|
|
................... |
|
................... |
ANNA
SUKHOLOVA ve RUSLAR |
12.08.2006 |
|
Dr. YEDİC Batıray Özbek |
................... |
................... |
Bu
gün ‘’CircassianFriend''den Harun Bidanıko kanalıyla
gelen bir
e-mail beni çok düşündürdü. Sayın Sukholova’yı en az
on beş yıl öncesinden tanıyorum. Maykop Adige Bilim
Araştırma Enstitüsü'nde çalışıyordu. Kendisi Rus
asıllı bir bayan. Adige kültürünün kurtarılması için
canla başla çalışıyordu.
Güler yüzlü sempatik ve çalışkan bir bilimciydi. Her
seferinde yaptığı çalışmaları gösteriyordu.
İki yıl önce gittiğimde kendisini görememiştim. İş
arkadaşları büyük bir gurur ve sevinçle İngiltere'ye
giderek notalarıyla eski Adige şarkılarının
kopyalarını Adigey’e getirdiğini, anlatmışlardı.
Aynı Rus bayan şimdi Adige müziğinin temsilcilerinden
sanatçıları İngiltere’ye götürmüş.
Hem de bir Rus bayan!
İşin en ilginci tüm masraflarını kendi cebinden
harcamış.
Bu olay beni çok düşündürdü:
Türkiye'de bu bayan gibi kaç araştırmacımız var?'
Sözlü Adige kültürü servetinin içinde boğulup
durdukları halde kaç kişi böyle bir bilince gelerek
araştırma yaptı?
Kaç kişi oturduğu kentte kütüphaneler de araştırma
yaptı ve bulduğu dokümanları Adige’ye götürdü?
Avrupa'nın göbeğinde yaşayan kaç Adige, kütüphanelere
giderek araştırma yaptı ya da yapıyor ki?
Kim ne katkıda bulunda Adige kültürüne?
Adigey’e gidip kendimizi ağırlatıp geri gelmekten
başka. Biraz Adigeliği olanlar gördüklerini en azından
tarafsız anlatırken orayı kötüleyenlere ne demeli?
Soruları çoğaltabiliriz ama gerek görmüyorum.
Orayı görmeden, düzeltmeye kalkışanlar ve ahlak
perileri kesilenler ve ‘bla bla’dan öteye ne
yapıyorlar ki?
Ben 1974 senesinden bu yana Rusya'ya ve Adige'ye
gittim. On binlerce km yol yaptım özel arabamla.
Hiçbir olumsuz davranışla karşılaşmadım. Nedense
bazıları karşılaşmış. Karşılaşırsın tabii olmayacak
şeyler peşinde koşuşturursan.
Kıyıboyu Shapsughlarını 2004 yazında ziyaret ettim.
Dernek binasına girince şaşırdım kaldım.
Krasnodar ilinin kazası Laseerevskı’deki dernek
binasına girince şaşırıp kalıyorsunuz.
Adigey Cumhuriyeti'nin başkentinde, Çerkessk’de,
Nalçık’ta kurulu xaselerimizin böylesine düzenli ve
güzel binaları yok.
Hatta DÇB'nin de böyle binası yok. (1)
Dikkat:
Adigey Cumhurbaşkanı: Adige
Kabardey Cumhurbaşkanı da: Adige
Krasnodar ili valisi: Rus
(1) DÇB
ilk kurulduğunda KB Cumhurbaşkanı Koko, şehir parkı
içindeki, (parti ileri gelenlerinin misafirhanesiydi
herhalde) villayı vermişti. Kente uzak diyerek
kullanmak istemediler. Halbuki kent parkının
içindeydi.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|