KANIKO Anfise
Adige Psale, 29 Mayıs 2009
Çeviri: TEGULAN Yakup Temel
Kalmık Yura, Karaçay-Çerkesya Cumhuriyetindeki Adigelerden çıkmış değerli bir insandı. Küçük bir köy olan Abazekt’de doğan genç Yura, Saratov’daki hukuk enstitüsünü bitirdikten sonra insan hakları kürsüsünde başkanlık yapmış ve 1989 yılında da politikaya atılmıştır. Habez bölgesi mahkemesinde işe başlayan Kalmık, SSCB’nin yüksek Sovyeti’nde milletvekillik, Rusya Federasyonu Adalet Bakanlığı ve Güvenlik Konseyi üyeliği gibi önemli görevlerde bulunmuştur. ‘Düşünce ve konuşmaları ile dikkati çekmiş ve kanun yapıcı komisyonun başkan yardımcısı olmuştur’ diyerek başladı anma toplantısındaki konuşmasına Yura’nın eşi Oktrabyina.
Bizde, başkalarının yanında övünmek hoş karşılanmaz ancak şunu söylemeliyim, yeni kanunların yapımında ve var olan kanunların yeniden düzenlenmesi konularında büyük yeteneği vardı ve bu konularda çok uğraş vermiştir. Kendisinin süregelen bir hastalığı olmasına ve kan değerlerinin sürekli artmasına karşın bilimselliğe ve çalışmaya çok önem verirdi, kendiside çok çalışırdı, fikirlerine çok değer verilirdi ve her zaman aranırdı.
Yura, Adalet Bakanı olduktan sonra, devlet anayasasının demokratik bir temele oturması için çok çalışmıştır. Hal, tavır ve fikirleri ile Rusya Federasyonu’nun devlet adamları arasında sivrilmeyi başarmıştır. Bütün bu çalışmalarından zaman ayırarak, mensubu olduğu Adige ulusunun sorunlarına da ilgi göstermiştir. 1991 senesinde Dünya Çerkes Birliği başkanlığı ve sonrasında da Kabardey Konseyi başkanlıklarında bulundu. Bilim adamı Yura, politikacı Yura, devlet adamı Yura gibi bir çok özelliği vardı.
Kakmık Yura yaşasaydı bu gün 75 yaşında olacaktı. Değerli Adige insanı Kalmık Yura’nın anısına düzenlenen anma toplantısına, Kabardey-Balkar Cumhuriyetinin temsilcileri de katıldı. Anayasa Mahkemesi Başkanı Gelyahov Abdullah, Cumhurbaşkanı Danışmanı Kumuk Boris, Parlamento Komisyonu Başkanı Apşe Zavur, Dünya Çerkes Birliği Başkanı Dzemıh Kaspolet, Adige Psale gazetesi genel yayın yönetmeni Hafıtze Muhammed törene katılanlar arasındaydı.
Konuklar Yura’nın mezarına çiçek bıraktıktan sonra, öğleden sonra Çerkessk şehri drama tiyatrosunda toplandılar. Toplantıya Kalmık’ın mesai arkadaşları, dostları, yakınları ve Rusya’nın çeşitli bölgelerinden gelenler katıldı.
Topluluğa hitaben Dzemıh Kaspolet şöyle bir konuşma yaptı,
‘Kalmık Yura’yı hatırlayarak bu toplantıyı düzenleyen Cumhurbaşkanı Ebzeyev Boris’e teşekkür ediyorum. Yura, milletin yetiştirdiği devlet adamları arasında en önde gelenlerindendir. Kendisi halkı için çok değerli çalışmalarda bulunmuştur ve onun yaptığı çalışmaları bu gün herkes çok iyi bilmektedir. O, 1991 yılında Kabardey-Balkar Cumhuriyeti’nde olan politik karışıklıklar sırasında devlet ve halkı barıştıran ve uyuşturan kişiydi. Abhaz savaşı sırasında Dünya Çerkes Birliği başkanıydı ve dünyadaki bütün Adigeleri onların yardımına çağırdı. Ayrıca başkanlığı sırasında yaptığı özverili çalışmalar, Adige ulusunun uyanışının başlangıcı olmuştur. Düşünce ve fikirleri bu günde bizim için yol gösterici olmaktadır ve Dünya Çerkes birliği onun fikirlerinden faydalanmaktadır.
Konuşmalar bittikten sonra, anısına düzenlenen konser başladı, onun sevdiği şarkılar söylendi oyunlar sergilendi.
Kalmık Yura, Adigelerin kıvanç duyduğu örnek bir insan
DERBE Timur
Adige Mak, 26 Mayıs 2009
Çeviri:Hapi Cevdet Yıldız
Yiğitler ölmezler. Yiğidin yeryüzündeki yaşamı sona erse de anısı belleklerde, örnek olarak da her güzel şeyde yaşamayı sürdürür. Yiğitler ve akıllı/dahi kişiler, her zaman öyle çok sayıda dünyaya gelmezler dendiği gibi, varlığı ile onur duyduğumuz örnek kişi Hamzat oğlu Kalmık Yura, eğer yaşamış olsaydı, bugün 75 yaşında olacaktı.
Kalmık’ı anma amaçlı bir akşam toplantısı, 22 Mayıs günü Şerceskale/Çerkessk kentinde yapıldı. Adigey’den toplantıya giden heyetin içinde AC Devlet Konseyi-Xase Başkan yardımcısı Sapıy Vyaçeslav, ünlü şair ve yazar İshak Meşbaş, milletvekili ve yazar Ruslan Peneşu, AC Ulusal İşler, Dış Ülkelerde Yaşayan Soydaşlarla İlişkiler ve Haber Alma Komitesi Başkanı Haçemıko Vyaçeslav ve bu dizelerin yazarı bulunuyordu.
Kalmık Yura, Karaçay-Çerkesya Cumhuriyeti’nin Habez rayonunda hukuk stajı yaptı, halk yargıcı, ardından Saratov kentindeki Hukuk Enstitüsü’nün başöğretmeni oldu, sırasıyla doçent ve profesör, ardından aynı enstitünün Yurttaş Hakları Kürsüsü Başkanı oldu. 1989’da Sovyetler Birliği milletvekili seçildi, SSCB Yüksek Sovyeti Yasama İşleri Komitesi Başkanı, Rusya Federasyonu Adalet Bakanı, Rusya Güvenlik Konseyi üyesi oldu. 1993 yılından beri RF Devlet Duması (Ulusal Meclis) milletvekili idi. RF Yurttaşlar Yasası, referandum ve diğer birçok yasayı kaleme alanlar arasında bulundu.
İçinden çıktığı ulusunu yadsımayan, resmi görevleri yanında Adigelerin sorunlarıyla da ilgilenen, Dünya Çerkes Birliği Başkanı da olan biriydi Kalmık Yura. 1992’deki büyük iç kargaşalık nedeniyle, Kabardey-Balkar Cumhuriyeti topraklarına Rusya askerlerinin gönderilmesi kararı alındığında, Kalmık Yura, özel bir ricada bulunarak, çözüm için bir gün, akşam saat 19.00’a değin kendisine süre tanınmasını istedi. Vakit dolmadan barışçı bir çözüm yolunu buldu, kan dökülmesini önledi. Konuşmasıyla kitleleri yatıştırdı ve karşıt taraflar dağıldılar. Eğer barış sağlanmamış olsaydı, ne olurdu, bunu düşünmek bile korkunç olurdu .
Rusya Güvenlik Konseyi Çeçenya’ya müdahale kararı aldığında, aykırı oy kullanan tek üye Kalmık Yura idi ve kınama amacıyla Konsey üyeliğinden istifa etti, Adalet Bakanlığı’ndan da ayrıldı. Abhazya Gürcü birliklerinin istilasına uğradığında, kardeş halkları düşmana karşı koymaya hazırlayanların arasında Kalmık Yura da vardı, Abhazya’nın savaşı kazanmasında, onun da önemli bir payı vardır.
Kalmık Yura’nın yiğitliği ve bilge kişiliği, uzak görüşü, sırf Adigeler arasında değil, onun bütün bir RF düzeyinde bir kişi olduğu, akşam toplantısındaki konuşmasında Karaçay-Çerkes Cumhuriyeti Devlet Başkanı Boris Ebzeyev tarafından da defalarca vurgulandı. Yura’nın eşi Kalmık Oktyabrina ve Rusya’nın değişik yörelerinden gelen temsil heyetleri başkanları da toplantıda birer konuşma yaptılar, bu Adige yiğidinin, adam gibi adam olan bu evladımızın adını saygıyla andılar.
Dünyadan ayrılmış olsan da, insanların kalplerinde yer etmişsen, uğrunda emek harcadığın, zorluklara katlandığın halkın da seni unutmuyorsa ve bıraktığın anıya/mirasa saygı duyuyorsa, bunun değeri hiçbir teraziyle ölçülebilir mi? Tanrı, Kalmık Yura gibi çok sayıda Adige yiğidine kavuşmayı halkımıza nasip etsin!