MİNARE EĞRİ, DÜZELTMEK GEREK

Kuban Paul Seauhmann
10.09.2005

Çoğunuz biliyorsunuzdur. Tarihin en büyük mimarlarından Sinan’ın başından geçtiği anlatılır.

Mimar Sinan mükemmel bir cami yapar. O kadar görkemlidir ki, inşaat bittikten sonra insanlar şaşkınlık ve hayranlık içinde bakarlar. Toplanan ahaliye döner Sinan. Bir yanlışlık, bir terslik var mıdır? Ahaliden çıt yok. Mimarlar Mimarı’nın yaptığı bir yapıt için bir şey demek kimin haddine düşer?

Aralarında bir çocuk. Belki 8 yaşında belki 10 yaşında.
– Bu caminin minaresi eğri.

Yıldırım hızıyla oradaki ahaliden mırıltılar yükselir. Evet minare sola doğru eğri. Yok, yok sağa doğru eğri.

Sinan, tüm mimarlarını ve ustalarını çağırır ve onlara çıkışır. ‘’Yıllardır bu işin içindesiniz, bir minareyi düz yapamamışsınız.’’

Mimar ve ustalar şaşkın, ‘’koca Sinan sen ne diyorsun, teknik olarak minare eğri olsa böyle durur mu? Yıkılır.’’

Sinan öfkeli. Siz buradaki ahaliden iyi mi bileceksiniz? Çabuk gidin halatları getirin. Minareyi düzelteceğiz.

Yardımcıları; -büyük olasılıkla- Mimar Sinan’ın bu abuk, subuk eleştiri karşısında akıl dengesini yitirdiğini sanmışlardır.

Gidip halatlar getirilir. Minareye bağlanır ve oradaki ahalinin yönetiminde düzeltilmeye başlanır. Bir süre sonra eleştirenler; ‘’tamam düzeldi’’ derler.

Herkes gittikten sonra Sinan’ın yardımcıları yanına gelirler. Sen; koskoca, anlı, şanlı Mimar Sinan’sın nasıl oluyor da bu işten hiç anlamayanların sözünü önemsersin? Böyle saçma şey olur mu? Minare hiç eğri olur mu?

Sinan tarihi yanıtı verir. Arkadaşlar, eğer ben bu cahiller topluluğunun dediğini yapmasaydım bu yapıtımızın adı ‘’Eğri Minare’’ kalırdı.

Şark toplumlarının genel alışkanlığıdır. Herkes her şeyi bilir. İnanmazsanız yoldan herhangi birini çağırın ve futboldan, güzel sanata; uzaydan, yerbilimine; otomobil yapımından, köprü yapıma her şeyi bilir. Size en az on dakika bu konuda bilgi transferi yapabilir.

Mimar Sinan işin pratik yolunu, o dönemin insanlarının biraz daha bilgisizliğinden yararlanarak bulmuş. Şimdiki insanlara nasıl anlatacaksınız minarenin teknik olarak eğri olamayacağını?

Çünkü, sizden daha fazla teknik bilgiye sahip.

‘’Eh’’ diyeceksiniz, bu denli teknik bilgiye sahipse nasıl oluyor da minareye eğri diyor?

Ya niyeti bozuktur ya da bilgi sahibi olmadan fikir sahibidir. Şark toplumunda yaşamak kolay mı? Mimar Sinan olsanız ne fayda.

SonSöz
Çerkes, önce sorunun nedenini öğrenip sonra eleştiride bulunandır. (Kuban)