|
|
|
| Avukat |
Очыл |
Woçıl |
| Doktor |
Iазэ |
Aze |
| İş adamı |
Бизнесмен |
Biznesmen |
| Gazeteci |
Журналист |
Jurnalist |
| Muhabir |
Корреспондент |
Kerréspondent |
| Mimar |
Унэгъэпс |
Wuneğeps |
| İnşaatçı |
ПсэолъэшI |
Psewolheş’ |
| Memur |
ХабзэлI |
Xabzel’ |
| İşçi |
IофшIакIo |
Ofş’ak’o |
| Eczacı |
УцышIэ |
Wutsış’e |
| Şoför |
Кузеф |
Kuzéf |
| Muhasebeci |
Бухгалтер |
Bugaltér |
| Mühendis |
ЗэгъэфакIу / Инженер |
Zeğefak’u / İnjenér |
| Öğrenci |
Студент |
Yécak’o |
| Okul öğrencisi |
КIэлэеджакIo / ЕджакIo |
Ç’eleyécak’o / Yécak’o |
| Öğretmen |
КIэлэегъадж / ЕгъэджакIo |
Ç’eleyéğac / Yéğecak’o |
| Subay |
Пащэ |
Paşe |
| Sekreter |
Шъэфэгъу / Секретарь |
Şşefeğu / Sékrétar’ |
| Nedir iş olarak yaptığın? |
Сыда Iофэу пшIэрэр? |
Sıda ofewu pş’erer? |
| Çalışıyor musun? / Çalışıyor musunuz? |
Улажьа? / Шъолажьа? |
Wulaja? / Şölaja? |
| İş yapıyor musun? / İş yapıyor musunuz? |
Iоф ошIа? / Iоф ШъошIа? |
Of woş’a? / Of şöş’a? |
| Okuyor musun? / Okuyor musunuz? |
Уеджа? / Шъуеджа? |
Wuyéca? / Şüyéca? |
| Çalışıyorum / Çalışıyoruz |
Сэлажьэ / Tэлажьэ |
Selaje / Telaje |
| Çalışmıyorum / Çalışmıyoruz |
Сылажьэрэп / Tылажьэрэп |
Sılajerep / Tılajerep |
| İş yapıyorum / İş yapıyoruz |
Iоф сэшIэ / Iоф тэшIэ |
Of seş’e / Of teş’e |
| İş yapmıyorum / İş yapmıyoruz |
Iоф сшIэрэп / Iоф тшIэрэп |
Of sş’erep / Of tş’erep |
| Okuyorum / Okuyoruz |
Седжэ / Tеджэ |
Séce / Téce |
| Okumuyorum / Okumuyoruz |
Седжэрэп / Tеджэрэп |
Sécerep / Técerep |
| Ben işçiyim |
Сэ сыIофшIакIу |
Se sı’ofş’ak’u |
| Sanatın / Mesleğin nedir? |
УиIэшIагъэр сыд? |
Wui’aş’ağer sıd? |
| Ben tarihçiyim (veterinerim) |
Сэ сытхыдэтх (сыбылымIаз) |
Se sıtxıdetx (sıbılım’az) |
| Ben iş adamıyım |
Сэ сыбизнесмен |
Se sıbiznesmen |
| Ben memurum |
Сэ сыхабзэлI |
Se sıxabzel’ |
| Ben mühendisim |
Сэ сызэгъэфакIo |
Se sızeğefak’u |
| Ben öğretmenim |
Сэ сыегъэджакIo |
Se sıyéğecak’o |
| Nerede iş yapıyorsun? |
Тыдэ Iоф щыпшIэра? |
Tıde of şipş’era? |
| Kimedir iş olarak yaptığın? |
Хэта Iофэу фэпшIэрэр? |
Xeta ofewu fepş’erer? |
| Bilim araştırma enstitütüsünde çalışıyorum |
ШIэныгъэ ушэтыпIэ институтым сыщэлажьэ |
Ş’enığe wuşetıp’e institutım sışelaje |
| Fabrikada çalışıyorum |
Фабрикэм сыщэлажьэ |
Fabrikem sışelaje |
| Bakanlıkta çalışıyorum |
Министрыгъом сыщэлажьэ |
Ministriğom sışelaje |
| Bankada çalışıyorum |
Банкым сыщэлажьэ |
Bankım sışelaje |
| Biz meslekdaşız |
ТызэIофшIэгъу |
Tıze’ofş’eğu |
| Aylığın ne kadar? |
О уи мэзапкIэ сыд фэдиз? |
Wo wui mezapç’e sıd fediz? |
| Günlüğün (yevmiyen) ne kadar? |
Уи мэфэ лэжьапкIэ сыд фэдиз? |
Wui mefe lejapç’e sıd fediz? |
| İşinden razı mısın (memnun musun)? |
Уи IофыкIэ ураза? |
Wui ofıç’e wuraza? |
| Aylığından razı mısın (memnun musun)? |
Уи лэжьапкIэмкIэ ураза? |
Wui lejapç’emç’e wuraza? |
| Biz iş yapmayı sabah erkenden başlatıyoruz |
Тэ IофшIэныр пчэдыжьым етэгъажьэ |
Te ofş’enır pçedıjım yéteğaje |
| Sabahleyin saat sekizde iş yerine geleceğim |
Пчэдыжьым сыхьатыр им IофшIапIэм сэ сыкъэкIощт |
Pçedıjım sıhatır yim ofş’ap’em se sıkhek’oşt |
| Sabahleyin (beni) bekle |
Пчэдыжьым къысаж |
Pçedıjım khısajj |
| Sabahleyin (beni) bekleyin |
Пчэдыжьым шъукъысаж |
Pçedıjım şükhısajj |
| Sabahleyin (bizi) bekleyin |
Пчэдыжьым шъукъытаж |
Pçedıjım şükhıtajj |
| Yarın ben erken (olarak) sabahleyin kalkmam gerek |
Неущы сэ жьэу пчэдыжьым сыкъэтэджын фае |
Néwuşı se jewu pçedıjım sıkhetecın fayé |
| Sabahleyin erken (olarak) kalkarsan, çabucak yıkan (elini-yüzünü) işyerine gitmeye kendini hazırla |
Пчэдыжьым жьэу укъэтэджымэ, псынкIэу зытхьакI, IошIапIэм укIонэу зыгъэхьазыр |
Pçedıjım jewu wukhetecıme, psınç’ewu zıthaç’, ofş’ap’em wuk’onewu zığehazır |
| Ben öğrenciyim |
Сэ сыeджакIo |
Se sıyécak’o |
| Nerede okuyorsun (okuyorsunuz)? |
Тыдэ ущеджэра (шъущеджэра)? |
Tıde wuşécera (şüşécera)? |
| Okulda okuyorum |
ЕджапIэм сыщеджэ |
Yécap’em sışéce |
| Yüksekokulda okuyorum |
ЕджапIэшхом сыщеджэ |
Yécap’eşxom sışéce |
| Enstitüde okuyorum |
Институтым сыщеджэ |
İnstitutım sışéce |
| Üniversitede okuyorum |
Университетым сыщеджэ |
Univérsitétım sışéce |
| Lisede okuyorum |
Лицеим сыщеджэ |
Litseyim sışéce |
| Kolejde okuyorum |
Коледжым сыщеджэ |
Kolecım sışéce |
| Hangi üniversite acaba okuduğun? |
Сыд фэдэ университет узыщеджэрэр? |
Sıd fede univérsitét wuzışécerer? |
| Hangi üniversite acaba okuduğunuz? |
Сыд фэдэ университет шъузыщеджэрэр? |
Sıd fede univérsitét şüzışécerer? |
| Adıge Devlet Üniversitesinde okuyorum |
Адыгэ Къэралыгъо Университетым сыщеджэ |
Adıge Kheralığo Univérsitétım sışéce |
| Hangi fakültededir bulunduğun? |
Сыд фэдэ факултета узэрысыр? |
Sıd fede fakultéta wuzerısır? |
| Hangi fakültededir bulunduğunuz? |
Сыд фэдэ факултета шъузэрысыр? |
Sıd fede fakultéta şüzerısır? |
| Kaçıncı sınıftasın (sınıftasınız)? |
Сыд курса узэрысысыр (шъузэрысысыр)? |
Sıd kursa wuzerısır (şüzerısır)? |
| İkinci (üçüncü) sınıfta okuyorum |
ЯтIонэрэ (ящэнэрэ) курсым сис |
Yat’onere (yaşenere) kursım sis |
| İktisat fakültesinin öğrencisiyim |
Экономик факултетым сырыyéджакIo |
Ekonomik fakultétım sıriyécak’o |
| Hukuk öğrencisiyim |
Юриспруденс факултетым сырыyéджакIo |
Yurisprudens fakultétım sıriyécak’o |
| Tarih fakültesinin öğrencisiyim |
Tхыдэ факултетым сырыyéджакIo |
Txıde fakultétım sıriyécak’o |
| Ben ev kadınıyım |
Сэ сыунэгуащ |
Se sıwuneguaş |
| O emeklidir |
Ар кIочIэфэгъашIу / пенсионер |
Ar k’oçç’efeğaş’ü / pensionér |
| Öğrenim durumun nedir? |
Сыд фэдэ гъэсэныгъа уиIэр? |
Sıd fede ğesenığa wui’er? |
| Ben üniversiteyi bitirdim |
Университетыр къэсыухыгъ |
Univérsitétır khesıwuxığ |
|
|
|
ÖRF-ADET
ХАБЗЭ
XABZE |
|
|
|
| Adıgelerde çok iyi adetler (aralarında, içlerinde) var. |
Адыгэмэ хэбзэ дэгъубэ ахэлъ |
Adıgeme xebze değube axelh |
| Büyüğü yücelten Adıgelerin (bu) adetçiliği çok hoşuma gidiyor |
Нахьыжъыр агъэлъапIэу адыгэмэ зэрихабзэр лъэшэу сыгу рехьы |
Nahıjhır ağelhap’ewu adıgeme zerixabzer lheşewu sıgu réhı |
| Adıgeler söylenenlere (söylediklerine) göre kadına çok büyük saygı (ona) gösteriyorlar |
Адыгэхэм, зэраIорэмкIэ, бзылъфыгъэм лъытэныгъэшхо фашIы |
Adıgexem zera’oremç’e, bzılhfığem lhıtenığeşxo faş’ı |
| Ne gibi (hangi) örneklerle onu (kadına saygıyı) doğrulamak elinden gelir? |
Сыд фэдэ щысэхэмкIэ ар къэбгъэшъыпкъэн плъэкIыщта? |
Sıd fede şısexemç’e ar khebğeşşıpkhen plheç’ışta? |
| Kadına çok büyük saygı göstermeleri erkek milletinin büyük kültür sahipliğinin delaletidir |
Бзылъфыгъэм лъытэныгъэшхо зэрэфашIырэр цIыф лъэпкъым културэшхо зэрэхэлъым ишыхьат |
Bzılhfığem lhıtenığeşxo zerefaş’ırer ts’ıf lhepkhım kultureşxo zerexelhım yişıhat |
| Öyleyse neden kadınlar sürekli (her zaman) sofrada (diğerleriyle) beraber oturmazlar? |
Арымэ сыда бзылъфыгъэхэр ренэу Iанэм къыкIыдыпэмысхэрэр? |
Arıme sıda bzılhfığexer rénewu ‘anem khıç’ıdıpemısxerer? |
| İyi adet (olarak) Adıgelerde olanlardan biri imecedir |
Хэбзэ дэгъоу адыгэмэ ахэлъмэ ащыщ шIыхьафыр |
Xebze değowu adıgeme axelhme aşış ş’ıhafır |
| Adıgelerde misafire çok büyük saygı gösterirler, misafirin kalbini üzmezler |
Адыгэхэм хьакIэм лъытэныгъэшхо фашIы, хьакIэм ыгу хагъэкIырэп |
Adıgexem haç’em lhıtenığeşxo faş’ı, haç’em yıgu xağeç’ırep |
| Adıgelerde erkek çocuk sahibi olduklarında ağaç dikmeleri adet |
Адыгэхэм кIалэ къызафэхъукIэ чъыг агъэтIысхьэу хабзэ |
Adıgexem ç’ale khızafexhuç’e ççıg ağet’ıshewu xabze |
| Büyük aralarına girerse (katılırsa) ayağa kalkarlar, ona oturacak yer verirler |
Нахьыжъ къакIэрыхьэмэ адыгэхэр къэтэджых, ащ тIысыпIэр раты |
Nahıjh khaç’erıhame adıgexer khetecıx, aş t’ısıp’er ratı |
|
|
|
TOPLANTI-MİTİNG
ЗЭIУКIЭ-МИТИНИГ
ZE’UÇ’E-MİTİNG |
|
|
|
| Bugün dernek toplantımız (bizim) olacak |
Непэ хасэ зэIукIэ тиIэщт |
Népe xase ze’uç’e ti’eşt |
| Toplantıya ben gidiyorum |
ЗэIукIэм сэ сэкIо |
Ze’uç’em se sek’o |
| Toplantıya o gidiyor |
ЗэIукIэм ар макIо |
Ze’uç’em ar mak’o |
| Toplantıya sen gitmiyor musun? |
ЗэIукIэм о укIорэба? |
Ze’uç’em wo wuk’oreba? |
| Toplantıya siz gitmiyor musunuz? |
ЗэIукIэм щъо щъукIорэба? |
Ze’uç’em şö şük’oreba? |
| Nedir toplantı(nın) (üzerinde) konuşacağımız işleri? |
Сыда зэIукIэр зытегущыIэщт Iофыгъохэр? |
Sıda ze’uç’er zıtéguşı’eşt ofığoxer? |
| Ben toplantıda konuşacağım (orada konuşacağım) |
Сэ зэIукIэм сыкъыщыгущыIэщт |
Se ze’uç’em sıkhışıguşı’eşt |
| Söz verin (bana) |
ГущыIэ къысэшъут |
Guşı’e khıseşüt |
| Ne karar(ı acaba) toplantıda alındı? |
Сыд унашъуа зэIукIэм ыштагъэр? |
Sıd wunaşüa ze’uç’em yıştağer? |
| Mitinge gidecek miyiz? |
Митингим тыкIощта? |
Mitingim tık’oşta? |
| Gideceğiz |
ТыкIощт |
Tık’oşt |
| Sen mitingde konuşacak mısın? |
О митингим укъыщыгущыIэщта? |
Wo mitingim wukhışıguşı’eşta? |
| Evet, kendimi hazırlıyorum (hazırlanıyorum) orada konuşmaya |
Ары, зысэгъэхьазыры сыкъыщыгущыIэнэу |
Arı, zıseğehazırı sıkhışıguşı’enewu |
| Köydeki yaşlı olarak ikamet edenlerle (onlarla) konuşmayı istiyorum |
Къуджэм лIыжъэу дэсмэ садэгущыIэ сшIоигъу |
Khuacem l’ıjhewu desme sadeguşı’e sş’öyiğu |
|
|
|
DOĞAL ORTAM
ЧIЫПIЭ КЪЫЗЭРЫКIО
ÇÇ’IP’E KHIZERIK’O |
|
|
|
| Nehir, akarsu |
Псыхъо |
Psıxho |
| Dere |
Къуладжэ |
Khulace |
| Şelale |
Псыкъефэх |
Psıkhéfex |
| Pınar, su kaynağı |
ПсынэкIэчъ |
Psıneç’eçç |
| Deniz |
Хы |
Xı |
| Göl |
Псы убытыгъэ |
Psı wubıtığe |
| Gölet |
ПсыутIэ |
Psıwut’e |
| Dağ |
Къушъхьэ |
Khuşşhe |
| Tepe |
Бгы |
Bgı |
| Sırt |
Бгы |
Bgı |
| Ova |
Губгъо |
Gubğo |
| Yazı, alçak düzlük |
Лъэгуан, охы, чIыохы, хашъу, Iушъо-лъашъу |
Lheguan, woxı, çç’ıwoxı, xaşü, uşö-lhaşü |
| Bozkır, alçak düzlük |
Губгъо нэкI, Iушъо-лъашъу |
Gubğo neç’, uşö-lhaşü |
| Yayla |
ХъупIэ |
Xhup’e |
| Mera |
ХъупIэ |
Xhup’e |
| Orman |
Мэзы |
Mezı |
| Ağaç |
Чъыгы |
Ççıgı |
| Yamaç |
Чапэ |
Çape |
| Vadi |
Къогъу, ТIуакIэ |
Khoğu, t’uaç’e |
| Bu yerlerde ilk defa olarak (buralarda) bulundum |
Мы чIыпIэхэм апэрэу сащыIагъ |
Mı çç’ıp’exem aperewu saşı’ağ |
| Bunun gibi güzel doğa ilk defa görüyorum |
Мыщ фэдэ чIыпIэ къызэрыкIо дахэ апэрэу сэлъэгъу |
Mış fede çç’ıp’e khızerık’o daxe aperewu selheğu |
| Nasılda fotoğraf gibi (olarak) güzel nereye bakarsan! |
Сыдэу сурэтым фэдэу даха тыдэ уплъагъэми! |
Sıdewu suretım fedewu daxa tıde wuplhağemiy! |
| Şelaleler bu yerde varlar mı? |
Псыкъефэххэр мы чIыпIэм иIэха? |
Psıkhéfexxer mı çç’ıp’em yi’exa? |
| Evet, (bize) uzak olmayan mesafede şelale var |
Ары, къытпэмычыжьэу псыкъефэх щыI |
Arı, khıtpemıçıjewu psıkhéfex şı’ |
| Nasılda yanaşacağız o şelaleye? |
Сыдэущтэу уекIолIэщт а псыкъефэхым? |
Cıdewuştewu wuyék’ol’eşt psıkhéfexım? |
| Bu nehir derin mi? |
Мы псыхъор кууа? |
Mı psıxhor kuwua? |
| Bu nehirde (burada) yüzülür mü? |
Мы псыхъом ущесы хъущта? |
Mı psıxhom wuşésı xhuşta? |
| Bu denizde yüzülür mü? |
Мы хым ущесы хъущта? |
Mı xım wuşésı xhuşta? |
| Bu gölde yüzülür mü? |
Мы псы убытыгъэм ущесы хъущта? |
Mı psı wubıtığem wuşésı xhuşta? |
| Bu nehirde köprü (üzerinde) var mı? |
Мы псыхъом лъэмыдж телъа? |
Mı psıxhom lhemıc télha? |
| Köprü ne tarafta? |
Лъэмыдж тэдэкIэ щыIа? |
Lhemıc tedeç’e şı’a? |
| Bu nehirde balık (içinde) yaşıyor mu (var mı)? |
Мы псыхъом пцэжъые хэса? |
Mı psıxhom ptsejhıyé şı’a? |
| Bu nehrin adı nedir? |
Мы псыхъом ицIэр сыд? |
Mı psıxhom yits’er sıd? |
| Bu nehirde gemi sefer yapıyor mu? |
Мы псыхъом къухьэ щызекIуа? |
Mı psıxhom khuha şızék’ua? |
| Yerleşim yeri (köyün, kasabanın yakını…) yakınlarında pınar (su kaynağı) yok mu? |
Iэгъо-блэгъум псынэкIэчъ щыIэба? |
Ağo-bleğum psıneç’eçç şı’eba? |
| Var! Hadi, kaynaksuyu içeceğiz |
ЩыI, НекIо, псынэкIэчъыпс тыкъешъощт |
Şı’. Nék’o, psıneç’eççıps tıkhéşöşt |
| Ne gibi yabani hayvanlar dağlarınızda (ormanlarınızda) var olanlar? |
Сыд фэдэ хьэкIэ-къуакIэха шъуикъушъхьэхэм (шъуимэзхэм) ахэсхэр? |
Sıd fede haç’e-khuaç’exa şüikhuşşhexem (şüimezxem) axesxer? |
| Ne gibi av hayvanlarını (onları) avlamaya serbestsin? |
Сыд фэдэ псэушъхьэхэм уяшэкIон уфита? |
Sıd fede psewuşşhexem wuyaşek’on wufita? |
| Kurdu avlamaya serbestsin, ötekilerini avlaman için izin ihtiyacı var |
Тыгъужъым уешэкIон уфит, адрэхэм уяшэкIоным пае изын ищыкIагъ |
Tığujhım wuyéşek’on wufit, adrexem wuyaşek’onım payé yizın yişıç’ağ |
| Nasılda buranın temiz hava(sı) var, nasılda hoşnut olarak nefes alıyorsun! |
Сыдэу мыщ жьы къабзэ щыIэр, сыдэу уигъатхъэу жьы къапщэра! |
Sıdewu mış jı khabze şı’er, sıdewu wuiğatxhewu jı khapşera! |
| Nasılda iyi bunun gibi güzel doğada bulunman! |
Сыдэу дэгъуа мыщ фэдэ чIыпIэ къызэрыкIо дахэм ущыщыIэныр! |
Sıdewu değua mış fede çç’ıp’e khızerık’o daxem wuşışı’enır! |
