|
Mıyekuape'de
bulunan vatanına dönenlerin yaşama adaptasyonu evi başkanı
HIDZETL Abdullah'ın belirttiğine
göre Adige Cumhuriyeti kurulduğundan beri Adigey'de
yaşamak için geri dönenlerin sayısı 1300 kişiyi buldu.
Onlar, en çok, Türkiye, Kosova, İsrail ve Suriye'den
gelenler. Yaklaşık olarak gelenlerin 100 kadar çocuğu
cumhuriyetimizde doğdu. Geri dönenlerin arasında bilimadamları,
doktorlar, inşaatçılar, ticaret erbabı, çiftçiler ve başkaları
da var. Adigey'de güzel bir yaşam
kurmuş olmalarının yanısıra toplumsal faaliyetlerde de aktif
olarak yer alıyorlar.
Bunlardan birisi de ÇURMIT Mahmud
(Kalkan). 1992 yılından itibaren Mıyekuape'de
yaşıyor. 1967 yılında Türkiye'de
Kayseri'de doğdu. Soyca Wubıh
kökenliler, fakat Abzegh köyü olan
Panlı'da yaşıyorlardı. Babası Ayvaz
32 yıl köyde imamlık yaptı. Annesi Asye Kabardey, Nalçik'teki
Mıharelerden, ev hanımıydı, çocuklarını yetiştirdi. Her ikisi
de vefat etti. Mahmud'un
kendisi dışında dört erkek bir kızkardeşi var.
Mahmud; 'Adigey'e dönüşüme sebep
olan şey dedem. Öyküleri, savaşın Adigeler üzerine getirdiği
zorlukları, köklerimizi devamlı anlatıyordu, bu beynimize
kazınmış bir şekilde yer alıyordu. Ardından kendi ayaklarımın
üzerinde durmaya başladığımda, zamanı geldiğinde, yollarda
açıldığında, vatanımıza döndüm, ardından bir müddet geçtikten
sonra erkek kardeşimi de getirdim. Geri dönenler arasında en
kalabalık olan sülaleyiz. Bu şekilde sülale adımızı taşıyan
dönmüş olan aileler içerisinde yedi aile bugün Mıyekuape'de
yaşıyor.
Mahmud'un belirttiğine göre
çocukluklarından itibaren ailelerinde Adıgabze
kullanılıyordu. Bu konuda büyük faydası gelen şeylerden bir
tanesinin de 1972 yıllarında Adige
Radyosu'nun Türkiye'den
de dinlenebiliyor olması.
|
|
|
ÇURMIT Mahmud, eşi Nuriyet ve
çocukları |
Mahmud; ÇURMIT
Bibe'nin sesini duyduğumuzda, ardından birde vunekoşumız
çıkınca konuya daha fazla bağlandık. Dil konusunda bu bayanın
çok faydası oldu. Ailemizde Adıgabze bilmeyen yok. Kızkardeşim
Avustralya'da yaşıyor olmasına
rağmen Adıgabze okuma yazma biliyor. Adigey'e
geri dönüşümde Bibe'nin çok faydasını gördüm. O zamanlar
cumhuriyet kurulmamıştı, davetiye ile gelmek gerekiyordu. Bibe
yorulmadan bıkmadan Krasnodar'a
giderek gereken tüm evrakları hazırlayıp bana gönderdi de öyle
döndük. Onun bu yaptığını ailecek hiç bir zaman unutmuyor her
zaman 'Allah ona sağlık versin' diyoruz.
Mahmud Adigey'e dönünce ilk önce
ticaretle meşgul oldu.Ardından bir arkadaşıyla birlikte ekmek
fırını getirerek uzun yıllar bu konu üzerine çalıştılar. Altı
yıl kadar bu şekilde çalıştıktan sonra Mıyekuape'de
kendisine bir daire satın aldı. Kardeşi ve başka arkadaşları
ile birlikte günümüzde (Adigelerin önceden Mamırıkukey
dedikleri) Sevastopolske'de çiftliği
var, toprakları işliyor hayvancılık yapıyorlar.
Mahmud; günümüzde ekmek parası
kazanmak öyle herkes içinde kolay değil. Yakınarak, oturup hiç
bir şey yapmamakla elde edilecek bir şey yok. Çalışınca
yiyecek bulursun. Topraklarımız bereketli, iyi çalışırsan
iyide kazanırsın. Toprak dışında hayvanlarım atlarım var.
Günümüzde 15 kadar atım var, gelecekte sayılarını 60-80 kadar
yapmayı istiyorum. Dedemiz böyle yaşıyordu.
Bakın dağlara yakın yaşıyoruz, yaşadığımız yerde çok güzel.
Avustralya'da yaşayan kardeşim Sine
bu yıl Adigey'e gelmişti.
Tabiatımızın güzelliklerini göstererek sordum ' Tabiatı ele
alacak olursak, Avustralya mı yoksa
Adigey mi daha güzel'. O
da bana 'İnsanlarla o kadar haşır neşir olamadım ama
tabiyat olarak Adigey'in
yanında Avustralya yok denilse yeridir. İşim gereği çok ülke
geziyorum ama Adigey'in tabiatı gibi
doğaya sahip yer az bulunur' dedi.
Mahmud ve eşi Nuriyet 2007 yılında evlendiler. Nuriyet
Adigeyli, Blaşepsine'de yaşayan Brant ailesinden. Eşler iyi
anlaşıyorlar güzel bir aile kurdular. Temirkan isminde bir
oğulları ile Nalmes isminde bir kızları var. |
