ÇERKES SÜRGÜNÜ

Gülay Erdemli
Star Gazetesi, 10 Ocak 2008

30 Aralık Pazar sayfa 14’te ”Stalin sürgünü Çerkeslerden 2 milyar Dolar’lık tazminat tehdidi” başlıklı bir haber vardı. Haberin spotu; ”Komünist lider Stalin’in Anadolu’ya sürdüğü Çerkeslerin 23 torunu ellerinden alındığını iddia ettikleri Adana’daki 9 bin dönüm arazi için AİHM’e başvurdu. AİHM şimdi Türkiye’den gelecek yanıtı bekliyor.”  Yazıdan bölümler: ”Rusların en sert politikalarıyla tanınan Devlet Başkanı Joseph Stalin’in 1920’li yıllarda Anadolu’ya sürdüğü Çerkezler ve Çeçenlerin torunları, dedelerinin sürgünden sonra ellerinden alındığını iddia ettikleri Adana Anazarva’daki 9 bin dönüm arazi için Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne (AİHM) başvurdu. Sürgün yıllarında yaklaşık 5 bin Çerkes ve Çeçen Adana’nın Kozan ilçesi Anazarva bölgesine gelmişti.’ ‘

Haberin devamında Çerkeslerin torunlarından başvuru yapan 23 kişinin avukatı Selim Sarıibrahimoğlu, ”Stalin’den kaçanlar Adana’nın Kozan ilçesindeki bölgeye yerleşmişler. Ancak kısa bir süre sonra bir bölümünün yerleştikleri arazilere savaş ortamında yerli ahali tarafından el konulmuş. Bunların torunlarından 23’ü AİHM’e başvurdu. Yaklaşık 2 milyar Dolar’lık bir tazminat başvurusu bu” diyor.

”2 milyona yakın kişi Kafkasya’dan göç etti” başlıklı kutuda ise şu bilgiler var; ‘Kafkasya’da etnik arındırma politikası güden Rusya 1920’li yıllarda Kafkasya’da önemli bir nüfus değişimi başlattı. Çok sayıda Çerkes ve Çeçen Osmanlı İmparatorluğu’na göç etme kararı almıştı. Bazı kaynaklara göre göç edenlerin sayısı 1.2 ila 2 milyon arasında oldu.”

Okurumuz Eda Yalçınkaya haberi eleştiriyor; ”Stalin sürgünü Çerkeslerden 2 milyar dolarlık tazminat tehdidi” başlıklı haberde bahsi geçen sürgün ile Çerkes sürgünü arasında hiç bir ilişki yoktur. Çerkeslerin sürgünü 1763-1864 tarihli Rus-Kafkas savaşları bitiminde ve sonrasında yaşanmıştır. Sovyetler dönemi Stalin zamanında haberde yer aldığı gibi Çerkes sürgünü olmamıştır. Stalin zamanında başta Ahıska Türkleri, Kırım Tatarları, Karaçaylar, Çeçenler sürgüne tabi tutulmuştur, kaldı ki onlar da Sibirya’ya sürülmüştür. 1860 yıllardaki Çerkes sürgünü ile çok sonraları Sovyetler döneminde olan Stalin’in yukarıda saydığım halklara uyguladığı sürgün farklı şeylerdir.”