Zaman zaman yaşadıklarını kabullenemeyerek
“Keşke Kafkasya’da köyümde
sığır çobanı olsaydım!” derdi.
Dönemin hükümeti rahatsızdı:
“Yoksa yeni bir Etem mi
doğuyordu?”
Kahramanmaraş’ın kurtuluş meşalesini yakan
yiğit insan Arslanbey’
den bahsediyorum.
Milli mücadelenin büyük komutanı,
Maraş Harbinin mimarı
Arslanbey’den.
Arslan Toğuzata,
1886 yılında Kahramanmaraş- Göksun-
Fındık köyünde dünyaya
geldi.
Kafkasya'dan göç etmiş,
Toğuzata sülalesi mensubudur.
Babası jandarma çavuşu Hasanbeyzade Abdullah Efendi'dir.
Arslan Toğuzata, ilk ve orta öğrenimini
Elbistan'da
tamamlamış, 1908'de Halep'e giderek polislik mesleğini icra
etmiştir.
Meslekteki başarısı dikkate alınarak kısa sürede komiser
muavinliğine, iki yıl sonra da
baş komiserliğe
yükselmiştir.
Doğup büyüdüğü toprakların işgal edilmesi üzerine Maraş'a koşup
gelmiştir.
12 ŞUBAT MARAŞ’IN KURTULUŞU
Arslan Toğuzata, Mustafa
Kemal Paşa'nın Sivas'tan, Maraş'a gönderdiği
Yüzbaşı Kılıç Ali, Yüzbaşı
Yörük Selim, Evliya Efendi, Doktor Mustafa’nın yardımlarıyla
şehri 10 bölgeye ayırmış ve her bölgenin başına askerliğini yedek
subay olarak yapmış tahsilli ve sevilen kişileri getirerek,
görevlendirmiştir.
Maraş’ta sokak muharebeleri, geceli gündüzlü
22 gün sürdü.
Çok acılar yaşandı.
Arslanbey, cepheden cepheye koştu.
Ve nihayet 12 Şubat 1920’de Maraş istiklâline kavuştu.
“YOKSA YENİ BİR “ETHEM” Mİ DOĞUYOR?”
Maraş'ın madalyalı tek şehir sanını almasında
başrol oynayan Aslan
Bey, savaşı izleyen ilk Meclis'te
Maraş milletvekili
olarak görev yapmıştır.
Arslanbey’in, hükümetin çıkardığı bir yasaya
muhalefet ederek yasa
teklifini imzalamadığı için hükümetle arası açılır.
İstifasını verip memleketine dönmek üzere yola çıkar.
Yol boyunca Yozgat ve Kayseri
Uzunyayla’da Çerkeslerin
büyük ilgisiyle karşılaşır.
Arslanbey’e gösterilen bu ilgi,
hükümeti rahatsız
eder.
Halkın, Arslanbey’e olan bu ilgisi, bazı kesimlerde
“Yoksa yeni bir Etem mi
doğuyor?” endişesini oluşturur.
ARSLAN BEY İSTİKLÂL MAHKEMESİNDE
Konu, “İstiklâl Mahkemesi”
ne akseder.
Mahkemeden, Mustafa Kemâl’in
telgrafı ile beraat eder.
Ancak 15 yıl sürecek olan gözaltı kararından kurtulamaz.
Arslanbey, 15 yıllık gözaltı döneminde
Göksun’un Meyremçil
Yaylasında ve Pazarcık’ta
tarımla uğraşır.
Dosta güven, düşmana korku veren o yiğit insan
kırgın bir şekilde 1963
yılında aramızdan ayrıldı.
Ruhu şad olsun!
EŞİ NAZMİYE HANIM’DAN BİR HATIRA
Arslanbey’i, eşi Nazmiye Hanım anlatıyor:
Harbin en çetin günleriydi.
Sivas'ta, Mustafa Kemal ile bağlantı kurmak amacıyla
Ahır Dağı’nda bir
mağaraya gizlice bir telgraf makinesi yerleştirmişlerdi.
Arslanbey de bir kaç gündür orada, dağın başındaydı.
Ortalık kış kıyametti.
O zaman insanın her istediğini bulması mümkün değildi zaten.
Ben de o üşümesin diye pantolonun altından giymesi için yünden,
uzun paçalı bir “içlik”
örüyordum.
Arslanbey, bir gece sabaha karşı emir eri o gençle birlikte çıkıp
geldi.
Hemen gün ağarmadan geri döneceğini söyledi.
Bir gözü açık, bir gözü kapalı şöyle
birazcık uzandı.
Ben hemen alelacele yün örme işimi bitirdim, lastiğini geçirdim,
giymesi için sevinçle ve sabırsızlıkla Arslan Bey'e uzattım.
Arslanbey, emir erini çağırdı:
“Abdullah, içeri gir!”
Abdullah, utana sıkıla içeri girdi.
“Al şunu, pantolonunun altına giy!”
Dedi.
Şaşırdım kaldım!
Gecemi gündüzüme katıp dağın başında üşümesin diye ördüğüm şeyi o,
hiç önemsemeden, yüzüme bile bakmadan emir erine vermesine çok
içerledim, çok kırıldım.
Çekine çekine:
“Ama bey!” diyecek oldum.
“Ben onu... Sana... “
Konuşmama bile fırsat vermedi:
“Nazmiye Hanım, ellerine sağlık! Bak,
milletin bekası bu
çocuklara bağlı.”
“Ben mağaranın içinde iken o mağaranın dışında nöbet bekliyor.”
Ben içeride çalışıyorum, o
dışarıda donmamaya
çalışıyor.”
O çocuk giyerse, emin ol, ben de üşümem!
Haydi, için rahat olsun..." dedi.
ARSLANBEY PARKI ve ARSLANBEY ANITI
12 Şubat, Maraş’ın düşman işgalinden kurtuluş yıldönümü.
Her 12 Şubat, mahalli kurtuluşun yıldönümü olarak coşkuyla
kutlanır.
2012 yılında, dönemin Kahramanmaraş belediye başkanı Sayın
Mustafa Poyraz,
Kahramanmaraş’ın kurtuluş
meşalesini yakan Çerkes asıllı yiğit insan Arslanbey’e vefa
borcunu ödemek için 500 dekar alana
“Arslanbey Parkı” ve
“Arslanbey Anıtı” nı
yapar.
KABARDİNKA ve NALCIUK ENSANBLE KURTULUŞ TÖRENİNDE
Anıt açılışı, halkın ve protokolün büyük ilgisi yanında
“Uluslararası Kültür Festivali” için Nalçik, Maykop ve
Çerkessk’ten gelen pek çok sanatçı ve
Kabartay Balkar
Cumhuriyeti Kültür Bakanının da katıldığı güzel bir programla
yapılır.
Açılış programında “Kabardinka” nın muhteşem solo gösterileri ve
“Nalcıuk Ensanble”
nin birbirinden güzel dansları büyük alkış alır.
Selam olsun toplumu,
kültürü için çaba harcayan yiğitlere!
Selam olsun kadir- kıymet bilen
vefalı güzel
insanlara!
https://www.youtube.com/watch?v=nI-zi4Z1dP0
|