ADİGELERDE DEMİR İŞLEME SANATI

SEAUH Goşnağu
Çeviri: HAPİ Cevder Yıldız
Adygvoice, 30.04.2008

“Adigelerde Maden İşleme Sanatı” (Художественеый металл адыгов), AC Tembot K’eraş Sosyal Bilimler Araştırma Enstitüsü çalışanlarından Mariyet KUYEKO’nun (Къуекъо Мариет) bu adı taşıyan bir kitabı, şu günlerde Maykop’ta yayınlanmış bulunuyor. Kitap Adigelerin demirden üretmiş oldukları değişik tarihsel ürünleri ele alıp incelemeyi amaçlamış.

Yüzyıllar boyunca Kuzey Kafkasya’da ve onun bir parçası olarak deniz kıyılarında  çok değerli ve önemli arkeolojik ürünler (savğet/саугъэт)  bulunmuş ve bunlar, şimdilerde bir araya getirilmiş durumda. Bu arkeolojik ürünler arasında, benzeri bulunmayan demirden üretilmiş değişik eşyalar ve aletler de bulunmaktadır. Bu ürünlerden Adigey Ulusal Müzesi’nde  sergilenmekte olan yapıtlar ilk kez bu kitapta ele alınmış bulunuyorlar. Yazarın bilimsel çalışması Maykop, Mıvıt’ (Мыут1;Meot), Kasog (1) ve Şıthale (2) arkeolojik kültürlerine ait yapıtları (саугъэт) kapsıyor.

Ünlü Adige sanat emekçisi Prof. Dr. Nurbıy LEVPAÇ’E (Лэупак1э Нурбый) kitabın sanat ve bilim danışmanı. Ayrıca bilim insanlarımızdan B. BĞEJNEKO (Б.Бгъэжънэкъо) ile S. VAYŞTEYN’in eleştirel yazılarına da kitapta yer verilmi ve arkeolojik yapıtların resimleri de yazar tarafından kitaba alınmış.

Söz konusu bu çalışmaya ve kitaba ilişkin ayrıntılı bir yazıyı önümüzdeki günlerde gazetemizde yayınlayacağız.

DİPNOTLAR
1)
Kasoglar, Ortaçağ Adigelerinin bir bölümüne verilen ad. -HCY
2) Şıthale (Шытхьалэ)- Şimdiki Adigey’in batısındaki Krasnodar kraya bağlı Beleroçensk beldesine Adigelerce verilen ad. -HCY