ARNAVUTLAR ve BİZ

Dr. YEDİC Batıray Özbek
26.11.2005

Enver Hoca Arnavutluk’unun yıkılmasından sonra binlerce Arnavut Avrupa’ya ve Almanya’ya da gelirler. Tren istasyonunda çocuğunu okuttuğum bir Arnavut’a rastladım. Onun gazete sayfalarını karıştırması bana ilginç gelir. Çünkü yeterince Almanca bilmediğini biliyordum. Yanına yaklaşarak selam verdim. Elindeki gazetenin Almanca olmadığını gördüm.

“Hangi dilde” diye sordum.
“Arnavutça” dedi.

Daha bir yıl olmadı Arnavutluk’tan geleli şimdi kendi dilinde kendi
gazetesini okuyor. Gördüğüme inanamamıştım:

“Gerçekten mi” diyerek tekrar sordum.
“Evet hem de beş çeşit günlük gazete çıkıyor” diye yanıtladı.

Duyduklarımdan tamamen şoke olmuştum. Birdenbire  aşağılık
kompleksi geldiği gibi küçülüp kalmıştım da… Sanki yeryüzünde yokmuşum gibi geldi bir an bana.

“Almanya’da ne kadar Arnavut yaşıyor” diye sorunca;
“Yüz bin kadar” dedi.

Hesapladım. 20 bin Arnavut’a günlük bir gazete düşüyor.

Arnavutlar açısından o kadar onur verici bir olaydı ki, onlar adına sevindim.

Avrupa’da 20-30 bin Çerkes var deniliyor.

Türkiye’de iki ile yedi milyon Çerkes yaşıyor.

Suriye’de yetmiş bin, Ürdün’de elli, İsrail’de iki bin ve USA’da  bir kaç bin Çerkes yaşıyor.

Bu ülkelerin hangisinde günlük ya da haftalık Çerkesce, Arapça, İngilizce ya da Türkçe gazete çıkıyor ki?

Aradaki farkı anladınız mı acaba?

Yıllar önce Antalya’dan dolmuşla köylerine giden pazarcılar hoş sohbet yol alıyorduk. Dolmuşta bulunan bir din adamı ”o günah, bu günah çünkü gavur icadıdır” diye tutturmuş gidiyorduk. Herkes hocaya  saygı duyduklarından mı yoksa kendisiyle tartışmak istemediklerinden mi dersin susmayı yeğliyordu. Yüz hatlarından söylediklerini pek de kabul etmediklerini anlaşılıyordu.

Hoca kimse itiraz etmeyince coştukça coşuyor ”gavur icadı, haram”
diyordu.

Dolmuş şoförü artık dayanamaz olmuştu. Dolmuşu sağa çekerek durdurdu ve arkasından hocaya dönerek:

– Hoca efendi bu bindiğin dolmuş da gavur icadı. Madem haram in aşağıda helal bir taşıtla gel! dedi.

Hoca ne diyeceğini ne söyleyeceğini bilemedi ve bir daha bu konuları açmadan köyüne kadar gitti.

Bu hikayeyi neden yazma gereğini duydum. Adigece öğrenme CD’lerini isteyen; hem de Avrupa’da yetişen bir genç arkadaş ‘Rus harfleriyle hazırlanmış ise istemem” dedi.

Harfin Rus’u Türk’ü mü olur acaba?

Harfler bir semboldür. Bu sembollerle konuşulan ve düşünülenler kağıda aktarılır ve başkaları da okur ve öğrenirler.

Tıpta ve teknik de Rusların icatları çoktur. Yanılmıyorsam lazer ışıklarını bağlayarak ameliyatlarda kullanılmasını sağlayanlarda Rus hatta komünist Ruslar.

Allah  sağlık versin ama zor durumda kalırsa Rus icadı istemiyorum mu diyecek acaba?