Demir serttir: ğuıççır pıte – ğuışşır bıdeş
Süt beyazdır: şer fıjı – şer xuıjş
Diş beyazdır: tser fıjı – dzer xuıjş
Dişler beyazdır: tsexer fıjı – dzexer xuıjş

Adigece ile Türkçe sözcük dizilişinde benzerdir. Hem Adigece hem Türkçe’de dizilim özne tümleç yüklem şeklindedir. Batı dilleri ve Rusça’da ise dizilim özne yüklem tümleç şeklindedir.

Yumuşak ekmekler sofradadır: Haluğ şabexer anem tél – Şşakhue şabexer anem télş

Sıcak ekmekler sofradadır: Haluğ fabexer anem télh – Şşakhue xuabexer anem télş

Görüldüğü gibi sıfatlar Türkçe’de nitelediği isimden önce gelirken Adigece’de çoğunlukla önce isim sonra da sıfat gelmektedir.

Yumuşak ekmekler sofradadır: Haluğ şabexer anem tél
Sıcak ekmekler sofradadır: Haluğ fabexer anem télh

Yukarıda da görüldüğü gibi çoğul halinde Türkçe’de isim çoğul eki almakta sıfat değişmemektedir. Adıghece’de ise çoğul ekini alan sıfattır.

Yanıt yaz

1. Yeceğude öğrendiğimiz sözcükleri cümle içinde kullanacağız. Lütfen boş yerleri doldurunuz!

Feyen: İstemek                           

Haluğ sıfay: Ekmek istiyorum.

Mıye ..........................

Saneşha ..........................

Çümpe ..........................

Naşe ..........................

Deşxo ..........................

Dejıy ..........................

Qujı ..........................

Şent'ırğo ..........................

Şxıvı ..........................

Şate ..........................

Yukarıdaki sözcükleri aşağıdaki örneğe göre soru cümlesi kurup yanıtlayınız.

Mır sıd?      Bu ne?              
Mır yecap’      Bu okul.

M....... S....... ?    ............  .............................

M....... S....... ?    ............  .............................

M....... S....... ?    ............  .............................

M....... S....... ?    ............  .............................

M....... S....... ?    ............  .............................

M....... S....... ?    ............  .............................

Yukarıdaki sözcükleri  aşağıdaki  örneğe göre soru cümlesi kurup yanıtlayınız.

Mır xet?     Bu kim?
Mır  tı.       Bu baba.     

M....... X....... ?    ............  .............................

M....... X....... ?    ............  .............................

M....... X....... ?    ............  .............................

M....... X....... ?    ............  .............................

M....... X....... ?    ............  .............................

M....... X....... ?    ............  .............................

M....... X....... ?    ............  .............................

M....... X....... ?    ............  .............................

M....... X....... ?    ............  .............................

M....... X....... ?    ............  .............................

M....... X....... ?    ............  .............................
 
M....... X....... ?    ............  .............................

M....... X....... ?    ............  .............................

M....... X....... ?    ............  .............................

k’on:  gitmek (Dilinizi ortasını damağınızın ortasına yapıştırın ve
                      gırtlaktan sesi çıkarın.)

Tıde vık’ore?     Nereye gidiyorsun?
Maykop sek’o     Maykop’a gidiyorum
 

Nalçık ........

Çerkessk ........

Soçi ........ 

Krasnodar ........

Berlin ........

Moskov ........

Hamışç’ey ........


Yecap’e  

Yecap’em  sek’o.     Okula gidiyorum.       
 

Xate .......................................  Bahçeye gidiyorum. (Bahçe)

Vıne .......................................  (ev)

Txap’e .......................................  (yazı yazılan yer)

Hable .......................................  (mahalle)



Ç’eyım  sek’o.     Ovaya gidiyorum  (ova)  

Mez .......................................  (orman) 

Vıram .......................................  (sokak)

Txı .......................................  (tepe, sırt)

Şeş .......................................  (ahır)                        


Sıdev   vışıt?   Nasılsın?
Sıdev vışıt, vızepeşa?    Nasılsın iyi misin?
Vepsev.    Sağlığını diliyorum.
Vepsevıj.   Sende sağ ol.

Diyalog 1

    - Sıdev vışıt Nıbjeğu?    Nasılsın dostum?

    - Sıdeğu.    İyiyim.

    - Verı?    Ya sen?

    - Seri sıdeğu.    Ben de iyiyim.

Diyalog 2

    - Maf Nart.    İyi günler Nart.

    - Maf. Vera Nart?    İyi günler. Sen misin Nart?

    - Arı, serı.   Evet, benim.

    - Fesapş!   Hoşgeldin!

    - Tha veğepsevapş.    Hoş bulduk!

    - Tıde vışı’ağ?    Neredeydin?

    - Şapsığem sışı’ağ.      Şapsığ’daydım.



Diyalog 3

    - Maf Nıbjeğur?    İyi günler dostum!

    - Maf!   Sağ ol!

    - Vısç’erep...     Seni tanımıyorum...

    - Se Tırkum sışiş.    Ben Türkiye'denim.

    - Ara!  Fesıjapşı.   Öyle mi? Hoş geldin.

    - Vıxevkuağ   Yanıldın.

    - Sıda?   Neden?

    - Xekum şış sıxujığ.    Vatandaş oldum

    - Sıbğeguş’ağ. Fesapşı.    Beni sevindirdin. Hoş geldin.


Dikkat! vatanında yaşayan her gün gördüklerine fesapş denir. Yabancı ülkeden misafir gelen Adıgelere fesıjapşı diye selamlanır.
 

Yukarıdaki fiilleri tekil şahıslara göre çekimini yapınız.

.................... dehaşxı     gülüyorum

.................... dehaşxı    gülüyorsun

.................... dehaşxı    gülüyor