Gazetemizde daha önce yayınladığımız gibi
Adige Cumhuriyeti Başkanı THAKUŞINE Aslan
federal ve yerel basın mensupları ile bir
basın toplantısı düzenlemişti. Cumhuriyet
başkanı göreve geldiğinden itibaren bu
niteliklere sahip 6 basın konferansı
düzenledi. Gazetecilerle açık-açık konuştu,
sorulan sorulara ayrıntılı cevap verdi.
Soru:
Adigey'de cumhuriyetin sosyal-ekonomik
kalkınma programı hazırlanacak. Bu programda
hangi konulara birincil derecede önem
verilecek ve daha önceleri kabul edilenlerden
ne gibi konularda ayrılıyor?
THAKUŞINE Aslan:
Cumhuriyetimizin sosyal-ekonomik kalkınmasında
ana vazife ve birincil norm olarak 'yaşamın
çağdaş normlar seviyesine ulaştırılması'
geliyor. Hazırlayacağımız yeni program
ekonominin hızlı kalkınması için gerken
imkanların sağlanması, işletmelerin kendi
çalışma alanlarında diğer işletmelerle rekabet
gücünün arttırılması için gereken olanakların
sağlanması yönünde olacak. Bütün bunlar sosyal
kalkınmanında temeli olacaklar. Daha
öncekilerden farklı olarak programı hazırlayıp
kabul edersek bölgedeki sosyo-ekonomik
problemlerin çözümlenmesi yolunda kendi
imkanlarımızın yanısıra cumhuriyetimize giren
yatırımlarıda değerlendirebileceğiz. Bu açıdan
devlet ve özel sektörün işbirliğinden doğacak
olanakları tutanak yapmalıyız.
Soru:
Size göre 2012 yılında cumhuriyetin
ekonomik kalkınmasında gösterilen en önemli
gelişme nedir?
THAKUŞINE Aslan: Son
yıllarda Adigey'in sosyo-ekonomik olarak
kalkındığı malum. Bu hususta en belirgin
olarak gösterilecek şey ise cumhuriyetteki
üretimin her yıl daha da artmasıdır. Son beş
yılı ele alacak olursak bu oran birbuçuk kat
kadar arttı. 2012 yılında endüstriyel üretim
indeksimiz (ilk on ayın verilerine göre) yüzde
106,4 oranına ulaştı. Güney Federal
Bölgesi'nde yer alan subyektlerle kıyaslama
yapacak olursak, Adigey'in bu açıdan 3. sırada
yer aldığını görürüz.
Bir diğer önemli
husus olarak girişimciliğin artmasına yönelik
programda belirtilen her şeyin
gerçekleştirilmesinden de bahsedebiliriz.Geçen
yıl küçük ve orta ölçekli ticaret ile iştigal
eden 600 yapıya yaklaşık 300 milyon Rublelik
yardımda bulunduk. Federal bütçeden bu konuda
harcadığımız kısmı 125 milyon Ruble'ye
ulaşıyor. Bu sayede yaklaşık üç bin işyerinin
açılmasını veya faaliyetlerine devam
etmelerini sağladık.
Daha önce kararlaştırdığımız şu anda üzerinde
çalıştığımız programlara 2013 yılında da devam
edeceğiz. Ayrıca yaşamın getirdiği yeni
şartlar çerçevesinde başka programlarında
hazırlanması üzerine çalışacağız. Üzerinde en
çok duracağımız konular arasında
cumhuriyetimizde bulunan girişimci
işletmelerin modernizasyonu ve sosyal anlamda
korunması gerekenlere (sakat, genç, işsiz ve
emeklilere) yardımcı olmak yer alıyor.
Bunun yanısıra Adigey'deki tüm yerleşkelere
doğal gaz ulaştırmak üzere yürüttüğümüz
programa da devam edeceğiz. Günümüz itibariyle
doğalgaz, cumhuriyetimiz yaşayanlarının yüzde
76,8'ine ulaştırılıyor. Bu programın
uygulanması anlamında Adigey diğer bölgeler
arasında ilk sıralarda yer alıyor.
Son beş yıl içerisinde cumhuriyetimize
ekonomik anlamda yatırımcılar 71 milyar Ruble
kadar yatırım yaptılar. Bu yıl içinse yaklaşık
19 milyar Rublelik yatırım yapılmasını
planlıyoruz.
Başarılarımızın yanısıra hala eksiklerimizin
olduğunu çeşitli sorunların devam ettiğininde
farkındayız, elimizdeki imkanlar çerçevesinde
insanların bize olan güvenlerini boşa
çıkartmadan bunlarında üzerinden gelmeye
çalışacağız.
Soru:
2013 yılında cumhuriyetin ekonomik
kalkınması yolunda ne gibi projeler ve
arzularınız var?
THAKUŞINE Aslan: Biz
ana misyon olarak tek bir şeyin üzrinde
duruyoruz; 'cumhuriyet yaşayan her bir ferdin
yaşamının daha iyi hale getirilmesi'. Bunun
gerçekleştirilmesi için elimizde bulunan tüm
imkanları kullanacağız. Güney Rusya Federal
Bölgesi'ndeki diğer tüm subyektler gibi bizim
cumhuriyetimiz Adigey'de de bu konuda yeterli
olmayan bir alt yapı sorunumuz var. Örneğin
işletmelerin üretimlerini arttırabilmeleri
için gereken elektrik enerjisi açısından
enerji ulaştırımı için altyapımız zayıf. Bu
sorunun ortadan kaldırılması için 2012-2016
yıllarını kapsayan bir çalışma programı
oluşturduk, bu programa yatırımcılarında
katılımları olacak.
Altyapısal olarak
cumhuriyetimizi cazip kılacak çalışmalara bu
yılda devam edeceğiz. Bu konuda Kamennamost'ta
açılacak olan inşaat malzemeleri üretimi
yapacak kompleksinde büyük faydası geleceğine
şüphe yok. Burada 'Promkontrakt' isimli anonim
şirket ile İspanyol firması 'Asiser' ortak
çalışacaklar. Yatırımcılar burada toplamda 4.5
milyar Rublelik yatırım gerektiren 5 fabrika
yapacaklar. Cumhuriyetimizde gerçekleştirmek
istediğimiz en büyük işletmelerden birisi de
petrol ürünleri üzerine çalışacak kompleks. Bu
yatırımı yapacak olan 'Antey' isimli firma ile
cumhuriyetimiz 2012 yılında Şaçe'de (Soçi'de)
gerçekleştirilen forumda gerekli ön
anlaşmaları imzaladı. Bu yatırım toplamda 30
milyar Ruble'yi bulacak. Yatırımcı firma konu
ile alakalı projenin hazırlanması için 500
milyon Rublelik harcama yaptı.
Bunların yanısıra turizm sektörünün gelişmesi
için 'Leğo-Nake' tesislerinin-de yapımına
devam edeceğiz. Böylesi büyük projeler
sayesinde hem yeni iş alanları açılıyor hem de
cumhuriyetimizin vergi gelirleri artıyor, ve
bu çok önemli. Gelen yatırımcılara kanunlar
çerçevesinde cumhuriyetin ekonomi-sinin
kalkınmasında faydası gelecek yatırımcılara
gerek cumhuriyet gerek-se yerel idareciler
tarafından her türlü yardım ve desteği vermeye
engelleri ortadan kaldırmaya hazır olduğumuzu
bir defa daha söylemek istiyorum.
Soru:
Çok çocuklu ailelere arsa tahsisi, genç
ailelerin konut edinmeleri için var olan
programın Adigey'de nasıl uygulandığı hakkında
bilgi verir misiniz?
THAKUŞINE Aslan:
2011-2015 yılları arasında gerçekleştirilmesi
planlanan 'Konut' isimli program çerçevesinde
2012 yılında 96 genç aileye yardım ettik. Bu
genç ailelerin yaşadıkları konutları
iyileştirmeleri ya da yeni konut almaları için
52,8 milyon Ruble para verdik. Günümüz
itibariyle 64 aile konutlarını
onardı-iyileştirdi, diğer 32 aile ise
verdiğimiz parayı 2013 Temmuz ayına kadar
kullanmalılar.
2006 yılından 2012 yılına kadar andığım
program çerçevesinde Adigey'de 400 ailenin
barınak sorununu çözdük. 2015 yılına kadar 200
aileye yardımcı olmayı planlıyoruz.
Çok çocuklu ailelere arsa tahsis edilmesininda
görevlerimiz arasında olduğunu çok iyi
biliyoruz ve bunu da yaşama geçirmek için
çalışacağız.
Soru:
Eski ve yıkılmak üzere olan konutlarda
yaşayanların başka yerlere göçürülmesi üzerine
olan program Adigey'de nasıl uygulanıyor?
THAKUŞINE Aslan: 2012
yılı Ocak ayı itibariyle, Adigey'de böylesi
durumda olan çok katlı 59 bina tesbit ettik.
Bu binalarda toplam 1095 kişi yaşıyor. Eski ve
yıkılmak üzere olan binalarda yaşayanların
göçürülmesi konusunda cumhuriyetimizde iki
program üzerine çalışılıyor, federal merkezde
bu konuda bize yardımcı oluyor. 2011-2012
yılları arasında bu programların
gerçekleştirilmesi için 143 milyon Rublelik
harcama yaptık bunun 106,7 milyon Rublelik
kısmı federal bütçeden, kalan 36 milyon
Rublelik kısmı ise yerel bütçeler tarafından
salındı. Bu sayede 81 aileyi (237 kişiyi) yeni
evlere göçürdük. Günümüzde de 'SV-Storiyetel'
isimli firma 85 dairelik bir komplek İnem'de
yapıyor. Burası bitirildiğinde 47 aileyide bu
binaya yerleştireceğiz. İnem ve
Tahtamıkuaye'de yaşayanlar için
'stroy-kompleks' firması tarfından
Yablonovskede yapılmakta olan binayada 40 aile
yerleştireceğiz.
Soru:
Cumhuriyetimiz yöneticileri yurtdışında
yaşayıpta dönmek isteyen soydaşlarımıza
yönelik ne gibi politika yürütüyorlar?
THAKUŞINE Aslan: Bu
konudaki çalışmalarımızı federal ve cumhuriyet
kanunları çerçevesinde yürüteceğiz. Günümüzde
Suriye'de sürmekte olan savaş nedeniyle
Adigey'e geri dönmek isteyenlerin sayısında
belirgin bir artış oldu. Onlara yardımcı olmak
için hükümete bağlı bir komisyon oluşturduk.
Bu konuda geri dönenlerin geçici barınma,
sağlık yardımı, cumhuriyetimizin devlet
dillerini öğrenmeleri, orta ve yükseköğrenim
kurumlarında okumaları, ufak çocuk
sahiplerinin çocuklarının kreşlere
yerleştirilmesi ve başka hususları-sorunları
tesbit ederek bunları çözümlemeye çalışıyoruz.
Cumhuriyetimizde bulunan köylere şimdiye 15
aile yerleşti, 16. aile ise yerleşmeye hazır.
Bunun yanısıra Suriye'den gelen soydaşlarımız
arasında vatandaşlık durumuna göre 15 aileye
evyapmaları için Mefehable köyünde arsalar
vereceğiz. Bunun yanısıra cumhuriyetimizdeki
köylerde bulunan boş evlerin listesini
çıkarttık, bu yönde de çalışmlar yapabiliriz.
Adige Cumhuriyeti hükümeti, ulusal işler,
yurtdışında yaşayan soydaşlar ve basından
sorumlu komite, geri dönenlerin yaşama
adaptasyonu merkezinin yanısıra yerel
yönetimler-kurumlar, ticaret adamları ve sivil
toplum kuruluşlarının bu konuda büyük faydası
dokunduğunu da burada belirtmek istiyorum.
Soru:
Bütün yıl boyunca faaliyet gösterecek
'Leğo-Nake' turizm kompleksinin
gerçekleştirilmesi çalışmaları ne aşamada?
THAKUŞINE Aslan: Bu
proje gelecekte Adigey'in ekonomik olarak
kalkınmasında en önemli katkısı olacak
projelerden birisi.
2003 yılından itibaren 'Leğo-Nake' turizm
kompleksinin gerçekleştirilmesi için gerekli
altyapı çalışmalarını yapmaya başladık. Buraya
ulaşacak karayolu, elektrik ve doğalgazı
bölgeye çektik. Bunun için 1,8 milyar Ruble
harcadık.
'Kuzey Kafkasya Turizm Tesisleri' isimli
devlet firması ile bağlantılı olarak
çalışıyoruz. Genel plan çerçevesinde turizm
endüstrisinin ihtiyaç duyduğu binalar için
gereken projeleri ise yatırımcılar
hazırlıyorlar, bu konuda 3 milyar Rublelik
anlaşmaya imza attık. Her şeyden önce
belirtmek istediğim şey eğer bu projeyi
bitirirsek 20 bin kişilik iş imkanı açılmış ve
buradaki işletmelerden alınan vergilerle
cumhuriyetimi-zin vergi geliri artmış olacak.
Soru:
Cumhuriyetimizde yaşayan ve devlet
indirimlerinden faydalananların ihtiyaç
duydukları ilaçların temini konusunda neler
yapıyorsunuz?
THAKUŞINE Aslan: Bu
grupta yer alan insanlarımıza gereken hizmetin
verilmesi için 2013 yılı bütçesinden 75,6
milyon Ruble salınacak eğer bu miktarı 2012
yılı ile kıyaslayacak olursak yüzde 45,9
oranında bir artış olduğunu görürüz.
Hastahane, poliklinik, sağlık ocağı,
ana-sağlık-doğum ocakları düzenlendi-yenilendi
bu konuda çalışmalara devam ediyoruz. Şimdi
önümüze dikilen ana vazifelerimiz arasında
hastaların ihtiyaç duydukları ilaçların
ücretsiz olarak temini hususu yer alıyor.
Bunun çözümü konusunda bu yıl samimiyetle
çalışacağız.
Basın konferansına katılan basın
mensuplarının sorduğu diğer pek çok soruyada
Cumhuriyet Başkanı ayrıntılı cevaplar verdi.
THAKUŞINE
Aslan cumhuriyetimizle ilgili
haberleri gerçekleri yansıtan şekilde aktaran
gazetecilerden çok memnun olduğunu, bu basın
konferansına benzeyen toplantıları gelecektede
yapacaklarını söyledi.
|