|
|
................... |
|
................... |
AKILLICA, DOĞRU KARAR VEREBİLMEK! |
11.03.2006 |
|
Dr. YEDİC Batıray Özbek |
................... |
................... |
Duygusal düşünmeye
insanların pek çoğu daha yatkındır. Bu nedenle büyük
kitleler akıllı ve kurnaz liderler tarafından çok
çabuk yönlendirilirler.
Düşünerek karar veren insanlar ise genelde popülist
olmadıklarından kolay kolay yönlendirilemezler,
sevilmezler de. Fakat verdikleri kararlarında zaman
onları haklı çıkarmaktadır.
Geçmiş tarih de bunun örnekleri çoktur. 1856'da
İngiliz ajanı olarak David Urquhard tarafından
gönderilen Polonyalı asker ve subayların
gelişinden rahatsız olan Adigeler de vardı; Koblı
Aslankeri gibi.
Yine Ruslara karşı Adigelerin bilinçlice
kışkırtıldıklarını, Osmanlı'nın
yardım yapma gücünün olmadığı ve İngilizlerin de
yardım etmeyeceklerini bu nedenle, ‘uzaktaki
dostumdan, komşu düşmanım bana daha yakındır’
atasözünü dile getirerek barış içinde yaşayalım” diyen
Khalewıbetaqo çoğunluk tarafından kınanmıştı.
Zaman onu da haklı çıkardı.
Hacemıko Hacı, bağımsızlık savaşı yılları
sırasında Abzeghlerin tanınmış thamadelerinden
birisidir. Çar II. Aleksander, Adigey'e gelince Chımış
ÇIey'de görüşme yapan bir kısım Abzegh delegelerinin
ileri gelenlerinden birisidir. Önce Çar bir konuşma
yaparak ''barış istediğini, herkesin din ve
geleneklerini serbestçe uygulayacağını, tek isteğinin
Güney Kafkasya'ya askerlerinin rahatça gidebilmesi
için emin bir yol istediğini, gelin savaşı durduralım
ve barışı gerçekleştirelim'’ demiş. Bu konuşmadan
sonra
Hacemıko ayağa kalkarak çara şu tarihi cevabı
verir; '' Vatanımı çok seviyorum. Buraların
çocuklarımın da vatanı olarak kalmasını istiyorum.
Savaşla vatanımıza sahiplenemeyeceğimizi anlamış
olmamız gerekir. Türkler bize ne yardım etmek
istiyorlar ne de edebilecek durumları var. Ben sayın
Çar Aleksander'in dediğini kabul ediyor ve barış
antlaşması taraftarıyım,'' der.
Arkasından diğer bir delege Zeyko Şutzejıko TlIışe
söz alır ve şu
konuşmayı yapar; ''Sayın Çar önce tüm askerlerinizi
çekiniz. Son
savaşçımıza kadar savaşa devam edeceğiz.'' Daha sonra
yanındaki torbadan bir avuç tuz alarak Şhaguaşe
nehrine atarak sözlerine şöyle devam eder; ''Gördünüz
mü tuzun nasıl eriyip gittiğini? İşte bu tuz gibi
bizler de Rusların arasında eriyip gideceğiz.''
Bu cevaptan sonra Absechler birbirleriyle anlaşamazlar
ve sonu gelmez tartışmalara girerler. Durumu iyi
kavrayan Çar ayağa kalkarak; ''Önce kendi aranızda
anlaşın, daha sonra konuşuruz. Ancak savaş
istiyorsanız, ben de sonuna kadar bu savaşa devam
edeceğimi unutmayın,'' diyerek oradan ayrılır.
Zaman kimi haklı çıkardı dersiniz?
Hacemıko Hacı'yı mı yoksa Zeyko Şutzejıko TlIışe'yı
mı?
Kimler tuz gibi eridi gitti?
Diaspora mi yoksa anavatanda kalanlar mı? |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|