●Бланэ щалъху йокlуэлlэж.●
●Дауэ делэгу щыlэщи,
зауэ делэгу щыlэкъым.●
●Ди унэжь пхъэжь мафlэ.
(Уи дей хуэдэ щыlэкъым,
жыхуиlэщ.)●
●Дыгъужьыр бгъашхэ пэтми,
мэзымкlэ маплъэ.●
●Дыlуохьэри даукl,
дыlуокlри дауб.(Зауэм щыlухьэкlэ,
къэрабгъэщ жаlэу зрамыгъэубын щхьэкlэ,
зыкърагъэукlыу зэрыщытам псэлъэжьыр къыхэкlащ.)●
●Джатэ и щlагъ нанэ щыlэкъым.●
●Дзэм иуфэкъа лъахэрэ мацlэр зыпхыкlа хадэрэ.●
●Дзэм хамэ хэткъым.●
●Дзыгъуэ пэтрэ и гъуэ щылlыхъужьщ.●
●Ем щыгъуэ бжьэдыгъур зэшщ.
(Бжьэдыгъу –
адыгэм ящыщ зы лъэпкъщ.)●
●Зауэ джэгурэ дауэ джэгурэ щыlэкъым.●
●Зауэм и кlэр хьэдагъэщ.●
●Зауэфlрэ дауэфlрэ щыlэкъым.●
●Истамбылыжьым имыкlыр щlолlэ,
икlар йолlыхь.
(Уэкъуоу и псалъэу жаlэ.
Уэкъуоу
– джэгуакlуэшхуэу,
акъылыфlэу щытащ.И пщым истамбылакlуэхэм яхэту здришати тыркухэм я зэхэтыкlэр игу
иримыхьу
яхуэусэри къэкlуэсэжащ.
Лlэжыхукlи и хэкум щыпсэужащ.)●
●Къигъэ нэхърэ игъыкl.●
●Лlыгъэ щlапlэ лlы икlуадэркъым.(Кlуэдами,
лlыгъэ лlэужь къегъанэ,
и цlэ къонэ,
жыхуиlэщ.)●
●Мафlэм сахуэ ещlри дзэм шхахуэ ищlыркъым.●
●Мысостхэ ямейр ягъэфl,
я фlыр яшхыж.
(Мысостхэ
– къэбэрдеипщхэм ящыщ зы лъэпкъыу щытащ.)●
●Нэlиб нэмэз,
егъэзыгъэ тхьэрыlуэ.
(Залымыгъэкlэ нэмэз ирагъэщlырти,
псэлъэжьыр абы къытекlащ.)●
●Парипых уихуэ.(Парипыхыр щlыпэцlэщ.Балкъ lуфэрэ Псыхъурей къуажэ щlыбымрэ я зэхуакурщ.
Къэрэкъэщкъэтау зауэм щыгъуэ къэбэрдейм къытеуауэ щыта тургъутхэр Парипых деж къэбэрдейхэм хьэлэч зэрыщащlыгъам псэлъэжьыр къытекlащ.)●
●Сотей зэхуэдипlалъэщ.●
●Тамтаракъей ухъу.●
●Тамтаракъей и махуэр къыпхукlуэ.(Адыгэхэм Тамтаракъей
(Тмутаракань)
Пщыгъуэр
зэрызэхакъутэгъам псэлъэжьыр къытекlащ.(Еплъ Нэгумэ Ш.Б.«Адыгэ народым и тхыдэ»,
н.
120.)●
●Туб хьэсэ гуэшым уахэмытамэ,
уабазэхэкъым.●
●Уэфlым и ужьыр уэлбанэщ.●
●Уи нэ къеlэм и псэ еlэж.●
●Укъыщалъхуари зы махуэщ,
ущылlэжьынури зы махуэщ.●
●Урысрэ Бахъсэнрэ зымыбгынэр хэкум жылагъуэу къинэжьынщ.●
●Хамэ хэку сыщытхъэ нэхърэ си хэкужь сыщылlэ.●
●Хамэ ущие тхьэмахуэщ,
хабзэ хьэху махуищщ.●
●Хамэр гъэшэраши унэр гъэшэрыуэ.●
●Хамэхьэр къохьэри унэхьэр иреху.●
●Хэкужьыхьэ лъэщщ.●
●Хьэндыркъуакъуэрэ пэт
« сызыхэс псыр куууащэрэт
» жеlэ.●
●Шэм зэхэгъэж ищlыркъым.● |