Federasyon Sovyeti'ne baş vurmuştu. Bunun
ardından yaklaşık altı ay geçtiysede bu yönde yapılan bir şey
yok.
Bu konuda bizi memnun eden Rusya Federasyon Sovyeti Başkanı
Valentina Matviyenke oldu. O Suriye'ye bir heyet gönderdi. Ben
de burada bulunan pek çok kişide bu heyette yer aldık,
gözlerimizle olanları gördük. Sokolov ve Şevçenke burada hiç
bir şey olmadığını var sayıyorlar ama bana ulaşan haberlere
göre 56-60 arasında soydaşımız bu olaylarda canını yitirdi.
Bizi duymaları için daha ne kadar kişi ölmeli?
Bizim bahsettiğimiz çok büyük-kalabalık kitlelerin getirilmesi
değil, günümüz itibariyle geri dönmek isteyenler bir kaç yüz
aile.
Bu konu hakkında Federal Hükümet'in tüm Kuzey Kafkasya
bölgeleri yöneticilerinin katılacağı bir komisyon
oluşturmasını istiyoruz. Neden diye sorulacak olursa Tüm Kuzey
Kafkasya milletlerinin hepsinin soydaşları Suriye'de
yaşıyorlar. Evet Çerkeslerin sayısı daha çok ama biz orada
diğer tüm milletlerden olan insanlara da rastladık. Bu sözünü
ettiğimiz komisyonun bir an evvel kurulacağını ve
soydaşlarımızın topraklarını bulacaklarını umut ediyoruz.
Heğejıye Beslan
Yakınlarda Kabardey-Balkar Cumhuriyeti'ne
Suriye'den bir grup daha gelecek, bu
bazı sorunlarıda birlikte getirecek. Kabardey-Balkar
Cumhuriyeti toplumsal olganizasyonu
'Perıt'ı temsil eden Heğejıye Beslan'ın belirttiğine göre;
'Yurt dışında yaşayan Soydaşlara ilişkin Rusya Federasyonu
Devlet Politikasına Dair' isimli
federal kanun gereği Ruslar dışında, ülkemizde yaşayan yerli
milletlerden olanlarında soydaşlarımız sayılması mümkün.
Heğejıye Beslan; 'Bu kanunun bazı maddelerinin Rusya'da
yaşayan diğer ulusların haklarını ihlal ettiğinide öne sürmek
mümkün.' dedi. O'nun belirttiğine göre Kafkas miletlerinden
olup Suriye'de yaşarken bu gün
Kabardey-Balkar Cumhuriyeti'ne geri
dönenlerin sayısı 120 kişiye ulaştı.
Heğejey; 'Bunların yarıdan daha çoğu cumhuriyette
bulunan senatoryumlarda yaşıyorlar, insanların gönüllerinden
kopan yardımlarla yaşamlarını sürdürüyorlar. Bize ulaşan
bilgilere göre önümüzdeki günlerde Suriye'den gelen
soydaşlarımızın sayısı daha da artacak ve bu bazı sorunlarında
artmasına sebep olacak. Kabardey-Balkar Cumhuriyeti de diğer
Kafkas cumhuriyetleri gibi Federal
Merkez'den bütçe yardımı alıyor, bu
yüzden federal merkezin yardımları olmadan geri dönen
soydaşlarımıza düzgün yaşama-barınma imkanı sağlayamayız'
dedi.
O bu sorunun çözülmesi için RF
Dışişleri Bakanlığı, RF Acil
Durumlar Bakanlığı, RFGöçmen Dairesi
Başkanlığı, Eğitim Bakanlığı ve ilgili kurumların
temsilcilerinin yer alacağı bir çalışma grubunun
oluşturulmasının gerekli olduğunu belirtti.
Aynı zamanda konunun uzmanının dikkatleri çektiği başka bir
konu ise konu ile ilgilenen toplumsal organizasyonların
gelenlerin ülkede yaşamalarına izin veren 'Vid na jiteltsvo'
belgesinin, Rusya Federasyonu vatandaşlığının kazanılması için
gereken belgelerin hazırlanmasında da sorunlarla
karşılaşıldığıydı.
Heğejey Beslan; soydaşlarımızla
alakalı evrakların 'Yabancı ülke vatandaşlarınnın hukuki
durumları hakında' isimli kanunla yürtüldüğü böylece soydaş
gibi değil herhangi bir başka ülke vatandaşı gibi, hiç bir
kolaylık sağlanmadan hazırlattırıldığını da belirtti.
Toplumsal organizasyon 'Perıt'ın temsilcisi Heğejey Beslan,
Sivil Meclis'in bu konuda inisiyatifini kullanarak şu an var
olan kanunlarda gerekli değişikliklerin yapılarak, başka ülke
vatandaşlığına sahip geri dönmek isteyen Adigelerin de
soydaşlarımız statüsüne alınmasını ve bu konuda hukuki yapının
oluşturulması yönünde çalışmasını gerekli gördüğünü belirtti.
Sivil Meclis üyeleri de bu konuda çalışılmasını da uygun
buldular.
Heğejey Beslan bunun yanısıra günümüzde vizenin sadece üç
aylık kullanılabildiğini belirterek şöyle söyledi; '
Soydaşımız bu süre içersinde Rusya Federasyonu'nda
yaşama iznini alamadan geri dönmek
zorunda kalıyor'.
BDT ve Yabancı ülkelerde yaşayan soydaşlarımızın
sorunları ve Uluslarası İnsani İşbirliği Federal Bürosu
Başkanı Konstantin Kosaçev Parlemento Yüksek Meclisi'nin
daha önceki oturumunda soydaşlarımızın
yanısıra, diğer ülkelerde yaşayan etnik
diasporalara da yardımcı olmaya hazır olduklarını belirtmişti.
Bu konudaki sözleri özellikle Rusya Federasyonu
vatandaşı olup Suriye'de
yaşayanlarla buradaki Adigelere yönelikti. |