Айше: Здравствуй,
Мехмет!
Мехмет: Здравствуй, Айше!
Айше: Скажи, пожалуйста, знаешь ли ты каких-нибудь
великих людей России, кроме Пушкина?
Мехмет: Конечно!
Толстой, Чехов, Достоевский, Гоголь…
Айше: Эти писатели – классики русской
литературы. Но, может быть, ты знаешь каких-нибудь
других людей?
Мехмет: Ещё бы! Шишкин, Левитан, Петров-Водкин,
Саврасов.
Айше: Это прекрасные художники. А знаешь ли
ты каких-нибудь русских композиторов?
Мехмет: Разумеется! Римский-Корсаков, Бородин,
Глинка, Шостакович.
Романс Глинки на стихи Пушкина.
SPİKER: Lev Nikolayeviç Tolstoy eserlerinde
kişinin iç dünyasını ve moral esaslarını
inceliyordu. Kahramanları, hayatlarının anlamlarını,
ahlak ülkülerini, varlıklarının genel yasalarını
arıyorlar. 1863-1869. yıllarda yazılan “Savaş ve
barış” büyük romanında Tolstoy, Napoleon ordusu ile
savaş zamanında tek vatansever atılımda
birleştirilen Rus halkını gösteriyor. Hayatının
sonunda Tolstoy, tüm dünyada ancak bir yazar değil,
dinsel düşünür olarak ünlü oldu. Anton Pavloviç
Çehov ilkönce kısa mizah öykülerin ve yermeli
fıkraların yazarı olarak ünlü oldu. Olgun
eserlerinin ana konusu, Rus aydınlarının ahlak
aramaları, o zamandaki Rusya’da yaşamın zalimliği,
kötülüğü. Çehov’un dramatik eserleri, çok çok dile
çevirildi ve dünya tiyatro sanatının ayrılmaz
parçası oldu. İvan İvanoviç Şışkin’in, İsaak İlyiç
Levitan’ın, Aleksey Kondratyeviç Savrasov’un
tabloları, başka ünlü Rus ressamlarının tablolarıyla
birlikte Devlet Tretyakov Galerisinde bulunuyorlar.
Bu ressamlar, Rus doğasını mükemmel çizebiliyordu.
скажи [skají] söyle
пожалуйста [pajálusta] lütfen
люди [lüdi] adamlar
люди России [lüdi Rassiyi] Rusya’nın adamları
людей России [lüdéi Rassiyi] Rusya’nın
adamlarını
кроме Пушкина [króme Púşkina] Puşkin’den
başka
писатели [pisáteli] yazarlar
писатель [pisátel’] yazar
литература [literatúra] edebiyat
классик [klássik] klasik
классики русской литературы [klássiki rússkay
literatúrı] Rus edebiyatının klasikleri
но [no] ama, fakat
может быть [mójet bıt’] belki
Ещё бы! Разумеется! [yeş’ó bı, razuméyetsa]
Tabii!
художник [hudójnik] ressam
Айше: Хорошо. Но, может быть, ты знаешь каких-нибудь
русских ученых?
Мехмет: Да, знаю.
Айше: Кто они?
Мехмет: Например, Михаил Васильевич Ломоносов.
Айше: Кто он?
Мехмет: Писатель, художник, историк, лингвист,
просветитель… Короче говоря, очень разносторонний
человек.
Айше: Замечательно!
Мехмет: Ещё, например, Владимир Иванович Даль,
писатель, лингвист, этнограф, друг Пушкина.
Айше: Очень хорошо.
Мехмет: А композитор Бородин, например, ещё и
замечательный химик.
SPİKER: Aleksandr Porfiryeviç Borodin’in bir
eserini dinleyin.
Музыка Бородина.
SPİKER: Mihail Vasilyeviç Lomonosov 19 kasım
1711 tarihinde, Arhangelsk bölgesinde doğdu. 19
yaşındayken öğrenmek amacıyla Moskova’ya gitti.
1745. yılda Sankt-Peterburg Bilimler Akademisi’nin
akademisyeni oldu. Lomonosov sayesinde 1755. yılda
ünlü Moskova Devlet Üniversitesi açıldı.
Lomonosov’un bilimsel buluşları, çok bilim
alanlarını zenginleştirdiler. Lomonosov, çağdaş Rus
edebi dilinin esaslarını oluşturdu, Rus tarihi
konulu yapıtları, temel filolojik eserleri ve Rus
dilinin bilimsel gramerini yazdı. Öğrencileriyle
birlikte mozaik tablolarını çizdi. Vladimir İvanoviç
Dal gerçekten Puşkin’in, Jukovskiy’in, Gogol’in ve o
zamandaki başka Rus yazarlarının dostu oldu. Uzun
zaman içinde Rus halkını, dilini, adetlerini
okuyordu. Onun ana eseri, “Canlı büyük Rus dilinin
yorumlayıcı sözlügü” («Толковый словарь живого
великорусского языка») oldu. Bu sözlük, şimdiye
kadar Rus dili konulu temel kitaplardan biridir. Dal
da, “Rus halkının atasözleri” kitabını düzenledi.
Хорошо. [haraşó] Peki.
ученый [uçónıy] bilim adamı
знаю [znáyu] biliyorum
они [ani] onlar
Кто они? [któ ani] Onlar, kimler(dir)?
например [naprimér] örneğin
он [on] o
Кто он? [któ on] O kim(dir)?
историк [istórik] tarihçi
лингвист [lingvist] dilbilimci
просветитель [prasvetitél’] aydınlatıcı
короче говоря [karóçe gavar’á] sözün kısası
разносторонний [raznastarónnıy] değişik yönlü
человек [çelavék] adam
замечательно, [zameçátel’na, замечательный
zameçátel’nıy] mükemmel
ещё [yeş’ó] bundan başka
этнограф [etnógraf] etnograf
друг [drug] dost
друг Пушкина [drug Púşkina] Puşkin’in dostu
Очень хорошо. [óçen’ haraşó] Çok iyi.
ещё и [yeş’ó i] da, de
химик [himik] kimyacı
Айше: А кто такой Кулибин?
Мехмет: Гениальный русский изобретатель.
Айше: А кто такой Андрей Рублёв?
Мехмет: Прекрасный иконописец. В России о нём
есть фильм. Режиссер — Андрей Тарковский.
Айше: Хорошо. По-моему, на сегодня достаточно.
До завтра!
Мехмет: До завтра!
кто такой? [któ takóy] kim(dir)?
Гениальный [geniál’nıy] dahi
Изобретатель [izabretátel’] mucit
Иконописец [ikonapisets] ikon ressamı
В России [v Rassiyi] Rusya’da
о нём [a nöm] onun hakkında
фильм [fil'm] filim
Режиссер [rejissör] (filim) yönetmeni
на сегодня [na sevódn’a] bugün için
достаточно [dastátaçna] tamam
SPİKER: Dmitriy Dmitriyeviç Şostakoviç’in bir
eserini dinleyin.
Музыка Шостаковича. |
