Ali İhsan Aksamaz 

1914’de ‘Dârülbedâyi’, daha doğrusu ‘Dârülbedâyi- i Osmanî’ adıyla kurulan İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı Şehir Tiyatroları’nın 2020- 2021 programı 21 Eylül’de Harbiye Muhsin Ertuğrul Sahnesi’nde düzenlenen bir basın açıklamasıyla kamuoyuna duyuruldu.

Yapılan açıklamalara göre, İBB Şehir Tiyatroları sahnelerinde Ekim ayında yetişkinler için 39, çocuklar için de 10 oyun sergilenecekmiş. Bunlar 49 özel tiyatro topluluğunun oyunlarıymış.

İBB Şehir Tiyatroları, ‘kovid-19’ sebebiyle faaliyetlerine ara vermek zorunda kalan özel tiyatro sanatçılarıyla dayanışma göstermek amacıyla sahnelerini özel tiyatrolarla paylaşıyor.

İBB Şehir Tiyatroları’nın bu çerçevede sahnelerini paylaşacağı özel tiyatro topluluklarından biri de (NÇM) ‘Navenda Çanda Mezopotamya’/ (MKM) ‘Mezopotamya Kültür Merkezi’ne bağlı olarak faaliyet gösteren ‘Teatra Jiyana Nû’ /‘Yeni Yaşam Tiyatrosu’.

 ‘Teatra Jiyana Nû’/‘Yeni Yaşam Tiyatrosu’nun İtalyan yazar Dario Fo’nun ‘Yüzsüz’/ ‘Bêrû’ adlı iki perdelik komedi oyununu İBB Şehir Tiyatroları Gaziosmanpaşa Sahnesi’nde 13 Ekim’de sergileyeceği yetkililer tarafından duyuruldu.

Dario Fo’nun iki perdelik bu komedi oyununun Dilawer Zeraq tarafından Kürtçe’ye tercüme edildiği, oyunu Nazmi Karaman’ın yönettiği ve Rugeş Kırıcı, Ömer Şahin, Rewşan Apaydın ile Cihat Ekici’nin de rolleri paylaştığı açıklandı.

Dario Fo’nun ‘Yüzsüz’/ ‘Bêrû’ adlı eseri 13 Ekim’de Gaziosmanpaşa Sahnesi’nde

Türkiye’nin Zazaca, Çerkesçe, Lazca, Pomakça,  Abazaca, Gürcüce, Süryanice gibi ‘anadilleri’ arasında Kürtçe, İBB Şehir Tiyatroları tarafından desteklenen ilk ‘yerel dil’. Böylelikle de Dario Fo’nun eserinden tercüme edilen iki perdelik Kürtçe komedi oyunu İBB Şehir Tiyatroları repertuarına ‘bir anlamda’ kazandırılmış oldu.

Ancak hemen şunu belirtmekte fayda var ki, (NÇM) ‘Navenda Çanda Mezopotamya’/ (MKM) ‘Mezopotamya Kültür Merkezi’ne bağlı olarak faaliyet gösteren ‘Teatra Jiyana Nû’ /‘Yeni Yaşam Tiyatrosu’nun, İBB Şehir Tiyatroları Gaziosmanpaşa Sahnesi’nde Bêrû’ adlı Kürtçe komedi oyununu sergileyebilmesi, İBB Büyükşehir Tiyatroları’nın, ‘kovid-19’ sebebiyle faaliyetlerine ara veren özel tiyatro sanatçılarlarıyla dayanışma göstermek istemesi sayesinde gerçekleşiyor.  Medyada yer aldığı ve/ya algılandığı gibi ‘Bêrû’  adlı bu Kürtçe komedi oyunu İBB Şehir Tiyatroları tarafından sahneye konmuyor.

 Zazaca, Çerkesçe, Lazca, Pomakça,  Abazaca, Gürcüce, Süryanice, Kürtçe gibi ‘anadilleri’nden biriyle bir tiyatro eserinin insanlarımızı kuşatan ‘kovid-19 belâsı sayesinde’ de olsa İBB Şehir Tiyatroları’nın Gaziosmanpaşa Sahnesi’nde sergilenmesi oldukça önemli bir gelişme.

İBB Şehir Tiyatroları’nda Kürtçe bir oyun sergileneceği için değil, fakat bunun (NÇM) ‘Navenda Çanda Mezopotamya’/ (MKM) ‘Mezopotamya Kültür Merkezi’ne bağlı bir tiyatro grubu tarafından gerçekleştirilecek olmasından dolayı CHP’li İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı çeşitli eleştirilere uğradı. Bunu da bir kenara not etmekle yetiniyor, şimdi burada bu eleştirilerin ayrıntısına girmeyi doğru bulmuyorum.

‘Anadilleri’ Zazaca, Çerkesçe, Lazca, Pomakça,  Abazaca, Gürcüce, Süryanice, Kürtçe olan vatandaşların çok büyük ölçüde İstanbul’da yaşadığı göz önünde bulundurulursa, ‘anadili’ denildiği zaman yalnızca Kürtçe’nin anlaşılmaması gereği açıkça anlaşılıyor. Bu anlamda da İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun,‘anadili’ denildiği zaman yalnızca Kürtçe’yi anlamaması ve ‘koronavirüs afiş ve anonsları’nda görüldüğü gibi yalnızca Kürtçe için bir pozitif ayrımcılık yapmaması gerekiyor. Bunun için de İBB Şehir Tiyatroları’nın Zazaca, Çerkesçe, Lazca, Pomakça,  Abazaca, Gürcüce, Süryanice, Kürtçe oyunları sergileyebilecek personeli bir an önce kadrolarına dâhil etmesi gerektiğini düşünüyorum.  (9 X 2020)