O GERÇEK - Güzel mi anavatan söyledikleri gibi? - Diyerek üzgün gözlerle bakıyor küçük Adige kızı. - Nasıl bileyim güzelim, sana söylenenleri, -Gülümseyerek kaldırıyorum omuzlarımı. Yakıyor sütte yoÄŸurtta beni: Nasıl…

Çeviri: Atalık Rafet Анэдэлъхубзэ (Ana Dilim) Ana dilim canım benim, Ana dilim gözüm benim, Adige evlerinde bu gün, Neden çınlamıyorsun? Güzel anadilim benim, Gururlu anadilim benim, Dünyayla konuÅŸuyordu. Bir zamanlar…

Çeviri: Erhan Hapae SÄ°ADIGHABZE (Adige dilim benim) Belki zor, belki ağır Beddua içinse derin Kolay, acıysa anlatacağın ÅŸey Ağıta benzeyen sesin Çelik gibi parlıyor Ve hızı, rüzgara kapılmış vahÅŸi bir…

Kouadce Ruslanid Çeviri: CURMITI Mustafa Kalkan GECELER UYUMAZ SERÄ°SÄ° Adigey'de; kısa sürede edebiyat sanatını oluÅŸturan ÇeraÅŸe Tembot, Hatkue Ahmed, Tsey Ä°brahim ile onları izleyen Perenıkue Murat, Tlosten Yusuf, Kestene Dimitri, Yevtih…

Acı Sürgün (Kaf'a DönüÅŸ) Engin denizlerde gizli maceranın Sahipsiz atların geçtiÄŸi patikada Ağır, ağır batıyordu aydınlık denize Sabotaja uÄŸramış ekinlerin Dumanı arasında Nöbetle yıldızları seyrederek Kaf dağını asan solgun yüzlü…

BÜLENT TEKÄ°N Biyografisi 15 Åžubat 1954 yılında Mardin’in Derik ilçesinde doÄŸdu. Aslen Mardin’in Ömerli ilçesi Çınaraltı (Rissin) köyündendir. Ä°DMMA(Galatasaray) Kimya MühendisliÄŸi ve ODTÜ(Gaziantep Kampusu) Ä°nÅŸaat MühendisliÄŸi mezunudur. Üniversite yıllarında “Duygu”…

SÜRGÜN Elbruz'un Tepesinden doÄŸdu güneÅŸ YavaÅŸ yavaÅŸ eteklerine indi Ama ne'ye yarardıki Isıtamayacak, sevindiremeyecekse insanları Ä°sterse ayakları dibine insindi. GüneÅŸ Elbruz'un tepesinde doÄŸarken Eteklerinde battı Ve yıllar süren savaşı bitirip…

Уэ сыт щыгъуэи узигъусэщ.   Си п|щ|эхьым ухэмык|ыуэ Си нэгум ущ|эмык|ыуэ Дакъикъа узбгъадэмык|ыуэ Уэ сыт щыгъуэи узигъусэщ.   Сэжьэу гъуэгу к|эхь сытэхьами Сымыщ|э |уэху сыхэхьами Хэмэ къэрал къаск|уэхьами Уэ сыт…

ÇERKES'in TÜRKÜSÜ Ben, GÜLÜÅž'te anlam ararım, SUSUÅž'ta mana, EREK'lerime kan sıçradı, O bir SON'du, SÜRÜLMEK'le bitse eÄŸer. Ben doÄŸurdum o GÜNEÅž'i, Orada, ÖZGÜRLÜÄžÜN baÅŸucunda, Nöbetteyim GECE'lerce. BEN'den gebe O KARADENÄ°Z,…

Çeviri: Yılmaz BerberoÄŸlu Çerkesler Bak üç atlı, ışıl ışıl, görkemli, Ancak rüyalarda rastlanan! Kıpkızıl, siyah atlar üstünde, Ve koÅŸumlar altından. Siyah ve altın rengi, harika parıldarken Nasılda yıldırım gibi gitmekteler.…

ben, yorgun bir atım. Taa Hititlerden kalma, bu pathetic suratım. ben, huysuz bir atım. ben uykusuz, ben, mutsuz bir atım... ben, Akdenizli daÄŸlı, ben, dört ayağı bukağılı bir atım... ben,…

DAÄžLARIMA AÅžIÄžIM BEN Rüzgarı olup esmediÄŸim Kartalı olup uçmadığım Abregi olup coÅŸmadığım DaÄŸlarıma aşığım ben. Yıllar yılı yüreÄŸimde Taşımışım görmesem de Kah Serap olur günde DaÄŸlarıma aşığım ben. Denizlerin ötesinde…

GUAÅžHE Bu öyle eski, Öyle sıcak, Öyle güzel, Öyle tanıdık, Ve öyle hüzünlü bir sözcük ki; Destanlardan, SavaÅŸlardan, Kaf DaÄŸ’ından kalan. Sence sahiden guaÅŸhe miyim? Ve hayat bizi bunca örseliyorken…

Göç Yolları Söyleyin daÄŸlara, rüzgara yurdundan sürgün çocuklara DüÅŸmesin kimse yılgınlığa geçit vardır yarınlara Göç yolları göründü bize, görünür elbet Göç yolları bir gün gelir döner tersine, dönülür elbet En…

YÜRÜMEK Ä°nanmak güzelim Ama gerçekten inanmak var olduÄŸuna, var olman gerektiÄŸine. Ve yürümek Ä°nancın doÄŸrultusunda saÄŸlam adımlarla. Biliyorsun güzelim yolun engin alabildiÄŸine uzun. Etkili olmak için çokluk  olmalısın. Ä°nananı bulmak…

Asırlık Portre Artık ne başımdaki kalpağım Ne belimdeki gümüÅŸ kakmalı kamam! Rüzgarlarla yarışan Atlarımı da öldürdüler! Ama Gözlerim hala vadi yeÅŸili Saçlarım güneÅŸ boyalı Ve bedenimin onurla taşıdığı Mızıka kokulu…

Nart Güncesi Bir sevda ÅŸarkısıdır asırlardır söylenir Elbruz’da doÄŸarken güneÅŸ her sabah Hüzünlü bir akordeon sesinde, Wuig eÅŸliÄŸinde yeniden dillenir Kara kargalar sürüsü akrep kıskacı Ä°çinde gizli bir yasla ölümü…

MEBZERABZE ADÄ°GE PÅžINER Bir gün ölürsem, Vatanımdan uzaklarda, Bir arzum var, Tanrıdan, Ä°lk ve son olarak: Bir kuÅŸ olsam, Rüzgarlı, fırtınalı bir günde, Kırık kanatlarımla, vatan yolunda ölsem. Yada bir…

SÜRGÜN AÄžITI uÄŸultular köpürür dalga dalga çığlıklar vurur kayaklıklara sürgün türküleri söyler karadeniz çocuk ölülerine basarak yolumu bulabilirsiniz bir ısıtma tutsa beni hâlâ yüz binlerce can çekilir içimden sonra balık…

DÖNÜÅž RÜZGARI Bu bir Kafkas rüzgarı Bazen Meltem gibi eser Ilık ılık iliklerine kadar iÅŸler insanın ve Diasporada yokluÄŸa akan Çerkesleri, Giderayak götürür uzaklara. Bazen sert eser UaÅŸhamafe tepelerinden, Kırar…

Merhameti ve doÄŸruluÄŸu ilke edinmiÅŸ olan bir büyük Rus ozanının kaleminden aÅŸağıdaki dizeler dökülüyordu: Kafkas! Uzaktaki diyar! ÖzgürlüÄŸün onuru! Senin de ÅŸansın yok, Kanlı savaÅŸla yüz yüzesin! Kara bulutların altındaki,…

21 Mayıs KurÅŸuna dizilmiÅŸ gelincik tarlası. UçuÅŸuyor yaprakları kara, kapkara denizin üzerinde. Bir gemi, içinde sürgün yürekleri taşır gıcırdayarak. Bir anne, ölü bebeÄŸini emzirir, atmasınlar denize diye.. Rüzgar aÄŸlar, bulutlar…

DERBE Timur Adige Mak Gazetesi, AÄŸustos 2012 Çeviri: AÇUMIJ Hilmi BilindiÄŸi gibi, TEVÇOJ Tsığu'nun yazdıklarından çoÄŸu, sözlü halk edebiyatına mal oldu. Ardından yirminci yüzyılın 20'li yıllarında Tsığu'nun söylediklerini yazmaya baÅŸlıyorlar.…

Çeviri: GHUNEKHO K. Özbay KÄ°M O ÇOCUK Ne gördüm o çocukta, Ne gördüm ki, KoÅŸar elini sallayarak, Bende ardından koÅŸarım. Ara sıra tökezlenir, Ama çabukta kalkar. Ayağına diken batsa da,…

Çeviri: GHUNEKHO K. Özbay ASKERE GÄ°DEN GENCÄ°N ÅžARKISI Askere gitmek için yola çıktığımda, NeÅŸ'eyle beni uÄŸurlarken, Beni sevince koyan konuÅŸmaların, Kalbimde tüm söylediklerin. Beni severek beklemek isteyiÅŸini, SöylemiÅŸtin,inanıyorum sana. Bazen…

KALPTEN GELEN SESLER Çeviri: GHUNEKHO Savsır Özbay "ZekhoÅŸnıgh dergisi sayı-3-1972" YaÅŸamın az deÄŸil,az deÄŸil gördüÄŸüm, Çok yerleri gezdim ve yaÅŸadım, Fakat ADIÄžE vatanını, Bahar çiçeklerine benzetirim. Adığe ulusunun mutlu yaÅŸamı,…

Derleyen: GHUNEKHO Savsır Özbay ANNE Jane KIRMIZ Çeviri: GHUNEKHO K. Özbay Söyle annenin adı nedir? Annedir annemin adı. Diye yanıtlar küçük kız. Bak, beni Mahmut diye çağırırlar, Farz etki, anneni…

Derleme ve Çeviri: GHUNEKHO K. Özbay VATANIM LH'IXASE MuÄŸdin Benin tuttuÄŸum yol, Bahara benzer. Ä°ÅŸte kalbimi açtım, Söylediklerim ise gerçek. YeÅŸeren otlar, Baharını yaÅŸasın. GüneÅŸin doÄŸduÄŸu yer, Sıcaklığını hissetsin. Gerçekler…

Çeviri: Atalık Rafet ANADÄ°LÄ°M Atalarımın yurdu Sen gözlerime ışık, SaÄŸlam bastığım yersin, Kimseye benzemezsin. Sen, kıymetli ocağında Yürüyen xabzem Anadilimi dillendiren KonuÅŸturansın! Güzel günlerimizi, Acı günlerimizi Sen düzenliyor Güzel yolda…

VATANIM Kaynak: TSEY (Jhınt') Selvar Derleyen: GHUNEKHO K. Özbay Derlenen Tarih: Pşıjhable, 1977 Yaban elde yaÅŸayan Adigeler, Birer birer yok oluyoruz. Bu oturduÄŸumuz yan elleri, Kendi evimiz sanıp mahvoluyoruz. Süt…

HABER Karamürsel, 02 Mart 1979 Gazete, Büyük bir manÅŸet, Afrika’da bir ülke, Bağımsızlığına kavuÅŸtu. Hürriyete koÅŸan, Devam,Afrika’da olduÄŸu gibi, Özgürlük savaÅŸları, Tüm dünyada sürüyor. Gözüm, Gazeteleri hafifçe tararken, Anasından koparılmış,…

GHUNEKHO K. Özbay 1920-1957. Ünlü Adige lirik ÅŸairi. Sanat hayatı on yıl sürdü. Genç yaÅŸta ölen ÅŸairin eserleri Adige edebiyatının en ünlüleri arasındadır. Çok iyi öÄŸrenim gören yazarın "si-pi-si-pi (Misisipi)"…

GHUNEKHO K. Özbay 1937 yılında Kabardey’in KereÄŸeÅŸ köyünde dünyaya geldi. Babasının adı Hüseyin’dir. Ä°lk ve orta öÄŸrenimini 1956 tamamlayan yazar, Maksim Gorki Edebiyat Enstitüsü mezunudur. Biç konuda eserleri bulunan KoÅŸt,…

GHUNEKHO K. Özbay 24 AÄŸustos 1934 yılında Adigey'in Krasnogvardeyski -rayonu- içindeki Vılap (Уляп) köyünde dünyaya geldi. 1954-57 yılları arasında askerlik yaptı. 1957-59 yıllarında Drujba (dayanışma) aÄŸaç ve mobilya üretiminde çalıştı.…

GHUNEKHO K. Özbay NEXAY Ruslan’ın ÅŸiirlerini karıştırırken çevirilerimin bir kaçını oÄŸlum Savsır’ın istemiyle siz deÄŸerli hemÅŸehrilerimle paylaÅŸmak istedim. G.K.Ö. ÇOCUK AÄŸlatma çocuÄŸu, AÄŸlatma, yalvarıyorum. Acı çıplak ayaklı çocuÄŸa, Bırak, eksik…

O ÇOK KÜÇÜK CircassianCenter Notu: Irak'taki bombardımanlar sırasında, 2003'de bu ÅŸiiri yazdığında HAPÄ° Sine henüz 11 yaşındaydı. O çok küçük, Henüz 4 yaşında. Farkında deÄŸil çevresindeki felaketlerin. Farkında deÄŸil savaÅŸların,…

GHUNEKHO K. Özbay 23 Eylül 2009 YEFEWNE Abdul 1938 yılında Ürdün’ün Süveyleh köyünde dünyaya geldi ve 1965 yılında anavatanı Adigey’e döndü. Kendisi El Hüseyin Koleji mezunudur. Birkaç yıl iÅŸsiz gezen…

GHUNEKHO K. Özbay 23 Eylül 2009 1937 yılında Karaçay-Çerkesya Cumhuriyeti'nin Habez bölgesi Ali Berdıkho köyünde dünyaya geldi. Ä°lk öÄŸrenimini köyde tamamladı. Babası Kadir bey 2. Dünya Savaşı'nda ölünce yetim kaldı.…

CC Kültür Sanat SavaÅŸta sıkılan her kurÅŸun, annelerin kalbinden geçer... Kaysın Kuliev Karanlığa nerde yakalanırsa kuÅŸ, Durup dinlenirmiÅŸ derler orada. Ya sen, dur durak bilmeyen kuÅŸ YüreÄŸim, sen nerde durursun…

HER ÅžEYÄ°MLE KAFKASYA 12 Ocak 2000 Kalbimde bir ÅŸiir, Bir tutku, Sanki koÅŸ dermiÅŸ gibi KAFKASYA'YA. Kalbim benim kanadım DüÅŸüncem ise tutkum Sanki uç dermiÅŸ gibi... KAFKASYA'YA Kalbim benim düÅŸlerim…

KAFKASYA'DA YAÅžAMAK Ä°STÄ°YORUM Bir ülke istiyorum ulu zirvelerinde karlar olsun. Bir ülke istiyorum tepelerinde ulu aÄŸaçlar olsun. Bir ülke istiyorum vadileri dünya ile yaşıt olsun. Bir ülke istiyorum çiçekleriyle renk…

Çeviri: Atalık Rafet TURNA GÖRÜRSEM HÜZÜNLENÄ°YORUM Къру слъагъумэ CогумэщIÑ‹Ñ€ Canımdan öncesin sen, benim yurdum! Thamadeleri olarak UaÅŸhamaxuam, DüÅŸüncelerimizdeki, zirveleri beyaz daÄŸlar, Onlar, güzel günler geçirerek yaÅŸlanmadılar. Kötü zamanda doÄŸmadım ben,..…

Çeviri: HAPÄ° Cevdet Yıldız I Ey sevgili ben sana Dünyanın hangi dili Hangi diliyle söylesem sevdiÄŸimi? Ä°htiraslı Fransızca ”Je t’aime” Haykırır Japonca’mı? ”Kimi o ai shiteru” AteÅŸli Ä°spanyolca ”T’Estimo” NeÅŸeli…

AÅžKIN AÅžKI AÅŸkın yalnızca saatlere günlere yansıyabilecek kadar kısa ömürlü olduÄŸunu sanırdım. Sevgili Seni “Kendimde” Hatırlayınca; AÅŸkın; deÄŸil yıllara, deÄŸil asırlara, Sonsuz Zamanlar boyunca, Sonsuz AÅŸkla, Sonsuz Sevgiyle, Sonsuz Tutkuyla,…

DAÄž ÇÄ°ÇEKLERÄ°NE *Tsey Mahmut’a, Vacit’e, Kamuran’a, Sönmez’e Yançatoral’a ve tüm kaybettiklerimize Sizi bu, baÅŸkalarının rüzgârlarında savrulan, mülteci hayatlarımızda nasıl unutacağız. Sizi bu “biz”  olma direniÅŸimizde, beÅŸ yivli Çerkes kaması gibi…

"GÜZEL''E MERSÄ°YE I- ölenle biraz daha ölünür selvi boylum devâkârım ışığım mezarını görmek de varmış bu arsa- i âlemde Uzunyayla'nın bütün Çerkes köyleri iÅŸitsin AvÅŸar köyleri Kürt köyleri ve atların…

Çeviri: HAPÄ° Cevdet Yıldız SIBIR OÅžHA (SIBIRVUACH) * Çıkarttırdı topunu Sıbır OÅŸha tepesine at sırtında ** Kaseyler’in Muhammed’i. Kaseyler’in Muhammed’i Gümbürdetiyor topu oradan. Topun yaydığı barut dumanı Karanlığa boÄŸuyor daÄŸ…

Çeviri: Atalık Rafet Мукъуэжь Анатолэ Ажылыр гъащ1эм и дэуэгъуми, Гуф1эгъуэм гуауэр къуэш ищ1ащ Щ1ым ехыжахэр дымылъагъуми Гукъэк1ыж къуэпск1э дапыщ1ащ. Сыхуейщ сэ куэдрэ сыпсэуну Щ1ым тетщи фыуэ слъагъу ц1ыху куэд Сыл1эн…

Çeviri: Atalık Rafet Nalçik, 1929 KIÅž GECESÄ° Щ׀ымахуэ жэш Жэш губжьащи, жьы зэпихум Бадзэ хужьыр къырехьак׀, Къуак׀и тафи къимыгъанэу Джэбын хужьыр къырешек׀. Ауэ щы׀эщ жьым , боранхэм Зи уэрэдыр дэжууф,…

Çeviri: Atalık Rafet BUGÜN SEVÄ°NÄ°YORUM HakhupaÅŸe Amırkhan (Хьахъупащэ Амырхъан) 1882 yılında Kabardey'de Kakhun (Къэхъун) köyünde dünyaya geldi. Babası çiftçi, aynı zamanda ünlü bir halk ozanı idi. Küçük yaÅŸlarda karşılaÅŸtığı çiftçiliÄŸin…

Çeviri: Atalık Rafet DÄ°LÄ°MÄ°ZÄ° KAYBEDERSEK Bu ÅŸiir, bestelenip Abaza Fatima tarafından seslendirilerek güzel ÅŸarkılarımız arasında yerini almıştır. Бзэр Ñ‚1эщ1эк1мэ Бзэр Ñ‚IэщIэкIмэ, дылъэпкъкъым. Акъыл ин ухуэмей КъыбгурыIуэу а Ñ‚IэкIур Утетыну дунейм.…

Çeviri: Atalık Rafet   DÄ°LÄ°MÄ°ZLE BEN Åžu koca dünyada kaç asır yaÅŸasak da, Selamla gelenleri, bizde selamlarız. Ana dilimizin konuÅŸulduÄŸu her yerde, Benden bahsettiklerini duyacaksınız. Yürüyor saat geri dönmeden yol…

Çeviri: Atalık Rafet CAN RAHAT OLMUYOR YABANCI TOPRAKLARDA Terk ettim doÄŸduÄŸum toprakları, Kısmetimi aramaya baÅŸladım, Ä°çimde taşıdığım o tatlı hatıraları- Esen acı rüzgarlarla süpürdüm. Bin kere göç etsem de o…

Çeviri: Atalık Rafet Köprü Ben geçmiÅŸ zamanın sonuncusuyum, Ben gelecek zamanında baÅŸlangıcıyım. Ben iki zamanın arasında köprüyüm. Benim; geleceÄŸe kalkacak gemilerin limanı. Üç binli yıllara adım attım,- Ağıtlar daha çok…

Çeviri: Atalık Rafet Not: 1973 yılında Türkiye'ye yaptığı geziden sonra yazdığı ÅŸiirlerden. SELAMLAÅžIRKEN Сэлам Зэхыжыгъуэм Güler yüzle karşılaÅŸmıştık, arkadaÅŸlarımla. Selamlaşırken - Göz yaÅŸlarım sel olup dökülüyorlar, Aramızdakilerden erkekliÄŸi ile öÄŸünenler:…

Çeviri: Atalık Rafet DÄ°ASPORADAKÄ° ADÄ°GELERE Лъэп1къым Адыгэ хэхэсхэм ядеж. Mektupla gelen resimler; beni en çok sevindiren – Aydınlık yüzlerinizle KarşılaÅŸmış gibi oldum. DoÄŸrusu; mektubunuzu okumadan,Güzel yüzlerinize – Bakıp oturmadan, Ne…

Çeviri: Atalık Rafet CEVAP Elime geçti mektubunuz, ArkadaÅŸlarım. SaÄŸ olun – Çok sevindim. Mektupla gelen resimler; beni en çok sevindiren – Aydınlık yüzlerinizle KarşılaÅŸmış gibi oldum. DoÄŸrusu; mektubunuzu okumadan, Güzel…