Sevgili dostlarım,
Okuyucular beni Çerkes dili uzmanı gibi görüyorlar veya en
azından bazıları! Ne söylersem, nasıl söylersem veya nasıl
yazarsam, kendimi anlatabilirim bilemiyorum. Ben, dil bilimci
değilim. Bu konu ile ilgili herhangi bir eğitim almadım. Sadece,
anamın ak sütü gibi ak olan, ana dilimi annemden aldım. Ve
onu Çerkesce yazılı kitapları bolca okuyarak
zenginleştirmeye çalıştım ve çalışıyorum. Şöyle düşünün, dünya
güreş şampiyonu güreşçilerimiz, sanat ve müzik dünyasından
başarılı olan insanlar içinde branşı ile ilgili hangi okulu
bitirmişlerdir? Bazı yetenekler ki; herkesin mutlaka vardır.
Mesele bunu elbette ki önce ilgili eğitim kurumlarında
geliştirmektir. Ama o imkanı olmayanların da kendilerince tekamül
etme hakları vardır. İşte ben bu hakkımı kullandım ve kullanmaya
devam ediyorum. Tamam mı?
Şimdi bana anlamı sorulan birkaç sözcüğü sunuyorum: Ancak şunu da
bilmenizde yarar vardır, her dil, kendine özgü bir gelişim ve
oluşum içindedir. Bu anlamda her sözcük ve her deyim ve kavram
neden bizde yok veya karşılığı nedir? Sorularını kendi
dilinizle düşünerek yanıt arayın. Anlaştık mı?
Okul: ЕджапIэ
İlkokul:
пэщIэдзэ ЕгъэджапIэ
Ortaokul:
Куырыт ЕгъэджапIэ
Lise:
ЛıыщIэ ЕгъэджапIэ (Kökeni araştırmaya muhtaç bir sözcük )
Üniversit:
ЕджапIэ Лъагэ
Öğretmen:
ЕгъэджакIуэ
Öğrenci:
ЕджакIуэ
Kültür:
Щэнхабзэ
Bilim:
ЩIэныгъэ
NOTLAR
1) “Lise” sözcüğünün kökeni ve kaynağı hakkında yeterli
bilgi bulamadım.
2) “ЕДЖЭ - ЕДЖЭН” sözcükleri
çift anlamlıdır: Oku ve çağır.
3) Kanaatim o dur ki, bazı
Göksel inançlarda, bu iki sözcük nüanslarından dolayı
karıştırılabiliyor.
4) Okul çağındaki çocukların,
kişisel karar verme zaman dilimi, lise dönemi olarak
düşünebiliriz. Örnekleyecek olursak bu dönem kendini sorgulama ve
bir karar verebilme dönemi diye düşünüyorum.
|