KUŞHA Faruk Özden Herhangi bir konuda karar almak için yapılan toplantıya vunafe denir. Vunafeye katılanlara vunefeş denir. Düğün için olacağı gibi, köy sorunları ile ilgili olarak da vunafe yapılır. Alınan…

Doç. Dr. VINEREKO Mir Adige Geleneği (Адыгэ Хабз), Maykop, Adige Cumhuriyeti Devlet Basımevi, 2007 Çeviri: HAPİ Cevdet Yıldız ‘İlkokul İkinci Sınıf Ders Kitabı’ çevirisi, s. 11-14. Adige Cumhuriyeti Eğitim ve…

VINEREKO Mir Maykop, Adige Cumhuriyeti Devlet Basımevi, 2007 ADİGE GELENEĞİ (АДЫГЭ ХАБЗ) Altıncı Sınıf Adige Cumhuriyeti Eğitim ve Bilim Bakanlığı tarafından kabul edilmiştir. Sevgili yavrularımız! Sizler Adige ulusunun geleceğisiniz.Ulusumuzun ruhu,dilimiz…

XABZE ve DOĞUM Çerkes Ali Karaçay-Çerkes-Xabez köyü, Adige psalhe gazetesi – Eylül 2006 Çeviri:Ergün YILDIZ Yeni doğan bebek için Adigelerin uyguladıkları kuralların ve yaklaşımın bir benzeri başka hiç bir millette…

Doç. Dr. VINEREKO Mir Maykop, Adige Cumhuriyeti Devlet Basımevi, 2007 ADİGE GELENEĞİ (АДЫГЭ ХАБЗ) Altıncı Sınıf Adige Cumhuriyeti Eğitim ve Bilim Bakanlığı tarafından kabul edilmiştir. Aile içi sofra, üç  öğün…

Doç. Dr. VINEREKO Mir Maykop, Adige Cumhuriyeti Devlet Basımevi, 2007 ADİGE GELENEĞİ (АДЫГЭ ХАБЗ) Altıncı Sınıf Adige Cumhuriyeti Eğitim ve Bilim Bakanlığı tarafından kabul edilmiştir. Aile içinde en yararlı/en sevinçli…

Doç. Dr. VINEREKO Mir Maykop, Adige Cumhuriyeti Devlet Basımevi, 2007 ADİGE GELENEĞİ (АДЫГЭ ХАБЗ) Altıncı Sınıf Adige Cumhuriyeti Eğitim ve Bilim Bakanlığı tarafından kabul edilmiştir. Aile içi sofra geleneğinde bebeğin…

Doç. Dr. VINEREKO Mir Maykop, Adige Cumhuriyeti Devlet Basımevi, 2007 ADİGE GELENEĞİ (АДЫГЭ ХАБЗ) Altıncı Sınıf Adige Cumhuriyeti Eğitim ve Bilim Bakanlığı tarafından kabul edilmiştir. Kültür ürünü yemekler (Лэжьыгъэхэк1 шхынхэр)…

Doç. Dr. VINEREKO Mir Maykop, Adige Cumhuriyeti Devlet Basımevi, 2007 ADİGE GELENEĞİ (АДЫГЭ ХАБЗ) Altıncı Sınıf Adige Cumhuriyeti Eğitim ve Bilim Bakanlığı tarafından kabul edilmiştir. Sütten elde edilen ürünler Adige…

Doç. Dr. VINEREKO Mir Maykop, Adige Cumhuriyeti Devlet Basımevi, 2007 ADİGE GELENEĞİ (АДЫГЭ ХАБЗ) Altıncı Sınıf Adige Cumhuriyeti Eğitim ve Bilim Bakanlığı tarafından kabul edilmiştir. Daha önce anlattığımız Adige sofra…

Doç. Dr. VINEREKO Mir Maykop, Adige Cumhuriyeti Devlet Basımevi, 2007 ADİGE GELENEĞİ (АДЫГЭ ХАБЗ) Altıncı Sınıf Adige Cumhuriyeti Eğitim ve Bilim Bakanlığı tarafından kabul edilmiştir. İyilik yoluyla elde edilemeyen şey,…

Doç. Dr. VINEREKO Mir Maykop, Adige Cumhuriyeti Devlet Basımevi, 2007 ADİGE GELENEĞİ (АДЫГЭ ХАБЗ) Altıncı Sınıf Adige Cumhuriyeti Eğitim ve Bilim Bakanlığı tarafından kabul edilmiştir. GİYSİNİN İŞLEVİ Giysi çok sayıda…

Doç. Dr. VINEREKO Mir Adige Geleneği (Адыгэ Хабз) İlkokul 1. sınıf ders kitabı çevirisi, Maykop, 2007, s. 30-. 34. Çeviri: HAPİ Cevdet Yıldız ESKİ ADİGE SOFRASI Konuk odası sofrası evin…

Doç. Dr. VINEREKO Mir Maykop, Adige Cumhuriyeti Devlet Basımevi, 2007 ADİGE GELENEĞİ (АДЫГЭ ХАБЗ) Altıncı Sınıf Adige Cumhuriyeti Eğitim ve Bilim Bakanlığı tarafından kabul edilmiştir. Çeviri: HAPİ Cevdet Yıldız Ulusal…

Doç. Dr. VINEREKO Mir Adige Geleneği (Адыгэ Хабз), İlkokul 1. sınıf ders kitabı çevirisi, Maykop, 2007. Çeviri: HAPİ Cevdet Yıldız Bıçağı sağa koy. Çatalı (цацэ) sola koy. Kaşığı sağ elinle…

Doç. Dr. VINEREKO Mir Adige Geleneği (Адыгэ Хабз), İlkokul 1. sınıf ders kitabı çevirisi, Maykop, 2007. Çeviri: HAPİ Cevdet Yıldız YOLCULUK SIRASINDAKİ KURALLAR Yaya olarak iki kişi yolda yürüyorsa: Yan…

Doç. Dr. VINEREKO Mir Adige Geleneği (Адыгэ Хабз), İlkokul 1. sınıf ders kitabı çevirisi, Maykop, 2007. s.39-45. Çeviri: HAPİ Cevdet Yıldız Çocuklar konuk odası kapısının  kenarında  askı  çubuğunu (пкъэужъый) tutarak…

Doç. Dr. VINEREKO Mir Adige Geleneği (Адыгэ Хабз) İlkokul 1. sınıf ders kitabı çevirisi, Maykop, 2007, s. 30-. 34. Çeviri: HAPİ Cevdet Yıldız Her bir bireyin bir adı vardır. Bebek…

Doç. Dr. VINEREKO Mir Adige Geleneği (Адыгэ Хабз), Altıncı Sınıf, Adige Cumhuriyeti Eğitim ve Bilim Bakanlığı tarafından kabul edilmiştir. Çeviri: HAPİ Cevdet Yıldız Adige kızları uzun saçlı olurlardı. Saç ne…

Doç. Dr. VINEREKO Mir Adige Geleneği (Адыгэ Хабз), İlkokul 1. sınıf ders kitabı çevirisi, Maykop, 2007. s.46-.47. Çeviri: HAPİ Cevdet Yıldız SAYGI KURALI ÖRNEKLERİ (ШЪХЬЭК1ЭФЭ ХАБЗЭМ ЩЫЩХЭР) İnsana saygı (шъхьэк1эфэ)…

Doç. Dr. VINEREKO Mir Adige Geleneği (Адыгэ Хабз), Altıncı. sınıf ders kitabı çevirisi, Maykop, 2007. s.46-.47. Adige Cumhuriyeti Eğitim ve Bilim Bakanlığı tarafından kabul edilmiştir. Maykop, Adige Cumhuriyeti Devlet Basımevi,…

Doç. Dr. VINEREKO Mir Adige Geleneği (Адыгэ Хабз), İlkokul 1. sınıf ders kitabı çevirisi, Maykop, 2007. s.46-.47. Çeviri: HAPİ Cevdet Yıldız ŞAPKA BIRAKMA OYUNU (PEOÇ'ADZ/ПЭ1ОК1АДЗ) Oyun, önce  oyun kurulup başlatılır.…

MEF'EDZ Seferbiy  (Мафlэдз  Сэрэбий) Çeviri: İlhan Aydemir Bu günkü yaşantımızda; insani değeler, merhamet ve onur bakımından eksikliklerimiz azımsanmayacak derecededir. Bu eksikliklerimiz nispeten belki azalacaktı; eğer bizler insanlar Adigeler olarak Adige…

Dr. Phil. YEDİC Batıray Özbek Adige xabze, Adige kültürünün ve yaşam düzeninin temel taşıdı desek yanılmayız. xabzeler sözlü toplumsal kurallardı. Bu sözlü kurallar devamlı olarak çağa ve zamana uydurularak değiştirilirdi.…

KUŞHA Faruk Özden Yıllar önceydi. Zannedersem 1968 yılıydı. Alman Stern dergisinde fotoğraflı olarak Gürcistan'dan bir düğün haberi sayfalarca yayınlanmıştı. Hem derginin kapağında hem içinde kırmızı renkli Adige tsey (çerkeska) giymiş,…

BUZERE К. İ., ALIY М. İ., ÇUYEKHO А. B. Bilimsel Redakte: ŞHELEHO Abu Toplumsal Adige Töresi 1-4, İlkokullar için, Jene Sul. Maykop, Adige Kitap Basımevi -1998, S. 3,4,5 Çeviri: ACHUMIJ…

VUNOROKO Mir Çeviri: İbrahim Çetao Psatl 3.sayı ADİGE XABZE VE İNANÇ Ulusal gelenek,ulusun yaşamını belirli kurallara bağlı olarak düzenleyen, kişilerin davranışlarını birlikte yaşadığı toplumun davranışlarıyla uyumlaştıran, kişinin yararını toplumun yararının…

Hazırlayan: ShuZago Adige xabze, Çerkes kültürünün ve yaşam düzeninin temel taşıdı desek yanılmayız. xabzeler sözlü toplumsal kurallardı. Bu sözlü kurallar devamlı olarak çağa ve zamana uydurularak değiştirilirdi. +  Evinize, büronuza konuk…

Aşağıdaki kurallara şimdi uymuyor ya da uyamıyor olabilirsiniz. Bu bölüm çocuğunuzu xabzeye göre yetiştirmenize yardımcı olacağı düşünülerek hazırlanmıştır. Örneğin artık çocuğunuza elinizi öptürmeyiniz. CC   Bir genç kızın evlendiğinde kendi…

VUNEREKO Mir Tarih Bilimdalında Kandidat, Etnograf Çeviri: AÇUMIJ Hilmi Böyle demekle birlikte, bu konu ile alakalı açıklama da yapmak gerekiyor. İlerlemiş yaştaki bir yaşlı beş-altı yaşlarındaki çocuk içeri girdiğinde ayağa…

Rahmi Tuna Adige Xabze (Adige Etiği ve Etiketi kitabından) Toplumumuzda, daha doğrusu xabze toplumunda sofra kültürü, başlı başına bir konu oluşturur. Sunulacak yemeklerin yapımından başlayarak, yemek çeşitlerine, bu yemeklerin yapılış…

Rahmi Tuna Adige Xabze (Adige Etiği ve Etiketi kitabından) Xabze kuralları uygulamada, kadın-erkek ayrımı yapmamıştır. Her ikisi de insan olma sıfatlarıyla xabze kurallarının uygulanmasından eşit olarak sorumlu tutulmuştur. Bununla ilgili…

MAFEDZ Serebiy Derleme: BABUG Ergun Yıldız Çok sık bir şekilde Çerkeslerin hapishanesi olmayan bir halk olduğu sözü tekrar edilir cemiyetimizde. Tabii bu genel ifade bazen öyle abartılı bir biçimde anlatılır…

KUŞHA Faruk Özden Çerkeslerde arkaik dönemden beri şekli değişimlere uğradıysa da, içerik olarak pek değişmeyen eyleme huahue ismi verilmiştir. Bundan amaç; doğumdan, ürün hasadına, koç katımından ekinlerin ekilmesine, düğünden ölüme…

K|URAŞIN Betal F|eh"us Apş'iy isimli kitabından Çeviri: BABUG Ergün Yıldız Selamlaşma geleneği insanlığın yaratılışından bu yana istisnasız tüm toplumlarda müşterek bir davranış biçimi olarak devam edegelir. İlk çağlarda iki insan…

Prof. MEMBET H. Tarih Bilimleri Doktoru Çeviri : BABUG Ergün Yıldız Adige gelenekleri arasında aynıyla uygulanıyor olmasa da pek çoğu günümüze kadar ulaşmış güzel gelenekler mevcuttur. Aşağıda bahsedeceğimiz evlilik töreni…

Adige Psalhe Eylül 2006 Çeviri : BABUG Ergün Yıldız Yeni doğan bir bebek için yakın çevresinin ve akrabaların tümünün iyi dileklerde bulunmaları (huahue) Adige töresindendir. Daha sonra bebeğin ismi sorulur…

Adige Psalhe Eylül 2006 Çeviri : BABUG Ergün Yıldız Misafir otururken ev sahiplerinin kendi iç meselelerinden bahsetmeleri ayıptır. Bir şekilde misafir ile nizahlaşmak, onunla didişme derecesinde iddialaşmak ayıptır. Misafirin giysilerinin…

Çeviri: BABUG Ergün Yıldız Yaşamın içersinde çok çeşitli nedenleri olabilecek sevinçlerimizi mutluluklarımızı davetlere, kutlamalara dönüştürdüğümüz zamanlar çoktur. Düğün, dua, doğum günü,milli bayramlar ve günler, aile içinde meydana gelen sevinçli olaylar,…

KUŞHA Faruk Özden Toplumsal yaşam nasıl durağan değilse, xabze de durağan değildir. Xabzeyi durağan, statik ve değişmez kabul etmek xabze ye en büyük ihanettir. Büyük toplumsal çalkantıların yaşandığı 18 ve…

KUŞHA Faruk Özden Nısaşe guıp sabah toplanır ve gelinin evinde nış yenirdi. Çeyiz için bir liste yapılır ve bir senet düzenlenirdi. Ne zamandan beri uygulandığını bilmediğim bir xabzesenet düzenlemek. Çeyizin…

KUŞHA Faruk Özden Önce anaerkil toplumu tanımaya çalışalım: Toplumun tarihi gelişimi içinde prehistorik devirde yaşanan toplumsal yönetim. Prehistorik devir ise Buzul Çağı'ndan yazının bulunduğu zamana kadar geçen süre diye özetlenir.…

KUŞHA Faruk Özden Herhangi bir konuda karar almak için yapılan toplantıya vunafe denir. Vunafeye katılanlara vunefeş denir. Düğün için olacağı gibi, köy sorunları ile ilgili olaraktan da vunafe yapılır. Alınan…