DERS -7
MAMŞIRATI İrme Ö. Temurlenk

...................

ALIŞTIRMALAR - TESTLER

 

Aşağıdaki sözcükleri okuyalım. Hangi şahıs ekini aldığını belirtelim. Uygun yere yazalım

 

бадыс badış oturursun .......................
       
бады badı oturur .......................
       
бадæм  badæm otururuz .......................
       
бадын badın otururum .......................
       
бадут badut  oturursunuz .......................
       
бадынц badıns otururlar .......................

 

 

Aşağıdaki fiillerin çekimini yapalım.

 

Örnek:

 

хæрын xærın yemek yemek fiili çekimi.

 

æз хæрын  æj xærın ben yemek yerim
ды хæрыс dı xærış   sen yemek yersin

 

 

кæнын kænın yapmak

1. Tekil Şahıs

..............................

.............................. ..............................

2. Tekil Şahıs

.............................. .............................. ..............................

3. Tekil Şahıs

.............................. .............................. ..............................
       

1. Çoğul Şahıs

.............................. .............................. ..............................

2. Çoğul Şahıs

.............................. .............................. ..............................

3. Çoğul Şahıs

.............................. .............................. ..............................

 

 

цæуын sæuın gitmek

1. Tekil Şahıs

..............................

.............................. ..............................

2. Tekil Şahıs

.............................. .............................. ..............................

3. Tekil Şahıs

.............................. .............................. ..............................
       

1. Çoğul Şahıs

.............................. .............................. ..............................

2. Çoğul Şahıs

.............................. .............................. ..............................

3. Çoğul Şahıs

.............................. .............................. ..............................

 

 

фыссын fışşın yazmak

1. Tekil Şahıs

..............................

.............................. ..............................

2. Tekil Şahıs

.............................. .............................. ..............................

3. Tekil Şahıs

.............................. .............................. ..............................
       

1. Çoğul Şahıs

.............................. .............................. ..............................

2. Çoğul Şahıs

.............................. .............................. ..............................

3. Çoğul Şahıs

.............................. .............................. ..............................

 

 

 

Aşağıdaki cümleleri Türkçe’ye çevirelim.

 

æз цæуын æj sæuın ........................................
     
мах бадæм  max badæm ........................................
     
уыдон хæрынц uıdon xærıns ........................................
     
ды кусыс dı kuşış ........................................
     
сымах зарут şımax jarut ........................................
     
уый фыссы uıy fışşı ........................................

 

 

Aşağıdaki cümleleri Osetçe'ye çevirelim.

 

O okur. .................................................................
   
Biz yazarız. .................................................................
   
Ben gösteririm. .................................................................
   
Onlar ayakta durur. .................................................................
   
Sen gidersin. .................................................................
   
Siz oturursunuz. .................................................................

 

Aşağıdaki sözcükleri Osetçe'ye çevirelim.

 

anne

..............................

  masa

.............................

         
gün ..............................   oturmak .............................
         
isim ..............................   kalkmak .............................
         
erkek ..............................   gitmek .............................
         
delikanlı ..............................   okumak .............................
         
ekmek ..............................   bakmak .............................
         
saat ..............................   çalışmak .............................
         
yapmak ..............................   görmek .............................
         
sokak ..............................   yol .............................
         
yemek ..............................   oynamak .............................
         
el ..............................   ayak .............................

 

 

Aşağıdaki sözcük köklerini fiil mastarına dönüştürelim.

 

кæс- kæş- bak(oku)-
................................... ................................... ...................................
     
дзур- zur- konuş-
................................... ................................... ...................................
     
фысс- fışş- yaz-
................................... ................................... ...................................
     
кæн- kæn- yap-
................................... ................................... ...................................
     
лæуу- læuu- dur-
................................... ................................... ...................................
     
зар-  jar-  şarkı söyle-
................................... ................................... ...................................
     
бад- bad-   otur-
................................... ................................... ...................................
     
хæр- xær- ye-
................................... ................................... ...................................
     
цæр- sær- yaşa-
................................... ................................... ...................................

 

 

Aşağıdaki sorulara cevap verelim.


1) А а ile Æ æ harfleri nasıl okunur?


2) У у harfi başka seslilerle birlikte kullanıldığında hangi ünsüze dönüşür?


3) з, с, ц, дз harfleri nasıl okunur?


4) Гъ гъ harfi Türkçe'de hangi harfle gösterilir?

 

 

Aşağıdaki fillerin çekimlerini evde ya da iş yerinizde yaparak kendinizi test edebilirsiniz.

 

кусын kuşın çalışmak
дзурын  zurın konuşmak
бадын badın oturmak
амайын amayın yontmak(örmek)
кæнын kænın yapmak
цæуын sæuın gitmek
фыссын fışşın yazmak
уромын uromun durdurmak
кæсын kæşın  okumak(bakmak)
амонын  amonın öğretmek(öğrenmek)
аразын arajın  ayarlamak
æвзарын ævjarın seçmek
лæууын  læuuın durmak
барын barın ölçmek(tartmak)
дарын darın saklamak
хæрын xærın yemek
ивын ivın değiştirmek
нæмын næmın dövmek
курын  kurın istemek
дудын dudın sızlamak (yanmak, acımak)
зарын jarın şarkı söylemek
гуырын guırın doğmak
уынын uının görmek
зонын  jonın bilmek
...................
1.Ders      2.Ders      3.Ders      4.Ders      5.Ders      6.Ders      7.Ders      8.Ders      9.Ders      10.Ders      11.Ders
...................
........................................................................................................................................................................