ADİGE EDEBİYATINDA ÇESEBEJ KAPLAN’IN YERİ
MAMIRIKO Nuriyet Adige Mak Gazetesi, Temmuz 2013 Çeviri: AÇUMIJ Hilmi ПцIы IэшIу нахьи шъыпкъэ дыдж - ГущыIэжъ Tatlı yalandan daha iyisi acı doğru - Atasözü Doğrunun kararlılığı karşısında insanlarda her…
MAMIRIKO Nuriyet Adige Mak Gazetesi, Temmuz 2013 Çeviri: AÇUMIJ Hilmi ПцIы IэшIу нахьи шъыпкъэ дыдж - ГущыIэжъ Tatlı yalandan daha iyisi acı doğru - Atasözü Doğrunun kararlılığı karşısında insanlarda her…
MAMIRIKO Nuriyet Adige Mak Gazetesi, Ocak 2013 Çeviri: AÇUMIJ Hilmi Bu dünyaya, yaşamında başından geçecek olanları bilen bir kişi dahi gelmedi. Fakat ufak büyük herkes hayatında kendisine bir yol seçerek…
Prof. HAÇEMİZ Mir Adige Devlet Üniversitesi Adige Filolojisi Bölümü Adige Mak Gazetesi, Ocak 2013 Çeviri: AÇUMIJ Hilmi HUNEGO Saide Adige yazınına 70'li yıllarda katıldı. Kendine has bir ritm içerisinde resmettiği…
Prof. Dr. BAK Zera KBC Filoloji Bilimdalı Adige Mak Gazetesi, Ocak 2013 Çeviri: AÇUMIJ Hilmi Yitmeyecek yıldızı olan - İkballe doğan, benim. Çışeko Alim Pşımaf oğlu ÇIŞEKO Alim 1914 yılında…
Haber Merkezi Adige Mak Gazetesi, Ekim 2012 Çeviri: AÇUMIJ Hilmi Bu gün (10 Ekim 2012) ünlü Adige yazarı PENEŞU Hazret'in doğum günü kutlanıyor. PENEŞU Hazret Adıge edebiyatını poetik sanatsal sözcüklerle…
ŞİRDİY Marine Adige Psale Gazetesi, 02 Ekim 2010 Çeviri: BEŞHTO Yılmaz Beştepe 15 Ekim UTIJ Boris’in 70’inci doğum günüdür. 2 yıl oldu onun aramızdan ayrılalı. Onu tanıyıp sevenler gibi, bende…
ÇETAWE İbrahim Büyük bir merakla almış olduğumuz kitapları okuduktan sonra kütüphanemizin uygun bir köşesine bırakırız. O andan itibaren onun adı "eski kitap" olur. Oysa bu dünyada eskimeyen tek varlık kitaptır.…
CircassianCenter TLEBZU Svetlana Mossovna, 16 Kasım 1962'de ALO'nun Teuchezhsky bölgesi, Ponezhukai köyünde doğdu. 1978'de Ponezhukai ortaokulunun 8. sınıfından onur derecesiyle mezun oldu ve Krasnodar Tıp Fakültesi’ne girdi. 1981 yılında tıp…
Kafdağı Kuzey Kafkasya Kültür Derneği Aylık Kültür Sanat ve Haber Dergisi, Yıl 1, Sayı, 1 Şubat 1987 Dağıstan Özerk S.S. Cumhuriyeti'nin uluslararası üne sahip büyük şairi Resul Hamzatov geçen aylarda…
GHUNEKHO K. Özbay 15 Ağustos 1855 yılına Ghobekhuaye köyünde (Tewçoj habl) fakir bir çiftçi ailesinin oğlu olarak dünyaya geldi. Çıralık, saraççılık işlerinde çalıştı. Fakat, uzun yaşamı zorluklarla geçti. Daha çocukluk…
GHUNEKHO K. Özbay Pşıkhan, Kabardey'in Arwuan bölgesinde 1879 yılında dünyaya geldi. Baba adı Dzadzu'dur. Kendisi küçük yaşlarda medreseye verildi. Çalışkanlığı sayesinde kısa zamanda hoca ve din eğitmeni oldu. Pşıkhan İslam…
Çetawe İbrahimÇerkes edebiyatında unutulmayacak izler bırakarak 1994 yılında aramızdan ayrılan şair Bağ Nurbiy'in 85 nci doğum yılı anısına 18 kasım günü Mıyekuape'de ulusal kütüphanede anma toplantısı düzenlendi.Çeraş Tembot Sosyal Bilimler…
Circassian Center Günay Çetao Kızılırmak’ın öykü kitabı Köstebek Yolları İletişim Yayınları’ndan çıkıyor. Hayatın bilinen yönlerini değil beklenmeyen, şaşırtan anlarını gösteren yazar bizi sarsıcı hikâyelerle baş başa bırakıyor… Günay Çetao Kızılırmak’ın…
İNSAN ÇOCUK (Sokak Çocuklarına) Biz insanız diyor çocuk İsyan gözlerine vurmuş Hayat binmiş sırtına, Daha çocukken yorulmuş. Biz insanız diyor çocuk Çocukluk gözlerinde donmuş. Sırtına vurulmuş koca dünya, Bu yaşta…
GHUNEKHO K. Özbay 1901-1937 Yılları arasında yaşayan HATKHO Ahmet Adigey’in Hatıjıkhuay köyünde dünyaya geldi. Babası din adamı Janxhot'tu. Kendisi devrim olunca tür Adige öğretmenleri arasında yer aldı. Çocukluğunda ailesi sayesinde…
GHUNEKHO K. Özbay 25 Haziran 1941 yılında Tewçojh ilçesi Vaçosiy köyünde dünyaya geldi. 1967 yılında Adige Enstitüsü, Filoloji Fakültesi’ni bitirdi. Bölge radyo ve televizyonunda çocuk yayınları redaktörlüğünü yaptı. Daha sonra…
GHUNEKHO K. Özbay 2 Mart 1920 yılında Hakurıne hablde (şimdiki Şewcenkho habl) dünyaya geldi. İlk öğrenimini tamamladıktan sonra 1935 yılında Adige Pedagoji Okulu’nda öğrenimini sürdürdü. Bizim Boyumuz adındaki el yazısı…
BABUG Ergün Yıldız BJJX'EL' Liwan (VI L'eş'ığue) - Xet'ohuşşıquey quaje, Qaberdey. Бжыхьэл1 Лиуан (VI л1эщ1ыгъуэ)-Хьэт1эхъущыкъуей къуажэ, Къэбэрдей. NEĞUME Şore (1794-1844) - Jıtsu quaje, Qaberdey. Нэгумэ Шорэ (1794-1844) - Жыцу къуажэ,…
GHUNEKHO K. Özbay Tanınmış şair, bestekar, halkbilim araştırmacısı, dilci ve daha birçok özellikleri de kişiliğinde toplayan bir yazardır. Kendisi Adigey'in Mıyekhuape (Maykop) iline bağlı Hakurıne Hable köyünde dünyaya geldi. 1919-39…
Hazırlayan: Tuğrul Asi Balkar Adige Edebiyatı, 11 yıllık okulların 9. sınıfları için Çeviri: ACHUMIJ Hilmi Rus Edebiyatı'nın en büyük kadın şairi, Akmeizm akımının temsilcisi Anna Ahmatova 23 Haziran 1889’da Ukrayna’da…
SHELEHO A. A. Adige Edebiyatı, 11 yıllık okulların 9. sınıfları için Çeviri: ACHUMIJ Hilmi Adige dilbilimi, Adige tarihi hakkında NEGUME Şore pek çok iş yaptı. NEGUME Şore'nin dedesinin babası Abzegh…
Aleksandr Faktoroviç Çeviri: ÇETAO Nadir Yağan Moskovskiy Komsomolets, 11-18 Mart 2009 Abhazlar bu hafta çok önemli bir doğum gününü kutladılar. İsmi sadece Rusya’da değil uzak ülkelerin başkentlerinde de saygı uyandıran…
Halid Hot Çeviri: HAPİ Cevdet Yıldız Л1ыхъужъ маш1у (Yiğitlik Ateşi), Maykop, 1998 Tanıdığın insan sayısı, seni tanıyanların birkaç katı ise, ayrıca seni hep iyi yönlerinle tanıyorlarsa, bu duruma ayrıca bir…
CircassianCenter Nazım Türkçe konuşuyordu. Çevirmen Tatar'dı. Çevirmen bir sözü doğru çevirmedi. Nazım onu durdurdu, mikrofonun karşısına geçerek Rusça konuştu: Perevodçik nepravilno perevel. Ya skazal moy ugnetyonnıy Turetskiy narod, a on…
Marite Jılase Adige Psatle Gazetesi Eğitim ve Bilim Bölümü Müdürü Adige Psatle, 13 Mart 2008 Çeviri: HAPİ Cevdet Yıldız Bu yıl, Adige yazı dilinin 5.yılını bütün bir yeryüzündeki Adigeler olarak…
Pşımaf Koşbay (Кощбэе Пщымаф) Çeviri: HAPİ Cevdet Yıldız К1эрэщэ Тембот I, Мыекъуапэ, 1987 Tembot K'eraş. Bu adı duymayan ve bu ada saygı duymayan, edebiyata karşı ilgisi olan tek bir kişi…
Marite Jılase Adige Psatle Gazetesi Eğitim ve Bilim Bölümü Müdürü Çeviri: HAPİ Cevdet Yıldız Adge Psatle, 13 Mart 2008 Bu yıl, Adige yazı dilinin 5.yılını yeryüzündeki Adigeler olarak kutluyoruz. Bundan…
L’ığur Yibrahim Çeviri: Atalık Rafet Tek Atlı'nın, Shapsugh Kızı’nın, Nasıpım Yığuegu’un daha bir çok güzel yapıtın yazarı, ÇÇereşe Témbotun yüzüncü doğum yıldönümünde gazete ve derilerde yayımlanan yazım. Şogentsuk Ali, Kabardey…
Yazarı Bilinmiyor 1900 yılında, Suriye'nin halen İsrail işgali altında bulunan Golan yöresinde, Mansure köyünde doğdu. Büyük Çerkes, sürgününde (1864) önce Balkanlar'a, sonra da Suriye'ye göçetmek zorunda kalan dedesi, Mansure köyünün…
Yazarı Bilinmiyor Çağdaş Çerkes kadın yazarlarından biri olan Balkar Fovset, 1932 yılında Kuzey Kafkasya’da Kabardey-Balkar Cumhuriyeti'nde, Baksan Rayonu'na bağlı Kışpek Köyü’nde bir çiftçi ailenin kızı olarak doğdu. Köyündeki yedi yıllık…
Hategkatı Levan'ın oğlu Kosta, 1859 yılında Lermantov'un ölümünden 18 yıl sonra, Surçenkov'un ölümünden iki yıl önce dünyaya geldi. Kosta, Nadson'un, Vrubel'in, Senov'un akranı idi. Gerçan, Tolstoy, Nekrasov, Çernişevk, Repin ve…
Dr. MEŞFEŞŞU Necdet Hatam Adıghe Lhepkhım Yığue Nemısı Xhuığe Yıtxıdeuat “Adıghe Lhepkhım Yıtxıdeuat” Kueşbeye Pşımafe, titxeque ttserıue, carı zerécağer Ççereşe Témbot’ı. Seri cıri sıxexesew, Lhepkhım yıtxıdeuate zere slheğuığağer, sızere lhexesığağer,…
Çeviri: P. Ferudun Kurnaz Yamçı Dergisi, Mayıs 1977-Şubat 1978, s.131 Büyük Ekim Devrimi’yle birlikte doğan Kabardey Edebiyatı'nın temelini atmış, yüzyıllardır karanlığın, bilimsizliğin, eğitimsizliğin baskısı altında ezilegelen halkı için canla-başla çalışmış,…
Derleyen: YISMEYL Özdemir Yamçı Dergisi, Mayıs 1977-Şubat 1978, s. 125 Bu çalışmalara başlamadan önce şöyle düşünceler gelirdi aklıma; Çerkes insanının dağlı insanın yaşamında en güzel, en ilginç amaç olan, yaşamın…
Hazırlayan: P. Feridun Yazının kaynağı: ''Bahar Dünyanın Süsüdür.s, Tewune Hagim, Elbrus Basımevi, 1972, Sayfa. 39-45. Yamçı Dergisi, Mayıs 1977-Şubat 1978, s. 388 Şevket Süreyya Aydemir'in ''Suyu Arayan Adam'' adlı yapıtından…
MAMIRIKO Nuriyet Adige Mak Gazetesi, Eylül 2013 Çeviri: AÇUMIJ Hilmi Ağırbaşlı, sakin insanların yıllarının verimli ve dolgun olduğunu düşünüyorum. Bilgileri ve sabırlarını birlikte kullanıyorlar. Yaşama telaşla karşılık vermiyor, kendilerini gereksiz…
Prof. Dr. ÇUAMIKO Tırkubıy Adige Devlet Üniversitesi, Filoloji Bilimdalı Adige Mak Gazetesi, Temmuz 2013 Çeviri: AÇUMIJ Hilmi ÇUYEKO Yunıs yarım asıra yakın bir zamandır Adige düzyazısı alanında samimi olarak eserler…