Çeviri: Atalık Rafet DİLİMİZİ KAYBEDERSEK Bu şiir, bestelenip Abaza Fatima tarafından seslendirilerek güzel şarkılarımız arasında yerini almıştır. Бзэр т1эщ1эк1мэ Бзэр тIэщIэкIмэ, дылъэпкъкъым. Акъыл ин ухуэмей КъыбгурыIуэу а тIэкIур Утетыну дунейм.…
Çeviri: Atalık Rafet DİLİMİZLE BEN Şu koca dünyada kaç asır yaşasak da, Selamla gelenleri, bizde selamlarız. Ana dilimizin konuşulduğu her yerde, Benden bahsettiklerini duyacaksınız. Yürüyor saat geri dönmeden yol alıyor,…
Çeviri: Atalık Rafet CAN RAHAT OLMUYOR YABANCI TOPRAKLARDA Terk ettim doğduğum toprakları, Kısmetimi aramaya başladım, İçimde taşıdığım o tatlı hatıraları- Esen acı rüzgarlarla süpürdüm. Bin kere göç etsem de o…
Мукъуэжь Анатолэ Çeviri: Atalık Rafet Köprü Ben geçmiş zamanın sonuncusuyum, Ben gelecek zamanında başlangıcıyım. Ben iki zamanın arasında köprüyüm. Benim; geleceğe kalkacak gemilerin limanı. Üç binli yıllara adım attım,- Ağıtlar…
Çeviri: Atalık Rafet Not: 1973 yılında Türkiye'ye yaptığı geziden sonra yazdığı şiirlerden. SELAMLAŞIRKEN Сэлам Зэхыжыгъуэм Güler yüzle karşılaşmıştık, arkadaşlarımla. Selamlaşırken - Göz yaşlarım sel olup dökülüyorlar, Aramızdakilerden erkekliği ile öğünenler:…
NEXUŞ Muhamed Çeviri: Atalık Rafet DİASPORADAKİ ADİGELERE Лъэп1къым Адыгэ хэхэсхэм ядеж. Mektupla gelen resimler; beni en çok sevindiren – Aydınlık yüzlerinizle Karşılaşmış gibi oldum. Doğrusu; mektubunuzu okumadan,Güzel yüzlerinize – Bakıp…
Yeldar Kaşif Çeviri: Atalık Rafet CEVAP Elime geçti mektubunuz, Arkadaşlarım. Sağ olun – Çok sevindim. Mektupla gelen resimler; beni en çok sevindiren – Aydınlık yüzlerinizle Karşılaşmış gibi oldum. Doğrusu; mektubunuzu…
O GERÇEK - Güzel mi anavatan söyledikleri gibi? - Diyerek üzgün gözlerle bakıyor küçük Adige kızı. - Nasıl bileyim güzelim, sana söylenenleri, -Gülümseyerek kaldırıyorum omuzlarımı. Yakıyor sütte yoğurtta beni: Nasıl…
Çeviri: Atalık Rafet Анэдэлъхубзэ (Ana Dilim) Ana dilim canım benim, Ana dilim gözüm benim, Adige evlerinde bu gün, Neden çınlamıyorsun? Güzel anadilim benim, Gururlu anadilim benim, Dünyayla konuşuyordu. Bir zamanlar…
Çeviri: Erhan Hapae SİADIGHABZE (Adige dilim benim) Belki zor, belki ağır Beddua içinse derin Kolay, acıysa anlatacağın şey Ağıta benzeyen sesin Çelik gibi parlıyor Ve hızı, rüzgara kapılmış vahşi bir…
Kouadce Ruslanid Çeviri: CURMITI Mustafa Kalkan GECELER UYUMAZ SERİSİ Adigey'de; kısa sürede edebiyat sanatını oluşturan Çeraşe Tembot, Hatkue Ahmed, Tsey İbrahim ile onları izleyen Perenıkue Murat, Tlosten Yusuf, Kestene Dimitri, Yevtih…
Acı Sürgün (Kaf'a Dönüş) Engin denizlerde gizli maceranın Sahipsiz atların geçtiği patikada Ağır, ağır batıyordu aydınlık denize Sabotaja uğramış ekinlerin Dumanı arasında Nöbetle yıldızları seyrederek Kaf dağını asan solgun yüzlü…
BÜLENT TEKİN Biyografisi 15 Şubat 1954 yılında Mardin’in Derik ilçesinde doğdu. Aslen Mardin’in Ömerli ilçesi Çınaraltı (Rissin) köyündendir. İDMMA(Galatasaray) Kimya Mühendisliği ve ODTÜ(Gaziantep Kampusu) İnşaat Mühendisliği mezunudur. Üniversite yıllarında “Duygu”…
SÜRGÜN Elbruz'un Tepesinden doğdu güneş Yavaş yavaş eteklerine indi Ama ne'ye yarardıki Isıtamayacak, sevindiremeyecekse insanları İsterse ayakları dibine insindi. Güneş Elbruz'un tepesinde doğarken Eteklerinde battı Ve yıllar süren savaşı bitirip…
Уэ сыт щыгъуэи узигъусэщ. Си п|щ|эхьым ухэмык|ыуэ Си нэгум ущ|эмык|ыуэ Дакъикъа узбгъадэмык|ыуэ Уэ сыт щыгъуэи узигъусэщ. Сэжьэу гъуэгу к|эхь сытэхьами Сымыщ|э |уэху сыхэхьами Хэмэ къэрал къаск|уэхьами Уэ сыт…
ÇERKES'in TÜRKÜSÜ Ben, GÜLÜŞ'te anlam ararım, SUSUŞ'ta mana, EREK'lerime kan sıçradı, O bir SON'du, SÜRÜLMEK'le bitse eğer. Ben doğurdum o GÜNEŞ'i, Orada, ÖZGÜRLÜĞÜN başucunda, Nöbetteyim GECE'lerce. BEN'den gebe O KARADENİZ,…
Çeviri: Yılmaz Berberoğlu Çerkesler Bak üç atlı, ışıl ışıl, görkemli, Ancak rüyalarda rastlanan! Kıpkızıl, siyah atlar üstünde, Ve koşumlar altından. Siyah ve altın rengi, harika parıldarken Nasılda yıldırım gibi gitmekteler.…
ben, yorgun bir atım. Taa Hititlerden kalma, bu pathetic suratım. ben, huysuz bir atım. ben uykusuz, ben, mutsuz bir atım... ben, Akdenizli dağlı, ben, dört ayağı bukağılı bir atım... ben,…
DAĞLARIMA AŞIĞIM BEN Rüzgarı olup esmediğim Kartalı olup uçmadığım Abregi olup coşmadığım Dağlarıma aşığım ben. Yıllar yılı yüreğimde Taşımışım görmesem de Kah Serap olur günde Dağlarıma aşığım ben. Denizlerin ötesinde…
GUAŞHE Bu öyle eski, Öyle sıcak, Öyle güzel, Öyle tanıdık, Ve öyle hüzünlü bir sözcük ki; Destanlardan, Savaşlardan, Kaf Dağ’ından kalan. Sence sahiden guaşhe miyim? Ve hayat bizi bunca örseliyorken…
Göç Yolları Söyleyin dağlara, rüzgara yurdundan sürgün çocuklara Düşmesin kimse yılgınlığa geçit vardır yarınlara Göç yolları göründü bize, görünür elbet Göç yolları bir gün gelir döner tersine, dönülür elbet En…
YÜRÜMEK İnanmak güzelim Ama gerçekten inanmak var olduğuna, var olman gerektiğine. Ve yürümek İnancın doğrultusunda sağlam adımlarla. Biliyorsun güzelim yolun engin alabildiğine uzun. Etkili olmak için çokluk olmalısın. İnananı bulmak…
Asırlık Portre Artık ne başımdaki kalpağım Ne belimdeki gümüş kakmalı kamam! Rüzgarlarla yarışan Atlarımı da öldürdüler! Ama Gözlerim hala vadi yeşili Saçlarım güneş boyalı Ve bedenimin onurla taşıdığı Mızıka kokulu…
Nart Güncesi Bir sevda şarkısıdır asırlardır söylenir Elbruz’da doğarken güneş her sabah Hüzünlü bir akordeon sesinde, Wuig eşliğinde yeniden dillenir Kara kargalar sürüsü akrep kıskacı İçinde gizli bir yasla ölümü…
MEBZERABZE ADİGE PŞINER Bir gün ölürsem, Vatanımdan uzaklarda, Bir arzum var, Tanrıdan, İlk ve son olarak: Bir kuş olsam, Rüzgarlı, fırtınalı bir günde, Kırık kanatlarımla, vatan yolunda ölsem. Yada bir…
SÜRGÜN AĞITI uğultular köpürür dalga dalga çığlıklar vurur kayaklıklara sürgün türküleri söyler karadeniz çocuk ölülerine basarak yolumu bulabilirsiniz bir ısıtma tutsa beni hâlâ yüz binlerce can çekilir içimden sonra balık…
DÖNÜŞ RÜZGARI Bu bir Kafkas rüzgarı Bazen Meltem gibi eser Ilık ılık iliklerine kadar işler insanın ve Diasporada yokluğa akan Çerkesleri, Giderayak götürür uzaklara. Bazen sert eser Uaşhamafe tepelerinden, Kırar…
Merhameti ve doğruluğu ilke edinmiş olan bir büyük Rus ozanının kaleminden aşağıdaki dizeler dökülüyordu: Kafkas! Uzaktaki diyar! Özgürlüğün onuru! Senin de şansın yok, Kanlı savaşla yüz yüzesin! Kara bulutların altındaki,…
21 Mayıs Kurşuna dizilmiş gelincik tarlası. Uçuşuyor yaprakları kara, kapkara denizin üzerinde. Bir gemi, içinde sürgün yürekleri taşır gıcırdayarak. Bir anne, ölü bebeğini emzirir, atmasınlar denize diye.. Rüzgar ağlar, bulutlar…
DERBE Timur Adige Mak Gazetesi, Ağustos 2012 Çeviri: AÇUMIJ Hilmi Bilindiği gibi, TEVÇOJ Tsığu'nun yazdıklarından çoğu, sözlü halk edebiyatına mal oldu. Ardından yirminci yüzyılın 20'li yıllarında Tsığu'nun söylediklerini yazmaya başlıyorlar.…
Çeviri: GHUNEKHO K. Özbay KİM O ÇOCUK Ne gördüm o çocukta, Ne gördüm ki, Koşar elini sallayarak, Bende ardından koşarım. Ara sıra tökezlenir, Ama çabukta kalkar. Ayağına diken batsa da,…
Çeviri: GHUNEKHO K. Özbay ASKERE GİDEN GENCİN ŞARKISI Askere gitmek için yola çıktığımda, Neş'eyle beni uğurlarken, Beni sevince koyan konuşmaların, Kalbimde tüm söylediklerin. Beni severek beklemek isteyişini, Söylemiştin,inanıyorum sana. Bazen…
KALPTEN GELEN SESLER Çeviri: GHUNEKHO Savsır Özbay "Zekhoşnıgh dergisi sayı-3-1972" Yaşamın az değil,az değil gördüğüm, Çok yerleri gezdim ve yaşadım, Fakat ADIĞE vatanını, Bahar çiçeklerine benzetirim. Adığe ulusunun mutlu yaşamı,…
Derleyen: GHUNEKHO Savsır Özbay ANNE Jane KIRMIZ Çeviri: GHUNEKHO K. Özbay Söyle annenin adı nedir? Annedir annemin adı. Diye yanıtlar küçük kız. Bak, beni Mahmut diye çağırırlar, Farz etki, anneni…
Derleme ve Çeviri: GHUNEKHO K. Özbay VATANIM LH'IXASE Muğdin Benin tuttuğum yol, Bahara benzer. İşte kalbimi açtım, Söylediklerim ise gerçek. Yeşeren otlar, Baharını yaşasın. Güneşin doğduğu yer, Sıcaklığını hissetsin. Gerçekler…
Çeviri: Atalık Rafet ANADİLİM Atalarımın yurdu Sen gözlerime ışık, Sağlam bastığım yersin, Kimseye benzemezsin. Sen, kıymetli ocağında Yürüyen xabzem Anadilimi dillendiren Konuşturansın! Güzel günlerimizi, Acı günlerimizi Sen düzenliyor Güzel yolda…
VATANIM Kaynak: TSEY (Jhınt') Selvar Derleyen: GHUNEKHO K. Özbay Derlenen Tarih: Pşıjhable, 1977 Yaban elde yaşayan Adigeler, Birer birer yok oluyoruz. Bu oturduğumuz yan elleri, Kendi evimiz sanıp mahvoluyoruz. Süt…
HABER Karamürsel, 02 Mart 1979 Gazete, Büyük bir manşet, Afrika’da bir ülke, Bağımsızlığına kavuştu. Hürriyete koşan, Devam,Afrika’da olduğu gibi, Özgürlük savaşları, Tüm dünyada sürüyor. Gözüm, Gazeteleri hafifçe tararken, Anasından koparılmış,…
GHUNEKHO K. Özbay 1920-1957. Ünlü Adige lirik şairi. Sanat hayatı on yıl sürdü. Genç yaşta ölen şairin eserleri Adige edebiyatının en ünlüleri arasındadır. Çok iyi öğrenim gören yazarın "si-pi-si-pi (Misisipi)"…
GHUNEKHO K. Özbay 1937 yılında Kabardey’in Kereğeş köyünde dünyaya geldi. Babasının adı Hüseyin’dir. İlk ve orta öğrenimini 1956 tamamlayan yazar, Maksim Gorki Edebiyat Enstitüsü mezunudur. Biç konuda eserleri bulunan Koşt,…
GHUNEKHO K. Özbay 24 Ağustos 1934 yılında Adigey'in Krasnogvardeyski -rayonu- içindeki Vılap (Уляп) köyünde dünyaya geldi. 1954-57 yılları arasında askerlik yaptı. 1957-59 yıllarında Drujba (dayanışma) ağaç ve mobilya üretiminde çalıştı.…
GHUNEKHO K. Özbay NEXAY Ruslan’ın şiirlerini karıştırırken çevirilerimin bir kaçını oğlum Savsır’ın istemiyle siz değerli hemşehrilerimle paylaşmak istedim. G.K.Ö. ÇOCUK Ağlatma çocuğu, Ağlatma, yalvarıyorum. Acı çıplak ayaklı çocuğa, Bırak, eksik…
O ÇOK KÜÇÜK CircassianCenter Notu: Irak'taki bombardımanlar sırasında, 2003'de bu şiiri yazdığında HAPİ Sine henüz 11 yaşındaydı. O çok küçük, Henüz 4 yaşında. Farkında değil çevresindeki felaketlerin. Farkında değil savaşların,…
GHUNEKHO K. Özbay 23 Eylül 2009 YEFEWNE Abdul 1938 yılında Ürdün’ün Süveyleh köyünde dünyaya geldi ve 1965 yılında anavatanı Adigey’e döndü. Kendisi El Hüseyin Koleji mezunudur. Birkaç yıl işsiz gezen…
GHUNEKHO K. Özbay 23 Eylül 2009 1937 yılında Karaçay-Çerkesya Cumhuriyeti'nin Habez bölgesi Ali Berdıkho köyünde dünyaya geldi. İlk öğrenimini köyde tamamladı. Babası Kadir bey 2. Dünya Savaşı'nda ölünce yetim kaldı.…
CC Kültür Sanat Savaşta sıkılan her kurşun, annelerin kalbinden geçer... Kaysın Kuliev Karanlığa nerde yakalanırsa kuş, Durup dinlenirmiş derler orada. Ya sen, dur durak bilmeyen kuş Yüreğim, sen nerde durursun…
HER ŞEYİMLE KAFKASYA 12 Ocak 2000 Kalbimde bir şiir, Bir tutku, Sanki koş dermiş gibi KAFKASYA'YA. Kalbim benim kanadım Düşüncem ise tutkum Sanki uç dermiş gibi... KAFKASYA'YA Kalbim benim düşlerim…
KAFKASYA'DA YAŞAMAK İSTİYORUM Bir ülke istiyorum ulu zirvelerinde karlar olsun. Bir ülke istiyorum tepelerinde ulu ağaçlar olsun. Bir ülke istiyorum vadileri dünya ile yaşıt olsun. Bir ülke istiyorum çiçekleriyle renk…
Çeviri: Atalık Rafet TURNA GÖRÜRSEM HÜZÜNLENİYORUM Къру слъагъумэ CогумэщIыр Canımdan öncesin sen, benim yurdum! Thamadeleri olarak Uaşhamaxuam, Düşüncelerimizdeki, zirveleri beyaz dağlar, Onlar, güzel günler geçirerek yaşlanmadılar. Kötü zamanda doğmadım ben,..…
Çeviri: HAPİ Cevdet Yıldız I Ey sevgili ben sana Dünyanın hangi dili Hangi diliyle söylesem sevdiğimi? İhtiraslı Fransızca ”Je t’aime” Haykırır Japonca’mı? ”Kimi o ai shiteru” Ateşli İspanyolca ”T’Estimo” Neşeli…
AŞKIN AŞKI Aşkın yalnızca saatlere günlere yansıyabilecek kadar kısa ömürlü olduğunu sanırdım. Sevgili Seni “Kendimde” Hatırlayınca; Aşkın; değil yıllara, değil asırlara, Sonsuz Zamanlar boyunca, Sonsuz Aşkla, Sonsuz Sevgiyle, Sonsuz Tutkuyla,…
DAĞ ÇİÇEKLERİNE *Tsey Mahmut’a, Vacit’e, Kamuran’a, Sönmez’e Yançatoral’a ve tüm kaybettiklerimize Sizi bu, başkalarının rüzgârlarında savrulan, mülteci hayatlarımızda nasıl unutacağız. Sizi bu “biz” olma direnişimizde, beş yivli Çerkes kaması gibi…
"GÜZEL''E MERSİYE I- ölenle biraz daha ölünür selvi boylum devâkârım ışığım mezarını görmek de varmış bu arsa- i âlemde Uzunyayla'nın bütün Çerkes köyleri işitsin Avşar köyleri Kürt köyleri ve atların…
Çeviri: HAPİ Cevdet Yıldız SIBIR OŞHA (SIBIRVUACH) * Çıkarttırdı topunu Sıbır Oşha tepesine at sırtında ** Kaseyler’in Muhammed’i. Kaseyler’in Muhammed’i Gümbürdetiyor topu oradan. Topun yaydığı barut dumanı Karanlığa boğuyor dağ…
Çeviri: Atalık Rafet Мукъуэжь Анатолэ Ажылыр гъащ1эм и дэуэгъуми, Гуф1эгъуэм гуауэр къуэш ищ1ащ Щ1ым ехыжахэр дымылъагъуми Гукъэк1ыж къуэпск1э дапыщ1ащ. Сыхуейщ сэ куэдрэ сыпсэуну Щ1ым тетщи фыуэ слъагъу ц1ыху куэд Сыл1эн…
Çeviri: Atalık Rafet Nalçik, 1929 KIŞ GECESİ Щ׀ымахуэ жэш Жэш губжьащи, жьы зэпихум Бадзэ хужьыр къырехьак׀, Къуак׀и тафи къимыгъанэу Джэбын хужьыр къырешек׀. Ауэ щы׀эщ жьым , боранхэм Зи уэрэдыр дэжууф,…
Çeviri: Atalık Rafet BUGÜN SEVİNİYORUM Hakhupaşe Amırkhan (Хьахъупащэ Амырхъан) 1882 yılında Kabardey'de Kakhun (Къэхъун) köyünde dünyaya geldi. Babası çiftçi, aynı zamanda ünlü bir halk ozanı idi. Küçük yaşlarda karşılaştığı çiftçiliğin…