ADIGECE - TÜRKÇE KONUŞMA KILAVUZU   -1
ADIGABZE - TIRKUBZE ZEDEGUŞI’ALHE   -1

Yayına Hazırlayan: Berzeg Ali

...................

TANIŞMA, SELAMLAMA, VEDALAŞMA
НЭIУАСЭ ЗЭФЭХЪУН, ШIУФЭС ЗЭХЫН, ЗЭБГЪОДЭКIЫЖЬЫН
NE'UASE ZEFEXHUN, Ş'ÜFES ZEXIN, ZEBĞODEÇ'IJIN

 

 

 

Merhaba

 Фэсапщы

 Fesapşı

Günaydın

 Уипчэдыжь (шъуипчэдыжь) шIу

 Wuipçedıj (şüipçedıj) ş'ü

İyi günler

Уимафэ (шъуимафэ) шIу

Wuimafe (şüimafe) ş'ü

İyi akşamlar

Уипчыхьэ (шъуипчыхьэ) шIу

Wuipçıhe (şüipçıha) ş'ü

İyi akşamlar

Уипчыхьaшъхьэ (шъуипчыхьaшъхьэ) шIу

Wuipçıhaşşhe (şüipçıhaşşhe) ş'ü

İyi geceler

Чэщ рэхьат

Çeş rehat

Allah rahatlık versin (sana)

Чэщ рэхьат къыокIу

Çeş rehat khıwok'u

Allah rahatlık versin (size)

Чэщ рэхьат къышъокIу

Çeş rehat khışök'u

Hoş geldin (hoş geldiniz)

Къеблагъ (шъукъеблагъ)

Khéblağ (şükhéblağ)

Buyur (buyrunuz)

Къеблагъ (шъукъеблагъ)

Khéblağ (şükhéblağ)

Şimdi buyurmayayım

Джы сыкъеблэгъэнэп

Cı sıkhébleğenep

Şimdi buyurmayalım

Джы тыкъеблэгъэнэп

Cı tıkhébleğenep

Şimdi gelemem

Джы сыкъэкIошъунэп

Cı sıkhek'oşünep

Şimdi gelemeyiz

Джы тыкъэкIошъунэп

Cı tıkhek'oşünep

Nasılsın (nasılsınız)?

Сыдэу ущыта (шъущыта)?

Sıdewu wuşıta (şüşıta)?   

Teşekkür ederim, iyiyim. Ya sen (siz)?

Тхьауегъэпсэу, дэгъу, оры (шъоры)?

Thawuéğepsewu, değu, worı (şörı)?

Teşekkür ederim, ben de iyiyim

Тхьауегъэпсэу, сэри дэгъу (сыдэгъу)

Thawuéğepsewu, seri değu (sıdeğu)

Sağol, ben de iyiyim

Опсэу, сэри дэгъу (сыдэгъу)

Wopsewu, seri değu (sıdeğu)

Sağolun, biz de iyiyiz

Шъoпсэу, тэри дэгъу (тыдэгъу)

Şöpsewu, teri değu (tıdeğu)

Sağlığın (sağlığınız) nasıl?

Уипcэуныгъэ (шъуипcэуныгъэ) cыдэу ущыт?

Wuipsewunığıe (şüipsewunığe) sıdewu şıt?

Hepiniz(de) iyisiniz değil mi?

ЗэкIэхэмкIи шъупсаухэба?

Zeç'exemç'i şüpsawuxeba?

Sağol, herkes (herşey) iyi

Опсэу, зэкIэ дэгъу

Wopsewu, zeç'e değu

Seni (sizi) gördüğüme sevindim

Узэрэслъэгъугъэр (шъузэрэслъэгъугъэр) сигуапэ

Wuzereslheğuğer (şüzereslheğuğer) siguape

Senin geldiğine (gelmene) çok sevindim

О укъызэрэкIуагъэр лъэшэу сигуапэ хъугъэ

Wo wukhızerek'uağer lheşewu siguape xhuğe

Senin geldiğine (gelmene) çok sevindik

О укъызэрэкIуагъэр лъэшэу тигуапэ хъугъэ

Wo wukhızerek'uağer lheşewu tiguape xhuğe

Sizin geldiğinize (gelmenize) çok sevindim

Шъо шъукъызэрэкIуагъэр лъэшэу сигуапэ хъугъэ

Şö şükhızerek'uağer lheşewu siguape xhuğe

Sizin geldiğinize (gelmenize) çok sevindik

Шъо шъукъызэрэкIуагъэр лъэшэу тигуапэ хъугъэ

Şö şükhızerek'uağer lheşewu tiguape xhuğe

İşler nasıl?

Iофхэр сыдэу щыта?

Ofxer sıdewu şıta?

İşlerin (işleriniz) nasıl?

УиIофхэр (шъуиIофхэр) сыдэу щыта?

Wui'ofxer (şü'ofxer) sıdewu şıta?

Kötü

Дэй, дэи

Dey, deyi

Kötü değil

Дэйэп

Deyep

Pek kötü değil

Дэйэп, дэй дэдэп

Deyep, deyi dedep

Fena

Iае

`Ayé

Pek fena değil

Iаеп, Iае дэдэп

`Ayép, 'ayé dedep

Düzgün değil

Тэрэзэп, тэрэз дэдэп

Terezep, terez dedep

İyi değil

Дэгъоп, дэгъу дэдэп

Değop, değu dedep

Eh işte

КIо уезэгъыщт

K'o wuézeğışt

İyi

Дэгъу

Değu

Güzel

Дахэ

Daxe

Çok iyi

Бэу (бо) дахэ

Bewu (bow) daxe

Ne (gibi) yeni haberin var?

Сыд къэбаркIэ уиIэр?

Sıd khebarç'e wui'er?

Ne (gibi) yeni haberiniz var?

Сыд къэбаркIэ шъуиIэр?

Sıd khebarç'e şüi'er?

Hiç yeni haber yok

Зи къэбаркIэ щыIэп

Zi khebarç'e şı'ep

İyi yeni haberlerimiz var

КъэбаркIэ дэгъухэр тиIэх

Khebarç'e değuxer ti'ex

Hiç iyi (haber) yok

Зи дэгъу щыIэп

Zi değu şı'ep

Hiç haber olacak yok

Зи къэбар хъун тиIэп

Zi khebar xhun ti'ep

Tanışalım! (iki kişi, sen ve ben...)

ТызэрэгъашI!

Tızereğaş'!

Tanışalım! (iki grup, siz ve biz...)

ТызэрэжъугъашIэх!

Tızerejüğaş'ex!

Dost olalım! (iki kişi, sen ve ben...)

НэIуасэ тызэфэгъэхъу!

Ne'uase tızefeğexhu!

Dost olalım! (iki grup, siz ve biz...)

НэIуасэ тызэфэжъугъэхъух!

Ne'uase tızefejüğexhu!

Arkadaşlar birbirimizle tanışalım!

Ныбджэгъухэр тызэрэжъугъашIэх!

Nıbceğuxer tızerejüğaş'ex!

Arkadaşlar birbirimizle dost olalım!

Ныбджэгъухэр нэIуасэ тызэфэжъугъэхъух!

Nıbceğuxer ne'uase tızefejüğexhux!

İzin verirseniz sizi tanıştırayım

Фит сыкъэшъушIымэ шъузэрэзгъэшIэн

Fit sıkheşüş'ıme şüzerezğeş'en

İzin verirsen arkadaşımı sana tanıştırayım

Фит сыкъэпшIымэ синыбджэгъур нэIуасэ къыпфэсшIын

Fit sıkhepş'ıme sinıbceğur ne'uase khıpfesş'ın

İzin verirseniz arkadaşımı size tanıştırayım

Фит сыкъэшъушIымэ синыбджэгъур нэIуасэ къышъуфэсшIын

Fit sıkheşüş'ıme sinıbceğur ne'uase khışüfesş'ın

Arkadaşımı arkadaş (sana) yapmayı istiyorum

Синыбджэгъ нэIуасэ уфэсшIы сшIоигъу

Sinıbceğu ne'uase wufesş'ı sş'öyiğu

Arkadaşımı arkadaş (size) yapmayı istiyorum

Синыбджэгъ нэIуасэ шъуфэсшIы сшIоигъу

Sinıbceğu ne'uase şüfesş'ı sş'öyiğu

Rica ederim beni ona arkadaş yap

СыолъэIу, нэIуасэ сыфэшI

Sıwolhe'u ne'uase sıfeş'

Rica ederim beni onlara arkadaş yap

СыолъэIу, нэIуасэ сафэшI

Sıwolhe'u ne'uase safeş'

Bu Gupse. Çetauwlardan(dır). Kayseri'den. Ankara'da yaşıyor.

Мыр Гупсэ. Чэтаумэ ащыщ. Кайсэрым щыщ. Анкарам щэпсэу.

Mır Gupse. Çetawume aşış. Kayserım şış. Ankaram şepsewu.

Nedir senin adın?

Сыда о пцIэр?

Sıda wo pts'er?

Benim adım ...

Сэ сцIэр ...

Se sts'er ...

Ben Adıgeyim

Сэ сыадыг

Se sıadıg

Ben Abdzexim

Сэ сыабдзэх

Se sıabdzex

Kimlerdensin (kimlerdensiniz)?

Хэтмэ уащыщ?

Xetme wuaşış?

...‘lere aitim (-lerdenim)

…-мэ сащыщ

…-me saşış

Mexhoşlardanım

Мэхъошмэ сащыщ

Mexhoşme saşış

Sülale ismin nedir?

Сыда о плъэкъуацIэр?

Sıda wo plhekhuats'er?

Sülale ismim Çetauw

СлъэкъуацIэр Чэтау

Slhekhuats'er Çetawu

Kimin oğlusun?

Хэты урикIала (уришъао, урикъо)?

Xetı wuriç'ala (wurişşawo, wurikho)?

Kimin kızısın?

Хэты урипшъашъа (урипхъу)?

Xetı wuripşşaşşa (wuripxhu)?

Çetauw Ali'nin oğluyum (kızıyım)

Чэтау Алим сырикIал (сырипшъашъ)

Çetawu Alim sıriç'al (sıripşşaşş)

Nerelisin (nerelisiniz)?

Тыдэ ущыща (шъущыща)?

Tıde wuşışa (şüşışa)?

Ben Adıgey'denim

Сэ Адыгеим сыщыщ

Se Adıgéyim sışış

Ben Maykop'tanım

Сэ Мыекъуапэм сыщыщ

Se Mıyékhuapem sışış

Biz İstanbul'danız

Tэ Истамбылым тыщыщ

Te İstambılım tışış

Nerede ikamet ediyorsun (ediyorsunuz)?

Тыдэ удэс (шъудэс)?

Tıde wudes (şüdes)?

Kayseri'de ikamet ediyorum (ediyoruz)

Кайсэрым сыдэс (тыдэс)

Kayserım sıdes (tıdes)

İşin (işiniz) nedir?

УиIофыр (шъуиIофыр) сыд?

Wui'ofır (şüi'ofır) sıd?

Ne iş yaparsın (yaparsınız)?

Сыд Iоф пшIэрэр (шъушIэрэр)?

Sıd of pş'erer (şüş'erer)?

Ben ...-ım, -im, um

Сэ сы …

Se sı …

Ben öğretmenim

Сэ сыeгъэджакIo

Se sıyéğecak'o

Misafirimi sana takdim edeyim

СихьакIэр озгъэшIэн

Sihaç'er wozğeş'en

Misafirimi size takdim edeyim

СихьакIэр шъозгъэшIэн

Sihaç'er şözğeş'en

Eşimi sana takdim edeyim

Сишъхьагъусэр озгъэшIэн

Sişşhağuser wozğeş'en

Eşimi size takdim edeyim

Сишъхьагъусэр шъозгъэшIэн

Sişşhağuser şözğeş'en

Bu benim eşim ...

Мыр сишъхьагъусэу …

Mır sişşhağusewu ...

Memnunum

Сигуапэ

Siguape

Memnun oldum

Сигуапэ хъугъэ

Siguape xhuğe

Yakın arkadaş olduğumuz için memnunum

НэIуасэ тызэрэзэфэхъугъэр сигуапэ

Ne'uase tızerezefexhuğer siguape

Çok memnunum yakın arkadaş (sana) olduğum için

Лъэшэу сигуапэ нэIуасэ сызэрэпфэхъугъэр

Lheşewu siguape ne'uase sızerepfexhuğer

Çok memnunum yakın arkadaş (size) olduğum için

Лъэшэу сигуапэ нэIуасэ сызэрэшъуфэхъугъэр

Lheşewu siguape ne'uase sızereşüfexhuğer

Hakkınızda iyi şeyler duydum

ШIукIэ уигугъу ашIэу зэхэсхыгъ

Ş'üç'e wuiguğu aş'euw zexesxığ

Biz üç kişiyiz

Нэбгырищ тэхъу

Nebgıriş texhu

Biz beş kişiyiz

Нэбрыритф тэхъу

Nebgıritf texhu

Biz yirmi kişiyiz

Нэбгырэ тIокI тэхъу

Nebgıre t'oç' texhu

Ülkenizde ilk kez geliyorum

Шъуикъэралыгъом апэрэу сыкъакIо

Şüikheralığom aperewu sıkhak'o

Ülkenizde ikinci kez geliyorum

Шъуикъэралыгъом ятIонэрэу сыкъакIо

Şüikheralığom yat'onerewu sıkhak'o

Şehrinize ilk kez geldik

Шъуикъалэм апэрэу тыкъэкIуагъ

Şüikhalem aperewu tıkhek'uağ

Yalnız olarak geldim

Сизакъоу сыкъэкIуагъ

Sizakhowu sıkhek'uağ

Adıge heyetinin aralarında(beraberlerinde) geldim

Адыгэ купым сахэтэу сыкъэкIуагъ

Adıge kupım saxetewu sıkhek'uağ

Ticari heyetin aralarında(beraberlerinde) geldik

Cатыу купым тахэтэу тыкъэкIуагъ

Satıwu kupım taxetewu tıkhek'uağ

Spor topluluğu aralarında(beraberlerinde) geldim

Cпорт купым сахэтэу сыкъэкIуагъ

Sport kupım saxetewu sıkhek'uağ

Adıge gençlik topluluğunun aralarında geldim

Адыгэ ныбжьыкIэ купым сахэтэу сыкъэкIуагъ

Adıge nıbjıç'e kupım saxetewu sıkhek'uağ

... selam söyle (söyleyin)

… сишIуфэс сфяхыжь (сфяшъухыжь)

… siş'üfes sfyaxıj (sfyaşüxıj)

Babam ve annem sana selam ederler

Сятэрэ сянэрэ сэлам къыуахыжьы

Syatere syanere selam khıwuaxıjı

Babam ve annem size selam ederler

Сятэрэ сянэрэ сэлам къышъуахыжьы

Syatere syanere selam khışüaxıjı

Setenay ile Abrek'te sana selam ederler

Сэтэнайрэ Абрэкри о сэлам къыуахыжьы

Setenayre Abrekriy wo selam khıwuaxıjı

Setenay ile Abrek'te size selam ederler

Сэтэнайрэ Абрэкри шъо сэлам къышъуахыжьы

Setenayre Abrekriy şö selam khışüaxıjı

Teşekkürler (onlara)

Тхьаегъэпсэуx

Thayéğepsewux

Afedersin (afedersiniz), gitmem gerek

Къысфэгъэгъу (къысфэжъугъэгъу), сыкIон фай

Khısfeğeğu (khısfejüğeğu), sık'on fay

Afedersin (afedersiniz), gitmemiz gerek

Къысфэгъэгъу (къысфэжъугъэгъу), тыкIон фай

Khısfeğeğu (khısfejüğeğu), tık'on fay

Vaktim (zamanım) yok

Уахътэ сиIэп

Wuaxhte si'ep

İmkanım yok

Амал сиIэп

Amal si'ep

İşim var

Iоф сиI

Of si'

İşimiz var

Iоф тиI

Of ti'

Ne zaman sen yola koyuluyorsun (acaba)?

Сыдигъо о уежьэжьыра?

Sıdiğo wo wuyéjejıra?

Ne zaman siz yola koyuluyorsunuz (acaba)?

Сыдигъо шъо шъуежьэжьыра?

Sıdiğo şö şüyéjejıra?

Ben geri gidiyorum bugün

Сэ сэкIожьы непэ

Se sek'ojı népe

Biz geri gidiyoruz yarın

Тэ тэкIожьы неущы

Te tek'ojı néwuşı

Kim (yol arkadaşı) arkadaşın olarak geri gidiyorsun? (kiminle...)

Хэт уригъусэу укIожьыра?

Xet wuriğusewu wuk'ojıra?

Kim (yol arkadaşı) arkadaşınız olarak geri gidiyorsunuz? (kimlerle...)

Хэт шъуригъусэу шъукIожьыра?

Xet şüriğusewu şük'ojıra?

Ben yalnız olarak geri gidiyorum

Сэ сизакъоу сэкIожьы

Se sizakhowu sek'ojı

Biz yalnız olarak geri gidiyoruz

Тэ тизакъоу тэкIожьы

Te tizakhowu tek'ojı

Ben akranım arkadaş olarak (arkadaşımla) gidiyorum

Сэ сыныбджэгъу сигъусэу сэкIожьы

Se sınıbceğu siğusewu sek'ojı

Biz akranımız arkadaş olarak (arkadaşımızla) gidiyoruz

Тэ тыныбджэгъу тигъусэу тэкIожьы

Te tınıbceğu tiğusewu tek'ojı

Ne zaman sen sizin oraya ulaşacaksın?

Сыдигъо о шъуадэжь унэсыжьыщта?

Sıdiğo wo şüadej wunesıjışta?

Ne zaman siz sizin oraya ulaşacaksınız?

Сыдигъо шъо шъуадэжь шъунэсыжьыщта?

Sıdiğo şö şüadej şünesıjışta?

Bizim oraya iki günde ulaşacağım

Тадэжь мэфитIукIэ сынэсыжьыщт

Tadej mefit'uç'e sınesıjışt

Şimdi geri döneceğim

Джыдэдэм къэзгъэзэжьыщт

Cıdedem khezğezejışt

Şimdi geri döneceğiz

Джыдэдэм къэдгъэзэжьыщт

Cıdedem khedğezejışt

Beni biraz beklemeni rica ediyorum

ТIэкIу укъысэжэнэу сыолъэIу

T'ek'u wukhısejjenewu sıwolhe'u

Beni biraz beklemenizi rica ediyorum

ТIэкIу шъукъысэжэнэу сышъолъэIу

T'ek'u şükhısejjenewu sışölhe'u

Bizi biraz beklemenizi rica ediyorum

ТIэкIу шъукъытэжэнэу сышъолъэIу

T'ek'u şükhıtejjenewu sışölhe'u

Arkadaşlarına benden de selam söyle

Уи ныбджэгъумэ сэри сэлам сфяхыжь

Wui nıbceğume seriy selam sfyaxıj

Arkadaşlarınıza bizden de selam söyleyin

Шъуи ныбджэгъумэ тэри сэлам тфяшъухыжь

Şüi nıbceğume teriy selam tfyaşüxıj

Beni tanıyanlara selam söyle

СыкъэзышIэрэхэмэ сэлам сфяхыжь

Sıkhezış'erexeme selam sfyaxıj

Bizi soranlara selam söyleyin

КъыткIэупкIэрэхэмэ сэлам тфяшъухыжь

Khıtç'ewupç'erexeme selam tfyaşüxıj

İyilikle (kalın) / Hayırla (kalın)

ШIукIэ / ХъяркIэ

Ş'üç'e / Xhyarç'e

Hoşça kalın (Güle güle)

ШIукIэ / ХъяркIэ

Ş'üç'e / Xhyarç'e

Sağlıcakla kal!

Узынчъэу ущэт!

Wuzınççewu wuşet!

Sağlıcakla kalın!

Узынчъэу шъущэт!

Wuzınççewu şüşet!

Görüşürüz!

Тызэрэлъэгъун!

Tızerelheğun!

Yarın görüşürüz

Неущ тызэрэлъэгъун

Newuş tızerelheğun

Yarın buluşuruz

Неущ тызэIукIэн

Newuş tıze'uç'en

İnşaallah görüşürüz!

Тхьэм ыIомэ тызэрэлъэгъун!

Them yı'ome tızerelheğun!

Hoşça görüşürüz (buluşuruz)

ШIукIэ тызэIукIэн

Ş'üç'e  tıze'uç'en

Yine gel (gelin)

Джыри къакIо (шъукъакIо)

Cıriy khak'o (şükhak'o)

Yine buyur (buyrunuz)

Джыри укъеблагъ (шъукъеблагъ)

Cıriy wukhéblağ (şükhéblağ)

Teşekkür ederim, ama gelmem imkansız (elimde değil)

Тхьауегъэпсэу, ау сыкъэкIон слъэкIыщтэп

Thawuéğepsewu, awu sıkhek'on slheç'ıştep

Senden çok razıyız

Лъэшэу тыпфэраз

Lheşewu tıpferaz

Senden çok hoşnutuz

Лъэшэу тыпфэгуап

Lheşewu tıpfeguap

Sevinirim (seviniriz)

Си (ти) гуапэ хъун

Si (ti)  guape xhun

Yolun aydın! / İyi yolculuklar!

Гъогу маф!

Ğogu maf!

Yolun aydın olsun!

Уигъогу маф!

Wuiğogu maf!

Yolunuz aydın olsun!

Шъугъогу маф!

Şüğogu maf!

Yolunuz aydın olsun!

Шъугъогу мафэх!

Şüğogu mafex!

...................
YAŞ VE AİLE
НЫБЖЬЫРЭ УНАГЪОРЭ
NIBJIRE WUNAĞORE

HİTAP ETME
ЗЫФЭГЪЭЗЭН
ZIFEĞEZEN

RİCA 
КIЭЛЪЭIУН
Ç'ELHE'UN

RAZI OLMA, REDDETME 
ЕЗЭГЪЫН, ФЭМЫДЭН
YÉZEĞIN, FEMIDEN

ÜZÜNTÜ, ACIMA 
ГУКЪАУ, ГУР ФЭГЪУН
GUKHAWU, GUR FEĞUN

ÖZÜR DİLEME 
ФЭГЪЭГЪУН
FEĞEĞUN

........................................................................................................................................................................