Çetawe İbrahim
Halkımızın içinden çıkmış, halkımıza bir hizmeti olmamış çok sayıda ünlü kişilerin olduğunu biliriz. Bunlara Mısır memluk sultanlarını, çar ve padişah eşlerini, Fransız edebiyatçı Şarlotta Ayşet’i, ressam Avni Lifij ve başka birçoklarını örnek verebiliriz. Çerkes kökenli olan bu kişiler Çerkes toplumu için bir şey yapmamışlarsa da yaşadıkları ülkelerde siyaset, sanat ve başka alanlarda önemli hizmetlerde bulunmuşlardır. Bizde insanlığa, uygarlığa hizmet etmiş bu tür soydaşlarımızın varlığından gurur duyarız. Bu tür insanlarımızın isimleri, resimleri, hayat hikayeleri de çeşitli kitaplarda yer almıştır. İçlerinden bazıları için anıtlar yapılmış, bazıları için romanlar yazılıp filmler de yapılmıştır.
Bu türden insanlarımız arasında önemli bir yer tutan Osmanlı sarayının son valide sultanı PERESTÜ Rahime Sultan ise bu güne kadar görmezden gelinmiş, ünlülerimiz için çıkarılan kitaplarda bir türlü yerini alamamıştır.
Rahime Sultan Vubuhlerin Gogen ailesinden olup 1830’da Soçi’de doğmuş 1904’te İstanbul’da ölmüştür. Mezarı Eyüp Sultan’da Mihrişah Valide Sultan türbesindedir.
PERESTÜ Rahime Sultan 31.nci padişah Abdulmecid’in 8.nci eşidir.
34.ncü padişah Abdülhamid on yaşında iken Çerkes asıllı annesi Tirimüjgan kadınefendi (1819 Çerkesya-1852 İstanbul) vefat etmiştir. O tarihten sonra Rahime Sultan Abdülhamid’in manevi annesi olmuştur.
Abdülhamid 1876 yılında tahta çıktığında Osmanlı sarayının son valide sultanı olmuş, ölümüne kadar 28 yıl bu görevi yapmıştır.
Abdülhamit kendisini valide sultanlık görevine getirdiğinde siyasete karışmadan görevini yürütmesini kendisinden özellikle rica etmiş, o da oğluna verdiği siyasete karışmama sözünü son nefesine kadar tutmuş, daha çok hayır işleri ile ilgilenmiştir.
Güzel ahlakı, şefkatli, merhametli, yumuşak kişiliği ile herkesin saygı ve sevgisini kazanan, kimsesizlerin ve fakirlerin yardımına koşan bir valide sultan olmuştur.
ПЕРЕСТУ РАХЬИМЕ СУЛТАН
Османски империем илъэс 33- рэ и пачыхьыгъэ Абдулхьамид (1876-1909) илъэсипш1 ыныбжьэу янэ адыгэ лъэпкъым щыщэу Тиримюжган(1819 черкесия-1852 истамбыл) идунай зехъожьым янэнэп1осэу Пересту Рахьимэ султаным ип1ужьыгъ.
Пересту Рахьимэ Султаныр 1830-рэ илъэсым Шъачэ къыщыхъугъэу,убых лъэпкъым, Гоген л1акъом щыщыгъ.
Султан Абдулхьамид 1876-рэ илъэсым Османски империем и пачыхьэ зэхъум зэрэхабзэу янэнэп1осэу Пересту Рахьимэ султаныри пачыхьэ ордэунэшхом иунашъош1 (Валиде султан)1энат1эм 1ухьагъэ хъугъэ.1904-рэ илъэсым идунай ыхъожьыфэ мы 1энат1эр илъэс 28-рэ ыгъэцэк1агъ.
Пачыхьэу Абдулхьамид янэнэпосым елъэ1угъагъ и1энат1эр ыгъэцак1эзэ къэралыгъо политикэ 1офхэм къыхэмы1абэнэу.Пересту Рахьимэ султаными икъо илъэ1ур щы1эфэ фигъэцэк1агъ.
Пересту Рахьимэ султан иц1ыф шъэбагъэк1э,ищэн дахэхэмк1э ц1ыфмэ ш1у заригъэлъэгъун,шъхьэк1афэ зыфаригъэш1ын зылъэк1ыгъэ адыгэ бзылъфыгъэу щытыгъ.Гук1эгъунышхугъэ хэлъыгъ.Зигъот мак1эу,ч1ып1э зэжъу ит ц1ыфмэ дэ1эпы1эгъу афэхъуныр ик1эсагъ.
Адыгэ лъэпкъым къыхэк1ыгъэу нэпэмык1 лъэпкъхэм гурэ псэрэк1э фэлэжьагъэхэу тызэрыгушхорэ ц1ыфэу ти1эр мак1эп.Пересту Рахьимэ султаныри ахэм ащыщэу апэу зыц1э къэп1он плъэк1ыщтмэ ащыщ.