|
|
 |
Bir genç
kızın evlendiğinde kendi soyadını kullanmaya devam ettiğini bilirim. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Büyüğümün bir odada yalnız yatmamasına özen gösteririm. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Anlamadığım işe karışmak ve tavsiyede bulunmak adettendir. Uyarım. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Gelin
hakkında dedikodu yapmanın çok ayıp bir davranış olduğunu bilirim. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Ev
sahibinden daha şık giyinmemeye özen gösteririm. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Çok işim
varsa bir büyüğümün ricasını yerine getirmeyebilirim. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Acıyı
(ölüm, hastalık gibi durumları) tartışmalı hale getirmeyi büyük ayıp
sayarım. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Misafirken gereksiz ve anlamsız olarak çok konuşmayı haynape kabul ederim. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Arkadaşıma ve dostuma verdiğim
sözü tutarım, yalan söylemem. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Baş sağlığı taziyesi için
gittiğim evde ziyareti çok uzun tutarım ki, ev sahiplerinin acısını daha çok
paylaşabileyim. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Hırsızlık yapmanın, mal düşkünü
olmanın, aşırı hırslı olmanın xabzeye aykırı olduğunu bilirim. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Misafirimi kırmam, memnun etmek
için elimden ne geliyorsa yaparım ve ona karşı gerekli adetleri yerine
getiririm. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Sarhoşsam kimsenin görmeyeceği
bir yere giderim. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Birisine yapılan iyilikten söz
etmeyi haynape sayarım. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Kendimi ön plana çıkarmak için
çaba gösteririm. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Bir hanımla konuşurken ya da
yanında dururken sigara içmem. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Misafirsem, ev sahibine ne
yapması gerektiğini söyleyebilirim. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Kendisinden daha zayıf olana
yüklenmeyi çok ilkel bir davranış olarak görürüm. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Bazı konularda mütevazı olmanın
anlamı yoktur. O nedenle kendi kendimi övebilirim. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Bir büyüğümün önünden
geçebilirim, yanında oturabilirim. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Yapmadığı işten yapmış gibi söz
etmek ayıptır. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Çocukların bulunduğu odada tütün kullanırım. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Bir
topluma girerken karnımın tok olmasına özen gösteririm. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Baş
sağlığına geleni yolcu etmem. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Misafirlikte her şeye karşı aşırı istekli görünmem. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Zor işi
yapan kadına yardımcı olmam. Kendi işini kendi halletmeli. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Büyüğün
değerini düşürücü faaliyette bulunmam. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Vatanına
ve milletine karşı dürüst olmasam da olur. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Aile
içinde sadece babanın söz sahibi olduğunu bilirim. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
25-30
yaşlarından önce evlenmeyi doğru bulmam. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
İyi
yaşlının olmadığı yerde iyi gencin de olamayacağını bilirim. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Eşime
adıyla seslenmem. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Evin
erkeği yokken, evin hanımı olarak konuk kabul etmem ve ağırlamam. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Çok
yememek için sık sık ama az yemek yerim. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Benden
kötünün yanında durmam, benden iyi olanla arkadaşlık yaparım. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Pseluk'un xabze ile sınırlı olduğunu bilirim. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Kızım
için aldığım vase (başlık) ne kadarsa aynı değerde armağanı ilk ziyerette
kızıma veririm. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Zegeslerde kız ve erkekler ayrı ayrı odalarda otururlar. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Mesleğimde çok bilgili ve deneyimliyim, buna karşın gerektiğinde bir çocuğa
bile danışabilirim. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Çocuklarımızın kışın ılık, yazın soğuk suyla ve gece yatmadan önce olmak
üzere günde üç kez yıkanması doğru bir davranıştır. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Bir
toplantıda konuksam, istediğim zaman toplantıdan ayrılabilirim. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Ailede,
babanın egemenliğini sınırsız olarak bilirim. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Sevgimi
çocuklarıma her ortamda gösterebilirim. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Eleştiri
adı altında lümpen tepkiler göstermem. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Kıskanç
insanın gizli düşman olduğunu bilirim. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Benden
yaşlı olana iltifat ederim, genç olana güvence veririm. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Bir kız
olarak erkek arkadaşıma armağan verebilirim. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Çerkeslerin aristokrat bir yaşam sürdürdüklerini bilirim. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Toplu
ulaşım araçlarında bir thamade gördüğümde uyuma taklidi yapmaz hemen yerimi
ona veririm. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Ayağıma
paslı çivi battığında sopayla yaralı bölgeye vurmak yerine hemen doktora
giderim. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Yaramazlık yaparken kendini yaralayan çocuğumu azarlarım. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Esnafsam, boş zamanlarımda dükkanımın önünde komşu esnafla tavla oynarım. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Yemekte
thamadeysem, herkesin karnını doyurması için etrafımı kollarım. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Çocuklara ‘’anneni mi babanı mı daha çok seviyorsun’’ demem. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Yardımcı
olmak amacıyla, ''ilerde radar kontrolü var'' diye karşıdan gelen araçları
selektör yaparak uyarırım. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Cep
telefonunu, telefonla konuşmanın yasak olduğu mekanlarda kullanmam. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Gazete
alacak param yoksa, yanımda okuyan birinin gazetesini eğilerek okurum. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Çok ilaç
veren doktorun iyi doktor olduğu kanısına inanmam. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Bir iş
yeri açtığımda, kazandığım ilk parayı çerçeve yapıp duvara asmayı büyük
görgüsüzlük kabul ederim. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Çocuğum
yüzmeyi daha çabuk öğrensin diye denize atarım. Boğulmaması için dikkatle
izlerim. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Artık
çay içmeyeceksem çay kaşığını bardağın üzerine ters koymak yerine nazikçe
artık içmeyeceğimi söylerim. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Konuğum
rahat etsin diye sırtına yastık tepiştiririm. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Çok
büyük kaybımın olacağı durumlarda kopya çekebilirim. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
İçkili
toplantılara katıldığımda sıra bana geldiğinde h'ueh söylemeden kadeh
kaldırmam. Masadaki thamadelere saygı için bir yudum içip kadehi masaya
bırakırım. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Asla
ancak asla el şakaları yapılmayacağını bilirim. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Birine
mesaj bırakırken; adımı, soyadımı, neden aradığımı ve benimle iletişim
kurabileceği bilgileri yazarım. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Bir
toplantıda, o toplantının kurallarına uymayabilirim. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Misafir
olduğum evden kendi isteğimle başka eve misafir olarak gidebilirim. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Haklı
olduğum konularda, karşımdaki benden güçsüzse ona baskı yaparım. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Biriyle
konuşurken; ayıp olmasın diye, bilmediğim konularda bile fikir yürütürüm. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Kim
olursa olsun, birinin arkasından aleyhinde konuşmayı haynape sayarım. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Biriyle
tartışırken önce onu anlamaya çalışır, sonra kısa yanıtlar veririm. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Misafir
olduğum yerde ev sahibinin işine karışmam, ondan büyük olsam da emir vermem. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Telefonda arayan bensem, karşı taraf telefonu kapatmadan kapatırım. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Birine
telefon açtığımda önce kim olduğum söylerim. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Randevu
verdiğim saate özel işlerim nedeniyle uymayabilirim. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Bana
yapılmasından hoşlanmadığım hareketleri, ben de başkasına yapmam. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Askerliği rahat yapmak benim için övünç kaynağıdır. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Bir eve
konuk olduğumda ev sahiplerine ne kadar kalacağımı önceden söylerim. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Bir
cenazeye gitmişsem herkesle tek tek selamlaşırım. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Birine
çok kızmışsam küserim. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Birine
iyilik yaptığımda ailemle bile bunu paylaşmam. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Sokakta
tanışma ve selamlaşma anında öncelikle kadınla kucaklaşır, ona sarılırım. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Çocuklara, yabancı, akraba ayrımı yapmaksızın her koşulda sevecen
davranırım. Asla azarlamam. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Gelinime
her zaman saygı duyarım, herkesin saygı duymasını beklerim. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Acıktığımda ya da susadığımda sokakta yemek yerim, su içerim. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Konuk
olduğum yerde yemeği beğenmesem de bunu belli etmem. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Konuk
olduğum yerde, hakaret edilmişse diğer konuklarla kavga edebilirim. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Thamade
ya da hanımlar otomobildeyseler önlerinden selam vererek geçebilirim. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Otomobilde yolculuk ederken arkada thamadeyle oturmak zorunda kalırsam, sol
tarafında otururum. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Sokakta
yüksek sesle konuşmam ve gülmem. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Elimde
sigara varken thamademin ve bir hanımın yanında durabilirim. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Kadın ve
kızların arkasın seslenerek ya da dokunarak durdurmayı haynape sayarım. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Akrabalarımın çocuklarıyla evlenebilirim. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Konuğuma
ne kadar kalacağını sorarım ki, ona göre hazırlık yapayım. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Thamade
rahat etsin diye onu tek başına odada yatmasını sağlarım... |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Konuğum
geldiğinde kapıda uzun süre meşgul etmem. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Yemek
sırasında thamade yemeğini bitirip kalkmadan ben kalkabilirim. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Eğer kız
erkeğin sağ tarafında ise; erkeğin kız kardeşi, kızı ya da adamla hiçbir
akrabalığının olmadığını bilirim. Biriyle evli değil demektir. Bu onunla
gidip konuşmamı engellemez. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Evli
hanımların, yaşına bakılmaksızın evli olmayan hanımlara göre statüsü
yüksektir. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Ben evli
bir kadınım. Eşimin solunda yürürüm. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Kalabalık bir grubun bulunduğu bir mekana girdiğimde sıra ile herkes ile
tokalaşırım.
|
|
|
|
|
. |
|
|
|
Bir
grubun thamadesiysem, yeni gelene mekandakiler adına ‘’hoş geldiniz’’ der
yer gösteririm. Yeni gelenin herkesle tokalaşmasına gerek bırakmam. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Bulunduğum odaya giren kişi benden daha genç ise ayağa kalkamayabilirim. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Thamade
yolda yürürken arkasındaysam ona seslenirim. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Yabancı
kız ve erkek gençlere hitap ederken "Si c'ale" (oğlum), "Si H'ijebz tsiq"
(kızım), "Si dahe" (güzelim) derim. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Akraba
olmayan ya da yabancı yaşlılara da "si ade" (babamız), "di ane" (anamız)
derim. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Thamadenin sol tarafında yürürüm. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Evde
yabancı olmadığında, ailecek oturulduğunda pijamalarımla oturduğum olur. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Konuğum
yemeğini bitirmeden yemeğimi bitirmem. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Yemek
yerken çatal-kaşık kullanırım. Buna karşın parmaklarıma bulaşan olursa
yalamaz, peçeteyle silerim. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Toplantılarda diz üstüne çökerek ya da bağdaş kurarak otururum. Kendimden
küçüklerin karşısında ayak ayak üstüne atarım. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Thamadelere ve hanımlara hangi ortam olursa olsun sırtımı dönmem. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Ev
sahibi varken, gelen konuğa kimliğini ben sorarım. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Yaşlıların elini öperim. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Kendimden büyüğe hitap ederken; dede, dayı, amca, teyze, hala, ağabey derim. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Konuğuma
(thamade bile olsa) yol gösterirken, önden giderim. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Erkek
akrabamla, erkek arkadaşımla karşılaştığımda sadece kollarından tutup
sıkarım. Yanak yanağa öpüşmeyi haynape olarak kabul ederim. |
|
|
|
|
. |
|
|
|
Büyüğümle karşılaştığında o sormadan ''nasılsınız'' derim. |
|
|
|
